Μέσα σε 2 εβδομάδες, επιστήμονες από την Κίνα είχαν «αποκωδικοποιήσει» το γενετικό υλικό του ιού και μια εβδομάδα αργότερα ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κυκλοφόρησε τα πρώτα τεστ.

Πλέον, 11 μήνες μετά το αρχικό ξέσπασμα της πανδημίας, άνθρωποι από όλο τον κόσμο εμβολιάζονται κατά ενός από τους ανθεκτικότερους ιούς στην ιστορία.

Σχεδόν ένας χρόνος έχει περάσει από την πρώτη, «πικρή» μας γνωριμία με τον κορωνοϊό και μπορούμε να πούμε ότι πλέον γνωρίζουμε πολλά για το πώς δρα, πώς μεταδίδεται και πώς μπορούμε να προστατευτούμε από αυτόν.

Ποια είναι, ωστόσο, τα πράγματα που ακόμη δε γνωρίζουμε με βεβαιότητα σε σχέση με αυτόν;

1. Από πού ακριβώς προήλθε

Η ακριβής προέλευση του ιού και η σύγχυση που υπάρχει γύρω από αυτήν υπήρξε μια από τις αγαπημένες πλευρές του μυστηρίου που σκεπάζει τον ιό για τους συνωμοσιολόγους.

Αρχικά, οι επιστήμονες ήθελαν τον ιό να μεταδόθηκε στον άνθρωπο από ζώα που πωλούνταν σε υπαίθρια αγορά της Γουχάν στην Κίνα, όπου εντοπίστηκαν και τα πρώτα κρούσματα.

Η εικασία αυτή απορρίφθηκε, με μια μελέτη που έδειχνε ότι το 1/3 των πρώτων ασθενών δεν είχε επαφή με τη συγκεκριμένη αγορά.

Αργότερα, έγινε σαφές ότι ο ιός «κυκλοφορούσε» εκτός Κίνας (π.χ. στις ΗΠΑ) μήνες πριν την καταγραφή των κρουσμάτων της Γουχάν, γεγονός που βέβαια δεν αποκλείει το να προέρχεται ο ιός από την Κίνα.

Παρόλο που το ακριβές ιστορικό του ιού παραμένει εν πολλοίς «σκοτεινό», μήνες μετά οι επιστήμονες φαίνεται να συμφωνούν σε ορισμένα βασικά σημεία:

Πρώτον, ότι ο Covid-19 ανήκει πράγματι στην «οικογένεια» των κορωνοϊών, ιών υπεύθυνων για ασθένειες από το κοινό κρύωμα μέχρι το SARS.

Δεύτερον, ότι κατά πάσα πιθανότητα μεταδόθηκε στον άνθρωπο από τα ζώα και μάλλον από τις νυχτερίδες, οι οποίες είναι γνωστοί φορείς κορωνοϊών, και τρίτον ότι η πιο πιθανή χώρα «γέννησης» του Covid-19 ήταν πράγματι η Κίνα.

2. Το πώς ακριβώς μεταδόθηκε από τα ζώα στον άνθρωπο

Η μετάδοση μπορεί να έχει γίνει με ποικίλους τρόπους, όπως π.χ. μέσω της άμεσης επαφής που έχει ο άνθρωπος με τα ζώα, κυρίως τα οικόσιτα (π.χ. το χάιδεμα μιας γάτας).

Πιθανή είναι ωστόσο και η μετάδοση μέσω της έμμεσης επαφής, π.χ. της επαφής του ανθρώπου με αντικείμενα τα οποία μολύνθηκαν από το ζώο, όπως το χώμα.

Άλλοι πιθανοί τρόποι μετάδοσης είναι η μετάδοση μέσω του αέρα ή του νερού, μέσω της τροφής που προέρχεται από ζώα ή κατευθείαν μέσω της μόλυνσης του ανθρώπινου αίματος, όπως συμβαίνει με τα τσιμπήματα των κουνουπιών.

Το πώς ακριβώς μεταδόθηκε αρχικά ο ιός από τα ζώα στον άνθρωπο παραμένει ένα μυστήριο, όπως άλλωστε συμβαίνει και με τον Έμπολα, ακόμη και 40 χρόνια μετά τον αρχικό εντοπισμό του.

3. Γιατί επηρεάζει πιο εύκολα ορισμένους ανθρώπους

Ο Covid-19 είναι κατά βάση μια ασθένεια που επηρεάζει το αναπνευστικό σύστημα, η οποία ωστόσο έχει και πολλά ακόμη συμπτώματα, περισσότερο ή λιγότερο κοινά στους ασθενείς.

Πλέον, δεν είναι λίγες και οι γνωστές περιπτώσεις ανθρώπων που υποφέρουν με ορισμένα από τα συμπτώματα μακροχρόνια, και το πώς ο ιός επηρεάζει αυτούς τους ανθρώπους ακριβώς βρίσκεται ακόμη υπό μελέτη.

Ποιοι είναι ωστόσο αυτοί που υποφέρουν από τον ιό μακροχρόνια, και γιατί, πέραν της ηλικίας, υπάρχουν μεγάλες διαφορές στη σφοδρότητα με την οποία εκδηλώνεται ο ιός από ασθενή σε ασθενή;

Τα ερωτήματα αυτά, θεμελιώδη για την κατανόηση του πώς λειτουργεί ο κορωνοϊός, παραμένουν ακόμη αντικείμενο προβληματισμού από τους επιστήμονες.

4. Το πώς ακριβώς μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο

Όσον αφορά αυτό το κομμάτι, δε βρισκόμαστε απολύτως στο σκοτάδι.

Είναι ήδη γνωστό ότι ο κορωνοϊός μεταδίδεται σε μεγάλο βαθμό μέσω των σταγονιδίων και μέσω του αέρα, καθώς και ότι μπορεί να επιβιώσει τόσο στον αέρα όσο και στις επιφάνειες για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από πολλούς άλλους ιούς.

Το ποσοστό στο οποίο όμως η μετάδοση οφείλεται στα σταγονίδια ή στον αέρα, όπως και το πώς μπορεί να μεταδοθεί ο ιός από τα παιδιά δεν είναι ακόμη εντελώς ξεκάθαρο.

Τα παιδιά είναι πιθανότερο να μην παρουσιάσουν συμπτώματα, ακόμη και μετά την μόλυνσή τους, αλλά το πώς μπορούν ή εάν μπορούν έπειτα να μεταδώσουν τον ιό στους ενήλικες παραμένει υπό εξέταση ακόμη.

5. Το διάστημα για το οποίο μπορεί κανείς να έχει ανοσία στον ιό

Το ότι μπορεί κανείς να μολυνθεί με τον ιό ξανά- και σε σύντομο ίσως, χρονικό διάστημα- είναι γεγονός.

Τον Αύγουστο κατεγράφη η πρώτη σχετική περίπτωση, με έναν 33χρονο από το Χονγκ Κονγκ να μολύνεται μόλις 4,5 μήνες από την πρώτη φορά που νόσησε με κορωνοϊό.

Από την άλλη, περίπου το 99% των ασθενών δεν νοσεί ξανά με τον ιό τουλάχιστον για 6 μήνες μετά την πρώτη του μόλυνση.

Η διάρκεια για την οποία μπορεί κανείς να έχει ανοσία είναι ένα ερώτημα που μένει ακόμη να απαντηθεί και που αφορά άμεσα και την διαδικασία του εμβολιασμού.

Το χρονικό διάστημα για το οποίο το εμβόλιο μας εξασφαλίζει ανοσία, και η συχνότητα με την οποία θα πρέπει να επαναλαμβάνεται ο εμβολιασμός, δεν είναι ακόμη πράγματα που γνωρίζουμε με απόλυτη βεβαιότητα.

6. Το πότε θα τελειώσει η πανδημία

Ο εμβολιασμός της πλειοψηφίας του πληθυσμού  μπορεί να διαρκέσει χρόνια.

Ακόμη και έτσι, το εμβόλιο δεν εξασφαλίζει την 100% προστασία μας από τον ιό. Μπορεί να μην αρρωσταίνουμε από αυτόν, αλλά αυτό δεν αποκλείει το να λειτουργούμε ως φορείς και να τον μεταδίδουμε σε τρίτους.

Το πιθανότερο είναι ότι σιγά-σιγά θα επιστρέψουμε στη ζωή μας όπως τη γνωρίζαμε πριν τον ιό, αλλά ταυτόχρονα θα πρέπει να μάθουμε να ζούμε με αυτόν, ακόμη και όταν θα έχει περιοριστεί σημαντικά.

Στο κάτω-κάτω, όλα αυτά τα χρόνια, ο ιός της ευλογιάς είναι ο μόνος ιός που εξαλείφθηκε ποτέ ολοκληρωτικά, χάρη στο αντίστοιχο εμβόλιο.

ΠΗΓΗ: CNN