Η αποστολή της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας (ΔΥΑΕ/ΙΑΕΑ) στον γιγαντιαίο ουκρανικό πυρηνικό σταθμό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας της Ζαπορίζια θα είναι «η πιο δύσκολη στην ιστορία» του διεθνούς οργανισμού, λόγω των σφοδρών μαχών που διεξάγονται εκεί κοντά, δήλωσε χθες από τη Στοκχόλμη ο ΥΠΕΞ της Ουκρανίας, Ντμίτρο Κουλέμπα, μετά από συνάντηση που είχε με την πρωθυπουργό της σκανδιναβικής χώρας, Μαγκνταλένα Αντερσον. «Η αποστολή αυτή θα είναι η πιο δύσκολη στην ιστορία της ΙΑΕΑ λόγω της πυραυλικής δραστηριότητας της Ρωσίας, αλλά και λόγω του προφανούς τρόπου με τον οποίο προσπαθεί να νομιμοποιήσει την παρουσία της», σημείωσε ο Κουλέμπα.

Ο γενικός διευθυντής της ΔΥΑΕ/ΙΑΕΑ, Αργεντινός διπλωμάτης Ραφαέλ-Μαριάνο Γκρόσι, ανακοίνωσε χθες το πρωί ότι είναι καθ’ οδόν προς τον πυρηνικό σταθμό της Ζαπορίζια, αλλά η περιοχή είναι πολύ προβληματική και εγκυμονούν πολυδιάστατοι κίνδυνοι, ως και φόβοι για την πρόκληση πυρηνικού ατυχήματος.
«Αναμένουμε από την αποστολή σαφείς δηλώσεις για την παραβίαση όλων των πρωτοκόλλων πυρηνικής ασφάλειας», υπογράμμισε επίσης ο Κουλέμπα και επανέλαβε το αίτημα του Κιέβου να εγκαταλείψει αυτό τον γεωγραφικό τομέα ο ρωσικός στρατός, κατηγορώντας τη Μόσχα ότι «θέτει την Ουκρανία, ως και ολόκληρο τον κόσμο σε τροχιά πυρηνικού ατυχήματος». Συμπλήρωσε ότι η Ρωσία πρέπει άμεσα να αποχωρήσει από την περιοχή, καθώς και ότι όλες οι χώρες θα πρέπει να ασκήσουν ισχυρές πιέσεις στη Μόσχα. Η Ε.Ε., το ΝΑΤΟ, η ομάδα G7, ο γ.γ. του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, ο πρόεδρος Μακρόν και οι ηγέτες των σκανδιναβικών κρατών έχουν ζητήσει την αποστρατιωτικοποίηση της περιοχής.

Το Κίεβο και η Μόσχα συνέχισαν παράλληλα και τη σφοδρή λεκτική αντιπαράθεση στη 10η Διάσκεψη Αναθεώρησης της Συνθήκης για τη Μη Διάδοση των Πυρηνικών Οπλων (ΝPΤ) στη Νέα Υόρκη. Η Ρωσία μπλόκαρε μια διεθνή πρόταση που αποσκοπούσε στην ενίσχυση της Συνθήκης, εκφράζοντας την κάθετη διαφωνία και αντίρρησή της σε μια ρήτρα σχετικά με τον προτεινόμενο ουκρανικό έλεγχο του πυρηνικού σταθμού Zαπορίζια. Η ουκρανική αποστολή στα Ηνωμένα Εθνη δημοσίευσε μια δήλωση υπογεγραμμένη από μεγάλο αριθμό κρατών-μελών της NPT στην τελευταία συνάντηση της διάσκεψης (προχθές), η οποία καταδίκαζε τη ρωσική επιθετικότητα στην Ουκρανία, την πυρηνική ρητορική Πούτιν, ως και τις προκλητικές δηλώσεις διαφόρων Ρώσων αξιωματούχων ως ασυνεπή με την πρόσφατη κοινή δήλωση των ηγετών του P5 (δηλαδή των 5 πυρηνικών δυνάμεων και μόνιμων κρατών του Σ.Α./ΟΗΕ) για την πρόληψη πυρηνικού πόλεμου, ως και αποφυγή νέων ανταγωνισμών σε πυρηνικούς εξοπλισμούς.

Μετά από εβδομάδες εντατικών διαπραγματεύσεων, η Ρωσία (μόνη της) αποφάσισε να εμποδίσει τη συναίνεση στο τελικό έγγραφο κατά την ολοκλήρωση της 10ης Διάσκεψης Αναθεώρησης της Συνθήκης για τη Μη Διάδοση των Πυρηνικών Οπλων (NPT). Η Ρωσία ενίσχυσε την αρνητική της θέση για να εμποδίσει τη γλώσσα του κειμένου, που απλά αναγνώριζε τον σοβαρό ραδιολογικό κίνδυνο στον πυρηνικό σταθμό ηλεκτροπαραγωγής της Zαπορίζια. Παρά την κυνική παρεμπόδιση από τη Ρωσία, το γεγονός ότι όλα τα υπόλοιπα κράτη-μέλη συνέκλιναν στο να υποστηρίξουν το τελικό έγγραφο αποδεικνύει τον ουσιαστικό ρόλο της Συνθήκης στην πρόληψη της διάδοσης των πυρηνικών όπλων, ως και στην αποτροπή του κινδύνου πυρηνικού πολέμου. Κατά τη διάρκεια της διάσκεψης, τα μέλη της NPT επιβεβαίωσαν την ανάγκη για τον έλεγχο των όπλων, την αποφυγή διασποράς τους, καθώς και την προώθηση μιας διευρυμένης πρόσβασης στην ειρηνική πυρηνική ενέργεια, την επιστήμη και τις τεχνολογίες, ειδικά μεταξύ των κρατών του παγκόσμιου Νότου.

Η Ρωσία έχει αρχίσει περαιτέρω να εφαρμόζει στρατηγικές παρόμοιες με αυτές που χρησιμοποιεί το ριζοσπαστικό Ιράν, σε μια προσπάθεια χειραγώγησης και ενδεχομένως καθυστέρησης του έργου της ΔΥΑΕ/ΙΑΕΑ. Σύμφωνα με πληροφορίες του υπογράφοντα, η αποστολή της ΔΥΑΕ/ΙΑΕΑ αποτελείται από τον πρέσβη Ραφαέλ-Μαριάνο Γκρόσι και 13 εμπειρογνώμονες από «κυρίως ουδέτερες χώρες». Ο κατάλογος εξαιρεί κυρίως τις Ηνωμένες Πολιτείες, το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γαλλία, τις οποίες η Ρωσία θεωρεί προκατειλημμένες! Οι ίδιες πηγές μου ανέφεραν ότι οι ρωσικές ειδικές δυνάμεις εκβιάζουν, απειλούν και ψυχολογικά «καταπιέζουν» Ουκρανούς υπαλλήλους του πυρηνικού σταθμού, για να τους εμποδίσουν να αποκαλύψουν παραβιάσεις ασφαλείας στους επιθεωρητές της ΔΥΑΕ, ως και ότι οι ρωσικές Αρχές προσπαθούν να περιορίσουν την παρουσία Ουκρανών υπαλλήλων στο εργοστάσιο, ενώ οι Αρχές κατοχής έχουν αρχίσει να συλλέγουν υπογραφές από κατοίκους του Enerhodar (η πόλη όπου διαμένουν οι εργαζόμενοι στην πυρηνική βάση), που απαιτούν τον τερματισμό του ουκρανικού βομβαρδισμού, για να τις παρουσιάσουν στους επιθεωρητές! Η χειραγώγηση της ιθαγένειας των διεθνών επιθεωρητών και οι επιθέσεις κατά της «αναγκαιότητας» των επιθεωρήσεων της ΔΥΑΕ/ΙΑΕΑ είναι τακτικές που το Ιράν χρησιμοποιεί εδώ και χρόνια για να συσκοτίσει και παρεμποδίσει τις επιθεωρήσεις των πυρηνικών του εγκαταστάσεων σε Νατάνζ, Φόρντο, Ισπαχάν κ.ά.

Ο Γκρόσι τόνισε επίσης ότι «το ηθικό του προσωπικού στη Ζαπορίζια είναι πολύ πεσμένο». Σύμφωνα με πρόσφατη ανάρτηση στο Telegram που επικαλείται το αμερικανικό δίκτυο Fox News, υπάρχει «μια ατμόσφαιρα φόβου» μεταξύ των Ουκρανών εργαζομένων στη Ζαπορίζια, που ανησυχούν ότι θα συλληφθούν από τους Ρώσους, οι οποίοι κατέλαβαν το εργοστάσιο τον περασμένο Μάρτιο. Μερικοί εργαζόμενοι υποστήριξαν ότι φοβούνται ότι θα τους οδηγήσουν οι μυστικές υπηρεσίες των Ρώσων σε υπόγεια δωμάτια για να τους ανακρίνουν. Οι εργαζόμενοι στο εργοστάσιο δήλωσαν επιπλέον ότι υποψιάζονται πως η Ρωσία θα μειώσει τον αριθμό των Ουκρανών εργαζομένων κατά τη διάρκεια της προσεχούς επιθεώρησης της ΔΥΑΕ/ΙΑΕΑ και θα τοποθετήσει «αρκετούς Ρώσους εκπροσώπους σε κάθε δωμάτιο του κέντρου ελέγχου».

Ειδήσεις σήμερα