Το Λύκειο αναβαθμίζεται, οι επιδόσεις των μαθητών δεν θα είναι αποτέλεσμα λίγων ωρών εξέτασης και το απολυτήριο θα ανακτήσει το κύρος του. Αυτό είναι το σχέδιο που επεξεργάζεται το υπουργείο Παιδείας, με πολλά ερωτήματα σχετικά με τον ρόλο του για την εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Ενα ευαίσθητο θέμα, καθώς το υπουργείο Παιδείας δεν θέλει σε καμία περίπτωση να διακυβεύεται το αδιάβλητο των πανελλαδικών εξετάσεων.

Το σύστημα των Πανελλαδικών, όσο κι αν έχει επικριθεί, έχει αποδειχθεί σταθερά διάφανο και αδιάβλητο, με το υπουργείο Παιδείας να μην παραγνωρίζει την αξία του. Σε αντίθεση με προκατόχους του, ο κ. Πιερρακάκης, σύμφωνα με πληροφορίες, δεν θέλει να αλλάξει τη διαδικασία εισαγωγής αλλά τον τρόπο αξιολόγησης και επιλογής των θεμάτων.

«Θα προσπαθήσουμε να κρατήσουμε τα καλά του συστήματος, την αντικειμενικότητα, τη διαφάνεια, και να βελτιώσουμε τη διαδικασία και το τι εξετάζεται», είχε αναφέρει πρόσφατα ο υπουργός Παιδείας σε τηλεοπτική του δήλωση, σημειώνοντας ότι γι’ αυτόν αυτό είναι το Εθνικό Απολυτήριο.

Η αντικειμενική αξιολόγηση (βαθμολόγηση) των γραπτών θα παραμείνει, οι οδηγίες όμως είναι προς την κατεύθυνση να αλλάξει η φιλοσοφία των θεμάτων, ώστε να μειωθεί η ψαλίδα μεταξύ των άριστων και των μαθητών με πολύ χαμηλές επιδόσεις, ένα μοτίβο το οποίο έχει παγιωθεί τα τελευταία χρόνια, αλλά και οι επιδόσεις βάσει της αποστήθισης.

Στο τραπέζι των συζητήσεων βρίσκεται ο ρόλος που θα παίξει η Τράπεζα των Θεμάτων στην επιλογή των θεμάτων, η οποία τα τελευταία χρόνια εφαρμόζεται στις ενδοσχολικές εξετάσεις. Ηδη το υπουργείο Παιδείας έχει προχωρήσει σε ενέργειες για την ενίσχυση των υποδομών της, με σχετική ανάθεση έργου και συζητείται η εφαρμογή της και στα πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα, κάτι που προϋποθέτει εμπλουτισμό της και μία ποικιλία θεμάτων διαβαθμισμένης δυσκολίας.

Οι επιδόσεις των μαθητών θα καταγράφονται συνολικά απ’ όλη την παρουσία τους στο Λύκειο, σε μία προσπάθεια αναίρεσης της απαξίωσης που παρατηρείται τις τελευταίες δεκαετίες. Με ποσοστά τα οποία ακόμα δεν έχουν κλειδώσει, ο τελικός βαθμός απολυτηρίου δεν θα προκύπτει από τις ενδοσχολικές εξετάσεις των μαθητών στη Γ’ Λυκείου αλλά και από τη Β’ Λυκείου, ενώ συζητείται και ένα μικρότερο ποσοστό για τις επιδόσεις της Α’ Λυκείου.

Σε αυτή την προσπάθεια, ο ρόλος της Τράπεζας Θεμάτων θα είναι ζωτικής σημασίας, καθώς θα πρέπει να εξασφαλίσει την ποιότητα των θεμάτων στα οποία θα εξετάζονται οι μαθητές στο τέλος της χρονιάς στις ενδοσχολικές εξετάσεις. Ο τελικός βαθμός θα προκύπτει τόσο από τις επιδόσεις στις εξετάσεις όσο και από τους βαθμούς τετραμήνου.

Πρόκληση για τα σχολεία είναι να αποφευχθεί η ευνοϊκή μεταχείριση μαθητών, με το υπουργείο Παιδείας να εξετάζει δικλίδες ασφαλείας, ώστε να περιορίσει στο ελάχιστο αυτό το ενδεχόμενο, ένα ζήτημα το οποίο έχουν θέσει διαχρονικά και πολλοί καθηγητές, οι οποίοι υποστηρίζουν ότι θα δέχονται πιέσεις από γονείς για καλύτερους βαθμούς.

ΑΠΟ ΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2025-26

Το Εθνικό Απολυτήριο αναμένεται να συνδεθεί με τις αλλαγές που προωθεί σε επερχόμενο νομοσχέδιο ο κ. Κυριάκος Πιερρακάκης στα σχολεία. Νέα βιβλία, εισαγωγή νέων τεχνολογιών, εφαρμογή καινοτόμων εκπαιδευτικών μεθόδων αποτελούν ένα πλέγμα δράσεων το οποίο θα οδηγήσει σε μία νέα καθημερινότητα στα σχολεία αλλά και στην αναβάθμιση του απολυτηρίου, το οποίο εδώ και δεκαετίες έχει υποβαθμιστεί.

Η φιλοδοξία του υπουργείου Παιδείας είναι η απόκτηση ενός απολυτηρίου το οποίο θα αποτυπώνει τις γενικές γνώσεις που έλαβε ο κάθε μαθητής από το Λύκειο, ώστε να συνεχίσει τις σπουδές του σε κάποιο ΙΕΚ, ενώ όπως όλα δείχνουν θα είναι και το διαβατήριο για όσους επιθυμούν να υποβάλουν αίτηση για φοίτηση σε μη κρατικά πανεπιστήμια.

Το ερώτημα είναι αν θα υπάρξει κάποιο ποσοστό του βαθμού του Εθνικού Απολυτηρίου το οποίο θα μετράει στην είσοδο στα δημόσια ΑΕΙ.

Η εξέταση σε τέσσερα πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα παραμένει ως επικρατέστερο σενάριο στους σχεδιασμούς του υπουργείου Παιδείας για τους υποψηφίους των πανελλαδικών εξετάσεων, χωρίς να έχουν ληφθεί οι τελικές αποφάσεις.

Οποιαδήποτε ανακοίνωση θα έρθει μετά τις Πανελλαδικές του 2024, όπως έχει αναφέρει ο ίδιος ο υπουργός, με την πρώτη χρονιά εφαρμογής του Εθνικού Απολυτηρίου να υπολογίζεται ότι θα είναι το σχολικό έτος 2025-2026.