Η υφυπουργός, λίγες ημέρες πριν χτυπήσει το πρώτο κουδούνι της νέας σχολικής χρονιάς, σημείωσε ότι οι αλλαγές «καλύπτουν, σφαιρικά, τις εκπαιδευτικές ανάγκες και συμβάλλουν, ως ενιαίο σύνολο, στην ανάδειξη του ελληνικού δημόσιου σχολείου σε πυρήνα προόδου, δημιουργικότητας και εξωστρέφειας».

Η κ. Μακρή έκανε λόγο για «επένδυση», η οποία εξασφαλίζει παροχές «με πραγματικό κοινωνικό πρόσημο»: το ψηφιακό φροντιστήριο, οι αυτόνομες τάξεις σε Γαύδο και Αρκιούς, η εδραίωση της χρήσης των ψηφιακών μέσων και της τεχνολογίας με 36.264 διαδραστικούς πίνακες, η εναρμόνιση των προγραμμάτων σπουδών με τους 17 στόχους της βιώσιμης ανάπτυξης του ΟΗΕ μέσω των δράσεων του Ενεργού Πολίτη, ο νέος κανονισμός λειτουργίας των σχολείων, ο οποίος προβλέπει αυστηροποίηση των παιδαγωγικών και πειθαρχικών μέτρων και απαγόρευση της εμφανούς κατοχής και χρήσης του κινητού καθ΄ όλη τη διάρκεια της εκπαιδευτικής διαδικασίας, η εφαρμογή του Σχολικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού και η οργανωμένη καλλιέργεια της φιλαναγνωσίας, μεταξύ άλλων και μέσω του πολλαπλού βιβλίου, το οποίο θα είναι διαθέσιμο σε ψηφιακή μορφή από τον Απρίλιο του 2025 ενώ σε έντυπη από τον Σεπτέμβριο του 2026.

Επιπλέον των παραπάνω «τομών», όπως τις χαρακτηρίζει, ήδη περιλαμβάνονται και η εφαρμογή E-PARENTS, μέσω της οποίας ενημερώνονται γονείς και κηδεμόνες για τις βαθμολογίες των μαθητών και των μαθητριών όπως και για ανακοινώσεις και ειδοποιήσεις της σχολικής μονάδας, η πλατφόρμα STOP-BULLYING.GOV.GR, ενάντια στην ενδοσχολική βία και τον εκφοβισμό που έκανε πρεμιέρα στα τέλη της προηγούμενης σχολικής χρονιάς, καθώς επίσης και η αναμόρφωση του μαθήματος της Πληροφορικής με τον σχεδιασμό νέου πιστοποιητικού. Ακόμη, τα νέα βιβλία πληροφορικής και για τις τρεις τάξεις του γυμνασίου θα είναι διαθέσιμα από φέτος σε ψηφιακή μορφή και σε έντυπη από το 2025-2026.

Ακόμη, η κ. Μακρή αναφέρθηκε στην πρόσληψη 10.000 μονίμων εκπαιδευτικών, κάνοντας λόγο για έναν «εντυπωσιακό αριθμό», ο οποίος μαζί στους 27.500 διορισμούς των τελευταίων πέντε ετών ανεβάζει το νούμερο των μόνιμων τοποθετήσεων σε 37.500.

Η υφυπουργός μίλησε για ένα «σημαντικό βήμα στην αντιστροφή των ποσοστών μόνιμων και αναπληρωτών εκπαιδευτικών», το οποίο «προετοιμάζει την εξίσου δυναμική συνέχεια στους διορισμούς μέχρι να επιτευχθεί ο στόχος, όπου οι αναπληρωτές θα καλύπτουν μόνο έκτακτες ανάγκες».

Ωστόσο, παραδέχθηκε ότι η ανάγκη για αναπληρωτές παραμένει. «Αυτό είναι η πραγματικότητα που θέλουμε να αλλάξουμε», επεσήμανε η κ. Μακρή.

Τέλος, απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με τις νέες κατευθύνσεις του ΙΕΠ με στόχο την προαγωγή της δημιουργικής σκέψης των μαθητών, η υφυπουργός σημείωσε ότι κοινή στόχευση των πρωτοβουλιών —όπως το πολλαπλό βιβλίο, η ενίσχυση της ενότητας «Δημιουργώ και Καινοτομώ» στα Εργαστήρια Δεξιοτήτων και η ανάπτυξη της Τράπεζας Θεμάτων στη λογική των ερωτήσεων και της φιλοσοφίας της έρευνας PISA— είναι η μείωση της αποστήθισης και η ανάπτυξη της κριτικής σκέψης.

Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη της Υφυπουργού Παιδείας

ΕΡ: Μία νέα σχολική χρονιά βρίσκεται μπροστά μας. Πόσο διαφορετική θα είναι από την περασμένη χρονιά;

ΑΠ: Η νέα σχολική χρονιά αρχίζει σε λίγες ημέρες και οι ευχές μου, σε μαθητές και εκπαιδευτικούς, για καλή και δημιουργική χρονιά έρχονται μαζί με τις σημαντικές αλλαγές που θα συναντήσουν στα σχολεία από την πρώτη ημέρα επιστροφής στα θρανία.

Αλλαγές που θα φέρουν στη σχολική τάξη και στη μαθησιακή διαδικασία την ανανέωση που αξίζει και την αναβάθμιση που απαιτούν οι παγκόσμιες εκπαιδευτικές και παιδαγωγικές τάσεις, πρακτικές και προκλήσεις.

Από αυτήν την άποψη, ναι, η νέα σχολική χρονιά θα είναι, σίγουρα, μια διαφορετική χρονιά!

Εκτός από τις μεταρρυθμίσεις που εφαρμόζονται από τα προηγούμενα έτη και έχουν πια ενταχθεί στο σχολικό πρόγραμμα και στην εκπαιδευτική κουλτούρα, φέτος, εισάγουμε νέες προτάσεις.

Με ιδιαίτερη ικανοποίηση, επαναλαμβάνω το εξαιρετικά σημαντικό περιεχόμενο των αλλαγών που συστήνουμε στη σχολική κοινότητα ξεκινώντας από την επένδυση στο ανθρώπινο δυναμικό, εξασφαλίζοντας παροχές με πραγματικό κοινωνικό πρόσημο, όπως το ψηφιακό φροντιστήριο και τις αυτόνομες τάξεις, εδραιώνοντας την χρήση των ψηφιακών μέσων και της τεχνολογίας με 36.264 διαδραστικούς πίνακες, εναρμονίζοντας τα προγράμματα σπουδών με τους 17 στόχους της βιώσιμης ανάπτυξης του ΟΗΕ μέσω των δράσεων του Ενεργού Πολίτη, προβλέποντας αυστηροποίηση των παιδαγωγικών και πειθαρχικών μέτρων και απαγόρευση της εμφανούς κατοχής και χρήσης του κινητού καθ΄ όλη τη διάρκεια της εκπαιδευτικής διαδικασίας, εφαρμόζοντας τον σχολικό επαγγελματικό προσανατολισμό, καλλιεργώντας, οργανωμένα, την φιλαναγνωσία και εισάγοντας καινοτομίες όπως την ευχέρεια των επιλογών μέσω του πολλαπλού βιβλίου.

ΕΡ: Θεωρείτε κάποια από τις αλλαγές αυτές σημαντικότερη;

ΑΠ: Όλες οι αλλαγές τις οποίες, αρχικά, παρουσιάσαμε στον Πρωθυπουργό, στοχεύουν στη νέα φιλοσοφία του ανοιχτού ελληνικού δημόσιου σχολείου. Κάθε μια από τις έντεκα εκπαιδευτικές τομές προσθέτει το δικό της ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στη μεγάλη εικόνα του εκπαιδευτικού μας συστήματος και όλες μαζί θα οδηγήσουν στην αναβάθμισή του.

Οι έντεκα αλλαγές καλύπτουν, σφαιρικά, τις εκπαιδευτικές ανάγκες και συμβάλλουν, ως ενιαίο σύνολο, στην ανάδειξη του ελληνικού δημόσιου σχολείου σε πυρήνα προόδου, δημιουργικότητας και εξωστρέφειας.

Οι πρωτοβουλίες της Κυβέρνησης και του ΥΠΑΙΘΑ, όλες σημαντικές και όλες αναγκαίες, προσβλέπουν στην ανάδειξη της σύγχρονης ελληνικής εκπαιδευτικής πραγματικότητας σε μια καθοριστική συνιστώσα της παγκόσμιας εκπαιδευτικής πολιτικής.

Από τις έντεκα πρωτοβουλίες θα ήθελα να σταθώ στη μεγάλη καινοτομία της φετινής σχολικής χρονιάς που θα κάνει πρεμιέρα, πιλοτικά, στις 16 Σεπτεμβρίου και θα αφορά χιλιάδες μαθητές σε όλη τη χώρα. Το Ψηφιακό Φροντιστήριο για τους μαθητές της Γ’ Λυκείου. Κάθε υποψήφιος εισαγωγής στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, μέσω των πανελλαδικών εξετάσεων, θα μπορεί να παρακολουθεί ζωντανά απογευματινές παραδόσεις για το σύνολο της ύλης στα πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα, συμπεριλαμβανομένων των ειδικών μαθημάτων, όπως γραμμικό και αρχιτεκτονικό σχέδιο, γερμανικά και γαλλικά.

Οι μαθητές και οι μαθήτριες της Γ’ Λυκείου θα αξιοποιήσουν το ζωντανό φροντιστήριο με δυνατότητα υποβολής ερωτήσεων στους 98 εκπαιδευτικούς που έχουν αναλάβει την ενισχυτική διδασκαλία στα 45 μαθήματα που εξετάζονται πανελλαδικά τον Ιούνιο. Επίσης, η διδασκαλία θα αφορά και 10 μαθήματα Ειδικής Αγωγής για τα Ενιαία Ειδικά Επαγγελματικά Γυμνάσια και Λύκεια.

Ακόμη, το Ψηφιακό Φροντιστήριο παρέχει τη δυνατότητα σε όλους τους μαθητές να παρακολουθούν το σύνολο της διδακτέας ύλης σε ηλεκτρονική μορφή. Στο digitalschool.gov.gr έχουν, ήδη, ανεβεί βιντεοσκοπημένες διαλέξεις από εκπαιδευτικούς στα μαθήματα της Γλώσσας και των Μαθηματικών της Α’, Β’ και Γ’ Γυμνασίου και το ίδιο μοντέλο ψηφιακού μαθήματος θα λειτουργήσει για το σύνολο της ύλης από την Ε’ Δημοτικού μέχρι και την Β’ Λυκείου.

Η αναβάθμιση της εκπαίδευσης είναι ο στόχος και αυτόν, από την φετινή χρονιά, συνδράμει το Ψηφιακό Σχολείο, μία δωρεάν, ολοκληρωμένη ψηφιακή πύλη, ένα ισχυρό εργαλείο για μαθητές, εκπαιδευτικούς και γονείς, που θα λειτουργήσει επικουρικά για τη σχολική κοινότητα.

Σημαντικό κομμάτι του Ψηφιακού Σχολείου είναι και οι αυτόνομες τάξεις. Η Γαύδος το 2024 και οι Αρκιοί το2025 γίνονται οι δυο πρώτες απομακρυσμένες περιοχές που αποκτούν σχολεία με φυσική παρουσία τριών εκπαιδευτικών, βασικών ειδικοτήτων, σε συνδυασμό με σύγχρονη εξ αποστάσεως εκπαίδευση για όλα τα υπόλοιπα μαθήματα. Με αυτόν τον τρόπο, οι μαθητές παραμένουν στον τόπο διαμονής τους και αποκτούν πρόσβαση στην εκπαίδευση ενώ, παράλληλα, μέσω του ψηφιακού φροντιστηρίου, μπορούν να παρακολουθούν και τις πρότυπες φροντιστηριακές παραδόσεις.

ΕΡ: Πώς θα αλλάξει τοις πράγμασιν το σκηνικό των σχολείων, με την πρόσληψη των 10.000 εκπαιδευτικών; Η ανάγκη για αναπληρωτές παραμένει, παρά τον μεγάλο αριθμό προσλήψεων.

ΑΠ: Στο πλέγμα των δράσεων, που παρουσιάσαμε, πρωταγωνιστούν και, δίκαια, οι 10.000 διορισμοί εκπαιδευτικών. Ένας εντυπωσιακός αριθμός που ενισχύει το μόνιμο ανθρώπινο δυναμικό της εκπαίδευσης και έρχεται να προστεθεί στους 27.500 διορισμούς των τελευταίων πέντε ετών ανεβάζοντας το νούμερο των μόνιμων τοποθετήσεων σε 37.500.

Αυτό το σημαντικό βήμα στην αντιστροφή των ποσοστών μόνιμων και αναπληρωτών εκπαιδευτικών, προετοιμάζει την εξίσου δυναμική συνέχεια στους διορισμούς μέχρι να επιτευχθεί ο στόχος, όπου οι αναπληρωτές θα καλύπτουν μόνο έκτακτες ανάγκες.

Οι 10.000 διορισμοί, σίγουρα, αλλάζουν την εικόνα και ενισχύουν την ποιότητα της παρεχόμενης της εκπαίδευσης. Κυβερνητική πρόθεση είναι να προχωράμε σε νέους διορισμούς κάθε χρόνο και αυτήν την προτεραιότητα προτάσσει το Υπουργείο Παιδείας με τα συναρμόδια Υπουργεία Εσωτερικών και Εθνικής Οικονομίας & Οικονομικών.

Από τους 10.000 διορισμούς, φέτος, στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση οι διορισμοί ξεπερνούν τους 2.800, στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση είναι περισσότεροι από 5.000 ενώ στην ειδική αγωγή καλύπτονται περισσότερες από τετραπλάσιες, σε σχέση με το προηγούμενο έτος, θέσεις ειδικοτήτων στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση και οκταπλάσιες θέσεις Ειδικού Εκπαιδευτικού και Ειδικού Βοηθητικού Προσωπικού σε όλες τις ειδικότητες. Επιπλέον, με την υπό υλοποίηση στρατηγική του υπουργείου Παιδείας, με την εκκίνηση της σχολικής χρονιάς θα έχουν καλυφθεί σχεδόν στο σύνολό τους οι ανάγκες παράλληλης στήριξης για τις μαθήτριες και τους μαθητές των τάξεων νηπιαγωγείου, Α’ και Β’ δημοτικού.

Ωστόσο, έχετε δίκιο, η ανάγκη για αναπληρωτές παραμένει και αυτό είναι η πραγματικότητα που θέλουμε να αλλάξουμε.

ΕΡ: Οι νέες κατευθύνσεις του ΙΕΠ, που εκκινούν από τα αποτελέσματα της PISA, θεωρείτε ότι θα αποδώσουν καρπούς στα αποτελέσματα μελλοντικών αντίστοιχων εξετάσεων, και, κυρίως, στο επίπεδο εκπαίδευσης των παιδιών που θα μπουν στο σχολικό περιβάλλον από εδώ και πέρα;

ΑΠ: Είναι μια παραδοχή που προκύπτει και από τα πρόσφατα αποτελέσματα ότι η Ελλάδα κατατάσσεται στην ομάδα χωρών που σημειώνουν χαμηλότερες επιδόσεις από τον μέσο όρο της επίδοσης στις χώρες του ΟΟΣΑ σε ό,τι αφορά τη δημιουργική σκέψη των μαθητών.

Ωστόσο, η ποσοτική και ποιοτική ανάλυση των αποτελεσμάτων της PISA δίνει πολύτιμες πληροφορίες για τον βαθμό επίτευξης των στόχων των Αναλυτικών Προγραμμάτων Σπουδών σε εθνικό επίπεδο. Έτσι διαμορφώνεται και ο στόχος μας που είναι να αποτυπωθεί ο βαθμός αφομοίωσης της εκπαιδευτικής ύλης από τους μαθητές αλλά και η καλλιέργεια δεξιοτήτων, όπως η κριτική και αλγοριθμική σκέψη.

Λαμβάνοντας υπόψη τα αποτελέσματα για την Ελλάδα, το ΥΠΑΙΘΑ σε συνεργασία με το ΙΕΠ έχει δρομολογήσει δέσμη πολιτικών με στόχο την προαγωγή της δημιουργικής σκέψης των μαθητών, με εφαρμογή από το σχολικό έτος 2024-2025. Η πορεία προς τις μεγάλες τομές στην εκπαίδευση ξεκινά με το Ψηφιακό Σχολείο, τις επερχόμενες αλλαγές στα προγράμματα σπουδών, τη μελέτη ολόκληρων λογοτεχνικών βιβλίων αντί αποσπασματικών κειμένων, με τον σχολικό επαγγελματικό προσανατολισμό, με το πολλαπλό βιβλίο, με το Πρόγραμμα «Δράσεις Ενεργού Πολίτη» που έχει ως επίκεντρο την ενασχόληση των μαθητών με σύγχρονα κοινωνικά προβλήματα.

Επιπρόσθετα, ενισχύουμε τη θεματική ενότητα «Δημιουργώ και Καινοτομώ» σε όλες τις τάξεις που εφαρμόζονται τα Εργαστήρια Δεξιοτήτων για την καλλιέργεια της δημιουργικής σκέψης και της πρωτοβουλίας μέσα από δράσεις STEM/Ρομποτικής και Επιχειρηματικότητας.

Αναδεικνύουμε, επίσης, την αξιοποίηση των ψηφιακών μέσων στον σχεδιασμό και την αξιοποίηση δημιουργικών ιδεών και λύσεων ειδικά στα καλλιτεχνικά μαθήματα.

Σε επίπεδο εξετάσεων, αναπτύσσουμε την Τράπεζα Θεμάτων στη λογική των ερωτήσεων και της φιλοσοφίας της έρευνας PISA και ενσωματώνουμε σε όλες τις εξετάσεις ένα, τουλάχιστον, θέμα που εξετάζει τη δημιουργική σκέψη.

Με κοινή στόχευση όλων των πρωτοβουλιών την μείωση της αποστήθισης και την ανάπτυξη της κριτικής σκέψης, η «Ελληνική PISA» είναι ένα πολύτιμο εργαλείο για την αξιολόγηση του εκπαιδευτικού συστήματος σήμερα και ένα εφαλτήριο για τις μεγάλες αλλαγές που προετοιμάζονται.

Όπως έχει δηλώσει και ο Υπουργός Παιδείας Κυριάκος Πιερρακάκης: «Θα επανασχεδιάσουμε κάθε λεπτομέρεια στα σχολεία και οι αλλαγές θα είναι συνεχείς σε όλη την τετραετία».