Τα περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας καταγράφονται αυξημένα σε ποσοστό 34,45% στη χώρα μας την περίοδο 2014-2018, με 70%-75% των θυμάτων να είναι γυναίκες.

Ανάλογη εικόνα δείχνουν και τα στοιχεία των ξενώνων των δήμων, καθώς εκ του συνόλου των 1.697 φιλοξενούμενων, οι 1.457 ήταν θύματα βίας. Παράλληλα, στους ξενώνες του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, εκ του συνόλου των 212, οι 194 ήταν θύματα βίας.

Το φαινόμενο της έμφυλης βίας είναι καθημερινό, παγκόσμιο και περιλαμβάνει οποιαδήποτε επιβλαβή πράξη, κατά της αξιοπρέπειας και της ακεραιότητας όσων την υφίστανται. Αποτελεί πυρήνα της έμφυλης ανισότητας που οδήγησε και οδηγεί σε διακρίσεις σε βάρος των γυναικών.

137 γυναικοκτονίες παγκοσμίως κάθε μέρα

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του ΟΗΕ οι γυναικοκτονίες αποτελούν πλέον μία παγκόσμια μάστιγα καθώς όπως αναφέρει η Υπηρεσία των Ηνωμένων Εθνών για τα Ναρκωτικά και το Έγκλημα, κατά μέσον όρο, 137 γυναίκες ανά τον κόσμο δολοφονούνται καθημερινά από τον σύντροφό τους ή από κάποιον συγγενή τους. Επιπλέον, περισσότερες από τις μισές από τις 87.000 γυναίκες που δολοφονήθηκαν το 2017 φέρεται ότι έπεσαν νεκρές από τα χέρια των πιο στενών τους ανθρώπων. Από αυτές, σχεδόν 30.000 σκοτώθηκαν από τον σύντροφό τους και άλλες 20.000 από έναν συγγενή τους.

Στην έκθεση σημειώνεται ότι περισσότερα από 8 από τα 10 θύματα ανθρωποκτονιών που διαπράχτηκαν από συντρόφους τους ήταν γυναίκες

Όσον αφορά την Ευρώπη, οι γυναικοκτονίες που καταγράφηκαν ανέρχονται στις 3.000, ενώ ο μεγαλύτερος αριθμός εντοπίζεται στην Ασία (20.000) και στην Αφρική (19.000).

Η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, με απόφασή της στις 17 Δεκεμβρίου 1999, ανακήρυξε την 25η Νοεμβρίου ως Διεθνή Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών. Η μέρα αυτή αφιερώνεται σε όλες τις γυναίκες που έχουν υποστεί ή συνεχίζουν να υπόκεινται οποιαδήποτε μορφή βίας (σωματική, ψυχολογική, οικονομική, σεξουαλική, κλπ), σε όλον τον κόσμο.

Τι πρέπει να κάνει ένα θύμα έμφυλης βίας

Ένα άτομο που έχει υποστεί έμφυλη βία θα πρέπει να ακολουθήσει τα παρακάτω:

-Να απομακρυνθεί άμεσα από το βεληνεκές δράσης του δράστη, παίρνοντας μαζί της τα παιδιά, αν υπάρχουν, και έγγραφα (ταυτότητα/ διαβατήριο) και να καλέσει το 100.

-Να τηλεφωνήσει σε πρόσωπο της εμπιστοσύνης της αν νιώθει την ανάγκη υποστήριξης/συνοδείας σε νοσοκομείο.

-Να προστρέξει άμεσα σε νοσοκομείο για τη φροντίδα τυχόν τραυμάτων (ή μέριμνα για περιπτώσεις κινδύνου μεταδιδόμενων νοσημάτων), από όπου θα πάρει ιατρική γνωμάτευση που θα καταγράφει τα σημάδια/τραύματα και την αιτία τους.

-Να προσέλθει σε Αστυνομικό Τμήμα, αν επιθυμεί, να υποβάλει καταγγελία με την αυτόφωρη διαδικασία.

-Να καλέσει το «15900» αν έχει ανάγκη στέγασης σε ασφαλές μέρος, ψυχολογικής υποστήριξης και νομικής συμβουλευτικής.

Οι πρώτες κινήσεις που πρέπει να κάνει μία γυναίκα που έχει πέσει θύμα βίας

Καμπάνια ενημέρωσης για την κακοποίηση των γυναικών με κεντρικό μήνυμα «η γνώση είναι ασπίδα», διοργανώνει για πέμπτη συνεχόμενη χρονιά η Ελληνική Ιατροδικαστική Εταιρία (ΕΙΕ), με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών.

Από σήμερα (25 Νοεμβρίου) και για μία εβδομάδα, έως τις 2 Δεκεμβρίου, οι συνεργαζόμενες ιατροδικαστικές δομές προσφέρουν ενημέρωση σε όσες γυναίκες αισθάνονται ότι το έχουν ανάγκη. Η συγκεκριμένη δράση προσφέρεται σε όλες τις δομές που συμμετέχουν στην καμπάνια και είναι δωρεάν και στα συνεργαζόμενα ιδιωτικά ιατροδικαστικά ιατρεία. Οι συνεργαζόμενες ιατροδικαστικές δομές είναι αναρτημένες στον ιστότοπο της Ελληνικής Ιατροδικαστής Εταιρίας (https://www.hsfm.gr/) .

Ποιες είναι, όμως, οι πρώτες κινήσεις που πρέπει να κάνει μία γυναίκα που έχει πέσει θύμα βίας;

Σε περίπτωση ξυλοδαρμού, η διαδικασία που μπορεί να ακολουθήσει μία γυναίκα είναι είτε να υποβάλει άμεσα μήνυση εναντίον του δράστη είτε να εκμεταλλευτεί το τρίμηνο περιθώριο που έχει δικαίωμα από το νόμο. Στην περίπτωση που υποβάλει άμεσα μήνυση θα λάβει από το κατά τόπους αστυνομικό τμήμα εντολή ιατροδικαστικής εξέτασης και σε αυτή την περίπτωση η εξέταση είναι εντελώς δωρεάν και πραγματοποιείται στην πλησιέστερη δημόσια ιατροδικαστική δομή. Στην περίπτωση που η γυναίκα επιθυμεί να εκμεταλλευτεί το χρονικό περιθώριο του τριμήνου, τότε θα πρέπει να επισκεφθεί ιατροδικαστικό ιατρείο για την πιστοποίηση των τραυμάτων και τη σύνταξη της σχετικής έκθεσης.

Από την ΕΙΕ τονίζεται ότι «ο ιατροδικαστής είναι ο μόνος ειδικός γιατρός που έχει την κατάλληλη εκπαίδευση και εμπειρία για την πιστοποίηση των σωματικών βλαβών. Οποιαδήποτε εξέταση από άλλον ιατρό είναι εύκολο να αμφισβητηθεί κατά τη δικαστική διαδικασία. Επιπλέον, κρίνονται άστοχες ορισμένες ενέργειες, όπως η φωτογράφιση των τραυμάτων, καθώς τέτοιες πράξεις δεν έχουν αποδεικτική επιστημονική αξία».

Σε περίπτωση βιασμού, είναι σημαντικό η γυναίκα να επισκεφθεί έναν ιατροδικαστή το συντομότερο δυνατό. Ειδικά στις περιπτώσεις σεξουαλικής κακοποίησης, ο χρόνος, δυστυχώς, δεν είναι σύμμαχος των θυμάτων. Αν μία γυναίκα προσφύγει άμεσα σε έναν ιατροδικαστή, είναι δυνατό, πέρα από την ορθή πιστοποίηση του βιασμού, να πραγματοποιηθούν και εργαστηριακές εξετάσεις, οι οποίες είναι δυνατόν να ταυτοποιήσουν το δράστη. Είναι σημαντικό οι γυναίκες να γνωρίζουν ότι σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να μην πραγματοποιήσουν λουτρό πριν από την επίσκεψή τους στον ιατροδικαστή, ενώ θα πρέπει να αφαιρέσουν τα ρούχα και τα εσώρουχα που φορούσαν και να τα τοποθετήσουν σε μία καθαρή, κατά προτίμηση, χάρτινη σακούλα.