Παρότι δεν έχει παρατηρηθεί μετάδοση της νόσου από νωπά ή κατεψυγμένα προϊόντα ούτε από φρούτα ή λαχανικά, για την πλήρη «οχύρωση» εναντίον της κρίνεται επιβεβλημένη η τήρηση των κανόνων υγιεινής κατά τον χειρισμό των τροφίμων, είτε πρόκειται για αποθήκευση είτε για άμεση κατανάλωση.

1 Υπάρχουν πιθανοί τρόποι μετάδοσης του COVID-19 μέσω κατανάλωσης τροφίμων;
Επί του παρόντος, δεν υπάρχουν περιπτώσεις οι οποίες να έχουν δείξει ότι άνθρωποι έχουν μολυνθεί με τον νέο τύπο κορονοϊού μέσω της κατανάλωσης μολυσμένων τροφίμων ή επαφής με μολυσμένα αντικείμενα. Επίσης, δεν υπάρχουν γνωστές αναφορές για άλλους κορονοϊούς σχετικά με λοιμώξεις που να οφείλονται σε τρόφιμα ή σε επαφή με στεγνές επιφάνειες. Η μετάδοση μέσω επιφανειών, που πρόσφατα μολύνθηκαν με ιούς, είναι, παρ’ όλα αυτά, δυνατή με την αφή. Κάτι που είναι πιθανό να συμβεί μόνο σε σύντομο χρονικό διάστημα μετά τη μόλυνση από άτομο που νοσεί, λόγω της σχετικά χαμηλής σταθερότητας των κορονοϊών στο περιβάλλον.

2 Πώς μπορώ να προστατευθώ από τη μόλυνση με τον ιό μέσω των τροφίμων;
Ασχέτως αν με τα έως τώρα δεδομένα ο ιός δεν μεταδίδεται στον άνθρωπο μέσω μολυσμένων τροφίμων, πρέπει να τηρούνται οι γενικοί κανόνες καθημερινής υγιεινής, όπως το συχνό πλύσιμο των χεριών με σαπούνι, και οι κανόνες υγιεινής κατά τον χειρισμό των τροφίμων. Δεδομένου ότι οι ιοί είναι ευαίσθητοι στη θερμότητα, ο κίνδυνος μόλυνσης μπορεί να μειωθεί, περαιτέρω, με τη θέρμανση των τροφίμων.

3 Μπορεί ο νέος τύπος SARS-CoV-2 να μεταδοθεί μέσω πιάτων και μαχαιροπίρουνων σε κυλικεία ή άλλα μέρη μαζικής εστίασης;
Οι κορονοϊοί μπορούν γενικά να επιμολύνουν τα μαχαιροπίρουνα ή τα πιάτα, όπως και άλλες επιφάνειες, μέσω φταρνίσματος ή βήχα από προσβεβλημένο άτομο άμεσα πάνω τους, και δύναται να επιβιώσουν σε αυτές τις στέρεες επιφάνειες για κάποιο χρονικό διάστημα. Μία επιδερμική μόλυνση, θεωρητικά, θα μπορούσε να είναι δυνατή εάν ο ιός μεταδοθεί μέσω μαχαιροπίρουνων ή των χεριών στον βλεννογόνο του στόματος, του λαιμού ή των ματιών. Παρ’ όλα αυτά, δεν έχει γίνει γνωστή καμία μόλυνση με SARS-CoV-2 μέσω αυτής της οδού. Επομένως, η μετάδοση κατ’ αυτόν τον τρόπο θεωρείται έως τώρα αδύνατη.

4 Γίνεται ο ιός ανενεργός με το πλύσιμο στο χέρι ή με το πλυντήριο πιάτων;
Οι κορονοϊοί είναι ευαίσθητοι σε ουσίες που διαλύουν το λίπος, όπως οι αλκοόλες ή οι επιφανειοδραστικοί παράγοντες, που περιέχονται σε σαπούνια και απορρυπαντικά πιάτων. Αυτές θεωρείται ότι μπορούν να βλάψουν την επιφάνεια του ιού και να τον καταστήσουν ανενεργό. Κάτι που ισχύει ιδιαίτερα εάν τα σκεύη πλένονται και στεγνώνουν σε πλυντήριο πιάτων σε θερμοκρασία 60 βαθμών Κελσίου ή υψηλότερη.

5 Απαιτούνται ειδικά προληπτικά μέτρα όσον αφορά στα πιάτα ή στα μαχαιροπίρουνα στις εγκαταστάσεις φροντίδας ηλικιωμένων;
Ολα τα συνήθη μέτρα και οι κανόνες συμπεριφοράς για την προστασία από κορονοϊούς ή ιούς της γρίπης στις εγκαταστάσεις φροντίδας ηλικιωμένων βοηθούν κατά της μετάδοσης του COVID-19.

6 Μπορώ να μολυνθώ από τον COVID-19 μέσω μολυσμένων κατεψυγμένων τροφίμων;
Μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν ενδείξεις μόλυνσης από την κατανάλωση τροφίμων, συμπεριλαμβανομένων των κατεψυγμένων. Σε κάθε περίπτωση, οι καταναλωτές πρέπει να συμμορφώνονται, απολύτως, με τους γενικούς κανόνες υγιεινής, κατά την προετοιμασία των τροφίμων.

7 Πώς μπορώ να προστατευθώ όταν πηγαίνω στο σούπερ μάρκετ;
Ενας βασικός τρόπος για να αποφευχθεί η εξάπλωση του ιού είναι να τηρηθεί απόσταση των δύο μέτρων από άλλους ανθρώπους. Λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κορονοϊός μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο μέσω σταγονιδίων από μολυσμένα άτομα που φτερνίζονται, βήχουν ή εκπνέουν, μια τέτοια «κοινωνική αποστασιοποίηση» αποτελεί την κύρια στρατηγική σε οποιαδήποτε κατάσταση εκτός σπιτιού.

8 Ποιες συμβουλές πρέπει να ακολουθήσω για τα ψώνια μου;
Πηγαίνετε για ψώνια όταν δεν υπάρχει ιδιαίτερη κίνηση και πάρτε αντισηπτικό μαζί σας. Χρησιμοποιήστε το για να σκουπίσετε τα χέρια σας και το καλάθι πριν και μετά την επίσκεψή σας στο κατάστημα. Κάντε χρήση πιστωτικής ή χρεωστικής κάρτας. Επιπλέον, εφόσον χρειαστεί, υπογράψτε τις αποδείξεις με το δικό σας στιλό. Μόλις γυρίσετε σπίτι πλύνετε, σχολαστικά, τα χέρια σας και τις επιφάνειες της κουζίνας που χρησιμοποιήσατε.

9 Τα προϊόντα με βάση το κρέας επιμολύνονται από τον κορονοϊό;
Δεν υπάρχουν αναφορές για ανθρώπινες ασθένειες που υποδηλώνουν ότι ο COVID-19 μπορεί να μεταδοθεί από τρόφιμα ή συσκευασίες τροφίμων. Ωστόσο, είναι σημαντικό να ακολουθούνται καλές πρακτικές υγιεινής. Πρακτικά αυτό σημαίνει συχνό πλύσιμο χεριών και επιφανειών, τοποθέτηση του νωπού κρέατος σε διαφορετική σακούλα-αποθηκευτικό χώρο από τα άλλα τρόφιμα, μαγείρεμα στη σωστή θερμοκρασία, άμεση ψύξη κ.λπ.

10 Πρέπει να καταναλώνω φρούτα και λαχανικά;
Η απάντηση είναι ναι. Δεν υπάρχουν μέχρι τώρα στοιχεία που να υποδηλώνουν ότι μπορεί να νοσήσει κάποιος από την κατανάλωση φρούτων και λαχανικών, παρόλο που ο ιός μπορεί να βρεθεί σε αυτά αν έχουν επιμολυνθεί από άτομο που νοσεί. Επομένως, αυτό που προτείνεται, για ακόμη μία φορά, είναι η τήρηση των κανόνων υγιεινής. Αν κάποιος θέλει να είναι πιο σχολαστικός, μπορεί να πλύνει τα φρούτα και τα λαχανικά με σαπούνι και χλιαρό νερό, καθότι ο SARS-CoV-2 προέρχεται από μια οικογένεια ιών που πιθανότατα απενεργοποιείται από αυτά.

11 Πλένω και τις συσκευασίες;
Θα μπορούσατε να χρησιμοποιήσετε σαπούνι πιάτων σε πλαστικό, γυαλί και μέταλλο. Μετάδοση του ιού μέσω αυτής της οδού δεν έχει διαπιστωθεί. Αν δεν είναι πρακτικό, πλύνετε καλά τα χέρια σας, αφού βγάλετε όλη τη συσκευασία, συμπεριλαμβανομένων των χαρτοκιβωτίων. Τέλος, πλύνετε τα χέρια σας, τον πάγκο και άλλες επιφάνειες που έχετε αγγίξει, αφού έχετε αποθηκεύσει κατάλληλα τα τρόφιμα.

12 Μπορώ να ενισχύσω το ανοσοποιητικό μου σύστημα μέσω της διατροφής μου;
Κανένα τρόφιμο ή συμπλήρωμα διατροφής δεν θα σας εμποδίσει να μολυνθείτε από τον SARS-CoV-2 ή να αντιμετωπίσετε τον ιό εάν νοσείτε. Η καλή πρακτική υγιεινής παραμένει το καλύτερο μέσο αποφυγής μόλυνσης.

Σε κάθε περίπτωση, υπάρχουν πολλά θρεπτικά συστατικά που εμπλέκονται στην κανονική λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος (περιλαμβάνουν χαλκό, φυλλικό οξύ, σίδηρο, σελήνιο, ψευδάργυρο και βιταμίνες Α, Β6, Β12, C και D). Αν και δεν συνιστάται κανένα τρόφιμο σε σχέση με το άλλο, ενθαρρύνεται η κατανάλωση ποικιλίας τροφίμων για μια ισορροπημένη διατροφή.

ΑΝΑΛΥΤΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ

Ο χρόνος… ζωής του κορονοϊού στις επιφάνειες

› Καταναλωτές
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συμβουλεύει τους καταναλωτές να απορρίπτουν την εξωτερική συσκευασία των προϊόντων πριν από την αποθήκευσή τους. Σύμφωνα με μια πρόσφατη μελέτη, ο αιτιώδης παράγοντας του κορονοϊού είναι σε θέση να παραμείνει επί 24 ώρες σε χαρτόνι, σε πειραματικές συνθήκες (π.χ. ελεγχόμενη σχετική υγρασία και θερμοκρασία) και μέχρι τρεις ημέρες σε πλαστικές επιφάνειες.

› Επιχειρήσεις

Οσον αφορά στο «μέτωπο» των επιχειρήσεων, μεταξύ των καλών πρακτικών υγιεινής που απαιτούνται σε όλα τα στάδια της παραγωγής τροφίμων, ιδιαίτερη σημασία έχουν ο καθαρισμός και η απολύμανση εγκαταστάσεων και εξοπλισμού παραγωγής τροφίμων μεταξύ παρτίδων παραγωγής, η αποφυγή αλληλομόλυνσης μεταξύ διαφορετικών κατηγοριών τροφίμων, η προσωπική υγιεινή, όπως πλύσιμο και απολύμανση χεριών, η χρήση γαντιών και μασκών, όπου απαιτείται, η χρήση ειδικών ρούχων και παπουτσιών υγιεινής, η διαμονή στο σπίτι μακριά από την εργασία σε περίπτωση αδιαθεσίας. Η τακτική εκπαίδευση στις επιχειρήσεις τροφίμων για όλες αυτές τις απαιτήσεις είναι υποχρεωτική και επομένως τα άτομα που εργάζονται σε αυτόν τον κλάδο γνωρίζουν πολύ καλά τον τρόπο υγιεινής εργασίας, συμβάλλοντας στην καλλιέργεια της ασφάλειας των τροφίμων στις επιχειρήσεις.

› Λιανοπωλητές
Για τους λιανοπωλητές που θέλουν να προστατεύσουν τους πελάτες τους και βέβαια τους υπαλλήλους τους και τους εαυτούς τους από την έκθεση στον κορονοϊό η Ε.Ε. επισημαίνει πως πρέπει να μεριμνήσουν λαμβάνοντας τα απαραίτητα μέτρα. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ο περιορισμός στον αριθμό των ατόμων που είναι παρόντα σε ένα κατάστημα ταυτόχρονα.

› Καταστηματάρχες
Πρόσθετα, συνιστάται στους καταστηματάρχες να διαθέτουν απολυμαντικό χεριών στην είσοδο ή/και να διανείμουν γάντια μίας χρήσης, όταν οι καταναλωτές πρέπει να αγγίξουν τα προϊόντα στο κατάστημα (π.χ. φρούτα). Τέλος, η Ε.Ε. προτείνει την τοποθέτηση διαφανούς γυάλινης ή πλαστικής οθόνης μεταξύ ιδιοκτήτη/υπαλλήλου-πελάτη, όταν απαιτείται επαφή πρόσωπο με πρόσωπο (π.χ. κατά την αναχώρηση), υποστηρίζοντας πως ενθαρρύνεται, κατ’ αυτόν τον τρόπο, η χρήση πληρωμών μέσω χρεωστικών καρτών, αντί για την αποδοχή μετρητών.