Αν και κύκλοι μηχανικών εκτιμούν πως δεν αποκλείεται το υπουργείο Περιβάλλοντος να δώσει στο παρά πέντε μια ακόμα παράταση προκειμένου οι πολίτες να κάνουν χρήση των ευνοϊκών διατάξεων, συστήνουν σε κάθε περίπτωση στους ιδιοκτήτες να σπεύσουν να τακτοποιήσουν τα ακίνητά τους και αυτό γιατί μετά τη λήξη του νόμου, δηλαδή στις 9 Νοεμβρίου, ο πέλεκυς θα είναι βαρύς, αφού πιάνουν δουλειά οι μπουλντόζες.
Μέχρι τις 8 Απριλίου, πάντως, θα μπορεί να γίνει τακτοποίηση με έκπτωση 10% ενώ μετά τις 8/4 και έως τις 8 Οκτωβρίου οι ιδιοκτήτες θα πληρώσουν πρόστιμα προσαυξημένα κατά 10%. Αντίστοιχα, όσοι ιδιοκτήτες προβούν σε τακτοποίηση μετά τις 8 Οκτωβρίου και έως τις 9 Νοεμβρίου θα έχουν προσαυξήσεις στα πρόστιμα κατά 20%.
Σύμφωνα με το νόμο, προβλέπεται περαιτέρω μείωση προστίμου κατά 10% όταν ο αιτών υποβάλλει μελέτη στατικής επάρκειας, ενώ αντιθέτως το πρόστιμο αυξάνεται κατά 10% εφόσον η αυθαίρετη κατασκευή ή χρήση βρίσκεται σε περιοχές προστασίας για τις οποίες έχουν εκδοθεί και ισχύουν Προεδρικά Διατάγματα καθορισμού όρων δόμησης.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η ισχύουσα νομοθετική ρύθμιση προβλέπει μειωμένο κόστος παραβόλου με εξαίρεση τις πολύ μεγάλες ιδιοκτησίες, το οποίο θα ξεκινά από τα 250 ευρώ, αλλά και πληρωμή των προστίμων σε 100 μηνιαίες δόσεις. Παράλληλα, δίνει τη δυνατότητα συμψηφισμού του 50% των προστίμων για αυθαίρετα στα οποία θα γίνουν εργασίες ενεργειακής αναβάθμισης και στατικής επάρκειας.
Ακόμη, διαγράφονται τα πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης σε περιπτώσεις κατεδάφισης αυθαιρέτων στις περιοχές που επλήγησαν από τις καταστροφικές πυρκαγιές του Ιουλίου. Πλέον, σύμφωνα με τα όσα προβλέπονται, καθορίζεται ενιαία τιμολόγηση για τις εργασίες κατεδάφισης και απομάκρυνσης των οικοδομικών αποβλήτων, ανεξαρτήτως του χαρακτηρισμού των εργασιών ως έργου ή υπηρεσίας.
Οπως αναφέρουν μηχανικοί στον Ελεύθερο Τύπο, ήδη μεγάλη μερίδα πολιτών έχει προχωρήσει στην τακτοποίηση αυθαίρετων κτισμάτων. Ωστόσο, όπως σημειώνουν, παραμένει ένα μεγάλο ποσοστό το οποίο θα κινήσει τις σχετικές διαδικασίες λίγες μέρες πριν εκπνεύσει η προθεσμία. Αλλοι ιδιοκτήτες πάλι, αναμένουν να κατατεθεί στη Βουλή ο νόμος για τις οικιστικές πυκνώσεις – δηλαδή τα δασικά αυθαίρετα, καθώς πολλοί εξ αυτών ανήκουν στη συγκεκριμένη κατηγορία αυθαιρετούχων.
Στις 9 Νοεμβρίου, πάντως, όσοι ιδιοκτήτες δεν προχώρησαν σε καμία ενέργεια αναμένεται να τα βρουν… σκούρα με τους ελεγκτές δόμησης, αφού όπως έχει επικοινωνήσει το ΥΠΕΝ πρόκειται να γίνονται κατεδαφίσεις-εξπρές.
Ειδικότερα, η λήξη του νόμου 4495/17 θα σηματοδοτήσει την έναρξη της διαδικασίας κατεδάφισης όποιων αυθαιρέτων βρίσκονται σε δασικές εκτάσεις και δεν έχουν δηλωθεί. Σύμφωνα με το ΥΠΕΝ και για τις περιπτώσεις που οι ιδιοκτήτες προβαίνουν σε κατεδάφιση των αυθαίρετων κτισμάτων τους, το αρμόδιο για τη διαπίστωση της κατεδάφισης όργανο συντάσσει και εκδίδει πρωτόκολλο συμμόρφωσης, με το οποίο βεβαιώνεται η εκτέλεση της κατεδάφισης από τον ιδιοκτήτη του ακινήτου. Το πρωτόκολλο κατεδάφισης κοινοποιείται στις αρμόδιες υπηρεσίες Δόμησης για να εφαρμοστεί η διαδικασία διαγραφής προστίμων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι σε περίπτωση που έχει διαφοροποιηθεί η αυθαίρετη κατασκευή (ως προς τις διαστάσεις ή το υλικό, τη θέση ή αν έχουν γίνει επεκτάσεις), τότε σε σχέση με το αρχικό πρωτόκολλο κατεδάφισης η διαδικασία εξελίσσεται χωρίς να είναι απαραίτητη η έκδοση νέου πρωτοκόλλου.
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου