Οι επαγγελματίες του κλάδου, ενόψει της επαναλειτουργίας των επιχειρήσεων, δηλώνουν έτοιμοι να ανταποκριθούν στις νέες συνθήκες έτσι όπως διαμορφώνονται υπό την σκιά του ιού COVID-19, ακολουθώντας πιστά τις οδηγίες του ΕΟΔΥ και των αρμόδιων υπουργείων. Ωστόσο οι προκλήσεις είναι πολλές και τα οργανωτικά μέτρα που πρέπει να λάβουν κρίνονται αναγκαία για την πρόληψη νόσησης και διασποράς του κορονοϊού.

Στο πλαίσιο αυτό, ο Ενιαίος Φορέας Ελέγχου Τροφίμων (ΕΦΕΤ) σε συνεργασία με το Σύνδεσμο Ελληνικών Βιομηχανιών Τροφίμων (ΣΕΒΤ) και την Ελληνική Ένωση Επιχειρήσεων Οργανωμένης Εστίασης (ΕΠΟΕΣ) εξέδωσε τον «Οδηγό Επανεκκίνησης για τη Μαζική Εστίαση» με σκοπό την παροχή απλών και πρακτικών οδηγιών προσαρμογής στο πλαίσιο της νέας πραγματικότητας που έχει δημιουργηθεί από τη νόσο COVID-19. Οι οδηγίες βασίζονται στην ανάλυση του προφίλ επικινδυνότητας του ιού για τους χώρους εστίασης και στις βέλτιστες πρακτικές όπως αυτές αποτυπώνονται σε διεθνείς και εθνικές συστάσεις.

Σημειώνεται ότι οι διαδικασίες και χώροι απασχόλησης όπου μπορεί να υπάρξει έκθεση στον COVID-19 είναι: προμήθεια και παραλαβή πρώτων υλών και υλικών συσκευασίας, αποθήκευση και μεταφορά στον χώρο επεξεργασίας, επεξεργασία τροφίμων/προετοιμασία γευμάτων/κουζίνα (back of the store), λάντζα (σημεία πλύσης σκευών), αποστολή προς διανομή (delivery), πωλήσεις/service, προσέλευση και αποχώρηση προσωπικού, ύποπτο/επιβεβαιωμένο κρούσμα στο προσωπικό, επίσκεψη και παραμονή εξωτερικών συνεργείων και συνεργατών / επισκεπτών/φορέων ελέγχου, γραφεία (χρήση κοινών εργαλείων, αντιμετώπιση επισκεπτών), τουαλέτες και χώροι διαλείμματος προσωπικού.

Αναλυτικότερα στις κατευθυντήριες οδηγίες για τους υπεύθυνους των επιχειρήσεων περιλαμβάνονται τα παρακάτω:

– Αποφυγή συγχρωτισμού και τήρηση των απαιτήσεων «απόστασης» με αναδιάταξη του εργασιακού χώρου και αναδιοργάνωση των τραπεζοκαθισμάτων των εξωτερικών και εσωτερικών χώρων με βάση τις συστάσεις των αρμόδιων φορέων.

– Διαμόρφωση προγράμματος σταδιακής προέλευσης /αποχώρησης των εργαζομένων με δημιουργία ομάδων εργασίας ώστε να υπάρχει περιορισμένη αλληλεπίδραση μεταξύ τους.

– Διαμόρφωση προγράμματος ελεγχόμενης πρόσβασης των υπαλλήλων της επιχείρησης σε κοινόχρηστους χώρους (χώροι διαλειμμάτων, αποδυτήρια, λουτρά, τουαλέτες κ.ά.)

– Συναλλαγές σε ταμείο: 1. ενθάρρυνση πραγματοποίησης ανέπαφων συναλλαγών, 2. Τοποθέτηση αντισηπτικού στη θέση του ταμία και στη θέση του πελάτη, 3. Τοποθέτηση σήμανσης στο δάπεδο για την οριοθέτηση αποστάσεων για την αποφυγή σχηματισμού ουράς πελατών και ορισμός υπεύθυνου για συνεχή εποπτεία, 4. Τοποθέτηση plexiglas αν αυτό κρίνεται αναγκαίο.

– Προτροπή πελατών και εργαζομένων να χρησιμοποιούν τις σκάλες και να αποφεύγουν τους ανελκυστήρες στο μέτρο του δυνατού.

– Ανάρτηση πινακίδων ενημέρωσης – υπενθύμισης για την ατομική υγιεινή και τα προληπτικά μέτρα για όλους τους χώρους (σωστή χρήση γαντιών, μάσκας, σωστό πλύσιμο χεριών και τήρηση αποστάσεων).

– Ρύθμιση της προσέλευσης τρίτων (συνεργατών, διανομέων κ.ά) στον χώρο εργασίας ώστε να αποφεύγεται ο συνωστισμός και να εξασφαλίζεται η τήρηση των απαιτούμενων αποστάσεων και η χρήση μέτρων ατομικής προστασίας.

– Ενημέρωση οδηγών, προμηθευτών, εξωτερικών συνεργατών, πελατών, επισκεπτών με κάθε πρόσφορο μέσο για τις οδηγίες των αρμόδιων κρατικών αρχών.

– Μέριμνα για επαρκή επαρκή αερισμό (με έμφαση στον φυσικό αερισμό) όλων των χώρων και την αποφυγή του συγχρωτισμού των ατόμων σε κλειστούς χώρους χωρίς επαρκή ανανέωση του αέρα. Απαιτείται τακτική συντήρηση των συστημάτων εξαερισμού/κλιματισμού.

– Τα πάσης φάσης συνεργεία θα πρέπει να εισέρχονται στους χώρους εργασίας με χρήση προστατευτικού ρουχισμού (πλαστική ποδιά μιας χρήσης, μάσκες και γάντια).

– Μέριμνα για ένα οργανωμένο πρόγραμμα διαχείρισης απορριμάτων.

– Λήψη μέτρων για την υγεία και την υγιεινή του προσωπικού, των χώρων και του εξοπλισμού. Στα μέτρα αυτά περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, παροχή και εφοδιασμός στα σημεία πλυσίματος σαπουνιών, υλικών για στέγνωμα χεριών, αντισηπτικών διαλυμάτων καθώς επίσης και παροχή στους εργαζόμενους ρουχισμού και γαντιών.

– Λήψη ειδικών μέτρων για το service, την παραλαβή από το κατάστημα (takeaway), τη διανομή (delivery), τους προμηθευτές και τα συνεργεία συντηρήσεων.

– Αναγκαία κρίνεται η εκπαίδευση προσωπικού και μέσω γραπτών οδηγιών σχετικά με την ατομική υγιεινή, πλύσιμο χεριών, ορθή χρήση γαντιών και μάσκας, αποφυγή συγχρωτισμού καθώς και η καθοδήγησή του για τα συμπτώματα της νόσου ώστε να είναι σε θέση να τα αναγνωρίζει νωρίς και να μπορεί να ζητήσει ιατρική βοήθεια και εξετάσεις.

– Αν ένας εργαζόμενος εμφανίσει συμπτώματα συμβατά με τη νόσο COVID-19, ο υπεύθυνος της επιχείρηση πρέπει να απομονώσει το ύποπτο περιστατικό, να καλέσει τον ΕΟΔΥ για οδηγίες, να ενημερώσει τους άλλους υπαλλήλους και να φροντίσει για την απολύμανση του χώρου εργασίας.

– Αναγκαία κρίνεται η ενίσχυση προγραμμάτων καθαρισμού των σταθμών εργασίας επειδή οι επιφάνειες μπορεί να αποτελέσουν πηγές μετάδοσης του ιού. Πρέπει να διασφαλίζεται ότι όλες οι επιφάνειες και οι κοινόχρηστοι χώροι καθαρίζονται συχνά, ιδανικά ανά δύο ώρες όπου αυτό είναι εφικτό. Στα σημεία καθαρισμού/απολύμανσης περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, διακόπτες, χειρολαβές θυρών, κουπαστές σκάλας, επιφάνειες που έρχονται σε επαφή με τρόφιμα και τουαλέτες προσωπικού/πελατών.

Πλήρης απελευθέρωση μετακινήσεων

Οσον αφορά τις ακτοπλοϊκές μετακινήσεις, από το λιμάνι του Πειραιά για τη αύριο έχουν προγραμματιστεί 7 δρομολόγια πλοίων (δύο για Κυκλάδες ένα για Χίο Μυτιλήνη και τέσσερα για την Κρήτη). Από τη Ραφήνα θα αναχωρήσει ένα πλοίο για τις Κυκλάδες και τρία από το Λαύριο, δύο για Κέα – Κύθνο – Σύρο και ένα για Αγ.Ευστράτιο – Λήμνο – Καβάλα.

Σημειώνεται ότι στα πλοία εφαρμόζεται νέο πρωτόκολλο επιβατών όπου το κάθε πλοίο μπορεί να φιλοξενεί μόνο το 50% των επιβατών, εκτός αν πρόκειται για πλοίο με καμπίνες που το ποσοστό αυτό γίνεται 55%.

Εκπρόσωποι των ακτοπλοϊκών εταιρειών μιλώντας στο Αθηναϊκό Πρκακτορείο ανέφεραν ότι για την πρώτη ημέρα των ελεύθερων μετακινήσεων προς τα υπόλοιπα νησιά οι κρατήσεις επιβατών είναι σε ικανοποιητικά επίπεδα, καθώς πολύ κόσμος με εξοχικές κατοικίες σε αυτά περίμενε τη συγκεκριμένη ημερομηνία. Ωστόσο εκφράζουν τον προβληματισμό τους για το αν κίνηση αυτή θα διατηρηθεί στα ίδια επίπεδα και τις επόμενες ημέρες.

Έως σήμερα το πρωί του Σαββάτου οι κρατήσεις για το πλοίο «Blue star naxos», που πραγματοποιεί τη Δευτέρα 25/05 από το λιμάνι του Πειραιά, το δρομολόγιο Πάρο-Νάξο-Δονούσα-Αιγιάλη-Αστυπάλαια έφθασαν τις 600 με 170 οχήματα.

Επίσης για το επιβατηγό οχηματαγωγό πλοίο «Διονύσιος Σολωμός» που πραγματοποιεί την ίδια ημέρα από τον Πειραιά το δρομολόγιο για Σέριφο, Σίφνο, Μήλο, Κίμωλο,Φολέγανδρο, Σίκινο, Ιο και Θήρα, είχαν κοπεί έως σήμερα το πρωί 360 εισιτήρια.

Από το λιμάνι της Ραφήνας για το super ferry II με προορισμό Ανδρο,Τήνο, Μύκονο η πληρότητα με το νέο πρωτόκολλο επιβατών έφθανε έως σήμερα το πρωί το 90%.

Τα μέτρα προστασίας

Οι επιβάτες στα πλοία της ακτοπλοΐας πριν από την επιβίβασή τους, στο πλαίσιο των ειδικών οδηγιών πρόληψης και αντιμετώπισης κρουσμάτων COVID-19, θα θερμομετρούνται, θα συμπληρώνουν ειδικό ερωτηματολόγιο ενώ θα διατηρούν απόσταση 1,5 μέτρου σε όλους τους χώρους κίνησης μέσα στο πλοίο. Το ερωτηματολόγιο, θα συμπληρώνεται από επιβάτες που πραγματοποιούν ταξίδι διάρκειας μεγαλύτερης των 30 λεπτών.

Τα ερωτηματολόγια αυτά μπορούν να προμηθευτούν είτε στα ταξιδιωτικά πρακτορεία, είτε στις ίδιες τις ακτοπλοϊκές εταιρίες, είτε μπορούν να τα κατεβάσουν από την επίσημη ιστοσελίδα του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής (www.ynanp.gr). Τα συμπληρωμένα ερωτηματολόγια θα παραδίδονται από τους επιβάτες κατά την επιβίβαση τους σε μέλη του πληρώματος του πλοίου.

Σε περίπτωση διαπίστωσης επιβατών οι οποίοι, με βάση το ερωτηματολόγιο, είτε παρουσιάζουν συμπτώματα, είτε έχουν εκτεθεί σε ασθενή COVID-19 με κάποιον από τους τρόπους που περιγράφονται σε αυτό τις τελευταίες 14 ημέρες, δεν θα επιτρέπεται η επιβίβαση.

Το ερωτηματολόγιο θα τηρείται με μέριμνα της πλοιοκτήτριας εταιρείας για δύο μήνες από την ημέρα παραλαβής του σύμφωνα με όσα προβλέπονται από την κείμενη νομοθεσία περί προστασίας προσωπικών δεδομένων(GDPR).

Επίσης, στα πλοία υπάρχει ειδική διάταξη για τους επιβάτες στα αεροπορικά καθίσματα, ένα κάθισμα κατειλημμένο και ένα κάθισμα κενό, παρακείμενο, εμπρός και πίσω.

Η χρήση κάθε καμπίνας θα επιτρέπεται από ένα άτομο, εκτός αν πρόκειται για οικογένειες, συγγενείς πρώτου βαθμού. Εξάλλου, όλοι οι επιβάτες αλλά και το πλήρωμα θα πρέπει να κάνουν χρήση μάσκας.

Σημειώνεται ότι τα πληρώματα των πλοίων της ακτοπλοΐας έχουν ήδη εκπαιδευθεί προκειμένου να μπορούν να αντιμετωπίσουν τυχόν κρούσμα κορωνοϊου σε επιβάτη, ενώ τα πλοία μετά από κάθε δρομολόγιό τους θα απολυμαίνονται.

Ο υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής Γιάννης Πλακιωτάκης ενόψει της ελεύθερης μετακίνησης των πολιτών προς τα νησιά από τη Δευτέρα έχει αναφέρει ότι τα πρωτόκολλα των επιβατών στα πλοία της ακτοπλοΐας που ισχύουν έως τις 15/06 παρακολουθούνται καθημερινά και σε συνεργασία με τους ειδικούς επιστήμονες και όταν τα επιδημιολογικά δεδομένα το επιτρέψουν θα επαναξιολογηθούν.

Για το θέμα αντιμετώπισης τυχόν κρούσματος κορονοϊού σε μικρό νησί ο υπουργός έχει αναφέρει ότι το Λιμενικό Σώμα θα παραλάβει το καλοκαίρι τρία πλωτά ασθενοφόρα και υπάρχει πλάνο παραλαβής τριών ακόμη. Σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες δύο από τα πλωτά ασθενοφόρα που θα παραληφθούν σύντομα, θα βρίσκονται σε νησιά των Κυκλάδων και το ένα στη Ρόδο.