Ο Ηλίας Νικολακόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα και πραγματοποίησε προπτυχιακές σπουδές στα Μαθηματικά στην Αθήνα και τη Λοζάνη (1965-1969) και μεταπτυχιακές σπουδές στο Παρίσι (Diplome d’ Etudes Approfondies – Θεωρία Πιθανοτήτων – Univ. Paris 6).
Εργάστηκε για πολλά χρόνια στο Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών, με ειδικότερο αντικείμενο την εκλογική κοινωνιολογία και τις εμπειρικές έρευνες πολιτικής κουλτούρας. Η διδακτορική του διατριβή, το 1984 στο ΑΠΘ, είχε τίτλο «Κόμματα και βουλευτικές εκλογές στην Ελλάδα 1946-1964», ενώ από το 1986 έως το 2014 δίδαξε στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αθηνών (αρχικά ως λέκτορας και από το 2003 ως καθηγητής).
Από το 1984 έως σήμερα έχει δημοσιεύσει επτά αυτοτελή έργα (τα δύο σε συνεργασία με άλλους συναδέλφους του), είχε την επιμέλεια έξι συλλογικών τόμων, ενώ τα δημοσιευμένα άρθρα του σε θέματα εκλογικής κοινωνιολογίας και πολιτικής ιστορίας ξεπερνούν τα 40. Εχει κατά καιρούς συνεργαστεί σε ερευνητικά προγράμματα με το Centre d’ Etudes de la Vie Politique Francaise (CEVIPOF) στο Παρίσι, με το CIS (Centro de Investigaciones Sociologicas) στη Μαδρίτη, καθώς και με τα Πανεπιστήμια Βουδαπέστης και Μαδρίτης (Universita Autonoma).
Η πολύχρονη συνεργασία του με το MEGA τον έκανε γνωστό και αγαπητό στον κόσμο, ενώ αρκετοί θυμούνται τη συμβολή του στην κατά το δυνατό πιο έγκαιρη και έγκυρη ενημέρωση των πολιτών σε εκλογικά θρίλερ. Οπως η μη είσοδος του Συνασπισμού στη Βουλή στις εκλογές του 1993 για λίγες μόνο ψήφους ή η ανατροπή στις εκλογές του 2000, που τα exit polls έδειχναν νίκη της Νέας Δημοκρατίας, αλλά τελικά πρώτο ήρθε το ΠΑΣΟΚ με διαφορά μικρότερη από 70.000 ψήφους.
«Η ξαφνική απώλεια του Ηλία Νικολακόπουλου αποτελεί πλήγμα για την επιστημονική έρευνα και τον σοβαρό πολιτικό διάλογο. Η δημόσια σφαίρα και η αναλυτική σκέψη στη χώρα μας χάνουν έναν από τους πιο συνεπείς και ευγενείς υπηρέτες τους. Τα συλλυπητήριά μου στην οικογένειά του», ανάρτησε στην επίσημη σελίδα του στο twitter για τον Ηλία Νικολακόπουλο ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης.
Έλληνες μαθητές: Όλη ημέρα στο κινητό, αλλά χαμηλές ψηφιακές επιδόσεις
Η είδηση του αιφνίδιου θανάτου του Ηλία Νικολακόπουλου έπεσε σαν βόμβα στα γραφεία του ΣΥΡΙΖΑ στην Κουμουνδούρου, καθώς τα τελευταία χρόνια ήταν σύμβουλος του Αλέξη Τσίπρα (είχε δικό του γραφείο στην Κουμουνδούρου), είχε εβδομαδιαία εκπομπή στο ραδιόφωνο του ΣΥΡΙΖΑ «Στο Κόκκινο», ενώ θα ήταν ο επιστημονικός σύμβουλος νέας εταιρίας δημοσκοπήσεων που πρόσφατα κατέθεσε το αίτημά της για εγγραφή στον ΣΕΔΕΑ.
Στην ανακοίνωσή του ο ΣΥΡΙΖΑ, μεταξύ άλλων, αναφέρει:
«Ο Ηλίας Νικολακόπουλος υπήρξε από τις σπάνιες εκείνες περιπτώσεις ακαδημαϊκών που η επιστήμη την οποία υπηρετούσε είχε ταυτιστεί με το δικό του όνομα. Με τη γνώση, την αναλυτική του σκέψη και την ψυχραιμία του, ως καθηγητής Εκλογικής Κοινωνιολογίας του ΕΚΠΑ, υπήρξε δάσκαλος χιλιάδων φοιτητών, ορισμένοι από τους οποίους κινήθηκαν μετέπειτα στα χνάρια του. Μέχρι και σήμερα θα ήταν δύσκολο κανείς να φανταστεί εκλογές στην Ελλάδα χωρίς την παρουσία του Ηλία Νικολακόπουλου.
Υπηρέτησε σε όλη του τη ζωή τις αξίες της Αριστεράς, ήταν πρόεδρος των ΑΣΚΙ και είχε την επιστημονική επιμέλεια της εκπομπής “Ιστορία” στον ραδιοφωνικό σταθμό “Στο Κόκκινο”. Εκφράζουμε συλλυπητήρια στην οικογένεια, τους συναδέλφους και τους μαθητές του».
Ειδήσεις σήμερα
Fuel Pass: 9 μυστικά για την επιδότηση καυσίμων [πίνακας]