Γράφει ο Μιχάλης Μαρδάς

Το EThe Magazine του EleftherosTypos.gr σας παρουσιάζει σήμερα τις τρελές ιστορίες σύγχρονων Ιντιάνα Τζόουνς που θέλησαν να βρουν χρυσάφι αλλά απογοητεύτηκαν, τους θρύλους που παραμένουν ζωντανοί στο πέρασμα των αιώνων, την προσωπική εξομολόγηση ενός από τους χρυσοθήρες αλλά και τις τραγωδίες-καταστροφές που σημειώθηκαν κατά την διάρκεια της αναζήτησης.

Λάρισα: Γκρέμισε το σπίτι του αλλά λίρες δεν βρήκε

Αποφασισμένος να κάνει την τύχη του ήταν ένας 60χρονος (τόσο ήταν το 2011) από την Λάρισα και αποφάσισε να γκρεμίσει το σπίτι του. Ηταν πεπεισμένος πως στα θεμέλια θα έβρισκε τι χρυσές λίρες και τα πεντόλιρα που είχαν κρύψει οι προύχοντες επί τουρκοκρατίας σε εκείνο το μέρος. Ο μύθος ήθελε τους προύχοντες λίγο πριν εγκαταλείψουν την Ελλάδα μετά την απελευθέρωσή της να κρύβουν εκεί τον θησαυρό υπολογίζοντας πως σε λίγα χρόνια πάλι τα εδάφη θα επέστρεφαν στους Τούρκους και θα γύριζαν με την ησυχία τους για να τον ξαναπάρουν.

Θρύλος που διατηρήθηκε στο πέρασμα των αιώνων και ο πρωταγωνιστής της ιστορίας μας άμεσα έβγαλε άδεια κατεδάφισης του σπιτιού από την κτηματική υπηρεσία αγνοώντας παιδιά, εγγόνια και γείτονες που του έλεγαν να μην την κάνει την τρέλα. Το σπίτι γκρεμίστηκε αλλά στα θεμέλια δεν φανερώθηκε ο αμύθητος θησαυρός.

Το ίδιο έπαθε και ένας 70χρονος το 2011  ο οποίος αγόρασε ένα σπίτι στον Πλατύκαμπο Λάρισας με σκοπό να το γκρεμίσει καθώς ισχυερίζετια πως όταν στην πεεριοχή ήταν θάλασσα (σ.σ. εκατομμύρια χρόνια πριν) είχε ναυαγήσει ένα πλοίο με ράβδους χρυσού. Το σπίτι έπεσε αλλά οι ράβδοι δεν ήταν εκεί.

Παραμένουμε στην Λάρισα και μεταφερόμαστε στους Γόννους. Αν επισκεφθείτε την συγκεκριμένη περιοχή θα διαπιστώσετε πως έχει μία πολύ ωραία και μεγάλη πλατεία που δημιουργήθηκε με τα χρήματα μίας ομάδας χρυσοθήρων που πήγαν για… μαλλί και βγήκαν κουρεμένοι. Είχαν την πληροφορία» πως κάτω από την πλατεία ήταν κρυμμένος ένας ανεκτίμητος θησαυρός ο οποίος θάφτηκε εκεί μετά από την ανατίναξη ενός τρένου κατά την γερμανική κατοχή. Στην άδεια που πήραν από την κτηματική υπηρεσία υπήρχε ο όρος πως η πλατεία θα ξαναφτιάχνονταν από την αρχή και έτσι ξεκίνησαν οι εργασίες.

Σε χρόνο ρεκόρ και με υπερσύγχρονα μηχανήματα η περιοχή μετατράπηκε σε βομβαρδισμένο τοπίο αλλά ο θησαυρός δεν βρέθηκε. Ετσι οι πρωταγωνιστές της ιστορίας μας αναγκάστηκαν να ξαναφτιάξουν με δικά τους έξοδα από την αρχή την πλατεία και μάλιστα την έκαναν πιο μεγάλη και καλύτερη από ότι ήταν αρχικά.

Καβάλα: Τρύπησαν το βουνό για να βρουν την διαμαντένια εκκλησία    

Το μέντιουμ που εμπιστεύονταν ήταν ξεκάθαρο: Αν τρυπήσετε το γρανιτένιο βράχο στο όρος Σύμβολο της Καβάλας θα βρείτε την διαμαντένια εκκλησία. Μετά από αυτή την… επιστημονική προτροπή έξι φίλοι δεν θα μπορούσαν να αντισταθούν στον πειρασμό και για τρία συναπτά χρόνια άνοιγαν σήραγγα με δυναμίτες (σ.σ. είχαν και βαγονέτο για να μεταφέρουν τα μπάζα)  στο σημείο που τους είχε υποδείξει το μέντιουμ.

Για τρία χρόνια δούλευαν όλο το βράδυ για να φτάσουν στο ποθούμενο καθώς δεν θα μπορούσαν να κάνουν τις εργασίες την ημέρα, αφού δεν είχαν πάρει άδεια. Τελικά μάλλον κάποιος τους λυπήθηκε και τους κατέδωσε στην αστυνομία. Οι αστυνομικοί χρειάστηκαν ένα βράδυ για να μπορέσουν να διανύσουν την σήραγγα που είχε διανοιχτεί και να τους συλλάβουν. Φυσικά και δεν υπήρχε εκκλησία εκεί που τους είχε πει το μέντιουμ αλλά αυτό ήταν το λιγότερο μετά από την ταλαιπωρία και την περιπέτεια που είχαν στην συνέχεια με την δικαιοσύνη.

Κιλκίς: Ο παπάς έσκαψε την εκκλησία

Από τον κίτρινο πυρετό δεν γλίτωσε ούτε ένας παπάς στο χωριό Φύσκα του Κιλκίς.Ο συγκεκριμένος ιερέας συνελήφθη στις αρχές του 2012 να σκάβει μέσα στο ναό του Προφήτη Ηλία -που έχει χαρακτηριστεί ως βυζαντινό μνημείο- ψάχνοντας για θησαυρό. Τελικά δεν κατάφερε να βρει τίποτα και δικάστηκε για βεβήλωση αρχαιολογικού μνημείου.

Λαμία: Ανίχνευσαν χάλκινα καλώδια αντί για θησαυρό 

Ο θρύλος ανάφερε πως στο χωριό Κουμαρίτσι της Λαμίας υπήρχαν θαμμένα πολλά σεντούκια με χρυσές λίρες αφημένα από την εποχή που οι Γερμανοί είχαν καταλάβει την Ελλάδα. Αυτή η πληροφορία δεν άφησε ασυγκίνητη άλλη μία παρέα χρυσοθήρων και αφού προμηθεύτηκαν με τον ειδικό ανιχνευτή μετάλλων άρχισαν να ερευνούν τον χώρο.

Ο ήχος εντοπισμού μετάλλου έγινε εκκωφαντικός στο προαύλιο της εκκλησίας και σηκώνοντας τα κεφάλια τους προς τον ουρανό μακάριζαν τον θεό και την τύχη τους. Το ραντεβού για το σκάψιμο δόθηκε το βράδυ και όσο έσκαβαν τόσο πιο έντονος γίνονταν ο θόρυβος. Και ξαφνικά… όλο το χωριό βυθίστηκε στο σκοτάδι! Βλέπετε, οι χρυσοθήρες δεν είχαν χτυπήσει φλέβα χρυσού αλλά τα χάλκινα καλώδια της ΔΕΗ που τροφοδοτούσαν με ρεύμα το καμπαναριό της Αγίας Παρασκευής.

Στην Λαμία και πιο συγκεκριμένα στην Ηράκλεια δύο φίλοι από την Ευρυτανία ξεσήκωσαν την τοπική κοινωνία διαδίδοντας πως εκεί είναι εκατοντάδες θαμμένα κιβώτια με χρυσές λίρες Αγγλίας. Ακολούθησαν τον νόμιμο τρόπο και αφού πήραν τις σχετικές άδεις ξεκίνησαν τις εργασίες μετατρέποντας την περιοχή σε εργοτάξιο αλλά οι λίρες ποτέ δεν βρέθηκαν.

Τρίκαλα: Στον πλάτανο είναι τα λεφτά…  

Ακόμη συζητείται στην Γλυκομηλιά Τρικάλων ένα περιστατικό που έγινε πριν από κάποια χρόνια. Ένα βράδυ ένας κάτοικος του χωριού ξύπνησε από έναν θόρυβο που ακούγονταν από την πλατεία του χωριού. Βγήκε έξω από το σπίτι του που συνόρευε με την πλατεία και είδε τρεις άνδρες με βενζινοπρίονα να προσπαθούν να ρίξουν τον πλάτανο που για αιώνες στέκονταν αγέρωχος στην θέση του. Από τις φωνές του οι χρυσοθήρες άφησαν τα πριόνια και εξαφανίστηκαν και δεν τους είδε ποτέ κανείς. Μιλώντας τις επόμενες ώρες για το περιστατικό, την λύση έδωσε ο παπάς του χωριού ο οποίος είχε ακούσει από παλιά ιστορία σύμφωνα με την οποία το εσωτερικό του πλάτανου ήταν τρύπιο και μέσα είχε λίρες.

Πάλι στα Τρίκαλα, ο Ελληνοαυστραλός Βαγγέλης Δήμου εκτός από τον εαυτό του είχε πείσει και πάρα πολλούς πως ήταν κοντά στο να βρει τον θησαυρό του Αλή Πασά στην Βασιλική Τρικάλων. Με κάθε επισημότητα πήρε άδεια ανασκαφής από την κτηματική υπηρεσία και ξεκίνησε τις εργασίες του έχοντας υποσχεθεί πως θα βρει στο υπέδαφος ένα ολόκληρο συγκρότημα με δωμάτια τα οποία θα ξεχείλιζαν από λίρες και κοσμήματα. Το γεωτρύπανο κάποια στιγμή σταμάτησε να χτυπά βράχο και βρήκε κενό για να προχωρήσει. Ολοι περίμεναν να λάμψει το χρυσάφι αλλά ένοιωσαν την ψυχρολουσία βλέποντας το ξεπετάγεται από το υπέδαφος νερό. Η αποστολή απέτυχε αλλά το χωριό βρήκε ακόμη μία πηγή ύδρευσης.

Βόλος: Ο θησαυρός του Σαμπάν Αγά δεν ήταν στον πλάτανο  

Επί οκτώ μήνες έσκαβε μία ομαδα χρυσοθήρων στο Διμήνι του βόλου για να μπορέσει να φτάσει στις ρίζες του πλάτανου που ήταν έξω από τον Ιερό Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Εκεί σύμφωνα με τον θρύλο ο Τούρκος πασάς  Σαμπάν Αγάς είχε κρύψει χιλιάδες πεντόλιρα επί τουρκοκρατίας. Κατάφεραν να φτιάξουν μία σήραγγα δέκα μέτρων αλλά δεν μπόρεσαν να φτάσουν στον προορισμό τους καθώς τους χάλασε τα σχέδια μία καθίζηση που σημειώθηκε στον δρόμο. Για την ιστορία τα σκαπτικά μηχανήματα του δήμου ολοκλήρωσαν την δουλειά που είχε ξεκινήσει αλλά στις ρίζες του πλάτανου  δεν βρέθηκε ο θησαυρός,.

Θεσσαλονίκη: Έψαχναν κασόνια με λίρες κλέβοντας τα ρολόγια της ΔΕΗ  

Στις Συκιές Θεσσαλονίκης τέσσερις χρυσοθήρες έψαχναν κασόνια με λίρες σε ρέμα δίπλα στην περιφερειακή οδό. Είχαν σκάψει μία σήραγγα πέντε μέτρων και για να μπορέσουν να δουλεύουν είχαν κλέψει ρεύμα από μία παρακείμενε κολόνα της ΔΕΗ. Οι δράστες εντοπίστηκαν από τους αστυνομικούς  την στιγμή που είχαν βρεθεί μπροστά σε ένα τούνελ. Τόνισαν στους αστυνομικούς πως αν τους άφησαν λίγο ακόμη θα έβγαζαν τον θησαυρό αλλά όπως διαπιστώθηκε δεν ήταν τίποτα άλλο από ένα παλιό τούνελ που υπήρχε στην περιοχή πριν φτιαχτεί ο δρόμος.

Χαλκίδα: Στα δικαστήρια με την Μητρόπολη 

Σεντούκια γεμάτα με λίρες, διαμάντια και κοσμήματα που η αξία τους ξεπερνά τα 120 δισ. ευρώ κρύβονται σε κτήμα στην Χαλκίδα. Όλα ξεκίνησαν όταν ένας ηλικιωμένος άνδρας λίγο πριν πεθάνει είχε πει στα παιδιά και τα εγγόνια του για το που βρίσκεται έναν από τους μεγαλύτερους μη ανευρεθέντες μέχρι σήμερα θησαυρούς της Ελλάδος! Οι οκτώ απόγονοι του έστειλαν εξώδικο προς τον Μητροπολίτη Χαλκίδος, Ιστιαίας και Βορείων Σποράδων ζητώντας τη συναίνεσή του για την έκδοση άδειας για την ανασκαφή. Μέχρι στιγμής μία τέτοια συναίνεση δεν έχει υπάρξει και τα μέλη της οικογένειας πιέζουν όσο μπορούν καθώς είναι πεπεισμένα πως ο παππούς έχει δίκιο.

Πάτρα: Γκρέμισε το σπίτι της μητέρας του για να βρει λίρες 

Ενας 33χρονος από την Πάτρα ήταν σίγουρος πως στο σπίτι που κατοικούσε η μητέρα του ήταν κρυμμένες λίρες. Ετσι λοιπόν εκμεταλλευόμενος την απουσία της  άρχισε να ψάχνει το σπίτι σπιθαμή προς σπιθαμή και από την στιγμή που δεν έβρισκε τίποτα ξεκίνησε να ψηλώνει τους τοίχους. Το αποτέλεσμα ήταν να κάνει μία γενναία ανακαίνιση αλλά οι λίρες δεν εμφανίστηκαν.

Έλληνας χρυσοθήρας: Τα φίδια και το νερό με οδηγούν

Υπάρχουν οι χρυσοθήρες που είναι νόμιμοι έχοντας ζητήσει άδεια για τις ανασκαφές τους αλλά στην πλειοψηφία τους οι περισσότεροι είναι ερασιτέχνες και προσπαθούν μόνοι τους και στα κρυφά να βρουν τον δρόμο για τους χαμένους θησαυρούς. Ενας εκπρόσωπος της δεύτερης κατηγορίας είναι ο κ. Αλέξανδρος (σ.σ. ψευδώνυμο) ο οποίος τα τελευταία τριάντα χρόνια  έχει γυρίσει όλη την Ελλάδα για να βρει θησαυρούς.

Τον ρωτήσαμε αν έχει αποτελέσματα η έρευνά του και μας είπε: «Φυσικά και έχει όπως και πάρα πολλοί άλλοι άνθρωποι έχουν βρει θησαυρούς αλλά δεν το ανακοινώνουν και καλά κάνουν».

Σχετικά με το πως ξεκίνησε την δράση του ως χρυσοθήρας μας είπε: «Είμαι ένας άνθρωπος που μου αρέσει πάρα πολύ η ιστορία. Διάβαζα και διαβάζω πάρα πολύ και από μικρός είχα την διάθεση να συνδέω γεγονότα και να βλέπω τι κρύβεται από πίσω από αυτά που γράφουν οι ιστορικοί. Εχω πάρα πολλά αδημοσίευτα κείμενα ανθρώπων που γνωρίζουν τι έχει γίνει στο παρελθόν και αξιολογώντας τα μπορώ να καταλήξω που πραγματικά υπάρχει θησαυρός. Στο ξαναλέω πως η Ελλάδα είναι γεμάτη από θησαυρούς και αυτό είναι λογικό από την στιγμή που η ιστορία μας είναι χιλιάδων ετών».

Ο εξοπλισμός του όπως μας είπε είναι ανιχνευτής μετάλλων, πυξίδα, χάρτες, βιβλία,  σκαπτικά εργαλεία κααι κάποιες ευρεσιτεχνίες που δεν ήθελε να μας τις αποκαλύψει. Όμως μας τόνισε πως υπάρχουν και σημάδια που αν τα δει κάποιος θα πρέπει να είναι σίγουρος πως είναι πολύ κοντά στο να βρει αυτό που ψάχνει: «Τα φίδια και το νερό. Ακολουθώ πάντα τα φίδια και το νερό γιατί αν έχω μία πληροφορία πως στην συγκεκριμένη περιοχή είναι θησαυρός αυτά τα δύο πράγματα θα μου δείξουν που ακριβώς είναι».

Τελειώνοντας την συνομιλία μας τον ρωτήσαμε αν τώρα σχεδιάζει κάποια αποστολή και όπως αναμέναμε απάντηση δεν πάμε: «Η ζωή που κάνω εγώ δεν είναι για ανακοινώσεις. Δεν θα σου πως αν ψάχνω και που ψάχνω. Θα σου πω όμως ότι η χώρα μας είναι γεμάτη χρυσάφι».

Οι αγαπημένες περιοχές των χρυσοθήρων

Φαίνεται πως οι περιοχές που έδρασαν αντάρτες στον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο ή που είχαν πασάδες στην τουρκοκρατία είναι οι αγαπημένες για τους χρυσοθήρες. Τέτοιες είναι: η περιοχή της Αναύρας (Γούρας) Μαγνησίας, έδρα πολλών ανταρτικών ομάδων, της Γλύφας στη Φθιώτιδα, του Πτελεού Μαγνησίας, του Πηλίου και πιο συγκεκριμένα η περιοχή του Μοναστηριού Φλαμουρίου, το Λιτόχωρο, η Ανω και Κάτω Βροντού στον Ολυμπο, η παραλία Διστόμου, το Ναύπλιο, ο Αργοσαρωνικός, η Σαλαμίνα, η Αγία Τριάδα Φθιώτιδας και ο Παγασητικός κόλπος.

Σε ότι αφορά την τελευταία περίπτωση εδώ και δεκάδες χρόνια κυκλοφορεί ο θρύλος πως βυθισμένο στα νερά του είναι ένα συμμαχικό αεροπλάνο το οποίο καταρρίφθηκε από γερμανικά αντιαεροπορικά ενώ μετέφερε χρυσό. Τα βουνά που έχουν ανασκαφεί περισσότερο μετά το Παγγαίο είναι το Βέρμιο, το Πάικο και ο Μπούρινος (Κοζάνη).

Μάλιστα σε πολλές περιοχές έχουν προκληθεί ανεπανόρθωτες ζημιές από τις λαθρανασκαφές, όπως στις βραχογραφίες της Καβάλας, στα πετρωτά γεφύρια των Ζαγοριών, στη Λυχνοσπηλιά της Πάρνηθας, στη Χρυσή Πέλλας, στο μονή Μουτσιάλης στα Πιέρια κ.α.

Μία από τις περιπτώσεις είναι το ιστορικό εκκλησάκι της Παλαιοπαναγιάς στις Βαρδάτες που χτίστηκε το 1821 και κάποιοι το γκρέμισαν για να βρουν κάτι που δεν το βρήκαν ποτέ γιατί δεν υπήρχε.

Σκοτώθηκαν ψάχνοντας για θησαυρό

Το επάγγελμα του χρυσοθήρα είναι άκρως επικίνδυνο και πολλοί είναι οι θάνατοι που έχουν αναφερθεί ανθρώπων που προσπάθησαν σε απόκρημνες και επικίνδυνες περιοχές να βρουν τους θησαυρούς που έψαχναν.

Τα τελευταία 20 χρόνια έχουν αναφερθεί πάνω από 50 περιπτώσεις ατόμων που έχασαν την ζωή τους ψάχνοντας θησαυρό ενώ δεκάδες είναι οι τραυματίες.   Ως πιο θανατηφόρα τοποθεσία για τους κυνηγούς θησαυρών έχει αναδειχθεί το Παγγαίο, σε στοά του οποίου πριν από οκτώ χρόνια έχασαν τη ζωή τους τέσσερις φίλοι. Αλλοι τρεις νεαροί το 2006 είχαν εγκλωβιστεί στη «στοά Μπαρέτα» του Παγγαίου και χρειάστηκε η επέμβαση ειδικής ομάδας διάσωσης ενώ την ίδια χρονιά επιβεβαιώθηκε ο θάνατος άλλου ένα χρυσοθήρα, ηλικίας 45 ετών στη Νιγρίτα Σερρών.

Δεν λείπουν και οι απάτες

Οραν κάποιος ψάχνει για χαμένο θησαυρό και σέβεται τον εαυτό του δεν μπορεί να μην έχει μαζί του και τον απαραίτητο χάρτη. Αυτός ο χάρτης όμως πολλές φορές αποτελεί και μία πάρα πολύ καλή απάτη για όσους θέλουν να βγάλουν ένα πολύ εύκολο μεροκόματο εκμεταλλευόμενοι την δίψα για χρυσό των ανθρώπων που τους τον πουλάει. Με ιστορικό και μυστηριώδες φραστικό περιτύλιγμα πωλούνται χάρτες που ξεκινούν από τα 50 ευρώ και ουσιαστικά είναι φτιαγμένοι χωρίς την παραμικρή πληροφορία. Οταν ο ενδιαφερόμενος το καταλάβει πλέον είναι πάρα πολύ αργά.

 Οι νόμοι του κράτους

Για τους ενδιαφερόμενους υπάρχουν τρία άρθρα της αρχαιολογικής νομοθεσίας τα οποία φορούν την χρυσοθηρία και το τι πρέπει να κάνει κάποιος ενδιαφερόμενος για να είναι νόμιμος.

Αναλυτικά:

Άρθρο 46.
O άνευ προηγουμένης αδείας τού Yπουργείου [τής Παιδείας] (1) καί ειδοποιήσεως τής αρμοδίας Αρχαιολογικής Αρχής ενεργών ανασκαφάς εν ιδίω ή αλλοτρίω κτήματι πρός ανεύρεσιν Αρχαιοτήτων τιμωρείται διά φυλακίσεως 1 μηνός έως 2 ετών καί χρηματικής ποινής 1000-10.000 δραχμών.
O επί τή πράξει ταύτη καταδικασθείς είς φυλάκισιν πλέον τών δύο μηνών εκπίπτει αυτοδικαίως καί πάντων τών εν άρθρ. 21 Π. Nόμου(2) αναγραφομένων δικαιωμάτων καί πλεονεκτημάτων επι πενταετίαν, εάν μή βραχύτερος χρόνος ορίζεται εν τή αποφάσει, όστις όμως δέν δύναται νά είναι κατώτερος τών έξ μηνών.
Tά ούτω αποκαλυφθέντα δημεύονται διά τής καταδικαστικής αποφάσεως υπέρ τού δημοσίου (άρθρ. 18, Nόμ. 5351).

Άρθρο 47.
Άν η άνευ αδείας τού Δημοσίου ανασκαφή γίνεται υπό τινος εν αλλοτρίω κτήματι, ο ιδιοκτήτης τού κτήματος θεωρείται ώς γενόμενος κάτοχος τού αρχαίου καί διατηρεί τά υπό τού παρόντος Nόμου παρεχόμενα δικαιώματα είς τόν ευρίσκοντα τυχαίως εν ιδίω κτήματι αρχαία (3), άν αποδειχθή ότι η ανασκαφή έγινεν εν αγνοία τού ιδιοκτήτου καί ότι δέν ημέλησεν οπωσδήποτε ούτος νά παρεμποδίση καί νά καταγγείλη ταύτην εγκαίρως είς τάς αρχάς (άρθρ. 19, Nόμ. 5351).

Άρθρο 48.
Eίς οιονδήποτε ιδιώτην ή δημόσιον υπάλληλον υποδεικνύοντα τήν εκτέλεσιν υπό τινος παρανόμων ανασκαφών καί συντελούντα είς τήν σύλληψιν καί τιμωρίαν τούτου, άν μέν κατά τήν ανασκαφήν ταύτην ευρέθησαν αρχαία περιερχόμενα είς τήν κατοχήν τού δημοσίου, δίδεται ώς αμοιβή τό 1/4 μέχρι τού 1/2 τής αξίας τών αρχαιοτήτων κατ’ απόφασιν τού Yπουργείου [Παιδείας](1) μετά γνώμην τού αρχαιολογικού συμβουλίου αναλόγως πρός τήν σπουδαιότητα τής παρασχεθείσης συνδρομής πρός ανακάλυψιν καί σύλληψιν τών ενόχων.
Eάν τά ευρεθέντα αρχαία παραμένουν είς τήν κατοχήν ιδιώτου, ούτος υποχρεούται είς τήν πληρωμήν τού ημίσεος τής κατά τήν προηγουμένην παράγραφον οριζομένης αμοιβής, τού ετέρου ημίσεος πληρωνομένου υπό τού Δημοσίου, (άρθρ. 20, Nόμ. 5351).