Όπως ανέφερε ο υπουργός, στο πλαίσιο ενημέρωσης των δημοσιογράφων, το πόρισμα δημοσιοποιείται, ώστε να υπάρξει πλήρης διαφάνεια σε ένα θέμα στο οποίο ευλόγως υπάρχει μείζον ενδιαφέρον της κοινωνίας.
«Δεσμευτήκαμε ότι θα φέρουμε, σε εξαιρετικά σύντομο χρόνο, πόρισμα ανεξάρτητων εμπειρογνώμων που θα καταγράφει με ακρίβεια και αμεροληψία τα δεδομένα του τραγικού δυστυχήματος. Σε 43 ημέρες η Επιτροπή ολοκλήρωσε ένα εξαιρετικά σύνθετο και κοπιώδες έργο. Παρά τα όσα είχαν ειπωθεί από πολιτική ιδιοτέλεια, ότι η Επιτροπή είναι χειραγωγούμενη και μεροληπτική, όπως θα διαπιστώσετε, είναι πόρισμα πραγματικής καταγραφής και επ’ ουδενί πόρισμα συγκάλυψης» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Το πόρισμα αναλύει διεξοδικά τις συνθήκες του δυστυχήματος, κάνει αναδρομή στο ρυθμιστικό πλαίσιο των σιδηροδρόμων και τις ατέλειές του, καταγράφει τη διαδρομή των συμβάσεων αναβάθμισης των συστημάτων ασφαλείας και τις καθυστερήσεις στην ολοκλήρωσή τους. Σε σχέση με το δυστύχημα, το πόρισμα αναδεικνύει σοβαρές ανθρώπινες παραβιάσεις του ισχύοντος Γενικού Κανονισμού Κυκλοφορίας και σε σχέση με τα οργανωτικά του σιδηροδρόμου επισημαίνει και συστημικές πλημμέλειες, πολλές εκ των οποίων έχουν διαχρονικό χαρακτήρα.
Ανεξάρτητα από τις επιφυλάξεις που μπορεί να τεθούν για επιμέρους σημεία του πορίσματος για τα οποία έχει ήδη υπάρξει απάντηση και πρόκειται να υπάρξουν περαιτέρω διευκρινήσεις, όπως ανέφερε ο υπουργός, το πόρισμα αποτυπώνει την επιστημονική κρίση των μελών της Επιτροπής.
«Είναι αυτονόητο ότι το πόρισμα αναλύει πραγματικά περιστατικά, δεν δικάζει» τόνισε, προσθέτοντας ό,τι «στο μέτρο αυτό, το έργο της απόδοσης ευθυνών ανάγεται αποκλειστικά στην αρμοδιότητα της δικαστικής λειτουργίας. Και βεβαίως όλα τα ευρήματα τελούν υπό το αυτονόητο καθεστώς τεκμηρίου αθωότητας όλων των εμπλεκομένων».
Στο πόρισμα περιλαμβάνονται προτάσεις για τη βελτίωση της λειτουργικότητας και της ασφάλειας των σιδηροδρόμων. Είναι σημαντικό ότι το μεγαλύτερο μέρος των προτάσεων αυτών έχει ήδη υλοποιηθεί από το Υπουργείο ή βρίσκεται στη φάση εκπόνησης.
Στα άμεσα μέτρα προτείνουν την επαναλειτουργία του σιδηροδρομικού άξονα Αθήνας-Θεσσαλονίκης, μέτρα μέχρι την ολοκλήρωση της εγκατάστασης φωτεινής σηματοδότησης τα οποία αυξάνουν το επίπεδο ασφάλειας, με την προϋπόθεση πάντοτε ότι η κυκλοφορία διεξάγεται με τηλεφωνικό αποκλεισμό, αφορούν δύο διακριτούς τομείς: την ενδυνάμωση του ανθρώπινου παράγοντα – την εξασφάλιση της λειτουργικότητας του τεχνικού εξοπλισμού, τη συντήρηση της επιδομής της γραμμής, τεχνικά έργα σε γέφυρες και σήραγγες, την αποτροπή βανδαλισμών και κλοπών στο δίκτυο με την αυστηροποίηση του πλαισίου και την ανάταξη του ηθικού των εργαζομένων.
Σε ό,τι αφορά τα μεσοπρόθεσμα μέτρα, προτείνουν την εγκατάσταση φωτεινής σηματοδότησης, τηλεδιοίκησης και ECTS στο μεγαλύτερο μέρος του υπόλοιπου δικτύου, τον εκσυγχρονισμό των σιδηροδρομικών σταθμών, προτείνουν νέο διοικητικό μοντέλο. Αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στον σιδηρόδρομο, την ανάδειξη των περιβαλλοντικών πλεονεκτημάτων των σιδηροδρόμων.
Αναφορικά με τα μακροπρόθεσμα μέτρα, η Επιτροπή προτείνει την κατασκευή νέων γραμμών. Βασική προϋπόθεση για την ανάπτυξη των σιδηροδρομικών μεταφορών στην Ελλάδα αποτελεί η ύπαρξη της κατάλληλης υποδομής. Οι ελληνικοί σιδηρόδρομοι με δεδομένο ότι θα ολοκληρωθούν τα έργα υποδομής που εκτελούνται ή προγραμματίζονται αναμένεται να έχουν την ελάχιστη υποδομή που χρειάζεται για να διαδραματίσουν ανταγωνιστικό ρόλο στην Ελλάδα και στην ευρύτερη περιοχή.
Καφετζού στα Μέγαρα: Πώς έφαγαν από ηλικιωμένο 850.000 ευρώ - «Βρέθηκα μπλεγμένος για ένα οικόπεδο»
Σύμφωνα με τον υπουργό Επικρατείας, το δίκτυο επαναλειτούργησε με αυστηρούς όρους ασφαλείας, η δε ανταπόκριση του επιβατικού κοινού είναι εξαιρετικά θετική με πολύ υψηλές πληρότητες που έφτασαν στο 100%, γεγονός που αποδεικνύει την εμπιστοσύνη που σταδιακά ανακτάται. Σχετικά με το πρόσθετο προσωπικό, με νομοθετικές διατάξεις που ψηφίστηκαν προχωράει άμεσα η πρόσληψη μέσω ΑΣΕΠ 140 ατόμων και η επαναφορά στην υπηρεσία 160 φυλάκων ισόπεδων διαβάσεων, των οποίων οι συμβάσεις είχαν λήξει.
Οι σήραγγες έχουν ελεγχθεί και έχουν γίνει οι αναγκαίες παρεμβάσεις φωτισμού και πυροπροστασίας/πυρανίχνευσης. Τα αδικήματα κλοπής και κλεπταποδοχής σιδηροδρομικού υλικού έχουν ήδη νομοθετικά αναβαθμιστεί σε κακουργήματα, ενόσω έχει ενεργοποιηθεί η ΕΛΑΣ σε κομβικά σημεία για τη φύλαξη του δικτύου.
Σε ο,τι αφορά τις συμβάσεις για την σηματοδότηση και τηλεδιοίκηση (περιλαμβανομένου του συστήματος ETCS) αυτές προχωρούν με ταχείς ρυθμούς και θα ολοκληρωθούν εντός του προβλεπόμενου χρόνου στο τέλος Σεπτεμβρίου του τρέχοντος έτους.
Στο πλαίσιο της αναβάθμισης του σιδηροδρόμου στην Ελλάδα έχουν υπάρξει τις τελευταίες 45 μέρες σημαντικές διεθνείς συνεργασίες. Αφενός, με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Σιδηροδρόμων έχει υπάρξει συμφωνία για την αξιολόγηση του οργανωτικού μοντέλου των σιδηροδρόμων και την εκτίμηση των αιτίων του δυστυχήματος (με ορίζοντα ολοκλήρωσης της σχετικής έκθεσης τον Σεπτέμβριο 2023). Παράλληλα, το Υπουργείο προωθεί στην Επιτροπή τα αιτήματα χρηματοδότησης για τη συντήρηση και επέκταση του δικτύου. Αφετέρου, με την γαλλική κυβέρνηση και την γαλλική εταιρεία σιδηροδρόμων SNCF έχει υπάρξει συμφωνία για την παροχή τεχνογνωσίας στον ΟΣΕ σε διάφορα πεδία, μεταξύ των οποίων και την παρεχόμενη εκπαίδευση σε κρίσιμες ειδικότητες σιδηροδρομικών, όπου το πόρισμα των εμπειρογνώμων διαπιστώνει πιθανές ελλείψεις. Για τον λόγο αυτό μάλιστα, γαλλική αντιπροσωπεία υπό των Υπουργό Μεταφορών θα βρίσκεται στην Αθήνα την επόμενη εβδομάδα για την υπογραφή σχετικού μνημονίου συνεργασίας. Σε επικοινωνία, όπως αποκάλυψε ο υπουργός βρίσκεται και με τον Ιταλό υπουργό Μεταφορών με τον οποίο πέραν της επικοινωνίας που θα έχει τις επόμενες ημέρες, θα επιδιώξει να έχει και κατ’ ιδίαν συνάντηση.
Η ελληνική κυβέρνηση συνεχίζει στο δρόμο ευθύνης της πλήρους και μέχρι τέλους διαλεύκανσης του δυστυχήματος των Τεμπών και της ανάταξης του σιδηροδρόμου σε ασφαλές και λειτουργικό μέσο, σημείωσε ο κ. Γεραπετρίτης. Σε σχετικές ερωτήσεις επανέλαβε πως το πόρισμα δεν είναι δεσμευτικό για την ανακριτική έρευνα και δεν είναι δικαστική κρίση.
Τόνισε πως το βράδυ του δυστυχήματος τόσο ο πίνακας ελέγχου τής κυκλοφορίας όσο και η τοπική τηλεδιοίκηση λειτουργούσαν κανονικά ωστόσο αν και ήταν υποχρέωση η αυτόματη χάραξη της κυκλοφορίας, αυτή όπως προκύπτει δεν πραγματοποιήθηκε αυτόματα, όπως ορίζει ο κανονισμός σιδηροδρομικής κυκλοφορίας.
Τέλος, ο υπουργός απέδωσε τα εύσημα στους εργαζόμενους στον σιδηρόδρομο και στις διοικήσεις ΟΣΕ και ΕΡΓΟΣΕ για τις προσπάθειες που γίνονται τόσο για την ανάκτηση του δικτύου όσο και την επαναφορά του επιβατικού κοινού στο μέσο υπό συνθήκες ασφαλείας.
Τραγωδία στα Τέμπη: Αυτό είναι ολόκληρο το πόρισμα για το σιδηροδρομικό δυστύχημα
Στη δημοσιότητα έδωσε το υπουργείο μεταφορών ολόκληρο το πόρισμα της επιτροπής για την τραγωδία στα Τέμπη.
Οπως αναφέρει το πόρισμα, το οποίο χαρακτηρίζεται ως πόρισμα καταγραφής και όχι συγκάλυψης, από την ανάλυση των πραγματικών περιστατικών που προηγήθηκαν του δυστυχήματος και του διαθέσιμου ανθρώπινου δυναμικού και τεχνολογικού εξοπλισμού που υφίσταντο την ημέρα του δυστυχήματος, προκύπτει ότι το δυστύχημα ήταν συνέπεια της συνδρομής πολλών παραγόντων, που αφορούν το επίπεδο λειτουργίας, το ανθρώπινο δυναμικό και τον τεχνολογικό εξοπλισμό, καθώς και το διοικητικό επίπεδο.
Στο πόρισμα των 228 σελίδων, το οποίο χωρίζεται σε 10 κεφάλαια, υπάρχει επιμερισμός ευθυνών σε οργανισμούς και σε πρόσωπα: στον OΣE, στην ΕΡΓΟΣΕ, στη Ρυθμιστική Αρχή Συγκοινωνιών, στην Hellenic Train, αλλά και στον μοιραίο σταθμάρχη, ο οποίος προφυλακίστηκε μετά το τραγικό δυστύχημα, καθώς και στους μηχανοδηγούς, οι οποίοι φέρονται να μην τήρησαν τους κανονισμούς.
Υπάρχει, επίσης, αναφορά στην ανάγκη να γίνει άμεσα εκσυγχρονισμός του σιδηροδρόμου, καθώς διαπιστώνονται χρόνιες παθογένειες, όπως και στην ανάγκη ριζικών αλλαγών σε θέματα μετατάξεων και εκπαίδευσης του προσωπικού.
Στα άμεσα μέτρα που πρέπει να ληφθούν, ώστε να επανεκκινήσει ο σιδηρόδρομος στο δίκτυο Αθήνα – Θεσσαλονίκη, η Επιτροπή περιλαμβάνει τα εξής σενάρια:
-Μέχρι να γίνει η πιστοποίηση αυτή, συνιστάται μείωση των ταχυτήτων των επιβατικών και εμπορικών συρμών, μείωση του αριθμού των δρομολογίων των επιβατικών συρμών και ενδυνάμωση του ανθρώπινου παράγοντα (τόσο όσον αφορά το προσωπικό των σταθμών όσο και όσον αφορά τους συρμούς) με παράλληλη εξασφάλιση της λειτουργικότητας του τεχνικού εξοπλισμού των σταθμών που υποστηρίζει το υπάρχον σύστημα διαχείρισης κυκλοφορίας.
-Μη πιστοποίηση του ισχύοντος συστήματος διαχείρισης της κυκλοφορίας από έναν ανεξάρτητο φορέα πιστοποίησης. Μείωση των ταχυτήτων των επιβατικών και εμπορικών συρμών, μείωση του αριθμού των δρομολογίων των επιβατικών συρμών και ενδυνάμωση του ανθρώπινου παράγοντα τόσο όσον αφορά το προσωπικό των σταθμών όσο και όσον αφορά τους συρμούς. Παράλληλη εξασφάλιση της λειτουργικότητας του τεχνικού εξοπλισμού των σταθμών που υποστηρίζει το υπάρχον σύστημα διαχείρισης κυκλοφορίας.
-Μη πιστοποίηση του ισχύοντος συστήματος διαχείρισης της κυκλοφορίας από έναν ανεξάρτητο φορέα πιστοποίησης. Διατήρηση των ταχυτήτων των συρμών και των δρομολογίων ως είχαν και ενδυνάμωση του ανθρώπινου παράγοντα τόσο όσον αφορά το προσωπικό των σταθμών όσο και όσον αφορά τους συρμούς. Παράλληλα, εξασφάλιση της λειτουργικότητας του τεχνικού εξοπλισμού των σταθμών που υποστηρίζει το σημερινό σύστημα διαχείρισης κυκλοφορίας.
Διαβάστε όλο το πόρισμα
Το πόρισμα θα κοινοποιηθεί αρμοδίως στον Εισαγγελέα Εφετών Λάρισας που διεξάγει την ανάκριση με αίτημα για άμεση δημοσιοποίησή του από το Υπουργείο.
Το Δελτίο Τύπου της Επιτροπής:
«Η Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων, η οποία συστήθηκε και συγκροτήθηκε με την απόφαση του Γενικού Γραμματέα Μεταφορών του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, με αριθμό 71651/06-03-2023 (Β΄1310), παρέδωσε σήμερα, Τρίτη 18-04-2023 στον Υπουργό Επικρατείας αρμόδιο για θέματα Υποδομών και Μεταφορών κ. Γεώργιο Γεραπετρίτη το Πόρισμά της, στο οποίο διερευνώνται και αναδεικνύονται τα συστημικά προβλήματα και οι δυσλειτουργίες αναφορικά με το σιδηροδρομικό δυστύχημα που έλαβε χώρα στις 28-02-2023 στην είσοδο της κοιλάδας των Τεμπών.
Η Επιτροπή διαβεβαιώνει ότι εργάστηκε εντατικά με αυξημένο αίσθημα ευθύνης από τις 06-03-2023 μέχρι σήμερα και άσκησε τα καθήκοντά της ανεξάρτητα και αμερόληπτα, αξιολογώντας με καθαρά επιστημονικά κριτήρια το σύνολο των στοιχείων που συνέλεξε από όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές.
Το Πόρισμα δεν ασχολείται με καταλογισμό ή και με επιμερισμό ευθυνών, αρμοδιότητα που σύμφωνα με το Σύνταγμα και τον νόμο ανήκει μόνο στις αρμόδιες δικαστικές αρχές οι οποίες ήδη εργάζονται με γοργό ρυθμό προς την κατεύθυνση αυτή.
Κύριο μέλημα των Μελών της Επιτροπής ήταν, μετά την ανάλυση των συνθηκών του τραγικού δυστυχήματος να αναδειχθούν και να εντοπιστούν τα προβλήματα στην όλη διάρθρωση των εμπλεκομένων στη λειτουργία των σιδηροδρομικών μεταφορών, Φορέων, Οργανισμών και Αρχών και στην άσκηση των αρμοδιοτήτων φυσικών ή νομικών προσώπων και ιδίως να προταθούν λύσεις, που θα συμβάλουν – στο πλαίσιο και των λοιπών διερευνήσεων, μελετών, προτάσεων και πρωτοβουλιών των αρμοδίων προς τούτο Φορέων και Αρχών στη λήψη όλων των απαιτούμενων μέτρων που θα αποτρέψουν ίδια ή παρόμοια δυστυχήματα στο μέλλον.
Ειδικότερα, στο Πόρισμα προτείνεται μια δέσμη άμεσων, βραχυπρόθεσμων και μεσομακροπρόθεσμων μέτρων για την ασφαλή, εύρυθμη και αποτελεσματική λειτουργία των σιδηροδρομικών μεταφορών στην Ελλάδα.
Ευχή της Επιτροπής είναι το Πόρισμα να αξιοποιηθεί αποκλειστικά για τον παραπάνω σκοπό και σε κάθε περίπτωση να μην αποτελέσει αντικείμενο πολιτικής ή κομματικής εκμετάλλευσης ή αντιπαράθεσης, πρακτική που δεν συνάδει με το ερευνόμενο, τραγικό για όλους τους Έλληνες συμβάν.