Υπό αυστηρά μέτρα ασφαλείας και με το βλέμμα της διεθνούς κοινότητας στραμμένο πάνω της, η Ρωσία γιόρτασε την 80ή επέτειο από τη νίκη της Σοβιετικής Ένωσης επί της ναζιστικής Γερμανίας. Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν ηγήθηκε της παρέλασης στην Κόκκινη Πλατεία, παρουσία δεκάδων χιλιάδων στρατιωτών και υψηλών προσκεκλημένων από όλο τον κόσμο.

Εορτασμοί εν μέσω πολέμου και επιθέσεων
Η φετινή παρέλαση πραγματοποιήθηκε σε σκιά των εξελίξεων στο ουκρανικό μέτωπο. Η Ρωσία ανακοίνωσε μονομερή εκεχειρία διάρκειας 72 ωρών ενόψει των εκδηλώσεων, ωστόσο η Ουκρανία την απέρριψε ως «θεατρικό σόου», τονίζοντας πως δέχθηκε χιλιάδες επιθέσεις από ρωσικές δυνάμεις μετά την έναρξη της εκεχειρίας στις 8 Μαΐου.

Τις προηγούμενες ημέρες, Κίεβο και Μόσχα αντάλλαξαν σφοδρά πυρά, ενώ ουκρανικές επιθέσεις με drones προκάλεσαν ακυρώσεις πτήσεων σε πολλά ρωσικά αεροδρόμια, αφήνοντας περίπου 60.000 επιβάτες εγκλωβισμένους.

Αυξημένη ασφάλεια και περιορισμοί στη Μόσχα
Η ρωσική πρωτεύουσα έχει τεθεί σε καθεστώς αυξημένων περιορισμών. Οι αρχές ακύρωσαν παραδοσιακές εκδηλώσεις όπως η «Αθάνατη Στρατιά», ενώ δεκάδες πόλεις σε όλη τη χώρα δεν πραγματοποίησαν στρατιωτικές παρελάσεις λόγω φόβων για επιθέσεις.

Διεθνής παρουσία και διπλωματικά μηνύματα
Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν 27 αρχηγοί κρατών, μεταξύ αυτών:

Σι Τζινπίνγκ, πρόεδρος της Κίνας

Λούλα ντα Σίλβα, πρόεδρος της Βραζιλίας

Νικολάς Μαδούρο, πρόεδρος της Βενεζουέλας

Αλεξάνταρ Βούτσιτς, πρόεδρος της Σερβίας

Ρόμπερτ Φίτσο, πρωθυπουργός της Σλοβακίας – ο μοναδικός ηγέτης από κράτος-μέλος της ΕΕ που παρευρέθηκε

Η επικεφαλής εξωτερικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Κάγια Κάλας, είχε προηγουμένως καλέσει τους Ευρωπαίους ηγέτες να μην συμμετάσχουν στις ρωσικές εκδηλώσεις, εξαιτίας της συνεχιζόμενης ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία.

Σι Τζινπίνγκ – διπλωματική νίκη για τον Πούτιν
Η παρουσία του Σι Τζινπίνγκ θεωρείται σημαντική διπλωματική νίκη για τον Βλαντίμιρ Πούτιν. Οι δύο ηγέτες πραγματοποίησαν δύο γύρους συνομιλιών πριν από την παρέλαση, καθώς και ανεπίσημη συνάντηση με επίκεντρο τον πόλεμο στην Ουκρανία, σύμφωνα με κινεζικά μέσα ενημέρωσης.

Ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, είχε προειδοποιήσει νωρίτερα ότι δεν μπορεί να εγγυηθεί την ασφάλεια όσων θα παραβρεθούν στην εκδήλωση στη Μόσχα και ζήτησε από τους αρχηγούς κρατών να μην ταξιδέψουν στη ρωσική πρωτεύουσα.

Ο Μιχαΐλο Σάμους, Ουκρανός στρατιωτικός αναλυτής και διευθυντής του Δικτύου Έρευνας Νέας Γεωπολιτικής, δήλωσε στο BBC ότι πιστεύει πως η Ουκρανία θα αποφύγει να επιτεθεί στην παρέλαση, κυρίως λόγω της παρουσίας διεθνών ηγετών. Ωστόσο, αν η Ουκρανία αποφασίσει να το κάνει, είπε ότι η παρέλαση θα αποτελούσε νόμιμο στρατιωτικό στόχο.

Κατά την ομιλία του το βράδυ της Πέμπτης, ο Ζελένσκι δήλωσε ότι η Ουκρανία είναι «έτοιμη για πλήρη εκεχειρία από αυτή τη στιγμή». «Αλλά πρέπει να είναι αληθινή», είπε σε βίντεο του στο X. «Χωρίς επιθέσεις με πυραύλους ή drones, χωρίς εκατοντάδες επιθέσεις στο μέτωπο».

Ζήτησε από τη Ρωσία να στηρίξει την εκεχειρία και να αποδείξει τη διάθεση της να τερματίσει τον πόλεμο.

Η Ουκρανία κατηγορεί τη Ρωσία ότι παραβίασε τη δική της εκεχειρία χιλιάδες φορές, από τη στιγμή που αυτή έπρεπε να τεθεί σε εφαρμογή το βράδυ της Τετάρτης.

Στη δεύτερη ημέρα της εκεχειρίας, η Ουκρανία ανέφερε σχεδόν 200 συγκρούσεις κατά μήκος της γραμμής του μετώπου, 18 ρωσικές αεροπορικές επιθέσεις και σχεδόν 4.000 περιπτώσεις βομβαρδισμών από ρωσικές δυνάμεις.

Στην περιοχή του Ζαπορίζια, στο χωριό Πριμόρσκε, μια γυναίκα σκοτώθηκε όταν ρωσικό drone κατέστρεψε το αυτοκίνητό της.

Το υπουργείο Άμυνας της Ρωσίας δήλωσε ότι όλες οι ρωσικές δυνάμεις στην Ουκρανία «σταμάτησαν πλήρως τις στρατιωτικές επιχειρήσεις και παρέμειναν στις θέσεις που είχαν καταλάβει προηγουμένως». Ωστόσο, ανέφεραν ότι αντέδρασαν “καθρεπτικά” στις παραβιάσεις από τις Ουκρανικές δυνάμεις.

Ο Ζελένσκι έχει επανειλημμένα απορρίψει την πρόταση του Πούτιν ως «παιχνίδι» και έχει καλέσει για μακροχρόνια εκεχειρία τουλάχιστον 30 ημερών, κάτι που υποστηρίζουν οι σύμμαχοι της Ουκρανίας στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ.

Είπε ότι είχε μιλήσει με τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, για να επαναβεβαιώσει την ετοιμότητά του για “μακροχρόνια και βιώσιμη ειρήνη” και συνομιλίες «σε οποιοδήποτε πλαίσιο». Δήλωσε επίσης ότι είπε στον Τραμπ ότι μια εκεχειρία 30 ημερών είναι “πραγματικός δείκτης” για την πορεία προς την ειρήνη.

Στο Truth Social, ο Αμερικανός πρόεδρος επανέλαβε την έκκληση για αδιάκοπη εκεχειρία και προειδοποίησε για νέες κυρώσεις σε οποιοδήποτε μέρος αποτύχει να συμφωνήσει με αυτήν.