Γράφει ο Αθανάσιος Ε. Δρούγος*

Η ύπουλη τουρκική διπλωματία δεν έχει -μέχρι σήμερα- δώσει την τελική της απάντηση για τον 62ο γύρο των διερευνητικών συνομιλιών στην Αθήνα, ενώ έχει προχωρήσει στην έκδοση NAVTΕX για έξοδο του ωκεανογραφικού-ερευνητικού σκάφους «Τσεσμέ» στο Κεντρικό Αιγαίο (από τον υδρογραφικό σταθμό της Σμύρνης). Επιπλέον, για την άτυπη και πολυσυζητημένη Πενταμερή για το Κυπριακό δεν έχει καθοριστεί κάποια ημερομηνία σύγκλησης (μέχρι σήμερα), με αποτέλεσμα η όλη κατάσταση να παραμένει ομιχλώδης, προκαλώντας εύλογα ερωτηματικά και ευρύτερη ανησυχία για το πού οδηγεί τα πράγματα η Αγκυρα, ως και γιατί οι διεθνείς οργανισμοί (ΟΗΕ, Ε.Ε.) ανέχονται την παρατεταμένη χρονική και κατάλληλα μεθοδευμένη ανατολίτικη τακτική. Η Αγκυρα υπολογίζει πολύ τα προσεχή βήματά της…

[fwduvp preset_id=”test” playlist_id=”Test”]

1 Οι τουρκικές κινήσεις επί των ημερομηνιών σχετίζονται με τη μόνη σταθερή ημερομηνία της προσεχούς Συνόδου Κορυφής της Ε.Ε., που έχει οριστεί για 25-26 Μαρτίου στις Βρυξέλλες. Εκεί -υπό λογικές συνθήκες- αναμένεται να παρουσιαστεί η έκθεση Μπορέλ για τις σχέσεις της Ε.Ε. με την Αγκυρα. Προφανώς, ο Μπορέλ έχει συζητήσει τα θέματα με τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ, Πορτογάλο Αντόνιο Γκουτέρες, και με τους επιτελείς του (κυρίως, με την Τζέιν Χολ Λουτ), που ήταν πρόσφατα στην Κύπρο. Επίσης, δεν έχουμε εικόνα για το πώς σκέφτεται το Λονδίνο, ειδικά μετά την πρόσφατη επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών, Ντόμινικ Ράαμπ, στη Μεγαλόνησο. Την ίδια στιγμή, όλοι οι παράγοντες στην Ανατολική Μεσόγειο αναμένουν να δουν και να εκτιμήσουν τη στάση της νέας αμερικανικής κυβέρνησης σχετικά με ζητήματα της ευρύτερης περιοχής και ειδικότερα τη διαμόρφωση των σχέσεων και επαφών της με την Αγκυρα, η οποία χαρακτηρίζεται από οπορτουνισμό, κωλυσιεργία και κατά διαστήματα ερντογανική «εκρηκτική πολιτική γλώσσα» απέναντι στις ΗΠΑ λόγω των S-400 αλλά και της στάσης των ΗΠΑ απέναντι στις κουρδικές πολιτοφυλακές ανατολικά του Ευφράτη στη Βόρεια Συρία.

2 Η Πενταμερής κρύβει αρκετές «παγίδες» και -παρότι δεν φαίνεται με γυμνό μάτι- έχει σχέση με την προτεινόμενη από την Ε.Ε. Μεσογειακή Διάσκεψη για την ανατολική γωνιά της Μεσογείου. Η τελευταία, πέραν των κρατικών οντοτήτων της Ανατολικής Μεσογείου, συμπεριλαμβάνει στον κατάλογο των προσκλήσεων τις πετρελαϊκές εταιρίες-κολοσσούς, καθώς και κάποια φόρμουλα για μη κρατικές οντότητες επί του παρόντος (αναφέρομαι στις μετερνιχικές κινήσεις της Αγκυρας να εισαγάγει τους Τουρκοκυπρίους, ως και τμήμα των παλαιστινιακών περιοχών, δηλαδή τη Λωρίδα της Γάζας σε ενδεχόμενες διαπραγματεύσεις), που είναι μαθηματικά βέβαιο ότι θα οδηγήσουν σε αναθεώρηση των ήδη υπογραφεισών συμφωνιών της Λευκωσίας από το 2004 με διάφορα κράτη της περιοχής επί των θεμάτων των θαλάσσιων ζωνών. Η παρελκυστική στάση της Αγκυρας είναι υποβολιμαία και με απώτερο στόχο να προκαλέσει την απονομιμοποίηση της Κυπριακής Δημοκρατίας και προφανώς να εμπεδώσει νέα τετελεσμένα σε υποστήριξη συνομοσπονδιακής «νεφελώδους» επίλυσης και εν τέλει αναθεωρητισμό ως και αποδοχή της διαίρεσης της Κύπρου σε δύο οντότητες.

3 Η Αγκυρα, μέσω της Πενταμερούς και της Μεσογειακής Διάσκεψης για την Ανατολική Μεσόγειο (που διακαώς επιθυμεί και υποστηρίζει), έχει κατά νου ένα «Σχέδιο Ανάν», κυρίως για τον θαλάσσιο χώρο (ΑΟΖ κ.λπ.), και την υφαρπαγή ή και σε ποσοτική υπέρ της κατανομή του φυσικού πλούτου της Κύπρου. Η κατασκευή ναυτικής βάσης στην περιοχή Αμμοχώστου-Τρικώμου από την Αγκυρα, οι προσπάθειες της τελευταίας, μέσω «φλερτ» με το Τελ Αβίβ, το Κάιρο και τη Βηρυτό, να αλλάξει τα δεδομένα στον χώρο της Ανατολικής Μεσογείου (στις οριοθετήσεις των ΑΟΖ), η προβολή του δόγματος της «Γαλάζιας Πατρίδας» με την καθολική ενδυνάμωση του Πολεμικού Ναυτικού και η απόλυτη καθοδήγηση του κατοχικού ηγέτη, Ερσίν Τατάρ, από την Αγκυρα δείχνουν ξεκάθαρα τους σχεδιασμούς της και απαιτείται η Αθήνα και η Λευκωσία να είναι πάρα πολύ προσεκτικές. Η πρόσφατη επίσκεψη του υπουργού Αμυνας της Κύπρου στην Αθήνα, σε συνδυασμό με τις στρατιωτικές επαφές ΓΕΕΘΑ-ΓΕΕΦ, θα πρέπει να μας ωθήσει σε μία ενδυνάμωση των αμυντικο-αποτρεπτικών θέσεων του Ελληνισμού σε μία γωνιά του πλανήτη που -ψυχρά και ρεαλιστικά- δεν μας ευνοούν οι συνθήκες γεωπολιτικά και αμυντικά.

4 Το ύπουλο σχέδιο των Τούρκων -βάσει πληροφοριών μου από υψηλόβαθμες πηγές στην Αγκυρα-, μετά τις προκλητικές δηλώσεις των Ερντογάν, Καλίν και Ακάρ ότι «δεν υπάρχει άλλη διέξοδος πλέον στο Κυπριακό πέρα από τη λύση στη βάση δύο κρατών», δείχνει τον οδικό χάρτη που η Αγκυρα και τα Κατεχόμενα θα ακολουθήσουν σε μία συνολική προσπάθεια να αναγνωριστεί διπλωματικά το κατοχικό μόρφωμα, με «αιχμές» τα ενεργειακά, τη μετά την Covid-19 οικονομική κατάσταση, την κυβερνητική δομή (να υιοθετηθεί «ισχυρό προεδρικό σύστημα»), την αναβάθμιση του οδικού δικτύου σε Καρπασία, Τρίκωμο, Μόρφου κ.λπ. (να γίνουν οι δρόμοι διπλής διαχωριστικής κατεύθυνσης), καθώς και το άνοιγμα των Βαρωσίων (ανοικοδόμηση για να ανοίξει σε τουρισμό και «προβολή» διεθνώς).

Προς αυτές τις προκλητικές θέσεις και σε σταδιακή υλοποίησή τους κινούνται οι συνεχείς επισκέψεις του Τούρκου αντιπροέδρου, Φουάτ Οκτάι, στα Κατεχόμενα, ενώ προβλέπεται μία συνεργασία (διαδημοτική) των δήμων ειδικά της Νότιας Τουρκίας με τους δήμους κατεχόμενων περιοχών, καθώς και πανεπιστημιακές/ερευνητικές συνεργασίες των κορυφαίων πανεπιστημίων της Τουρκίας με ορισμένους τομείς «ψευτοπανεπιστημίων», όπως η ενεργειακή ασφάλεια, οι υδρογραφικές σπουδές, η διεθνολογία της περιοχής, οι ισλαμικές σπουδές κ.λπ.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

Εν κατακλείδι, προωθείται το σχέδιο Αγκυρας- Τατάρ για εν εξελίξει οριστικοποίηση της διχοτόμησης, ενώ η όποια Πενταμερής είναι «στάχτη στα μάτια του κόσμου». Δυναμική πρωτοβουλία με ισχύ και πυγμή από τα Ηνωμένα Εθνη και την Ε.Ε. δεν φαίνεται να υπάρχει (πέραν θεωρητικολογίας) και σε εξέλιξη βρίσκεται μία συνολική υποτροπή των οριακών συζητήσεων που έλαβαν χώρα προ τετραετίας στο ελβετικό χειμερινό θέρετρο του Κραν Μοντανά. Ας μην έχουμε, λοιπόν, αυταπάτες…