Η Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων του υπουργείου Υγείας ήδη από το δεύτερο στάδιο χαλάρωσης των μέτρων, δηλαδή την επαναλειτουργία των λυκείων, διαφώνησε για τη χρονική στιγμή ανοίγματος, με τον γνωστό καθηγητή Σωτήρη Τσιόδρα να τονίζει την πολύ ασταθή επιδημιολογική κατάσταση. Το γεγονός αυτό δείχνει ότι οι όποιες αποφάσεις από εδώ και στο εξής θα είναι πολύ δύσκολες με το τρίτο κύμα να απέχει μία ανάσα από το να ξαναφουντώσει.

Τα οικιακά τεστ, που σύντομα θα είναι διαθέσιμα και για τον ευρύτερο πληθυσμό κάτω των 67 ετών πλην των μαθητών λυκείου και των εκπαιδευτικών, θα αποτελούν ένα σημαντικό «όπλο» για ξεκλείδωμα δραστηριοτήτων, ωστόσο ο στόχος είναι να διαφυλαχθεί μια σταθεροποίηση της καμπύλης.

«Το Πάσχα δεν θα είμαστε κλεισμένοι σε ένα σπίτι όπως πέρυσι. Με μάσκες και αποστάσεις θα μπορούμε να πάμε σε ένα προαύλιο εκκλησίας να κάνουμε Ανάσταση», αναφέρει στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής η πρόεδρος της Ενωσης Ιατρών Νοσοκομείων Αθηνών Πειραιώς (ΕΙΝΑΠ), Ματίνα Παγώνη, τονίζοντας ότι είναι πολύ πρώιμο να μπορέσει κανείς να προβλέψει εάν θα είναι δυνατή η μετακίνηση εκτός αστικών κέντρων.

Ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου (ΠΙΣ), Αθανάσιος Εξαδάκτυλος, θεωρεί ότι μπορούν να εκτονωθούν τα αστικά κέντρα το Πάσχα, βέβαια με συγκεκριμένους κανόνες και με προσοχή. «Η πρότασή μου είναι όσοι άνθρωποι έχουν πατρική κατοικία εκτός αστικών κέντρων και πρόκειται για περιοχή με ίδιο ιικό φορτίο σε σχέση με αυτό του τόπου διαμονής τους να μπορέσουν να πάνε, αλλά να μείνουν σπίτι τους και να ξεκουραστούν εκεί», επισημαίνει ο κ. Εξαδάκτυλος στον «Ε.Τ.» της Κυριακής. Το σενάριο μετακίνησης ανάμεσα σε περιοχές με παρόμοια επιδημιολογική επιβάρυνση είναι, άλλωστε, κάτι που εξετάζει και η κυβέρνηση ως… βαλβίδα εκτόνωσης. Την αβεβαιότητα σχετικά με την πορεία της επιδημίας τόνισε ο επίκουρος καθηγητής Επιδημιολογίας, Γκίκας Μαγιορκίνης, στην τακτική ενημέρωση της Παρασκευής, επισημαίνοντας σε σχέση με τις διαπεριφερειακές μετακινήσεις ότι είναι νωρίς να εξεταστεί.

Σχολεία

Το σίγουρο μέχρι σήμερα είναι ότι το άνοιγμα των υπόλοιπων βαθμίδων της Εκπαίδευσης, δηλαδή γυμνασίων, δημοτικών και νηπιαγωγείων, θα εξεταστεί μετά το Πάσχα. Μετά την εορτή του Πάσχα μετατίθεται και το άνοιγμα της εστίασης, όπως όλα δείχνουν. Τις επόμενες ημέρες ενδεχομένως υπάρξουν αναπροσαρμογές όσον αφορά στο πλήρες άνοιγμα του λιανεμπορίου, δηλαδή τα εμπορικά κέντρα, καθώς και τις διαδημοτικές μετακινήσεις τις καθημερινές.

Το γεγονός, πάντως, ότι μέχρι σήμερα τα δύο τελευταία δεν έχουν προχωρήσει δείχνει εμφατικά τον φόβο που επικρατεί για νεότερη έξαρση. Η πανδημία στην Ελλάδα δείχνει τάσεις σταθεροποίησης σε υψηλό επίπεδο στη Νότια Ελλάδα, με τους ειδικούς να ελπίζουν ότι η καταγραφή της Τρίτης 30/3 ήταν το πολυαναμενόμενο «πικ». Η κατάσταση, βέβαια, μπορεί να «τουμπάρει» ανά πάσα στιγμή και να υπάρξει νέα έξαρση. Τα βλέμματα είναι στραμμένα στη Βόρεια Ελλάδα, όπου και καταγράφονται αυξητική τάση και σημαντική πίεση στα νοσοκομεία.

Αξίζει να σημειωθεί ότι από Δευτέρα, όταν θα ξεκινήσουν να φαίνονται τα πρώτα αποτελέσματα των self tests, ο αριθμός των κρουσμάτων κάθε ημέρα ενδεχομένως αυξηθεί. Ωστόσο, αυτό είναι το επιδιωκόμενο για τους ειδικούς, καθώς θα τους δώσει μια πολύ καλή εικόνα της διασποράς και θα μπορέσουν να επέμβουν περισσότερο στοχευμένα εάν απαιτηθεί.

Η εύθραυστη και αβέβαιη πορεία του τρίτου πανδημικού κύματος αποδεικνύεται από τους «σκληρούς» δείκτες που συνεχίζουν να ανεβαίνουν. Οι διασωληνωμένοι έφτασαν μια ανάσα από τους 800 την Παρασκευή (ανήλθαν σε 790), οι νοσηλείες ξεπερνούν τις 500 κατά μέσο όρο κάθε ημέρα, ξεπερνώντας και τις 600 για ορισμένες ημέρες, και η κάλυψη των ΜΕΘ Covid σε όλη την επικράτεια ανέρχεται σε 85%. Στη Θεσσαλονίκη, μάλιστα, οι διασωληνωμένοι ασθενείς διπλασιάστηκαν σε διάστημα ενός 20ημέρου.

Εντάσεις, διαφωνίες

Ολα τα παραπάνω δεδομένα και η κρισιμότητα της επιδημιολογικής κατάστασης φέρνουν συχνά εντάσεις και διαφωνίες στην Επιτροπή, που είναι πολύ πιθανό να συνεχίσουν και σε επόμενες συνεδριάσεις όσο η ψυχολογική κόπωση των πολιτών και η ζημιά στην οικονομία πιέζουν για τα σταδιακά ανοίγματα της κοινωνικής ζωής και της οικονομικής δραστηριότητας. Είναι ενδεικτικό ότι ενώ στο θέμα του λιανεμπορίου με τους κανόνες που έχει ανοίξει -με την αποτίμηση, μάλιστα, της πρώτης εβδομάδας να είναι πολύ ικανοποιητική, καθώς δεν καταγράφηκε συγχρωτισμός- οι ειδικοί συμφώνησαν, δεν έγινε το ίδιο στην περίπτωση της επαναλειτουργίας των λυκείων από αύριο.

Η διαφοροποίηση του γνωστού καθηγητή Σωτήρη Τσιόδρα, που δεν υποστήριξε το άνοιγμα τη δεδομένη χρονική στιγμή, είναι ενδεικτική του… τεντωμένου σχοινιού πάνω στο οποίο ισορροπεί η πανδημία. Οι ηλικίες 15-19 ετών παρουσιάζουν αύξηση κρουσμάτων, όπως επισήμανε η καθηγήτρια Παιδιατρικής, Βάνα Παπαευαγγέλου, την Παρασκευή, κρούοντας το «καμπανάκι» για τους εφήβους. Ωστόσο, τα μέλη της Επιτροπής κατά πλειοψηφία θεωρούν το σχολείο πιο περιορισμένο περιβάλλον, με μικρότερο κίνδυνο για τη μεταδοτικότητα σε σχέση με τις κοινωνικές συναναστροφές που έχουν τώρα οι έφηβοι και δεν τηρούν τα μέτρα σε τόσο μεγάλο βαθμό όσο στο σχολείο.

Η άποψη του κ. Τσιόδρα και των υπόλοιπων που μειοψήφησαν για την επαναλειτουργία των λυκείων στηρίζεται στη γενική επιδημιολογική εικόνα της χώρας και στο γεγονός ότι εκτιμάται αύξηση της κινητικότητας στις κρίσιμες αυτές ηλικιακές ομάδες.

Ο γνωστός καθηγητής, άλλωστε, ανέλυσε διεξοδικά με πίνακες και διαγράμματα τα δεδομένα, δείχνοντας ότι το χειρότερο σενάριο δεν απέχει πολύ εάν δεν τηρηθούν κατά γράμμα μέτρα και κανόνες. Οπως επισήμανε σε διάλεξη στην Ακαδημία Αθηνών, εάν ο δείκτης αναπαραγωγής Rt αυξηθεί λίγο, στο 1,1, τότε ο αριθμός των διασωληνωμένων θα ξεπεράσει ενδεχομένως τους 1.000 τον Μάιο. Εάν διατηρηθεί στη μονάδα, τότε θα υπάρξει σταθεροποίηση περίπου στους 700 διασωληνωμένους, ενώ, εάν πέσει λίγο, στο 0,9, τότε ο ίδιος δείκτης μπορεί να πέσει στους… 200. Τα σενάρια αυτά δείχνουν πώς οι μικρές αυξομειώσεις στη μεταδοτικότητα μπορούν να φέρουν τεράστιες διαφορές στους δείκτες που μελετούν οι επιστήμονες.