Η σκληρή πραγματικότητα στις Ηνωμένες Πολιτείες το 2017 όπου ο καθένας μπορεί να αγοράσει με την ίδια ευκολία τσιγάρα και ανθρώπινα όργανα ξεδιπλώνεται μέσα από το ρεπορτάζ του πρακτορείου.
«Μετά από μερικά e-mails, ένας έμπορος ανθρωπίνων οργάνων πούλησε στον δημοσιογράφο του Reuters, Brian Grow, δύο κεφάλια και μια σπονδυλική στήλη. Η σπονδυλική στήλη προήλθε από έναν νεαρό άνδρα. Οι γονείς του ήταν τόσο φτωχοί που δεν μπορούσαν καν να τον θάψουν. Και λένε πως δεν γνώριζαν πως το σώμα του επρόκειτο να πωληθεί». Με αυτά τα λόγια ξεκινάει το ρεπορτάζ που παρουσιάζει την ιστορία του Cody Saunders που γεννήθηκε με πρόβλημα στα νεφρά και πέθανε ανήμερα των 24ων γενεθλίων του:
«Ο Cody Saunders γεννήθηκε το 1992 με προβληματικά νεφρά και μια τρύπα στην καρδιά του. Πέθανε ανήμερα των 24ων γενεθλίων του. Μέχρι τότε είχε υποβληθεί σε 66 χειρουργεία και σε 1.700 θεραπείες αιμοκάθαρσης, λένε οι γονείς του. Κάποιες μέρες, έκρυβε τον πόνο ανεβάζοντας selfies στο Facebook. Άλλες μέρες, μοιράζονταν κάποια ανυπόφορη πραγματικότητα, ποζάροντας σε ένα κρεβάτι νοσοκομείου με γάζες σε όλο του το στήθος. Το οποίο ήταν γεμάτο ουλές.
Στο προφίλ του στο Facebook, ο Cody έγραψε πως έψαχνε ένα κορίτσι που θα τον αποδεχόταν γι’ αυτό που ήταν. «Ναι είμαι άσχημος». έγραψε τα Χριστούγεννα του 2015.
Ο Cody ζούσε με τους γονείς του σε ένα παλιό τροχόσπιτο, σε χώρο κατασκήνωσης στο Τενεσί. Όταν ήταν αρκετά καλά, δούλευε σε μια φάρμα με τον πατέρα του. Τάιζε τα ζώα, μετέφερε σανό, μάζευε μελάσα και την μετέφερε με ένα φορτηγό από τον έναν αχυρώνα στον άλλο.
Στις 2 Αυγούστου του 2016, ο Cody πέθανε από καρδιακή προσβολή. Βρίσκονταν καθ’ οδόν προς το σπίτι, μετά από μία ακόμη αιμοκάθαρση. Οι γονείς του ήταν τόσο φτωχοί που δεν μπορούσαν να τον θάψουν ή να τον αποτεφρώσουν. Έτσι αποφάσισαν να δωρίσουν τα όργανά του σε έναν οργανισμό που ονομάζεται «Restore Life USA». Ο οργανισμός πουλά σώματα που έχουν δωριστεί, είτε ολόκληρα, είτε όργανο – όργανο. Αποδέκτες είναι ερευνητές, πανεπιστήμια, ερευνητικές εγκαταστάσεις και άλλα.
Το Reuters αγόρασε την σπονδυλική στήλη του Cody και ανθρώπινα κεφάλια!
Για την συναλλαγή χρειάστηκαν μόνο μερικά mail, 300 δολάρια και η πληρωμή των μεταφορικών από τον αποδέκτη.
Εκτός από την σπονδυλική στήλη, το Reuters (σ.σ. μέσω του δημοσιογράφου) αγόρασε δύο ανθρώπινα κεφάλια από την Restore Life. Το καθένα κόστισε 300 δολάρια.
Η συγκεκριμένη οργάνωση δεν έλεγξε επίσης τον αγοραστή αφού αν το έκανε, θα διαπίστωνε πως πρόκειται για δημοσιογράφο του Reuters. Το μόνο που αρκούσε ήταν να γκουγκλάρει το όνομα του!
«Το πρακτορείο Reuters επιχείρησε με αυτό τον τρόπο να εξακριβώσει πόσο εύκολο ήταν να αγοράσει κανείς ένα ανθρώπινο όργανο. Και κατά πόσο τα όργανα αυτά θα ήταν χρήσιμα για ιατρική έρευνα. Εκτός από την σπονδυλική στήλη, το Reuters (σ.σ. μέσω του δημοσιογράφου) αγόρασε δύο ανθρώπινα κεφάλια από την Restore Life. Το καθένα κόστισε 300 δολάρια».
Οι συμβουλές της ειδικού
Για τη διενέργεια του ρεπορτάζ ο δημοσιογράφος συμβουλεύτηκε την Angela McArthur, διευθύντρια του προγράμματος δωρεάς οργάνων της Ιατρικής Σχολής της Μινεσότα. Σκοπός ήταν κατά την διάρκεια του ρεπορτάζ να μην παραβιαστεί κανένας νόμος και να μην κινδυνέψει κανένας.
Εν τέλει, η διευθύντρια πήρε την σπονδυλική στήλη και τα κεφάλια που αγόρασε το Reuters στην ιατρική σχολή.
Η McArthur δήλωσε πως προβληματίστηκε πάρα πολύ με το πόσο εύκολα αγοράστηκαν ανθρώπινα μέλη. Αλλά και με την αποτυχία της Restore Life να δείξει την δέουσα επιμέλεια.
«Είναι σαν την Άγρια Δύση«, λέει η ίδια. «Ο καθένας θα μπορούσε να τα είχε παραγγείλει και να είχε ζητήσει να μεταφερθούν στο σπίτι του για οποιοδήποτε λόγο θα ήθελε«, συμπληρώνει.
Η McArthur εξέτασε τα δείγματα, αλλά και τα έγγραφα που τα συνόδευαν. Ήθελε να εξακριβώσει πόσο χρήσιμα θα ήταν για ιατρική έρευνα. Τα συμπεράσματά της βασίστηκαν στα στάνταρ της εθνικής ασφάλειας, αλλά και του παράγοντα ηθική. Συμπέρανε πως το ιατρικό ιστορικό που παρείχε η Restore Life ήταν ανεπαρκές. Επίσης πως η… χαρτούρα που παραδόθηκε ήταν «τσαπατσούλικη» και ανεπαρκής. Για τους λόγους αυτούς, τα δείγματα δεν πληρούσαν τις προδιαγραφές για χρήση από το πανεπιστήμιό της.
«Ποτέ ξανά δεν έχω δει κάτι τόσο ανήκουστο όπως αυτό», δήλωσε και συμπλήρωσε: «Ανησυχώ για το μέλλον της δωρεάς ανθρώπινων οργάνων, αλλά και της πίστης της κοινής γνώμης στην δωρεά οργάνων όταν υπάρχουν τέτοιες καταστάσεις».
Πως αγοράστηκαν τόσο εύκολα ανθρώπινα όργανα;
Για το συγκεκριμένο ρεπορτάζ χρειάστηκε πάνω από ένας χρόνος, προκειμένου να φανεί το πώς λειτουργεί μία βιομηχανία εκατομμυρίων δολαρίων:
Τέτοιες εταιρείες, ονομάζονται μερικές φορές… «μεσίτες σωμάτων». Οι ίδιες, πάντως, προτιμούν να αναφέρονται ως «τράπεζες μη μεταμοσχεύσιμων ιστών«. Παίρνουν στην κατοχή τους, συνήθως δωρεάν, σώματα που δωρίστηκαν στην επιστήμη. Ακολούθως διαμελίζουν (σ.σ. τις περισσότερες φορές) τα σώματα αυτά σε κομμάτια και τα πωλούν για εκατοντάδες ή ακόμη και χιλιάδες δολάρια το καθένα. Οι αγοραστές είναι συνήθως ιατρικοί ερευνητές. Αλλά και οργανώσεις που εκπαιδεύουν γιατρούς.
«Εικονικό γραφείο» και δεν ενδιαφέρθηκαν!
Για να εξακριβώσει το αν οι «μεσίτες σωμάτων» θα επιχειρούσαν να εξετάσουν το… ποιόν του υποψήφιου αγοραστή, ο δημοσιογράφος έδωσε ως διεύθυνση ένα γραφείο που νοίκιασε το Reuters για 101 δολάρια το μήνα. Η ονομασία του; «Εικονικό γραφείο»! Η ίδια η ονομασία του… γραφείου ήταν «εικονικό»! Το εικονικό αυτό γραφείο είχε ρεσεψιονίστ και αίθουσα συνεδριάσεων. Βρισκόταν στον 19ο όροφο ενός κτιρίου με γραφεία, στη Μινεάπολη. Μια αναζήτηση της διεύθυνσης στο Google, δείχνει πως διαφημίζεται ως εικονικός χώρος γραφείου.
Ο δημοσιογράφος έστειλε ερωτήσεις για ανθρώπινα όργανα σε πέντε ανθρώπους τον τελευταίο χρόνο. Δύο δεν απάντησαν. Δύο ζήτησαν επιπλέον πληροφορίες για τον σκοπό της αγοράς. Ένας, ο James Byrd της «Restore Life USA», στην πόλη Elizabethton, του Τενεσί, προσφέρθηκε να του πουλήσει μια σπονδυλική στήλη. Και μάλιστα να στείλει δείγματα ακτίνων Χ.
Πως απέδειξαν σε ποιον ανήκει η σπονδυλική στήλη
Στην προκειμένη περίπτωση το Reuters δεν γνώριζε την ιστορία του Cody. Του άνδρα δηλαδή από τον οποίο προήλθε η σπονδυλική στήλη που αγόρασε. Όλα αυτά προέκυψαν κατόπιν έρευνας του πρακτορείου. Μια έρευνα η οποία αποτέλεσε ένα πραγματικό σοκ για τους συντελεστές του ρεπορτάζ.
Τα έγγραφα που δόθηκαν κατά την αγοραπωλησία, δεν ανέφεραν την ταυτότητα του δωρητή. Αναφέρονταν, ωστόσο, η ημερομηνία θανάτου. Το Reuters συνέκρινε τις νεκρολογίες που συνέπιπταν τόσο με την ημερομηνία θανάτου, όσο και με την γεωγραφική περιοχή. Έτσι, κατέληξαν στον Cody Saunders ως έναν πιθανό δωρητή.
Για να εξακριβωθεί πως η σπονδυλική στήλη προήλθε όντως από τον Cody Saunders, το Reuters προχώρησε σε εξέταση DNA. Κατά την διάρκειά της, συγκρίθηκε δείγμα από την σπονδυλική στήλη, με δείγμα σάλιου από τους δύο του γονείς.
Τα δείγματα στάλθηκαν σε αρμόδιο τμήμα του πανεπιστημίου της Νότιας Καρολίνας. Τα αποτελέσματα έδειξαν πως όντως, η σπονδυλική στήλη ανήκε στον Cody Saunders…». Ο πατέρας του ισχυρίστηκε πως η οικογένεια δεν είχε καθόλου χρήματα και έτσι αποφάσισαν να δωρίσουν το σώμα του γιου τους.