Μια ανάσα που κρατούν τους τελευταίους 11 μήνες από την έναρξη της πανδημίας του κορονοϊού, που έχει αλλάξει τις ισορροπίες σε όλους τους τομείς της ζωής. Η αποτελεσματικότητα του εμβολίου φτάνει το 90%, δίνοντας ελπίδες πως η ανθρωπότητα θα καταφέρει να νικήσει τον ιό, που προκάλεσε τον θάνατο σε 1,2 εκατ. ανθρώπους. Ο επιστήμονας και CEΟ της BioNTech, Ουγκούρ Σαχίν, είναι πεπεισμένος πως το εμβόλιο που ανέπτυξε θα βάλει τέλος στην πανδημία.

Με μεγαλύτερη επιφύλαξη έγιναν δεκτές από την παγκόσμια επιστημονική κοινότητα οι ανακοινώσεις της Ρωσίας για το εμβόλιο «SputnikV» του Ινστιτούτου Γκαμαλέια, το οποίο έχει 92% αποτελεσματικότητα απέναντι στον ιό. Η ανακοίνωση έγινε έπειτα από τη δημοσίευση των πρώτων αποτελεσμάτων των κλινικών δοκιμών (Φάση 3) και μόλις λίγες ώρες μετά την ευφορία που προκάλεσε η Pfizer, ενισχύοντας τους φόβους πως η μάχη κατά του ιού αποκτά πολιτικές διαστάσεις και ο «εθνικισμός του εμβολίου» θα είναι ολέθριος για την εξέλιξη της πανδημίας και τις προσπάθειες μαζικού εμβολιασμού.

Οι ειδικοί εξετάζουν τα επιμέρους στοιχεία των πρώτων αποτελεσμάτων για τα δύο πρωτοπόρα εμβόλια (στην πρώτη βασίζονται σε 94 περιπτώσεις και στο ρωσικό σε 20), παραμένοντας όμως συγκρατημένα αισιόδοξοι, αφού πολλά θα κριθούν στις επόμενες δημοσιεύσεις που θα δίνουν περισσότερα στοιχεία. Η τελική ανάλυση της φάσης του εμβολίου θα γίνει όταν συλλεχθούν περαιτέρω δεδομένα -δηλαδή από 164 επιβεβαιωμένες περιπτώσεις- προκειμένου και να χαρακτηριστεί η απόδοση του υποψήφιου εμβολίου. Τα προκαταρκτικά αποτελέσματα των ερευνών Φάσης 3, όπου συμμετείχαν 43.000 εθελοντές, απαντούν σε λίγα ερωτήματα. Ακόμη δεν είναι γνωστό το ποσοστό ανοσολογικής απόκρισης σε ηλικιωμένους, ασυμπτωματικούς, σοβαρά περιστατικά και πόσο διαρκεί η ανοσία που προσφέρει το σκεύασμα, ενώ η έρευνα θα πρέπει να εξεταστεί από εμπειρογνώμονες, ανεξάρτητες επιστημονικές ομάδες και συμβούλια.

Στον αγώνα δρόμου που ξεκίνησε για την ανάπτυξη ασφαλούς και αποτελεσματικού εμβολίου, η Pfizer δεν είναι ο νικητής, αλλά ο «λαγός», αφού μερικά ακόμη «πολλά υποσχόμενα» εμβόλια αναμένεται να ανακοινώσουν τα αποτελέσματα των κλινικών δοκιμών τους το επόμενο διάστημα και εκτιμάται ότι είναι αντίστοιχα ενθαρρυντικά, την ώρα που κάποιες χώρες έχουν ξεκινήσει ήδη εμβολιασμούς στον πληθυσμό τους. Επί του παρόντος, ο ΠΟΥ έχει ανακοινώσει πως αναπτύσσονται 154 εμβόλια κατά της Covid-19 (αριθμός-ρεκόρ), 52 υποψήφια βρίσκονται στη φάση των κλινικών δοκιμών και 11 έχουν ξεκινήσει το τελευταίο στάδιο των δοκιμών μεγάλης κλίμακας (Φάση 3).

 Ρωσία και Κίνα έχουν ξεκινήσει τους εμβολιασμούς σε πολίτες

Οι δοκιμές του «SputnikV» -που έχει ήδη λάβει έγκριση από το Κρεμλίνο- θα συνεχιστούν για τουλάχιστον έξι μήνες σε Λευκορωσία, Βενεζουέλα, Ινδία και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, ωστόσο η Ρωσία ανακοίνωσε πως έχει ξεκινήσει η μαζική παραγωγή του, υπόσχεται ακόμη δύο εμβόλια (το ένα μπαίνει σε φάση κλινικών δοκιμών τον Δεκέμβριο) και σε κάποιες περιφέρειες έχει ήδη ξεκινήσει εμβολιασμούς στον πληθυσμό – 100.000 άνθρωποι που ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου. Οι ρωσικές Αρχές δήλωσαν ότι έχουν αιτήματα για περισσότερες από 1,2 δισ. δόσεις του εμβολίου από τουλάχιστον 50 χώρες και θεωρούν ότι μπορούν να παράγουν 500 εκατ. δόσεις ετησίως για τη διεθνή αγορά.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, που δεν έχει εγκρίνει ακόμη κανένα σκεύασμα, ανακοίνωσε πως διεξάγει συνομιλίες με το ρωσικό Ινστιτούτο Γκαμαλέια της Μόσχας που ανέπτυξε το εμβόλιο για πιθανή καταχώρισή του για έκτακτη χρήση, εφόσον ανταποκρίνεται στα κριτήρια. Εν τω μεταξύ, εντός των επόμενων ημερών αναμένεται να φτάσουν στην Ουγγαρία τα πρώτα δείγματα του ρωσικού εμβολίου, αποτελώντας την πρώτη χώρα της Ε.Ε. που θα λάβει το «SputnikV», αρχικώς για κλινικές δοκιμές και στη συνέχεια σε μεγαλύτερες παρτίδες, ενώ σε εξέλιξη βρίσκονται συζητήσεις για παραγωγή δόσεων στη χώρα. Ο εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ερικ Μάμερ, επισήμανε, πάντως, πως η Ε.Ε. προσανατολίζεται σε ευρωπαϊκές εταιρίες στην επιλογή της για το εμβόλιο κατά του ιού.

Η Κίνα «φιλοξενεί» τρία εμβόλια που βρίσκονται στην τρίτη φάση των κλινικών δοκιμών, επομένως εκφράζεται η αισιοδοξία ότι θα έχει περισσότερες πιθανότητες για ένα αποτελεσματικό εμβόλιο και εκατομμύρια έτοιμες δόσεις έως το τέλος του έτους. Τα εμβόλια έχουν λάβει έκτακτη έγκριση από τις αρμόδιες κινεζικές Αρχές, ωστόσο δεν έχουν δημοσιευτεί αποτελέσματα των κλινικών δοκιμών. Τα εμβόλια της Sinopharm (αναπτύσσει δύο), που βασίζονται σε αδρανοποιημένο κορoνoϊό, εκτός από κλινικές δοκιμές Φάσης 3 στην Κίνα, πραγματοποιεί δοκιμές σε όλο τον κόσμο, όπως στο Περού, στο Μαρόκο, στην Αργεντινή αλλά και στη Σαουδική Αραβία. Η Κίνα έχει ήδη ξεκινήσει τους εμβολιασμούς από το καλοκαίρι στους υπαλλήλους κρατικών κινεζικών εταιριών που ταξιδεύουν στο εξωτερικό, όπως και στο μεγαλύτερο μέρος του ιατρονοσηλευτικού προσωπικού. Σύμφωνα με τον διεθνή Τύπο, περισσότεροι από 100.000 άνθρωποι έχουν εμβολιαστεί, ενώ κυκλοφορούν φωτογραφίες από ουρές εθελοντών έξω από τα νοσοκομεία, όπου ο κόσμος περιμένει να κάνει το εμβόλιο έναντι 50 ευρώ. Ο CΕΟ της εταιρίας, Λιου Τζινγκτζέν, δήλωσε, μάλιστα, πως 56.000 που έκαναν το εμβόλιο και ταξίδεψαν στο εξωτερικό δεν μολύνθηκαν από τον ιό.

Την ίδια ώρα, η κυβέρνηση της Ινδονησίας έχει ανακοινώσει ότι έως τα μέσα του Δεκεμβρίου πρόκειται να εμβολιάσει 9 εκατομμύρια πολίτες με το κινεζικό σκεύασμα της Sinovac. Στόχος είναι να μετατραπεί το Μπαλί σε ζώνη ελεύθερη κορονοϊού από τον Ιανουάριο του 2021, προκειμένου να επιτευχθεί η τουριστική ανάκαμψη το ταχύτερο δυνατόν.

Εν αναμονή αποτελεσμάτων

» Moderna: Από μέρα σε μέρα αναμένονται τα αποτελέσματα των κλινικών δοκιμών ευρείας κλίμακας του εμβολίου αμερικανικού εργαστηρίου της Moderna, με το κλίμα να είναι θετικό, καθώς το εμβόλιο βασίζεται στην τεχνολογία mRNΑ, την ίδια με το εμβόλιο των Pfizer/BioNTech. Την ίδια τεχνολογία αξιοποιεί και η Cure Vac, που θα ξεκινήσει κλινικές δοκιμές Φάσης 2 το πρώτο τρίμηνο του 2021 και εκτιμά ότι θα λάβει έγκριση το τρίτο τρίμηνο του επόμενου έτους. Ο CEO της Moderna, Στεφάν Μπανσέλ, εκτίμησε ότι η ομοσπονδιακή κυβέρνηση των ΗΠΑ θα μπορούσε να παράσχει εξουσιοδότηση κυκλοφορίας του εμβολίου της εταιρίας κατά του κορονοϊού με διαδικασία fast track μέσα στον Δεκέμβριο. Ο ίδιος εκτιμά ότι η εταιρία θα παραγάγει περίπου 20 εκατομμύρια δόσεις του εμβολίου μέχρι το τέλος του έτους και τουλάχιστον 500 εκατομμύρια δόσεις μέσα στο 2021.

» AstraZeneca: Εως το τέλος του μήνα αναμένεται να δημοσιεύσει τα αποτελέσματα των τελικών κλινικών μελετών για το εμβόλιο η AstraZeneca, που συνεργάζεται με το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Οπως διέρρευσε στον Τύπο τις προηγούμενες ημέρες, το σκεύασμα προκαλεί ισχυρή ανοσοαπόκριση στους ανθρώπους μεγαλύτερη ηλικίας (άνω των 56), ενώ τα στοιχεία το καλοκαίρι έδειξαν αποτελεσματικότητα σε ομάδες υγιών ενηλίκων 18-55 ετών. Η βρετανική φαρμακοβιομηχανία, που χαρακτήρισε τα αποτελέσματα της Pfizer «εντυπωσιακά», έχει δηλώσει ότι το εμβόλιο ενδέχεται να είναι έτοιμο ακόμη και μέχρι τα Χριστούγεννα, καθώς έχει ξεκινήσει η παραγωγή εκατομμυρίων δόσεων. To Ινστιτούτο Serum της Ινδίας, ο μεγαλύτερος παρασκευαστής εμβολίων στον κόσμο, ανακοίνωσε ότι έχει παρασκευάσει 40 εκατομμύρια δόσεις του υποψήφιου εμβολίου της AstraZeneca, που θα επιδιώξει να λάβει άμεσα έγκριση από τις αρμόδιες ρυθμιστικές Αρχές.

Από την έντυπη έκδοση