Οι αλλαγές
Οι ανατροπές που φέρνει η εγκύκλιος του υφυπουργού Κοινωνικής Ασφάλισης Τάσου Πετρόπουλου για τους ελεύθερους επαγγελματίες αυτοαπασχολούμενους και μισθωτούς με μπλοκάκι, συνοψίζονται στα εξής σημεία:
1 Οι εισφορές των ελευθέρων επαγγελματιών και επιστημόνων (ΟΑΕΕ και ΕΤΑΑ) μοιράζονται, με τους εργοδότες, αν κόβουν μπλοκάκι σε έναν ή δύο εργοδότες και οι εργοδότες αυτοί τους δηλώσουν στην Αναλυτική Περιοδική Δήλωση από αυτόν τον μήνα.
2 Οι απασχολούμενοι με Δελτίο Παροχής Υπηρεσιών θα πρέπει να αναγράφουν στην απόδειξη που κόβουν στον ένα ή και δεύτερο εργοδότη τους ότι η επιχείρηση στην οποία παρέχουν υπηρεσίες υπόκειται σε καταβολή εργοδοτικής εισφοράς.
3 Οι εισφορές πληρώνονται από τους εργαζόμενους αν ο εργοδότης δεν τους γράψει στην ΑΠΔ και αμφισβητήσει την υποχρέωσή του, χωρίς να έχει κυρώσεις.
4 Οι διαφορές εργαζομένων-εργοδοτών θα λυθούν από τον ΕΦΚΑ αλλά μέχρι να επιλυθούν όσοι παρέχουν υπηρεσίες χωρίς σύμβαση σε μία ή δύο επιχειρήσεις θα πληρώνουν το σύνολο των εισφορών, δηλαδή 20% για κύρια σύνταξη, 6,95% για περίθαλψη και 7% για επικουρική, + 4% εφάπαξ αν είναι μηχανικοί, γιατροί, δικηγόροι. Η βόμβα της εγκυκλίου κρύβεται σε αυτό το σημείο, καθώς αναφέρει επί λέξει ότι «μέχρι την επίλυση της σχετικής διαφοράς για τον ασφαλισμένο υπολογίζονται εισφορές σύμφωνα με το άρθρο 39 (ως μη μισθωτός)».
Λέει δηλαδή ότι αν δεν θέλει να πληρώσει εισφορές, ούτε ο ένας, ούτε ο άλλος εργοδότης, τότε μέχρι να επιλυθεί η διαφορά που ξεκίνησε με τη δήλωση – καταγγελία του εργαζομένου, ο ίδιος ο εργαζόμενος θα πληρώνει το σύνολο των ασφαλιστικών εισφορών!
Για παράδειγμα: ένας ελεύθερος επαγγελματίας, που έχει μπλοκάκι και απασχολείται σε ως 2 εργοδότες (π.χ. λογιστής σε δύο εταιρίες), θα γράφει στην απόδειξη που κόβει ότι οι εργοδότες υπόκεινται σε εισφορά 13,33% για σύνταξη και 4,7% για ασθένεια. Οι εργοδότες θα πρέπει να τον δηλώσουν στη ΑΠΔ. Αν δεν το κάνουν τότε ο εργαζόμενος θα πρέπει να πάει στον ΕΦΚΑ και να υποβάλλει δικαιολογητικά που αποδεικνύουν ότι παρέχει τακτικά τις υπηρεσίες του στους δυο εργοδότες κατά τη διάρκεια του έτους. Οι εργοδότες μπορούν να το αμφισβητήσουν και μέχρι να λυθεί το θέμα ο εργαζόμενος θα πληρώνει το σύνολο των εισφορών, δηλαδή θα καταβάλλει 26,95% επί της αμοιβής του.
5 Αν η διάρκεια παροχής υπηρεσιών είναι μικρότερη από 12 μήνες (π.χ. 5 ή 8 κ.λπ.) τότε στην περίπτωση που ο εργοδότης αποδεχτεί να καταβάλλει τη δική του εισφορά, αυτή θα πληρώνεται για τους μήνες παροχής υπηρεσίας (5 ή 8). Για τους υπόλοιπους μήνες του έτους ο αυτοαπασχολούμενος ή επαγγελματίας θα πληρώνει ο ίδιος ολόκληρη την εισφορά με βάση το εισόδημα που έχει δηλώσει. Αν στη διάρκεια του έτους παρασχεθεί υπηρεσία και σε τρίτο εργοδότη, τότε ο ασφαλισμένος θα πληρώνει εξολοκλήρου τις εισφορές του.
6 Για όλους τους ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους οι εισφορές θα υπολογιστούν με το εισόδημα του 2015. Στο τέλος του 2017 και αφού γίνει εκκαθάριση των δηλώσεων με τα εισοδήματα του 2016, θα πραγματοποιείται συμψηφισμός μεταξύ των καταβληθεισών εισφορών και των οφειλόμενων εισφορών, με βάση το πραγματικό εισόδημα του 2016.
7 Για μισθωτούς με μπλοκάκι, πέφτει όλο το χαράτσι 26,95% μόνο στον εργαζόμενο για όποια αμοιβή παίρνει και εφόσον κόβει μπλοκάκι. Στην πράξη, ένας μισθωτός που έχει σύμβαση εργασίας με εργοδότη, αλλά έχει παράλληλα και μπλοκάκι, θα πληρώνει όπως και πριν τις εισφορές που του αναλογούν από τη μισθωτή του εργασία, δηλαδή 16% επί του μισθού, ενώ από 1/1/2017 θα πληρώνει και εισφορά σύνταξης 20% και 6,95% για ασθένεια (σύνολο 26,95%) επί της αμοιβής που παίρνει με το μπλοκάκι. Σε αυτή την περίπτωση δεν υπάρχει καμία υποχρέωση για πληρωμή εργοδοτικής εισφοράς, ακόμη και αν ο εργαζόμενος κόβει μπλοκάκι σε έναν εργοδότη για σταθερή απασχόληση κάθε μήνα.
Κακοκαιρία Elena: Δέντρο έπεσε πάνω σε σταθμευμένα αυτοκίνητα στην Νέα Σμύρνη [βίντεο]
8. Πέραν αυτών, έρχεται και ένας ακόμη αιφνιδιασμός, από τον ΕΦΚΑ, καθώς τα ειδοποιητήρια με τις νέες εισφορές που θα στείλει στις 26 Ιανουαρίου θα έχουν εισφορές δύο μηνών, του Ιανουαρίου και του Φεβρουαρίου! Οι ασφαλισμένοι θα πρέπει να πληρώσουν την εισφορά Ιανουαρίου ως το τέλος Φεβρουαρίου και την εισφορά Φεβρουαρίου ως το τέλος Μαρτίου. Η παγίδα που κρύβουν τα ειδοποιητήρια με τις εισφορές δύο μηνών έχει να κάνει με το γεγονός ότι στην ταχυπληρωμή που θα λάβουν οι ασφαλισμένοι θα υπάρχει ένας κωδικός πληρωμής και όσοι πληρώσουν μικρότερο ποσό (έναντι καταβολή) τον Φεβρουάριο και επίσης έναντι καταβολή τον Μάρτιο κινδυνεύουν να θεωρηθεί το σύνολο της πληρωμής ως εισφορά για έναν και όχι για δύο μήνες, ακριβώς επειδή θα υπάρχει ένας κωδικός και όχι δύο κωδικοί, ώστε να διαχωρίζονται οι πληρωμές ή οι έναντι καταβολές για τους αντίστοιχους μήνες. Στην περίπτωση πληρωμής με έναν κωδικό ο κίνδυνος είναι να χρεωθούν τα ποσά στον ένα μήνα και το υπόλοιπο ανεξόφλητο ποσό να χρεωθεί με τόκο 8,05%.
Παγίδα με μειώσεις μισθών ως 22%
Η εγκύκλιος κρύβει όμως και παγίδα μείωσης μισθών στην περίπτωση που οι εργοδότες που απασχολούν εργαζόμενους με μπλοκάκι δεχτούν να πληρώσουν εισφορά, καθώς αυτή η εισφορά θα μετακυληθεί στην αμοιβή των εργαζομένων και μπορεί να φτάσει στο 22%.
Για παράδειγμα, λογιστής παίρνει 1.000 ευρώ με μπλοκάκι. Μέχρι σήμερα πληρώνει φόρο 20%, και του μένουν 800 ευρώ. Τώρα θα πληρώνει 26,96% εισφορά και ακολούθως το 20% του φόρου, οπότε: Στα 1.000 ευρώ μείον 26,95% θα έχει 730 ευρώ και μείον 20% φόρο, θα μένουν 584 ευρώ. Αν πληρώσει ο εργοδότης, θα επιβαρυνθεί κατά 170 ευρώ, δηλαδή ο εργαζόμενος θα του στοιχίζει 1.170 ευρώ. Για να εξισορροπήσει το κόστος και να του στοιχίζει όσο και πριν, δηλαδή 1.000 ευρώ, τότε θα πρέπει η καθαρή αμοιβή του εργαζομένου να πέσει στα 800 με 830 ευρώ, ώστε να στοιχίζει στον εργοδότη μαζί με την εισφορά 1.000 ευρώ.
Ο εργαζόμενος, δηλαδή, αν μπει η εργοδοτική εισφορά, θα πρέπει ή κινδυνεύει να υποστεί μείωση μισθού κατά 20% με 22%.
Οι ελεύθεροι επαγγελματίες, δηλαδή, με μπλοκάκι είναι διπλά ζημιωμένοι. Στην περίπτωση που αποδείξουν ότι είναι «μισθωτοί» για να βάλει εισφορές και ο εργοδότης, θα βρεθούν με μείωση μισθού, ενώ πληρώνοντας οι ίδιοι τις εισφορές τους, θα έχουν ντεφάκτο μείωση εισοδήματος!
Παραδείγματα
* Μηχανικός παρέχει υπηρεσίες σε μία τεχνική εταιρία και σε μία τράπεζα για διάστημα 10 μηνών. Εκδίδει δελτίο παροχής υπηρεσιών, 20.000 ευρώ και 10.000 ευρώ αντιστοίχως.
Για κάθε μία από τις ως άνω δραστηριότητες υπολογίζονται εισφορές ως εξής: Για την πρώτη το ποσό της συμφωνηθείσας αμοιβής επιμερίζεται στους μήνες που διαρκεί η σύμβαση, επομένως σε κάθε μήνα αντιστοιχεί αμοιβή ύψους 2.000 ευρώ. Επ’ αυτής υπολογίζονται εισφορές ύψους 20% για τον κλάδο κύριας σύνταξης, κατανεμημένο κατά 6,67% σε βάρος του ασφαλισμένου και κατά 13,33% σε βάρος του αντισυμβαλλόμενου (τεχνικής εταιρίας). Για τη δεύτερη το αντίστοιχο ποσό της μηνιαίας αμοιβής ανέρχεται σε 1.000 ευρώ, στο οποίο και θα υπολογιστούν εισφορές κατά όμοιο τρόπο. Κατά τον ίδιο τρόπο επιμερίζονται οι εισφορές για τον κλάδο περίθαλψης, επικουρικής ασφάλισης και εφάπαξ παροχής.
* Γιατρός παρέχει υπηρεσίες σε ιδιωτική κλινική με σύμβαση διάρκειας 10 μηνών για την οποία εκδίδει ΔΠΥ αξίας 5.000 ευρώ. Επ’ αυτής υπολογίζονται εισφορές σε βάρος του ασφαλισμένου και σε βάρος του εργοδότη αντισυμβαλλομένου. Επιπροσθέτως, για το ποσό που υπολείπεται της ελάχιστης μηνιαίας βάσης υπολογισμού των αυτοαπασχολουμένων (586,08-500=86,08 ευρώ), ο ασφαλισμένος καταβάλλει ολόκληρη την εισφορά (ως μη μισθωτός).
* Λογιστής εργάζεται ως μισθωτός σε εταιρία και παρέχει παράλληλα υπηρεσίες σε άλλη εταιρία με ΔΠΥ. Για τις αποδοχές του από τη μισθωτή εργασία δεν αλλάζει τίποτε. Για το δε εισόδημά του από την ελεύθερη άσκηση επαγγέλματος (ΔΠΥ) καταβάλλει εισφορές με βάση το άρθρο 39 (ως μη μισθωτός), δηλαδή 26,95%.
ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΤΙΚΟΣ
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπο