Πρόκειται για μερικές από τις εικόνες που έχουν αντικρίσει έμπειροι πυροσβέστες στους ελέγχους πυρασφάλειας σε κέντρα διασκέδασης και νυχτερινά μαγαζιά σε όλη τη χώρα. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία από τα Γραφεία Προληπτικής και Κατασταλτικής Πυρασφάλειας, ένας στους τέσσερις χώρους συνάθροισης δεν πληροί τις προβλεπόμενες προϋποθέσεις. Ακόμα και οι τυπικοί ιδιοκτήτες που τήρησαν τις διατάξεις του πυροσβεστικού κανονισμού για να εκδοθεί το προβλεπόμενο πιστοποιητικό, λίγους μήνες αργότερα «προσαρμόζουν» τους κανόνες ασφαλείας στα μέτρα τους, αδιαφορώντας για τους κινδύνους.

Στοιχεία

Συνολικά, τα αρμόδια κλιμάκια της Πυροσβεστικής πραγματοποίησαν 2.543 ελέγχους σε κέντρα διασκέδασης και κλαμπ σε όλη τη χώρα, μέσα στο 2024. Σε 595 περιπτώσεις, διαπιστώθηκαν ελλείψεις, ενώ επιβλήθηκαν 215 διοικητικά πρόστιμα συνολικού ποσού 248.522,50 ευρώ.

«Εβδομαδιαία πραγματοποιούνται περίπου 100 έλεγχοι πανελλαδικά από αξιωματικούς του Πυροσβεστικού Σώματος, τόσο στο πλαίσιο των αυτεπάγγελτων έκτακτων ελέγχων όσο και έπειτα από ορισμένες καταγγελίες συμπολιτών μας που έχουν εντοπίσει κάποιες πιθανές παραβάσεις, αλλά και στις περιπτώσεις που προβλέπεται αυτοψία για τη χορήγηση του πιστοποιητικού πυρασφάλειας», σημειώνει στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής ο Κώστας Τσίγκας, πρόεδρος της Ενωσης Αξιωματικών Πυροσβεστικού Σώματος.

Μετά την πρόσφατη τραγωδία με τους 59 νεκρούς στο club «Pulse», στο Κότσανι της Βόρειας Μακεδονίας, το υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, με ανακοίνωσή του, γνωστοποιεί νέο κύκλο ελέγχων μέχρι τον Ιούνιο, για να διαπιστωθεί εάν τηρούνται τα προβλεπόμενα μέτρα πυροπροστασίας. Αξίζει να σημειωθεί ότι μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου του 2024 οι έλεγχοι της Πυροσβεστικής γίνονταν δειγματοληπτικά ή έπειτα από κάποια καταγγελία, ενώ πλέον όλοι οι χώροι συνάθροισης οι οποίοι χαρακτηρίζονται ως δυνητικά «επικίνδυνοι», είτε λόγω μεγάλης χωρητικότητας είτε λόγω επικίνδυνων φωτορρυθμικών εγκαταστάσεων είτε για άλλους λόγους, θα εξεταστούν εκ νέου από τα κλιμάκια, σε συνεργασία με τα Γραφεία Προληπτικής και Κατασταλτικής Πυρασφάλειας.

Οι έκτακτοι έλεγχοι θα πραγματοποιηθούν σε όλα τα κέντρα διασκέδασης της χώρας, αποθήκες και βιομηχανίες-βιοτεχνίες που υπάγονται στις κατηγορίες υψηλού επιπέδου κινδύνου και εγκαταστάσεις ανακύκλωσης, το δεύτερο τρίμηνο του 2025.

«Εύφλεκτες» κουζίνες

«Υπήρχαν περιπτώσεις σε ελέγχους που ενώ στην αρχική μελέτη δεν αποτυπωνόταν η χρήση υγραερίου -σε αντικατάσταση του ηλεκτρικού ρεύματος -για την παραγωγή φαγητών, σε πολλά εστιατόρια διαπιστώναμε την ύπαρξη φιαλών υγραερίου για μαγειρική χρήση, χωρίς μάλιστα να υπήρχαν όλα τα απαραίτητα και προβλεπόμενα μέτρα, όπως ανιχνευτές αερίων μιγμάτων, βαλβίδες διακοπής παροχής, τοποθέτηση των φιαλών σε εξωτερικό και στεγασμένο χώρο κ.λπ.», περιγράφει χαρακτηριστικά ο πρόεδρος της Eνωσης Αξιωματικών Πυροσβεστικού Σώματος, Κώστας Τσίγκας, τονίζοντας ότι αρκετοί χώροι εστίασης, ουσιαστικά, λειτουργούν χωρίς να ακολουθούν τον κανονισμό ασφαλείας.

Oπως σημειώνει, παρά το γεγονός ότι «όλα τα απαιτούμενα μέτρα τηρούνται κατά την αρχική χορήγηση του πιστοποιητικού πυρασφάλειας, που αποτελεί προϋπόθεση της αδειοδότησης του εκάστοτε καταστήματος, αυτό που παρατηρείται συνήθως είναι ότι ένα στα τρία καταστήματα τροποποιεί ορισμένα μέτρα και μέσα πυρασφάλειας στην πορεία. Αυτό, σύμφωνα με τον πρόεδρο της Eνωσης Αξιωματικών, συμβαίνει «για να εξυπηρετήσουν τους σκοπούς της επιχείρησης, αλλά δεν εξυπηρετεί την ασφαλή διαμονή των συμπολιτών μας στον χώρο».

Σε ερώτηση για τις συχνές παραβάσεις που διαπιστώνονται στους ελέγχους στα κέντρα διασκέδασης, ο Κώστας Τσίγκας περιγράφει: «Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι το κλείσιμο των εξόδων κινδύνου από τραπέζια, καναπέδες ή άλλα έπιπλα, η κάλυψη των φωτιστικών ασφαλείας και των πυροσβεστικών φωλιών για λόγους αισθητικής, καθώς επίσης και κάποια κλιμακοστάσια που έχουν χρησιμοποιηθεί ως αποθηκευτικοί χώροι».

Βεγγαλικά… 

Βράδυ Κυριακής 24 Νοεμβρίου, σπίθες από βεγγαλικό σε τούρτα γενεθλίων προκαλούν φωτιά σε γνωστό μπαρ στο Παγκράτι, έπειτα από μία απρόσεκτη κίνηση υπαλλήλου. Ο στολισμός στο νυχτερινό μαγαζί «λαμπαδιάζει» και αμέσως πανικός κυριεύει τους θαμώνες που έχουν γεμίσει ασφυκτικά τον χώρο. Στην προσπάθειά τους να βγουν, σπάνε με καρέκλες την τζαμαρία, καθώς δεν υπάρχει δυνατότητα γρήγορης διαφυγής. Σύμφωνα με τον κανονισμό, καταστήματα με χωρητικότητα που δεν ξεπερνά τα 50 άτομα προβλέπεται να έχουν μόνο μία έξοδο κινδύνου, όμως στη συγκεκριμένη περίπτωση, μέσα στον χώρο, ήταν στοιβαγμένοι υπερδιπλάσιοι θαμώνες. Πρόκειται για μία από τις δεκάδες περιπτώσεις που βεγγαλικά έχουν προκαλέσει μικρότερης ή μεγαλύτερης έκτασης πυρκαγιές, σε κλειστούς ή ανοιχτούς χώρους διασκέδασης σε όλη τη χώρα. Στα περισσότερα συμβάντα, μάλιστα, τα μαγαζιά διαχειρίζονται μόνα τους την κατάσβεση και δεν ενημερώνονται καν οι Αρχές.

«Η χρήση πυροτεχνημάτων και βεγγαλικών -πλην των διακοσμητικών που χρησιμοποιούνται σε κάποιες τούρτες τα οποία αναφέρονται ως ελαφρού τύπου και δεν εκπέμπουν θερμοκρασία ικανή για αυτανάφλεξη- απαγορεύεται ρητά από τη νομοθεσία σε κέντρα διασκέδασης και χώρους συνάθροισης κοινού», περιγράφει ο πρόεδρος της Ενωσης Αξιωματικών Πυροσβεστικού Σώματος, προσθέτοντας: «Δεν έχει κοινοποιηθεί στην υπηρεσία καταγγελία για χρήση βεγγαλικών, διότι, προφανώς, αυτό κρατά πολύ λίγο, μόνο κατά τη διάρκεια ίσως κάποιων γενεθλίων ή μιας εκδήλωσης. Σε περίπτωση που υπάρξει καταγγελία και διαπιστωθεί η χρήση τους, επιβάλλεται διοικητικό πρόστιμο».

Τα μέτρα ασφαλείας που προβλέπει ο νόμος

 Τα προβλεπόμενα μέτρα ασφαλείας διαφέρουν ανάλογα με τη χρονολογία κατασκευής των κτιρίων στα οποία στεγάζονται οι χώροι συνάθροισης. Σε περίπτωση που πρόκειται για παλιό χώρο όπου δεν μπορούν να υπάρξουν μεγάλες παρεμβάσεις, οι ιδιοκτήτες ακολουθούν τις προβλέψεις του κανονισμού της Πυροσβεστικής, ενώ για τις νεότερες εγκαταστάσεις υπάρχει Προεδρικό Διάταγμα που καθορίζει τα μέτρα πυρασφάλειας.

Μεταξύ άλλων, με βάση τους κανονισμούς, τα κτίρια πρέπει να είναι πυράντοχης κατασκευής με δείκτη πυραντίστασης τουλάχιστον 60 λεπτών, στον χώρο επιβάλλεται η εγκατάσταση φωτισμού ασφαλείας στα σημεία διαφυγής και τις εξόδους κινδύνων, ενώ προβλέπεται να υπάρχουν σχεδιαγράμματα διαφυγής. Στους κλειστούς χώρους συνάθροισης επιβάλλεται να υπάρχει τοποθετημένος ένας πυροσβεστήρας ανά 100 τ.μ., με ελάχιστο αριθμό που δεν θα είναι μικρότερος από δύο. Οσον αφορά τα κέντρα διασκέδασης με χωρητικότητα άνω των 250 ατόμων, προβλέπεται η εγκατάσταση μόνιμου υδροδοτικού πυροσβεστικού δικτύου και χειροκίνητου συστήματος συναγερμού. Ειδική πρόβλεψη υπάρχει ανάλογα με τη χωρητικότητα σε όλα τα κτίρια που στεγάζουν τα κέντρα διασκέδασης, για αυτόματο σύστημα πυρόσβεσης με νερό, ενώ σύστημα τοπικής κατάσβεσης εγκαθίσταται στους χώρους παρασκευής φαγητών που χρησιμοποιούν εστίες μαγειρικής και καυτές επιφάνειες.

Στο Προεδρικό Διάταγμα και τον κανονισμό του Πυροσβεστικού Σώματος, υπάρχει ειδική αναφορά και για τις εξόδους κινδύνου. Οι χώροι συνάθροισης έως 50 ατόμων προβλέπεται να έχουν μία έξοδο, για χωρητικότητα από 50 έως 500 άτομα δύο, ενώ από 500 έως 800 τρεις εξόδους.