Στις ανανεωμένες ταξιδιωτικές του οδηγίες το βρετανικό υπουργείο Εξωτερικών εφιστά την προσοχή των Βρετανών που θα επισκεφτούν την Ελλάδα, μεταξύ άλλων, και για τον ιό του δυτικού Νείλου. Πέρυσι ήταν μια ιδιαίτερη χρονιά για τον ιό με μεγάλο αριθμό κρουσμάτων (316), θανάτων (50) και πρώιμης έναρξης (2ο δεκαπενθήμερο του Μαΐου). Οπως φαίνεται, βέβαια, παρόλο που πανευρωπαϊκά η επιτήρηση του ιού του δυτικού Νείλου είναι αυξημένη, με τη φετινή χρονιά να μην αποκλείεται να έχει επίσης πολλά κρούσματα, τα διαθέσιμα όπλα για την καταπολέμηση των κουνουπιών βαίνουν… μειούμενα.

«Γίνεται έντονα μια συζήτηση ώστε ένα εκ των δύο προνυμφοκτόνων φαρμάκων να μη χρησιμοποιείται από του χρόνου στους ορυζώνες», αναφέρει ο βιολόγος, με εξειδίκευση στην επιδημιολογία πεδίου, Παναγιώτης Περγαντάς. Τα προνυμφοκτόνα φάρμακα είναι τα πιο αποτελεσματικά από το σύνολο των φαρμάκων για την καταπολέμηση των κουνουπιών, σύμφωνα με τους ειδικούς. Επομένως, η απόσυρση του ενός εκ των δύο ενδεχομένως θα σημάνει αναποτελεσματικότητα στη μάχη κατά των κουνουπιών.

Οπως επισημαίνει ο κ. Περγαντάς, η καταπολέμηση των κουνουπιών δεν είναι απλή υπόθεση. Υποβαθμισμένες υποδομές και ελλιπή αποχετευτικά δίκτυα, που δημιουργούν πληθώρα εστιών αναπαραγωγής κουνουπιών, εστιών δύσκολα ελέγχονται από τα προγράμματα καταπολέμησης κουνουπιών που εκτελούνται. «Αν κάποιος εποπτικός φορέας της κεντρικής διοίκησης προέβαινε στην πλέον απλή διασταύρωση του αριθμού των στρεμμάτων που έχουν δηλωθεί ότι ψεκάστηκαν, με την ποσότητα των εντομοκτόνων που έχουν διατεθεί, θα έμενε έκπληκτος από το αποτέλεσμα», αναφέρει.

Στη μάχη με ψηλή τεχνολογία

Η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας σε συνεργασία με την εταιρεία «Βιοεφαρμογές» έχουν αναπτύξει μια εφαρμογή (application) με στόχο το πιο αποτελεσματικό κυνήγι του… κουνουπιού. Με την εφαρμογή «kounoops» ο κάθε πολίτης μπορεί να φωτογραφήσει μια πιθανή εστία αναπαραγωγής κουνουπιών, καταγράφοντας αυτόματα τις γεωγραφικές συντεταγμένες της εστίας και παράλληλα να προσδιορίσει την κατηγορία της εστίας. Με τον τρόπο αυτό ενημερώνονται αυτόματα οι αρμόδιες υπηρεσίες, ώστε να προβούν στις απαραίτητες διορθωτικές ενέργειες με σκοπό τη μείωση της όχλησης από τα κουνούπια και την προστασία της δημόσιας υγείας.

Σε εγρήγορση ΕΟΔΥ

Μέχρι στιγμής για την εφετινή περίοδο δεν έχει διαγνωστεί κρούσμα λοίμωξης από τον ιό του δυτικού Νείλου. Ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ, πρώην ΚΕΕΛΠΝΟ), βέβαια, καλεί τους πολίτες σε επαγρύπνηση όσον αφορά στην προφύλαξή τους από τα κουνούπια, καθώς ο ιός έχει πλέον εγκατασταθεί στη χώρα μας.

Σύμφωνα με τους ειδικούς μολυσματικών ασθενειών του ΕΟΔΥ, δεν είναι δυνατόν να προβλεφθεί εάν η εφετινή χρονιά θα έχει πολλά ή λίγα κρούσματα λοίμωξης από τον ιό του δυτικού Νείλου. Και αυτό γιατί ο ιός έχει σύνθετη επιδημιολογία, όπως εξηγούν οι ειδικοί, και εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Τέτοιοι είναι οι μεταναστεύσεις πτηνών, η ανοσία των ντόπιων πτηνών, οι τοπικές κλιματολογικές συνθήκες.

Το θερμό και υγρό περιβάλλον επιδεινώνει τις κυκλοφορίες κουνουπιών. Το 2018, μία χρονιά με αρκετές βροχές στη διάρκεια του καλοκαιριού, ήταν μία από τις χειρότερες περιόδους της επιδημίας του ιού του Δυτικού Νείλου, καθώς καταγράφηκαν συνολικά 300 κρούσματα λοίμωξης, εκ των οποίων τα 50 θανατηφόρα. Ο ιός πέρυσι είχε πρώιμη έναρξη, με το πρώτο δηλωθέν κρούσμα στις 31 Μαΐου, που σημαίνει όμως σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ ότι είχε προσβληθεί μέσα στο 2ο δεκαπενθήμερο του Μαΐου. Τις προηγούμενες από την περυσινή χρονιές, η κυκλοφορία του ιού ξεκινούσε περί τα τέλη του Ιουνίου.

Ο ιός του Δυτικού Νείλου μεταδίδεται κυρίως με το τσίμπημα μολυσμένων «κοινών» κουνουπιών. Τα κουνούπια μολύνονται όταν τσιμπούν μολυσμένα πτηνά (ορισμένα είδη κυρίως άγριων πτηνών), που αποτελούν τη βασική δεξαμενή του ιού στη φύση. Οι άνθρωποι που έχουν μολυνθεί θεωρείται ότι δεν μεταδίδουν περαιτέρω τον ιό σε άλλα κουνούπια.

Λήψη μέτρων

Η τήρηση των ατομικών μέτρων προστασίας από τα κουνούπια, σε όλη την επικράτεια, καθ’ όλη την περίοδο κυκλοφορίας των κουνουπιών, δηλαδή μέχρι και τον ερχόμενο Οκτώβριο, είναι πολύ σημαντική κατά τους ειδικούς του ΕΟΔΥ.

Συγκεκριμένα, συστήνεται η χρήση εγκεκριμένων εντομοαπωθητικών σώματος και περιβάλλοντος (σύμφωνα με τις οδηγίες χρήσης), κατάλληλων (μακριών) ρούχων, τοποθέτηση σήτας στα παράθυρα και τις πόρτες και κουνουπιέρας στα κρεβάτια, χρήση κλιματιστικών ή ανεμιστήρων που κρατούν μακριά τα κουνούπια.

Οι ειδικοί υπογραμμίζουν ακόμη ότι δεν πρέπει να υπάρχουν στάσιμα νερά πουθενά, μέσα και έξω από το κάθε σπίτι, στα μπαλκόνια, στην αυλή, στα κτήματα.

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου