Ωστόσο, όσοι πολίτες τελευταία στιγμή αποφασίσουν να… εμφανιστούν στη φάση που θα έχει παρέλθει η περίοδος κατάθεσης ενστάσεων επί της ανάρτησης και της κτηματογράφησης και εκ των πραγμάτων δεν θα εμφανίζονται στις αρχικές εγγραφές, θα κληθούν να βάλουν το χέρι βαθιά στην τσέπη, ενώ για να έχουν αξιώσεις έναντι του Δημοσίου απαιτείται να ακολουθήσουν τη δικαστική ή διοικητική οδό. Αλαλούμ όμως προβλέπεται και για όσες ιδιοκτησίες δηλωθούν από γείτονες.

Μάλιστα, αν κάποιος άλλος έχει δηλώσει ακίνητο που δεν του ανήκει και ο ιδιοκτήτης του δεν προέβει σε καμία ενέργεια, υπάρχει πιθανότητα η επιτροπή εξέτασης των ενστάσεων να προκρίνει αυτόν που δήλωσε εμπρόθεσμα, ενώ πολύ πιθανό να μην αποφευχθεί η προσφυγή για την επίλυση του ζητήματος.

Αυτά όμως θα γίνουν πονοκέφαλος για όσους πολίτες επιλέξουν συνειδητά να μην συμμετάσχουν στην κτηματογράφηση για το 63% της χώρας. Το υπουργείο Περιβάλλοντος και το Κτηματολόγιο καλείται να αντιμετωπίσει άλλα… βουνά και αυτό γιατί παρά τις παρατάσεις και τα τελεσίγραφα που είχαν δοθεί όλο το προηγούμενο διάστημα, η συλλογή δηλώσεων παραμένει σε χαμηλά επίπεδα.

Προ ημερών, το ΥΠΕΝ ανακοίνωσε μπαράζ πιστώσεων χρόνου σε 50 περιοχές, σε μια προσπάθεια ο κόσμος να κατανοήσει πως πρόκειται για την τελευταία ευκαιρία. Δεδομένου όμως ότι η συμμετοχή ανέρχεται στο 29,75%, δεν αποκλείεται να δοθεί σιωπηρή παράταση 15-20 ημερών, για τις προθεσμίες που λήγουν στα τέλη Σεπτεμβρίου. Σύμφωνα με πηγές του Ελεύθερου Τύπου, η σκέψη είναι για τις επιπλέον ημέρες να γίνονται δεκτές οι εκπρόθεσμες δηλώσεις.

Σε δεύτερο χρόνο, θα τεθεί επί τάπητος να ισχύσει η ίδια πρακτική και για τις προθεσμίες που λήγουν τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο. Τα πρόστιμα θα εξεταστούν το επόμενο διάστημα, ενώ το σχέδιο που μέχρι στιγμής προκρίνεται, αφορά την κλιμάκωσή τους ανάλογα με τις ημέρες καθυστέρησης κατάθεσης της αίτησης. Κατά τις ίδιες πηγές, η διαφημιστική καμπάνια θα βγει κανονικά από τον Φορέα άμεσα.

Κεφαλλονιά, Ζάκυνθος και Ιθάκη, περιοχές που η συλλογή δηλώσεων ξεκίνησε αργότερα, έλαβαν παράταση μέχρι τις 18 Δεκεμβρίου. Από τα υπόλοιπα τρέχοντα προγράμματα που έλαβαν πιστώσεις χρόνου από 15 ημέρες έως 2 μήνες εξαιρέθηκαν η Κάλυμνος, η Κάρπαθος, η Κως και η Ρόδος, αφού η συμμετοχή των πολιτών ξεπερνά το όριο που έχει θέσει το ΥΠΕΝ. Οπως προβλέπεται, αν τα παραδοτέα των συμβάσεων που «τρέχουν» δεν καλύπτουν το 50% των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας, υπάρχει κίνδυνος να χαθούν τα 84 εκατ. ευρώ που έχουν εξασφαλιστεί από το τρέχον ΕΣΠΑ 2014-2020, με στόχο τη δημιουργία κτηματολογικής βάσης δεδομένων στις υπόλοιπες περιοχές της χώρας (συνολικής δαπάνης 320 εκατομμυρίων ευρώ).

Σύμφωνα με στοιχεία που έχει στη διάθεσή του ο Ελεύθερος Τύπος, έως τις 15 Σεπτεμβρίου από τα συνολικά 12.608.580 δικαιώματα που περιλαμβάνονται στις 24 τρέχουσες συμβάσεις έχουν συλλεχθεί 4.121.705 δηλώσεις. Πιο συγκεκριμένα, πρωτιά συμμετοχής έχουν οι Π.Ε. Καλύμνου, Καρπάθου, Κω και Ρόδου, των οποίων το ποσοστό συλλεχθέντων δικαιωμάτων ανέρχεται στο 70,17%, ακολουθούν οι Π.Ε. Πρέβεζας και Αρτας και η Π.Ε. Λευκάδας με ποσοστό 49,49% ενώ έπεται η Π.Ε. Πιερίας με 45,14%.

Από την άλλη, σημαντικά χαμηλά είναι τα επίπεδα σε αρκετές περιοχές, όπως για παράδειγμα οι Π.Ε. Λήμνου και Λέσβου, των οποίων η συλλογή δηλώσεων ξεκίνησε πρόσφατα και το ποσοστό ανέρχεται μόλις στο 4,59%. Αντίστοιχη εικόνα επικρατεί και στις Π.Ε. Κεφαλλονιάς, Ιθάκης και Ζακύνθου αφού έχει συλλεχθεί το 6,85% και ακολουθεί η Π.Ε. Αττικής και Νήσων με 7,07%.

Για όλους τους παραπάνω λόγους, όπως τονίζουν τόσο από το υπουργείο όσο και από το Κτηματολόγιο, είναι σημαντικό οι ιδιοκτήτες να υποβάλουν δήλωση της ακίνητης περιουσίας τους στο Γραφείο Κτηματογράφησης της περιοχής όπου βρίσκεται το ακίνητό τους ή και ηλεκτρονικά μέσω της ιστοσελίδας www.ktimatologio.gr.

Οσον αφορά το κόστος της διαδικασίας, το πάγιο τέλος κτηματογράφησης είναι 35 ευρώ για κάθε δικαίωμα σε κύριο χώρο (διαμέρισμα, κατάστημα, οικόπεδο κ.λπ.). Για τους βοηθητικούς χώρους (αποθήκες, χώροι στάθμευσης), που αποτελούν αυτοτελείς ιδιοκτησίες, δηλαδή έχουν χιλιοστά στο οικόπεδο και δεν αναφέρονται στον τίτλο ως παρακολουθήματα, το τέλος κτηματογράφησης είναι 20 ευρώ για κάθε δικαίωμα. Στις αγροτικές περιοχές τα φυσικά πρόσωπα μόνον, που δηλώνουν περισσότερα από δύο δικαιώματα κυριότητας ή δουλείας στον ίδιο προκαποδιστριακό ΟΤΑ, καταβάλλουν πάγιο τέλος για δύο μόνο δικαιώματα, ανεξάρτητα από τον συνολικό αριθμό δικαιωμάτων που δηλώνουν στον συγκεκριμένο ΟΤΑ.

7+1 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΟΥΝ ΟΙ ΙΔΙΟΚΤΗΤΕΣ

Για τις επιπτώσεις που θα έχουν οι πολίτες σε περίπτωση που δεν δηλώσουν έγκαιρα το ακίνητό τους αλλά και τι προβλέπεται μετά το πέρας της διαδικασίας, απαντά ο πρόεδρος Αγρονόμων – Τοπογράφων – Μηχανικών, Μιχάλης Καλογιαννάκης, σε 7+1, ερωτήσεις.

1) Τι γίνεται αν κάποιος πολίτης δεν δηλώσει το ακίνητό του τώρα και θελήσει να το κάνει μετά την περίοδο υποβολής τους;

Αν το δηλώσει σχετικά κοντά στο πέρας της περιόδου, το πρόβλημα είναι μόνο το πρόστιμο. Αν όμως αργήσει πολύ, δεν θα συμπεριληφθεί η δήλωσή του στη δημόσια ανάρτηση της κτηματογράφησης. Ο μεγάλος κίνδυνος της εκπρόθεσμης δήλωσης όμως είναι να μην ενημερωθεί για την ανάρτηση της μελέτης και να μην καταφέρει να υποβάλει ένσταση και να χάσει το δικαίωμα αλλαγής μιας λαθεμένης πρώτης εγγραφής για το ακίνητό του. Η αλλαγή μπορεί να γίνει μόνο μέσω της δικαστικής οδού με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Ομως, όσοι δηλώσουν εμπρόθεσμα, ο μελετητής οφείλει να ενημερώσει τον ιδιοκτήτη για τα αποτελέσματα της ανάρτησης.

2) Αν καταφέρει όμως να ενημερωθεί για την ανάρτηση, έχει δικαίωμα να κάνει ένσταση;

Το δικαίωμά του δεν χάνεται, αλλά το κόστος είναι αρκετά μεγαλύτερο μιας και απαιτούνται εξαρτημένο τοπογραφικό διάγραμμα, νομικό υπόμνημα στήριξης της ένστασης και θεμελίωσης του δικαιώματός του και γνωστοποίηση στο Ελληνικό Δημόσιο της ένστασής του.

3) Τι κίνδυνος υπάρχει αν κάποιος άλλος δηλώσει το ακίνητο ενός ιδιοκτήτη;

Η προηγούμενη περίπτωση αφορά μόνο αν δεν το έχει δηλώσει κάποιος το ακίνητο και φαίνεται ως αγνώστου ιδιοκτήτη. Αν κάποιος άλλος έχει δηλώσει το ακίνητο ενός ιδιοκτήτη η κατάσταση περιπλέκεται περισσότερο. Υπάρχει πιθανότητα η επιτροπή εξέτασης των ενστάσεων να προκρίνει αυτόν που δήλωσε εμπρόθεσμα, ενώ πολύ πιθανό να μην αποφευχθεί η δικαστική προσφυγή για την επίλυση του ζητήματος.

4) Τι γίνεται αν κάποιος ιδιοκτήτης θέλει να δηλώσει το ακίνητό του μετά την περίοδο κατάθεσης ενστάσεων επί της ανάρτησης και μετά το πέρας της κτηματογράφησης;

Σε αυτή περίπτωση ο πολίτης έχει χάσει την ευκαιρία να περιληφθεί στις αρχικές εγγραφές κατά τη διαδικασία της κτηματογράφησης και ανάλογα την περίπτωση, απαιτείται είτε δικαστική είτε διοικητική διαδικασία με το ανάλογο κόστος.

5) Και όλη αυτή την περίοδο μπορεί να εκμεταλλευτεί το ακίνητό του;

Μέχρι να διορθωθεί ή να εγγραφεί το δικαίωμά του επί του ακινήτου στο Κτηματολόγιο, κατά κάποιο τρόπο του ακίνητου του είναι δεσμευμένο και μέχρι να λυθεί το ζήτημα, δεν μπορεί να μεταβιβάσει ή να εκδώσει οικοδομική άδεια.

6) Τι γίνεται στην περίπτωση μη δήλωσης ενός ακινήτου στο Κ τηματολόγιο;

Μετά την οριστικοποίηση των αρχικών εγγραφών, τουλάχιστον 7 χρόνια μετά το πέρας της κτηματογράφησης, το ακίνητο φαίνεται ως αγνώστου ιδιοκτήτη και ανήκει πλέον στο Δημόσιο. Ο πολίτης, με το σημερινό καθεστώς, μπορεί να διεκδικήσει δικαστικά μόνο αποζημίωση (και αυτό ενδεχομένως με αμφίβολο αποτέλεσμα), ενώ χάνει οριστικά το δικαίωμα επί του ακινήτου.

7) Το πρόστιμο είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα μιας εκπρόθεσμης δήλωσης ή όχι;

Σύμφωνα με το νομικό πλαίσιο που ισχύει, στις περισσότερες περιπτώσεις είναι 100 ευρώ, αλλά ποτέ δεν έχει εφαρμοστεί. Αυτή τη φορά, λόγω του ότι δεν «γεμίζει» ο κουμπαράς από τη συμμετοχή, ίσως «γεμίσει» αλλιώς. Το μεγαλύτερο πρόβλημα όμως δεν είναι το πρόστιμο, αλλά αφορά την ορθή καταγραφή του ακινήτου.

8) Τι συμβουλή θα δίνατε στους πολίτες;

Δηλώστε την ακίνητη περιουσία σας για να την κατοχυρώσετε είτε για να μπορείτε να την εκμεταλλευτείτε είτε για να την παραδώσετε στα παιδιά σας χωρίς προβλήματα και δεσμεύσεις. Αν δεν προλαβαίνετε, καταθέστε ό,τι έγγραφα έχετε, ώστε να δηλωθεί αρχικά, αλλά σε σύντομο χρονικό διάστημα προσκομίστε τα υπόλοιπα, ώστε να είναι ορθή η δήλωσή σας. Οποιο ακίνητο δεν δηλωθεί, καλύτερα να το ξεχάσετε.

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου