Μόνο το 2016 οι άνδρες της ΕΛ.ΑΣ. εντόπισαν και κατέσχεσαν 25.839.951 λίτρα αλκοόλ από παράνομη διακίνηση, συλλαμβάνοντας 189 άτομα που εμπλέκονταν στις υποθέσεις, όταν το 2015 έπεσαν στα χέρια της Αστυνομίας 13,417 λίτρα και 77 δράστες. Σύμφωνα με ανεπίσημους υπολογισμούς ένα στα δέκα ποτά στην Ελλάδα είναι παράνομο, με τον κλάδο αλλά και τα δημόσια ταμεία να χάνουν πάνω από 150 εκατ. ευρώ από την παράνομη διακίνηση αλκοόλ.

Από το 2000 μέχρι και σήμερα εκτιμάται ότι έχουν χαθεί πάνω από 27.000 θέσεις εργασίας, με την επίσημη κατανάλωση να είναι κάθε χρόνο και σε μείωση. Αυτό, όμως, δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, καθώς όσο μειώνεται η επίσημη κατανάλωση τόσο αυξάνεται η κατανάλωση νοθευμένων ποτών ή εισαγμένων παράνομα, τα οποία συνήθως έρχονται απευθείας από Βουλγαρία. Το τελευταίο χρονικό διάστημα η ΕΛ.ΑΣ. έχει εντοπίσει πλήθος παράνομων αποστακτήρων και στην Ελλάδα όπου φτιάχνουν μπόμπες από οινόπνευμα που έρχεται παράνομα από Βουλγαρία και το πουλούν απευθείας στα ενδιαφερόμενα καταστήματα.

Σύμφωνα με τις επιχειρησιακές ενώσεις του κλάδου, το φαινόμενο της λαθρεμπορίας αλκοολούχων ποτών έχει λάβει πλέον μεγάλες διαστάσεις λόγω της απουσίας ελέγχων και της αύξησης του ΕΦΚΟΠ. Σύμφωνα με φορείς της αγοράς, το λαθρεμπόριο αλκοολούχων εκφρασμένο σε φιάλες εκτιμάται ότι άγγιξε τα 8,2 εκατ. φιάλες το 2012, οι οποίες διακινούνται χωρίς την είσπραξη ΕΦΚΟΠ, ενώ οι απώλειες που δημιουργούνται αφορούν και τη μη είσπραξη ΦΠΑ (30%). Η απώλεια φορολογικών εσόδων από τη μη καταβολή του ΕΦΚΟΠ σε ποτά που διακινηθήκαν παράνομα προσεγγίζει τα 41,8 εκατ. ευρώ (χωρίς τα έσοδα από ΦΠΑ και χωρίς να συμπεριλαμβάνεται το τσίπουρο διημέρων) και υπολογίζεται ότι από τα ταμεία των επιχειρήσεων μόνο το 2016 χάθηκαν 26 εκατ. ευρώ.

Ως αιτία της ραγδαίας αύξησης του λαθρεμπορίου βλέπει και η ΕΛ.ΑΣ. τον υψηλό ΕΦΚΟΠ σε σχέση με τα γείτονα κράτη. Σύμφωνα με την ΕΛ.ΑΣ. η παράνομη διακίνηση αλκοολούχων ποτών στη χώρα μας συνίσταται, κυρίως, στην εισαγωγή των εμπορευμάτων από τη Βουλγαρία, λόγω χαμηλού ΕΦΚΟΠ στη γείτονα χώρα, σε σχέση με την Ελλάδα, επιμελώς κρυμμένα σε αμάξια ή φορτηγά. Κατόπιν, οι διακινητές αναλαμβάνουν τη διάθεση αυτών σε συγκεκριμένα καταστήματα-πελάτες, με τα οποία συνεργάζονται, προκειμένου διατεθούν άμεσα στους καταναλωτές.

Οσον αφορά το σοβαρό και οργανωμένο έγκλημα, η παράνομη διακίνηση αλκοολούχων ποτών ξεκινά με εισαγωγή τους από το εξωτερικό (κυρίως Βουλγαρία) τα οποία μεταφέρονται επίσης με αμάξια και φορτηγά, επιμελώς κρυμμένα, τα οποία διαθέτουν εν συνεχεία στην εγχώρια αγορά προς κατανάλωση. Πολλές φορές χρησιμοποιούν πριν την κάθοδό τους προς Ελλάδα Ι.Χ. ως προπομπούς για να δουν αν υπάρχουν έλεγχοι της Αστυνομίας και να αποφύγουν την κατάσχεση των μεγάλων ποσοτήτων, κυρίως σε περιοχές όπως στον κάθετο άξονα της Κομοτηνής-Νυμφαία-Μακάζα.

Σε ορισμένες περιπτώσεις έχει διαπιστωθεί η αφαίρεση των ετικετών προέλευσης και η προσκόλληση νέων, με τη χρήση ηλεκτρικών συσκευών θερμοαποκόλλησης ταινιών και εργαλείων απόξεσης. Και στην Ελλάδα όμως ολοένα και εντοπίζονται παράνομα εμφιαλωτήρια/αποστακτήρα, εντός των οποίων λαμβάνει χώρα η εμφιάλωση λαθραίων ποτών (ως πρώτη ύλη εξακριβώθηκε σε ορισμένες περιπτώσεις ότι χρησιμοποιείται καθαρή ή/και αιθυλική αλκοόλη, εισαγόμενη από το εξωτερικό-κυρίως Βουλγαρία).

Συνεργασία ΕΛΑΣ-Europol

Αναβάθμιση των επιχειρησιακών της δυνατοτήτων για τη πάταξη του λαθρεμπορίου των ποτών έφερε η συνεργασία της Διεύθυνσης της Οικονομικής Αστυνομιας ( ΔΟΑ) με την Europol υπό την ομπρέλα του σχεδίου OPSON V. Η συμμετοχή της ΔΟΑ στην επιχείρηση OPSON ξεκίνησε το έτος 2016 και κατά τη διάρκειά της εξιχνιάστηκε τον Ιούλιο μεγάλη υπόθεση οργανωμένου εγκλήματος με αντικείμενο το λαθρεμπόριο αλκοόλ, η οποία συμπεριλαμβάνεται στην απολογιστική έκθεση με τα αποτελέσματα των δράσεων του OPSON και παρουσιάστηκε και στη Μαδρίτη.

Σε αυτή την υπόθεση η ΕΛ.ΑΣ. κατέσχεσε 33.000 φιάλες ποτών και 2.600 φιάλες τσίπουρου και ούζου, συνελήφθησαν 13 Ελληνες, ενώ αποδόθηκαν κατηγορίες σε 39 ακόμα άτομα, οδηγώντας στη φυλακή μια ιδιαίτερα μεγάλη και σύνθετη εγκληματική οργάνωση. Βασικό όμως εργαλείο που αποκόμισε πλέον η ΕΛ.ΑΣ. από αυτή τη συμμετοχή είναι η ενίσχυση της συνεργασίας με ευρωπαϊκούς και διεθνείς οργανισμούς και υπηρεσίες, αλλά και με τον ιδιωτικό τομέα, σε επίπεδο ανταλλαγής πληροφοριών, καλών πρακτικών και μεθόδων δράσης. Επιπρόσθετα, από την εκμετάλλευση της εμπειρίας που αποκτήθηκε σε συνδυασμό με την αξιοποίηση των πληροφοριών που περιήλθαν στην εν λόγω υπηρεσία, εντατικοποιήθηκε η δράση της, οδηγώντας στην εξιχνίαση και άλλων ανάλογων υποθέσεων.

Αναστασία Βαμβακά
[email protected]
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου