Με εξαίρεση τις θετικές αλλαγές στην «Ταυτότητα Κτιρίου», στη συντριπτική πλειοψηφία των παρατηρήσεων γίνεται λόγος για αύξηση της γραφειοκρατίας, απαράδεκτες ρυθμίσεις υπέρ των ιδιωτικών συμφερόντων αντί του δημοσίου και όχι πραγματικά ελκυστικές μειώσεις προστίμων ώστε να αυξηθεί ο ρυθμός δηλώσεων των αυθαιρέτων. Την ίδια στιγμή, από 5% έως 20% των ιδιοκτητών αυθαιρέτων κινδυνεύει με νέα έξοδα για πληρωμές μηχανικών από την κλήρωση που θα πραγματοποιούν τα Περιφερειακά Παρατηρητήρια στο πλαίσιο δειγματοληπτικών ελέγχων για τη δήλωση υπαγωγής τους.

Την ίδια στιγμή που μειώνονται τα παράβολα και υπό προϋποθέσεις το ενιαίο ειδικό πρόστιμο και θεσπίζονται διάφορες διευκολύνσεις καταβολής, δεν μειώνεται ο βασικός συντελεστής 0,15 του προστίμου ανά τ.μ. κτίσματος, με αποτέλεσμα να μην καθίσταται πραγματικά ελκυστική και οικονομικά εφικτή η δήλωση αυθαιρέτων με μεγάλα εμβαδά. «Οσο υπάρχει ακόμα ο συντελεστής 0,15 δεν πρόκειται να αυξηθεί ο αριθμός των δηλώσεων», υποστηρίζει ο πρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ Στράτος Παραδιάς.

Με κληρώσεις

Το υπουργείο Περιβάλλοντος εισηγείται και αυτό το θεσμό των κληρώσεων μετά το υπουργείο Παιδείας, φέρνοντας νέα οικονομική επιβάρυνση σε ιδιοκτήτες αυθαιρέτων. Σύμφωνα με το άρθρο 108, οι δηλώσεις υπαγωγής αυθαιρέτων θα υπόκεινται σε δειγματοληπτικό έλεγχο σε ποσοστό από 5 έως και 20%, «μετά από ηλεκτρονική κλήρωση που θα διενεργείται από το Περιφερειακό Παρατηρητήριο με αλγόριθμο που αποστέλλεται από το Κεντρικό Παρατηρητήριο». «Η ρύθμιση αυτή σημαίνει νέες υποχρεωτικές αμοιβές μηχανικών (ελεγκτών δόμησης) σε βάρος των “τυχερών” πολιτών, προς δόξαν και της γραφειοκρατικής ταλαιπωρίας τους», εξηγεί ο κ. Παραδιάς.

Αλλαγές υπάρχουν και στη ρύθμιση για την «Ταυτότητα Κτιρίου», καθώς τελικά τα ιδιωτικά κτίρια θα συμπεριληφθούν στο ηλεκτρονικό μητρώο κατά τη μεταβίβασή τους, ενώ για δημόσια κτίρια (σχολεία, νοσοκομεία, δημαρχία κ.λπ.) θα ισχύσει η έναρξη της εγγραφής τους μέσα επόμενη πενταετία. Η ηµεροµηνία έναρξης λειτουργίας του Ηλεκτρονικού Μητρώου της Ταυτότητας Κτιρίου θα οριστεί με απόφαση του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Τι προβλέπεται

Τι πρέπει να γνωρίζουν όσοι έχουν αυθαίρετα κτίσματα:

1. Δίνεται παράταση επιπλέον δύο ετών στην τακτοποίηση αυθαίρετων κατασκευών και χρήσεων. Απαγορεύεται η μίσθωση ακινήτου με πολεοδομικές παρανομίες, ωστόσο δεν διευκρινίζεται αν απαιτείται πιστοποιητικό από μηχανικό, όπως στις περιπτώσεις αγοραπωλησιών ακινήτων.

2. Μειώσεις στα παράβολα. Πιο συγκεκριμένα, 250 ευρώ για αυθαιρεσίες έως 100 τ.μ., 500 ευρώ για αυθαιρεσίες 100-500 τ.μ., 1.000 ευρώ για αυθαιρεσίες 500-2.000 τ.μ., 4.000 ευρώ για αυθαιρεσίες 2.000-5.000 τ.μ. Το μόνο που παραμένει σταθερό είναι το παράβολο για αυθαιρεσίες άνω των 5.000 τ.μ., στις 10.000 ευρώ.

3. Μειώσεις προστίμων. Ειδικότερα για όσους αποφασίσουν να νομιμοποιήσουν αυθαίρετο κτίσμα από τις 09/12/2017 έως τις 08/06/2018 και για όσους έχουν υποβάλει μελέτη στατικής επάρκειας έκπτωση 10% του προστίμου.

4. Μειώσεις υπάρχουν και σε πολλές ομάδες πληθυσμού, όπως ΑμεΑ (καταβάλλουν το 15%-20% του προστίμου), παλιννοστούντες και πολύτεκνοι (20% του προστίμου), τρίτεκνοι (30% του προστίμου), μακροχρόνια άνεργοι (30% του προστίμου), δικαιούχοι εισοδήματος κοινωνικής αλληλεγγύης (20% προστίμου). Επίσης, έκπτωση 30% δικαιούνται όσοι έχουν αυθαίρετο σε οικισμό που έχει χαρακτηριστεί «στάσιμος».

Αναλυτικότερα:

• Εάν εκπονηθεί στατική μελέτη σε περιοχές με σεισμική επικινδυνότητα 3, η έκπτωση θα φτάνει το 60%,

• σε περιοχές σεισμικής επικινδυνότητας 2, το 50%,

• σε περιοχές σεισμικής επικινδυνότητας 1, το 30%.

• Μείωση 30% με 50% (ανάλογα με τα τετραγωνικά) θα ισχύσει για κτίσματα που ολοκλήρωσαν την ενεργειακή αναβάθμιση.

– Δωρεάν νομιμοποιήσεις σε ακίνητα του «Υπερταμείου», στα αυθαίρετα της επίσημης Εκκλησίας αλλά και των παλαιοημερολογιτών, καθώς και σε αυθαίρετα ιδιωτικών αθλητικών σωματείων. Να σημειωθεί ότι το 50% των προστίμων θα καταλήγει στο Πράσινο Ταμείο, το 25% στις περιφέρειες (για να υποστηρίξει τις νέες δομές) και το 25% στους δήμους.

– Αυθαίρετα που έχουν δηλωθεί στους τελευταίους τρεις νόμους (για τους ημιυπαίθριους και τα αυθαίρετα γενικώς), αλλά χωρίς να εξοφλήσουν το πρόστιμο, μπορούν να επανυπολογίσουν το πρόστιμο με βάση τις νέες ρυθμίσεις και να το συμψηφίσουν με όσα έχουν ήδη πληρώσει.

Για τα παλιά αυθαίρετα, ως ημερομηνία – ορόσημο για οποιαδήποτε τακτοποίηση αυθαιρέτου παραμένει η 28η/07/2011.

Ωστόσο, προβλέπεται μια σειρά από ρυθμίσεις:

• δίνεται παράταση υπαγωγής για δύο χρόνια,

• αυξάνονται οι δόσεις καταβολής του επιβαλλόμενου προστίμου, από 80 σε 100,

• εξακολουθούν να ισχύουν οι απαγορεύσεις υπαγωγής των αυθαιρέτων που βρίσκονται σε αιγιαλούς, δάση, ρέματα, κοινόχρηστους χώρους, αρχαιολογικούς χώρους κ.λπ.,

• αυξάνονται τα πρόστιμα σε περιβαλλοντικά ευαίσθητες περιοχές (περιοχές NATURA κ.λπ.),

• διευρύνονται τα κοινωνικά κριτήρια με αναστολή καταβολής των δόσεων σε μακροχρόνια ανέργους, δικαιούχους επιδόματος κοινωνικής αλληλεγγύης,

• μειώνονται τα πρόστιμα για:

-αυθαίρετες κατοικίες που έχουν κατασκευασθεί μεταξύ 1983-1993,

-αυθαίρετα σε περιοχές εκτός σχεδίου και στις οποίες εκκρεμεί η έγκριση πολεοδομικής μελέτης,

-αυθαίρετα υπόγεια – εσωτερικούς εξώστες (πατάρια) – σοφίτες,

-στάσιμους οικισμούς κάτω των 500 κατοίκων που δεν είναι παραλιακοί και κοντά σε χιονοδρομικά κέντρα και που έχουν κατασκευασθεί πριν από το 1993,

-τα κτίσματα που δεν έχουν οικοδομική άδεια, αλλά έχουν υπερβάσεις δόμησης μικρότερες από 100 έως 500 τ.μ.

Επίσης προβλέπεται:

-η δυνατότητα να μειωθεί κατά 20% η οφειλόμενη εισφορά ενός ιδιοκτήτη ακινήτου σε χρήμα (για ακίνητα που μπαίνουν στο σχέδιο πόλης),

– η δυνατότητα χωροθέτησης Κέντρου Αποτέφρωσης Νεκρών στον Ελαιώνα,

– η «φωτογραφική» δυνατότητα ίδρυσης εστιατορίων μέσα σε οινοποιεία που βρίσκονται σε ζώνες οικιστικού ελέγχου,

– επιτρέπεται «φωτογραφικά» η δόμηση σε οικόπεδα που συνορεύουν με ρέματα που έχουν διευθετηθεί με τεχνικά έργα κλειστής διατομής,

– ο έλεγχος των μελετών γεωλογικής καταλληλότητας περνά από το ΥΠΕΝ στις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις (πλην των ΕΣΧΑΔΑ και ΕΣΧΑΣΕ).

Αλλαγές… για πλούσιους

Μία από τις σημαντικότερες ρυθμίσεις με τον μεγαλύτερο αρνητικό αντίκτυπο στη δομή των πολυκατοικιών και τους ιδιοκτήτες και ένοικους των διαμερισμάτων είναι οι αλλαγές στην αυτονόμηση της θέρμανσης που περιλαμβάνονται σε σχετική διάταξη. Με το άρθρο 127 προβλέπεται ότι μεμονωμένες ιδιοκτησίες θα μπορούν να αποκόπτονται από το σύστημα κεντρικής θέρμανσης, χωρίς τη συναίνεση της πλειοψηφίας των συνιδιοκτητών, και θα απαλλάσσονται πλήρως από τις κοινόχρηστες δαπάνες θέρμανσης, εφόσον δηλώσουν ότι θα εγκαταστήσουν στην ιδιοκτησία τους «ενεργειακά αποδοτικότερο» σύστημα θέρμανσης με μοναδική «υποχρέωση» να συμμετέχουν στις δαπάνες συντήρησης και αντικατάστασης της κεντρικής θέρμανσης του κτιρίου.

Σύμφωνα με τον Στράτο Παραδιά, πρόεδρο της ΠΟΜΙΔΑ, αυτό το άρθρο θα είναι η καταστροφή των πολυκατοικιών, ευνοώντας τους πλούσιους ιδιοκτήτες έναντι των οικονομικά ασθενέστερων. «Ο καθένας που θα μπορεί οικονομικά να πληρώσει τα έξοδα για αυτόνομη θέρμανση, σωληνώσεις λέβητες κ.λπ. θα φεύγει από την κεντρική θέρμανση αφήνοντας πίσω του όσους δεν μπορούν να το κάνουν πληρώνοντας μεγαλύτερα έξοδα για τη θέρμανσή τους. Αναρχα θα δούμε εξωτερικά και εσωτερικά τις πολυκατοικίες να γεμίζουν σωληνώσεις, λέβητες στα μπαλκόνια και όπου αλλού βρουν χωρίς να υπάρχει έλεγχος για τη συντήρησή τους. Είναι μια ρύθμιση υπέρ μερικών ιδιωτικών συμφερόντων κατά του Δημοσίου. Και φυσικά δεν έχει κανένα σοβαρό περιβαλλοντικό υπόβαθρο. Οταν μια πολυκατοικία από ένα λέβητα ως τώρα αποκτήσει 12 λέβητες δεν νομίζω ότι θα βοηθηθεί το περιβάλλον. Είναι μία αθλιότητα της κυβέρνησης», υποστηρίζει ο κ. Παραδιάς στον «Ε.Τ.».

ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΒΑΜΒΑΚΑ
[email protected]
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου