Την «αμοιβαία επιθυμία τους για εμβάθυνση της συνεργασίας» ανάμεσα σε ΗΠΑ και Ελλάδα επιβεβαίωσαν χθες, στη Θεσσαλονίκη, οι υπουργοί Εξωτερικών των δύο χωρών, Μάικ Πομπέο και Νίκος Δένδιας.

Η περαιτέρω πολυεπίπεδη σύσφιγξη των σχέσεων αναμένεται να σφραγιστεί σήμερα στη Σούδα, όπου θα μεταβούν ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας και ο Ελληνας πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης. Η Ουάσιγκτον τείνει χείρα συνεργασίας στην Αθήνα, αναγνωρίζοντας τον σημαντικό ρόλο που παίζει η Ελλάδα ως πυλώνας σταθερότητας στην ταραγμένη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και ταυτόχρονα τη χρίζει προνομιακό συνομιλητή της.

Η ολιγόωρη επίσκεψη του Μάικ Πομπέο στη Θεσσαλονίκη, η πρώτη Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών στην πόλη, αναδεικνύει παράλληλα το ενδιαφέρον των ΗΠΑ για τη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Το αεροσκάφος Air Force Two προσγειώθηκε στο αεροδρόμιο «Μακεδονία» χθες τα ξημερώματα και ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ μετέβη στο ξενοδοχείο Ηyatt. Την τελευταία στιγμή άλλαξε το πρόγραμμά του και η συνάντηση με τον Eλληνα ομόλογό του δεν έγινε στο υπουργείο Μακεδονίας- Θράκης, αλλά σε αίθουσα του ξενοδοχείου όπου διέμενε. Aρχισε στις 09:30 και ολοκληρώθηκε 45 λεπτά της ώρας αργότερα. Στην ατζέντα της συνάντησης βρέθηκαν πολλά «καυτά» ζητήματα, όπως: περιφερειακή συνεργασία, άμυνα και ασφάλεια, επιβολή του νόμου και αντιτρομοκρατία, εμπόριο και επενδύσεις, ενέργεια και δεσμοί ανθρώπου με άνθρωπο. Μετά την ολοκλήρωση της συνάντησης, η οποία έγινε παρουσία στενών συνεργατών των δύο αξιωματούχων, Αθήνα και Ουάσιγκτον εξέδωσαν κοινή δήλωση. Στο 1.000 λέξεων κείμενο αναφέρουν ότι διενήργησαν μια ανασκόπηση υψηλού επιπέδου του στρατηγικού διαλόγου ΗΠΑ-Ελλάδας, εν αναμονή του τρίτου στρατηγικού διαλόγου που θα πραγματοποιηθεί στην Ουάσιγκτον το 2021.

Οπως τονίζεται χαρακτηριστικά στην κοινή δήλωση, «Ελλάδα και ΗΠΑ επαναβεβαίωσαν την κοινή τους πεποίθηση ότι τα ζητήματα θαλασσίων ζωνών πρέπει να επιλύονται ειρηνικά και με βάση το Διεθνές Δίκαιο». «Οι Ηνωμένες Πολιτείες χαιρέτισαν την επιβεβαιωμένη ετοιμότητα της Ελλάδας να συνεργαστεί με άλλες χώρες της περιοχής για την επίτευξη συμφωνιών οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών μέσω του διαλόγου και σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο. ΗΠΑ και Ελλάδα επανέλαβαν επίσης την αφοσίωσή τους στην ενίσχυση της στενής συνεργασίας τους ως σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ, χρησιμοποιώντας όλα τα κατάλληλα μέσα που έχουν στη διάθεσή τους προκειμένου να διασφαλιστούν η σταθερότητα και η ασφάλεια στην ευρύτερη περιοχή», αναφέρεται στην κοινή δήλωση.

Επίσης, οι δύο πλευρές επανέλαβαν την επιθυμία τους να συνεχίσουν και να ενισχύσουν τη συνεργασία τους σε διάφορους τομείς στο πλαίσιο του σχήματος «3+1» (Κύπρος, Ελλάδα, Ισραήλ και Ηνωμένες Πολιτείες), «η οποία ξεκίνησε στην Ιερουσαλήμ τον Μάρτιο του 2019, καθώς αυτή η συνεργασία μπορεί να συμβάλει στην προώθηση της ειρήνης, της σταθερότητας, της ασφάλειας και της ευημερίας στην Ανατολική Μεσόγειο και στην ευρύτερη περιοχή». ΗΠΑ και Ελλάδα επανέλαβαν ακόμη τη στήριξή τους για την ένταξη όλων των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων σε ευρωπαϊκούς και διατλαντικούς θεσμούς, ενώ υπογραμμίστηκε και η προσπάθεια της Ελλάδας για το σκοπό αυτό, με τη συμφωνία των Πρεσπών και την επακόλουθη προσχώρηση της Βόρειας Μακεδονίας στο ΝΑΤΟ, τονίζοντας τη σημασία της συνεπούς εφαρμογής της συμφωνίας με καλή πίστη.

Σε ό,τι αφορά στα θέματα άμυνας και ασφάλειας, Ελλάδα και ΗΠΑ εξέφρασαν την πρόθεση να ενισχύσουν περαιτέρω τη στρατηγική εταιρική τους σχέση επεκτείνοντας και εμβαθύνοντας τη Συμφωνία Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας ΗΠΑ-Ελλάδας, η οποία επικαιροποιήθηκε τον Οκτώβριο του 2019 και συμβάλλει σημαντικά στην ασφάλεια και των δύο εθνών. Στον επόμενο στρατηγικό διάλογο, και οι δύο πλευρές σκοπεύουν να συζητήσουν πώς να αλληλοβοηθούνται περαιτέρω στη διατήρηση ισχυρών, ικανών και διεπιχειρησιακών δυνατοτήτων των Ενόπλων Δυνάμεων.

Οι δύο πλευρές υπογράμμισαν τη συνεργασία τους στον τομέα της ασφάλειας από τρομοκρατία, διεθνείς εγκληματικές οργανώσεις και άλλους παράγοντες απειλής, ενώ τονίστηκε πως, παρά την παγκόσμια πανδημία, η εξαιρετική συνεργασία συνεχίστηκε αμείωτη. Εξετάστηκαν τρόποι περαιτέρω βελτίωσης της ανταλλαγής πληροφοριών και της συνεργασίας κατά της τρομοκρατίας, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα, ενώ δεσμεύτηκαν για την πλήρη εφαρμογή της κοινής δήλωσης του 2016 σχετικά με τη συμμετοχή της Ελλάδας στο πρόγραμμα απαλλαγής από την υποχρέωση θεώρησης (βίζα).

Στην κοινή δήλωση υπογραμμίζεται ακόμη πως ΗΠΑ και Ελλάδα προσβλέπουν στην ενίσχυση του εμπορίου και των επενδύσεων μεταξύ των δύο χωρών. «ΗΠΑ και Ελλάδα χαιρέτισαν την έναρξη νέων επενδύσεων και εξαγορών από αμερικανικές εταιρίες στην Ελλάδα και επιβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους να ενθαρρύνουν αυτήν την τάση. Οι δύο κυβερνήσεις προσβλέπουν στην αύξηση της συνεργασίας τους στο εμπόριο. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ελλάδα αποδίδουν μεγάλη σημασία στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης, την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο, το 5G και την ιδιωτικοποίηση στρατηγικών υποδομών».

Αναφορικά με τον τομέα της ενέργειας, οι δύο πλευρές χαιρέτισαν την ολοκλήρωση του ελληνικού τμήματος του αγωγού TAP και αναμένουν να συζητήσουν στον προσεχή στρατηγικό διάλογο την αμοιβαία υποστήριξή τους για τον διασυνδετήριο αγωγό Ελλάδας-Βουλγαρίας (IGB), το έργο της κατασκευής σταθμού υγροποιημένου αερίου στην Αλεξανδρούπολη, την ιδιωτικοποίηση της υπόγειας αποθήκης της Καβάλας, το έργο Διασύνδεσης Ελλάδας-Βόρειας Μακεδονίας και άλλα εμπορικά βιώσιμα έργα, τα οποία θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν τον αγωγό αερίου EastMed.

Η κοινή δήλωση αναφέρεται, τέλος, στη συμμετοχή των ΗΠΑ στους εορτασμούς για την 200ή επέτειο για την ανεξαρτησία της Ελλάδας το 2021, την πρόθεση να ενισχύσουν τους δεσμούς μεταξύ των πανεπιστημίων των δύο χωρών, τις εκπαιδευτικές και ακαδημαϊκές ανταλλαγές, καθώς και να συνεχίσουν τη μακροχρόνια συνεργασία τους για την προστασία της πολιτιστικής ιδιοκτησίας της Ελλάδας.

Αμέσως μετά ο κ. Πομπέο μετέβη στα γραφεία του Συνδέσμου Βιομηχανιών Ελλάδας, στα Σφαγεία Θεσσαλονίκης, όπου μαζί με τον υπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Αδωνη Γεωργιάδη, υπέγραψαν συμφωνία για την προαγωγή της επιστήμης και της τεχνολογίας προς όφελος της ευημερίας των πολιτών και της οικονομίας, αλλά και της προώθησης της ασφάλειας στην Ανατολική Μεσόγειο. Σύμφωνα με τον ομογενή υφυπουργό Αμυνας των ΗΠΑ, Μάικλ Κράτσιος, πρόκειται ουσιαστικά για την πρώτη -από το 1980- επικαιροποίηση της ελληνοαμερικανικής σχέσης στον συγκεκριμένο τομέα. «Η συμφωνία αναδεικνύει τη δέσμευση και των δύο εθνών μας στην προαγωγή της επιστήμης και της τεχνολογίας, προς όφελος της ευημερίας των πολιτών μας, της οικονομίας του μέλλοντος και της ασφάλειας. Ανοίγει το δρόμο για έναν αριθμό νέων επενδύσεων στην έρευνα και την ανάπτυξη, για ΣΔΙΤ και τεχνολογικές ανακαλύψεις και για τις δύο χώρες μας», είπε. Υπογράμμισε ότι ΗΠΑ και Ελλάδα είναι φυσικοί εταίροι στην επιστήμη και την τεχνολογία και το να εμπεδωθούν τα κοινά ιδανικά στο πεδίο αυτό, μέσα από τη συνεργασία των δύο χωρών, είναι πιο σημαντικό από ποτέ. «Κάποιες προτεραιότητες που έχουμε στον Λευκό Οίκο για την τεχνολογία, την τεχνητή νοημοσύνη και το 5G, τις μοιράζονται και οι ομόλογοί μας εδώ στην Ελλάδα και είμαστε ευτυχείς και δεσμευμένοι στο να δουλέψουμε μαζί τους για να προωθήσουμε την ανάπτυξή τους (αυτών των τομέων)», είπε χαρακτηριστικά, κάνοντας λόγο για ένα «συλλογικό μονοπάτι μπροστά».

Στις 15:30 -και λίγο πριν αναχωρήσει για την Κρήτη- ο κ. Πομπέο μετέβη στο κέντρο της πόλης προκειμένου να επισκεφθεί το Εβραϊκό Μουσείο, το οποίο βρίσκεται στην οδό Βενιζέλου. Στην ξενάγηση συμμετείχαν ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Αθήνα, Τζέφρι Πάιατ, ο πρόεδρος της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης, Δαβίδ Σαλτιέλ, ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, Απόστολος Τζιτζικώστας, ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Κωνσταντίνος Ζέρβας κ.ά.

Κ. ΧΑΤΖΗΔΑΚΗΣ: Ενεργειακός κόμβος με 5 μεγάλα έργα

 Για τα πέντε μεγάλα έργα, που θα κάνουν την χώρα να καταστεί ενεργειακός κόμβος στα Βαλκάνια, μίλησε ο υπουργός ΠΕΝ, Κωστής Χατζηδάκης, σε συνάντηση που διοργάνωσε η πρεσβεία των ΗΠΑ στα γραφεία του Συνδέσμου Βιομηχανιών Ελλάδος (ΣΒΕ) στη Θεσσαλονίκη.

Εκεί ήταν και ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο, που υπογράμμισε τη στήριξη των ΗΠΑ σε όλα τα έργα που «τρέχει» η κυβέρνηση.

Πρόκειται συγκεκριμένα για τα ενεργειακά έργα που αφορούν τους αγωγούς φυσικού αερίου TAP, IGB και τον διασυνδετήριο αγωγό Ελλάδας-Βόρειας Μακεδονίας, το FSRU Αλεξανδρούπολης και την αναβάθμιση του υφιστάμενου αγωγού πετρελαίου μεταξύ Ελλάδας και Βόρειας Μακεδονίας.

Η συμφωνία στο τραπέζι

Μετά την υπογραφή της συμφωνίας και την αποχώρηση των κυρίων Πομπέο και Γεωργιάδη, ακολούθησε σύσκεψη του κ. Κράτσιου (φωτό) και του υφυπουργού Ενέργειας και Τεχνολογίας, Χρήστου Δήμα, με τους εκπροσώπους της Αυτοδιοίκησης, των φορέων και των επιχειρήσεων που εκπροσωπούν την έρευνα και την καινοτομία στη Θεσσαλονίκη, αλλά και των αμερικανικών εταιριών στην Ελλάδα. Να σημειωθεί ότι παρόντες στην υπογραφή της συμφωνίας καθώς και τη συζήτηση στρογγυλής τράπεζας για την ενέργεια ήταν -μεταξύ άλλων- ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστής Χατζηδάκης και ο αναπληρωτής πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας, Φατμίρ Μπιτίκι.

ΟΙ ΔΡΟΜΟΙ ΠΟΥ ΑΝΟΙΞΑΝ

– Νέες επενδύσεις και εξαγορές από αμερικανικές εταιρίες στην Ελλάδα και επέκταση της συνεργασίας στο εμπόριο.

– Συνεργασία σε τεχνολογία, επιστήμη και προώθηση της ασφάλειας στην Ανατολική Μεσόγειο μέσα και από την επικαιροποίηση της συμφωνίας του ’80.

– Ενίσχυση δεσμών μεταξύ πανεπιστημίων των δύο χωρών, εκπαιδευτικές και ακαδημαϊκές ανταλλαγές.

– Περαιτέρω ενίσχυση της στρατηγικής εταιρικής σχέσης με επέκταση της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας ΗΠΑ-Ελλάδας, η οποία επικαιροποιήθηκε τον Οκτώβριο του 2019.

– Δέσμευση για πλήρη εφαρμογή της κοινής δήλωσης του 2016 σχετικά με τη συμμετοχή της Ελλάδας στο πρόγραμμα απαλλαγής από την υποχρέωση θεώρησης (βίζα).