Γράφει ο Ανδρέας Ντίνης
Ναυάγια που βρίσκονται για χρόνια ή ακόμα και αιώνες στον βυθό της θάλασσας. Άλλα έχουμε ξεχάσει ότι υπήρχαν ενώ για μερικά από αυτά ξέρουμε ελάχιστα.
Εμείς λοιπόν θα προσπαθήσουμε να ανασύρουμε τις ιστορίες από τους παγωμένους βυθούς των ωκεανών και να σας τις παρουσιάσουμε
Οι ιστορίες πολλές και τραγικές ενώ χιλιάδες άνθρωποι έχουν χάσει την ζωή τους σε αυτά. Κάθε φόρα όμως που γίνεται ένα ναυάγιο όλοι μας μνημονεύουμε τον Τιτανικό όπου έχασαν την ζωή τους 1517 άνθρωποι, ενώ είναι μόλις το πέμπτο πιο πολύνεκρο ναυάγιο στην ιστορία.
Ωστόσο είναι λογικό, καθώς το γεγονός ότι ήταν το παρθενικό του ταξίδι, ότι ήταν ένα από τα θαύματα της ναυσιπλοΐας για την εποχή του, ο ατέλειωτος κατάλογος των πλουσίων και των σημαντικών ανθρώπων που χάθηκαν, η δραματοποίηση του ναυαγίου τόσες φορές στον κινηματογράφο και την λογοτεχνία, το έχουν καταστήσει σύμβολο της καταστροφής στην θάλασσα και έχει χαραχθεί στην μνήμη μας.
Παρόλα αυτά όμως υπάρχουν και αλλά ναυάγια με τραγική δυστυχώς κατάληξη.
Το πλοίο MV Dona Paz, που βυθίστηκε στις Φιλιππίνες, το 1987 παίρνοντας μαζί του στον υγρό τάφο 4.375 ανθρώπους ή ακόμα το MV Le Joola από την Σενεγάλη που βυθίστηκε το 2002 και οδήγησε στον θάνατο 1.863 ανθρώπους.
Πάμε όμως να δούμε τα δέκα πιο πολύνεκρα ναυάγια στην ιστορία με αντίστροφή σειρά.
- SS Eastland, Σικάγο, 1915: 845 νεκροί
Στις 24 Ιουλίου του 1915 το SS Eastland και δύο ακόμη κρουαζιερόπλοια των λιμνών, μισθώθηκαν από την εταιρεία ηλεκτρικού του Σικάγο για να πάνε ημερήσια εκδρομή τους υπαλλήλους της στο Μίσιγκαν Σίτι. Για τους φτωχούς εργάτες αυτή ήταν μια μοναδική εμπειρία, αφού εκείνα τα χρόνια δεν υπήρχαν άδειες και διακοπές. Μόνο που η διασκέδαση σύντομα μετατράπηκε σε τραγωδία. Με το που γέμισε το SS Eastland (με 2.712 ανθρώπους, όταν ο Τιτανικός τρία χρόνια νωρίτερα είχε βουλιάξει με 2.223) άρχισε να γέρνει, μέσα στο λιμάνι, προς την αντίθετη μεριά από αυτήν της αποβάθρας.
Οι επιβάτες στην αρχή γελούσαν, αλλά μέσα στα επόμενα δεκαπέντε λεπτά η κλίση ήταν τόσο έντονη που οι μηχανές αδυνατούσαν να την επαναφέρουν και η αποβίβασή τους πίσω στην αποβάθρα ήταν αδύνατη. Ξαφνικά το πλοίο άρχισε να βουλιάζει, με αποτέλεσμα να χαθούν 845 άνθρωποι, σχεδόν όλοι όσοι δεν είχαν προλάβει να ανεβούν στο κατάστρωμα. Το γεγονός ότι επρόκειτο κυρίως για φτωχούς ανατολικοευρωπαίους εργάτες έκανε το δυστύχημα να περάσει απαρατήρητο ακόμη και στις ΗΠΑ, σε σχέση με το ναυάγιο του Τιτανικού, 3 χρόνια νωρίτερα.
Χάθηκαν 845 άνθρωποι από τους 2.712 επιβάτες.
- MS Estonia, Βαλτική Θάλασσα, 1994: 852 νεκροί
Ήταν το 1994 όταν το μεγαλύτερο φέριμποτ του εσθονικού στόλου που έφερε το όνομα της χώρας και εξυπηρετούσε τη γραμμή Ταλίν – Στοκχόλμη,πέτυχε το βράδυ της 27ης Σεπτεμβρίου, καταιγίδα στη μέση της Βαλτικής Θάλασσας. Την ξεπέρασε χωρίς πρόβλημα και συνέχισε το ταξίδι του. Στη 1:15, όμως, ο καταπέλτης του πλοίου είχε υποστεί ζημιά κατά την διάρκεια της καταιγίδας, χωρίς όμως να να το αντιληφθεί το πλήρωμα, αποκολλήθηκε και το πλοίο άρχισε να βάζει νερά σε τεράστιες ποσότητες. Επτά λεπτά αργότερα στάλθηκε SOS και στη 1:50 το MS Estonia χάθηκε από τα ραντάρ! Είκοσι λεπτά αργότερα έφθασε στον τόπο του συμβάντος το πρώτο πλοίο που έλαβε το SOS, αλλά κατάφερε να περισυλλέξει μόνο 137 ανθρώπους. Οι υπόλοιποι 852 πιάστηκαν στον ύπνο και βούλιαξαν μαζί με το φέρι.
- MS Al-Salam Boccacio 98, Ερυθρά Θάλασσα, 2006: 1.000 νεκροί
Στις 3 Φεβρουαρίου του 2006 το φέριμποτ ξεκίνησε από την Σαουδική Αραβία για να περάσει απέναντι στην Αίγυπτο, μεταφέροντας περίπου 1400 άτομα. Λίγο μετά την αναχώρησή του ξέσπασε φωτιά και οι αντλίες που χρησιμοποιήθηκαν για να την κατάσβεση της πυρκαγιάς όχι μόνο δεν βοήθησαν, αλλά προκάλεσαν μεγαλύτερο πρόβλημα, καθώς ήταν χαλασμένες, με αποτέλεσμα το νερό που τραβούσαν από τη θάλασσα να γεμίζει το αμπάρι του πλοίου.
Όταν το πλοίο άρχισε να παίρνει κλίση, ο καπετάνιος επιχείρησε να επιστρέψει στην Σαουδική Αραβία, αλλά η απόσταση ήταν περίπου 62 ναυτικά μίλια.
Μέχρι σήμερα δεν είναι γνωστό γιατί δεν εξέπεμψε SOS, πάντως περαστικά πλοία ειδοποίησαν τις αρχές. Ωστόσο η Αίγυπτος αρνήθηκε να λάβει βοήθεια από τα ισραηλινά πολεμικά πλοία που βρίσκονταν στην περιοχή και απευθύνθηκε μόνο στα αμερικανικά, τα οποία ήταν αρκετά μακριά και δεν πρόλαβαν να σώσουν παρά μόνο 400 επιβάτες.
- RMS Εmpress of Ireland, Κεμπέκ, 1914: 1.012 νεκροί
Το υπερωκεάνειο RMS Empress of Ireland ξεκίνησε στις 28 Μαΐου του 1914 από την καναδική πόλη του Κεμπέκ με 1.477 επιβάτες και προορισμό το Λίβερπουλ. Το απόγευμα συνάντησε βαριά ομίχλη ενώ ακόμη βρισκόταν στα νερά του ποταμού Σεντ Λόρενς εκβάλει στον Ατλαντικό Ωκεανό.
Ένα μικρό νορβηγικό ανθρακοφόρο πλοίο, το Storstad, έπεσε με ορμή επάνω του και τού άνοιξε μια τρύπα διαμέτρου περίπου 5 μέτρων στη μία πλευρά. Το υπερωκεάνιο βούλιαξε σε λιγότερο από δεκαπέντε λεπτά, παρασύροντας στον πάτο του ποταμού 1.012 ψυχές.
- The General Slocum, Νέα Υόρκη, 1904: 1.021 νεκροί
Στις 15 Ιουνίου του 1904, το ατμόπλοιο μισθώθηκε από την Ευαγγελική Λουθηρανική Εκκλησία του Αγίου Μάρκου και φόρτωσε 1.300 γυναίκες και παιδιά και ξεκίνησε για το Λονγκ Άιλαντ.
Το πλοίο βρισκόταν σε φάση ανακαίνισης ενώ πάνω του υπήρχαν εύφλεκτα υλικά βαφής και οι σωστικές λέμβοι είχαν μόλις περαστεί μπογιά και βρίσκονταν δεμένες σε σημεία όπου δεν μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν, για να στεγνώσουν.
Επίσης, ποτέ δεν είχαν ελεγχθεί τα σωσίβια, στα 13 χρόνια που το χρησιμοποιούσαν Σαν να μην έφταναν όλα αυτά, όταν ξέσπασε φωτιά, ο καπετάνιος αρνήθηκε να γυρίσει στη Νέα Υόρκη, θεωρώντας ότι θα το πλήρωμα θα την έσβησε γρήγορα και συνέχισε προς το Λονγκ Άιλαντ όπου ισχυροί άνεμοι που έπνεαν την αναζωπύρωσαν
Οι στιγμές που διαδραματίστηκαν πάνω στο πλοίο ήταν δραματικές. Σύμφωνα με τις μαρτυρίες της εποχής λιγότεροι από 300 άνθρωποι ήξεραν κολύμπι ενώ οι μητέρες που βρίσκονταν επάνω στο πλοίο άρχισαν να φορούν τα σωσίβια στα παιδιά τους, μήπως καταφέρουν τουλάχιστον να τα σώσουν από τη φωτιά και τα πετούσαν στην θάλασσα και τα έβλεπαν μπροστά στα μάτια τους να βουλιάζουν, ανήμπορες να αντιδράσουν.
- RMS Titanic, Βόρειος Ατλαντικός, 1912: 1.517 νεκροί
Το πιο γνωστό ναυάγιο όλων των εποχών συνέβη στις 14 Απριλίου του 1912, όταν το υπερωκεάνιο, στο παρθενικό του ταξίδι από του Σαουθάμπτον στη Νέα Υόρκη, προσέκρουσε σε ένα παγόβουνο και βυθίστηκε μέσα σε ελάχιστες ώρες. Οι 1.517 από τους 2.223 επιβάτες και πλήρωμα χάθηκαν στα βάθη του ωκεανού ή ξεψύχησαν στα παγωμένα νερά μέχρι να τους βρουν τα πλοία που έσπευσαν σε βοήθεια.
- Tek Sing, Θάλασσα της Νότιας Κίνας, 1822: 1.600 νεκροί
Ένα μεγάλο κινεζικό ιστιοπλοϊκό, υπερφορτωμένο από κόσμο, ταξίδευε τον Φεβρουάριο του 1822 νοτιοανατολικά της κορεατικής χερσονήσου. Ο καπετάνιος προσπάθησε να κόψει δρόμο, περνώντας από αχαρτογράφητα νερά κοντά στο Βόρνεο και χτύπησε σε έναν ύφαλο και το πλοίο βούλιαξε.
Οι επιβάτες βούτηξαν στο νερό, αλλά εκείνα τα χρόνια δεν υπήρχε SOS και η περιοχή δεν ήταν πολυσύχναστη Το πρώτο πλοίο που πέρασε ήταν ένα αγγλικό, μόλις την επόμενη ημέρα, και κατάφερε να περισυλλέξει 400 ναυαγούς. Οι υπόλοιποι πνίγηκαν, πέθαναν από υποθερμία ή κατασπαράχτηκαν από τους καρχαρίες.
- Sultana, Μισισιπής, 1865: 1.800 νεκροί
Το ναυάγιο του ποταμόπλοιου Sultana συνέβη κατά την διάρκεια του αμερικανικού εμφυλίου, με θύματα στρατιώτες, ωστόσο δεν ήταν ένα πολεμικό συμβάν.
Ο πόλεμος βρισκόταν στα τελειώματα του και οι Νότιοι είχαν απελευθερώσει τους περισσότερους από τους αιχμαλώτους και τους έστελναν πίσω στο Βορρά.
Η κυβέρνηση των Βορείων μίσθωσε το Sultana για να μεταφέρει κάποιους από αυτούς μέσω του ποταμού Μισισιπή στην πολιτεία του Οχάιο. Αλλά η μοίρα τα έφερε να μην προλάβουν να γιορτάσουν τη νίκη τους. Αυτοί που γλίτωσαν την ζωή τους στις μάχες, την έχασαν μετά από έκρηξη της μιας από τις ατμομηχανές του πλοίου.
Από τους 2.400 επιβάτες, οι 1.800 σκοτώθηκαν είτε επιτόπου, από την ισχυρή έκρηξη, είτε πνίγηκαν όταν βυθίστηκε το πλοίο, στα ανοικτά του Μέμφις.
- MV Le Joola, Σενεγάλη, 2002: 1.863 νεκροί
Ένα μικρό φέριμποτ, σχεδιασμένο για να μεταφέρει 580 επιβάτες και πλήρωμα, ξεκίνησε στις 26 Σεπτεμβρίου του 2002 από το Ζιγκανσώ με κατεύθυνση το Ντακάρ, με 2.000 ανθρώπους επάνω του! Εκτός όμως από το γεγονός ήταν τρεις φορές υπερφορτωμένο, ο καπετάνιος προτίμησε να ακολουθήσει την πιο σύντομη διαδρομή, την απόλυτη ευθεία ανάμεσα στις δύο σενεγαλικές πόλεις, βγαίνοντας στα ανοικτά, αντί να κινηθεί κοντά στην ακτογραμμή.
Εκεί πέτυχε φουρτούνα, με αποτέλεσμα το πλοίο να αναποδογυρίσει, μέσα σε πέντε μόλις λεπτά. Ήταν μετά τα μεσάνυχτα και οι ελάχιστοι τυχεροί που βρίσκονταν στο κατάστρωμα έπεσαν στην θάλασσα και στη συνέχεια σκαρφάλωσαν στην κοιλιά του πλοίου, ακούγοντας τους συνανθρώπους τους να πνίγονται από κάτω τους. Το Le Joola έμεινε έτσι για 12 ώρες, μέχρι τα σωστικά πλοία να φτάσουν το πρωί και να περισυλλέξουν όποιον μπορούσαν. Τελικά το αποτέλεσμα ήταν τραγικό καθώς δεν μπόρεσαν να διασώσουν κανέναν απ’ όσους βρίσκονταν μέσα του…
- MV Dona Paz, Φιλιππίνες, 1987: 4.375 νεκροί
Το ναυάγιο του φέριμποτ Dona Paz είναι ένα από τα τραγικότερα στην παγκόσμια ιστορία με τα περισσότερα θύματα, ενώ τον αριθμό των νεκρών τον έχουν ξεπεράσει μόνο καταστροφικοί σεισμοί και τσουνάμι. Ήταν 20 Δεκεμβρίου του 1987 όταν το πλοίο πραγματοποιούσε την διαδρομή από το Τακλομπάν στη Μανίλα.
Όπως καταλαβαίνεται και από τον αριθμό των νεκρών το πλοίο ήταν υπεράριθμο σε τεράστιο βαθμό καθώς μπορούσε να μεταφέρει 1.424 ανθρώπους και πλήρωμα, αλλά εκείνη την ημέρα είχε πάνω του περισσότερους από 4.400 ανθρώπους!
Δεν έφθανε αυτό, αλλά το πλοίο συγκρούσθηκε κιόλας, στην διαδρομή με ένα μικρό τάνκερ, στο οποίο ξέσπασε αμέσως φωτιά που σύντομα μεταδόθηκε και στο φέρι.
Ήταν νύχτα, οπότε οι περισσότεροι επιβάτες κοιμόντουσαν Ακόμη όμως κι αυτοί που ήταν ξύπνιοι, δεν είχαν περισσότερες ελπίδες. Το πλοίο βυθίστηκε σε δύο ώρες από τη ώρα που ξέσπασε η φωτιά και οι περισσότεροι βούτηξαν στο νερό.
Η θάλασσα μπορεί να μην ήταν πολύ κρύα παρ’ ότι βρισκόμασταν στην καρδιά του Δεκέμβρη, λόγω του γεωγραφικού πλάτους της, αλλά φιλοξενούσε έναν ακόμη μεγαλύτερο κίνδυνο: τους καρχαρίες. Οι φιλιππινέζικες αρχές έμαθαν για το συμβάν οκτώ ολόκληρες ώρες μετά και… άργησαν άλλες οκτώ ώρες μέχρι να οργανώσουν μια σωστική αποστολή! Τελικά σώθηκαν μόλις 21 επιβάτες του Dona Paz και οι 13 που αποτελούσαν το προσωπικό του Vector. Από τα πτώματα που περισυνελέγησαν, μόνο 21 μπόρεσαν να ταυτοποιηθούν και από αυτά μόνο ο ένας είχε εισιτήριο για το πλοίο, κάνοντας τις αρχές να πιστεύουν ότι είναι πιθανόν το πραγματικό νούμερο των υπεράριθμων επιβατών και άρα και των νεκρών να είναι ακόμη μεγαλύτερο!