Ο Τραμπ έχει επανειλημμένα υποσχεθεί ότι θα χρησιμοποιήσει στρατιωτικά μέσα κατά των καρτέλ, χαρακτηρίζοντάς τα απειλή για την ασφάλεια των ΗΠΑ, και μάλιστα διατύπωσε την ιδέα να χαρακτηριστούν τα καρτέλ ως ξένες τρομοκρατικές οργανώσεις (FTO). Ενώ μερικοί υποστηρίζουν ότι αυτές οι απειλές είναι απλά πολιτικές, άλλοι επισημαίνουν σε συγκεκριμένα βήματα, όπως το εκκρεμές νομοσχέδιο του αντιπροσώπου Dan Crenshaw για την «Εξουσιοδότηση της Στρατιωτικής Δύναμης», καθώς και ο προτεινόμενος διορισμός από τον Τραμπ ενός βετεράνου των Ειδικών Δυνάμεων ως πρεσβευτή στο Μεξικό. Αυτά τα σήματα υποδηλώνουν μια σοβαρή πιθανή αλλαγή στη στρατηγική των ΗΠΑ και οδηγούν στην άμεση αντιπαράθεση.
Η πολυπλοκότητα του ζητήματος είναι γνωστή και διαχρονική. Ενώ μια επίδειξη στρατιωτικής δύναμης θα μπορούσε να πιέσει το Μεξικό σε δράση ή να προωθήσει τη διμερή συνεργασία, υπάρχει πραγματικός κίνδυνος κλιμάκωσης της βίας χωρίς να λυθούν τα βαθύτερα προβλήματα. Τα καρτέλ δεν είναι μονολιθικές οντότητες, είναι εκτεταμένα δίκτυα, συνυφασμένα με τοπικές κοινότητες, διαμεθοριακά συμφέροντα και ορισμένα ιδρύματα. Οπως δείχνει η Ιστορία, ακόμη και σημαντικές στρατιωτικές προσπάθειες, όπως το κυνήγι του Βίγια, μπορεί να επιδεικνύουν ισχύ, αλλά τελικά αποτυγχάνουν να διαλύσουν τα εδραιωμένα συστήματα.
Το ορόσημο εκτελεστικό διάταγμα του Προέδρου Τραμπ που χαρακτηρίζει μεγάλα καρτέλ ναρκωτικών ξένες τρομοκρατικές οργανώσεις (FTO) σηματοδοτεί μια σημαντική στιγμή στην προσέγγιση της Αμερικής για την εθνική ασφάλεια, αλλά και τον στρατηγικό ανταγωνισμό κατά της Κίνας. Αυτή η αναταξινόμηση αναγνωρίζει μία δυσάρεστη αλήθεια: η κρίση της φαιντανύλης (συνθετικό οπιοειδές) δεν είναι απλώς μια πρόκληση επιβολής του νόμου, αλλά μια εξελιγμένη μορφή παράτυπου πολέμου που στοχεύει την αμερικανική κοινωνία, με τα καρτέλ να χρησιμεύουν ως πληρεξούσιοι σε μια ευρύτερη στρατηγική εκστρατεία που ενορχηστρώνεται από την Κίνα ενάντια στα συμφέροντα των ΗΠΑ.
Ο καταστροφικός αντίκτυπος αυτού του ιδιότυπου ασύμμετρου και μη γραμμικού πολέμου αντανακλάται σε σκληρά στατιστικά στοιχεία. Σύμφωνα με το Εθνικό Κέντρο Στατιστικών Υγείας του CDC, τα συνθετικά οπιοειδή, κυρίως η φαιντανύλη, ήταν υπεύθυνα για περισσότερους από 70.000 θανάτους το 2022-2023. Η Υπηρεσία Δίωξης Ναρκωτικών (DEA) έχει τεκμηριώσει σχολαστικά πώς τα μεξικανικά καρτέλ έχουν βιομηχανοποιήσει την παραγωγή φαιντανύλης χρησιμοποιώντας πρόδρομες χημικές ουσίες, που προέρχονται κυρίως από την Κίνα, σε μια αλυσίδα εφοδιασμού χημικών υλικών που στοχεύουν αμερικανικές ς κοινότητες. Αυτά δεν είναι απλώς στατιστικά στοιχεία εγκλήματος – αντιπροσωπεύουν θύματα σε έναν παράτυπο πόλεμο που διεξάγεται μέσω δυνάμεων πληρεξουσίου, με δίκτυα που εκτείνονται από το Πεκίνο ως τη Σιναλόα και τη Νογκάλες, και σε κάθε μεγάλη αμερικανική πόλη.
Το Ινστιτούτο Brookings έχει τεκμηριώσει πώς αυτή η κρίση επηρεάζει δυσανάλογα τις κοινότητες της εργατικής τάξης, δημιουργώντας ζώνες κοινωνικής αστάθειας που πιέζουν τις τοπικές κυβερνήσεις και τις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης, ακριβώς το είδος της εσωτερικής διαταραχής που ευθυγραμμίζεται με τους στρατηγικούς στόχους της Κίνας. Το Εθνικό Ινστιτούτο για την Κατάχρηση Ναρκωτικών εκτιμά ότι η οικονομική διάσταση της κρίσης των οπιοειδών ξεπερνά το 1 τρισεκατομμύριο δολάρια, αντιπροσωπεύοντας σημαντική εξάντληση των αμερικανικών πόρων και της κοινωνικής ανθεκτικότητας. Αυτό το συνεχιζόμενο έλλειμμα μειώνει την ικανότητα των ΗΠΑ να επανεπενδύσει στον ανταγωνισμό με την Κίνα, συμβάλλοντας παράλληλα στο αυξανόμενο εθνικό χρέος.
Είναι τρομοκρατία τα καρτέλ;
Οι παραδοσιακοί ορισμοί της τρομοκρατίας επικεντρώνονται στην πολιτική βία, αλλά το σημερινό τοπίο ασφαλείας απαιτεί να αναγνωρίσουμε ότι ο οικονομικός πόλεμος και η κοινωνική αποσταθεροποίηση μπορούν να είναι εξίσου ισχυρά όπλα.
Το Ινστιτούτο Μεξικού του Wilson Center έχει παρακολουθήσει πώς τα μεξικανικά καρτέλ, υπό την κινεζική επιρροή, μετατράπηκαν από περιφερειακές οργανώσεις διακίνησης ναρκωτικών σε εξελιγμένες διεθνικές απειλές, που εξυπηρετούν τα στρατηγικά συμφέροντα του Πεκίνου. Η κινεζική σύνδεση είναι κεντρική για την κατανόηση αυτής της νέας μορφής πολέμου.
Βραζιλία: Απαιτεί εξηγήσεις από την ΗΠΑ για την «ταπεινωτική μεταχείριση» των υπηκόων της που απελάθηκαν
Μία έκθεση της Υπηρεσίας Ερευνών του Κογκρέσου του 2023 περιγράφει λεπτομερώς πώς οι κινεζικές χημικές εταιρίες συνεχίζουν να προμηθεύουν μεξικανικά καρτέλ με βασικές πρόδρομες χημικές ουσίες, παρά τις επίσημες υποσχέσεις του Πεκίνου για συνεργασία. Η Επιτροπή Αναθεώρησης Οικονομικής Ασφάλειας ΗΠΑ-Κίνας εντόπισε συστηματικά πρότυπα κινεζικών χημικών εταιριών που εν γνώσει τους προμηθεύουν επιχειρήσεις καρτέλ. Αυτή η ρύθμιση ευθυγραμμίζεται απόλυτα με αυτό που οι Κινέζοι στρατιωτικοί θεωρητικοί αποκαλούν «απεριόριστο πόλεμο» – ένα δόγμα που περιγράφεται στη στρατιωτική τους δημοσίευση του 1999 που υποστηρίζει ρητά τη χρήση μη στρατιωτικών μέσων, ιδιαίτερα την εισαγωγή παράνομων ναρκωτικών, για την αποδυνάμωση των αντιπάλων.
Τι κερδίζει ο Τραμπ
Ορίζοντας τα καρτέλ ως «FTO», η κυβέρνηση Τραμπ αποκτά πρόσβαση σε ισχυρά εργαλεία βάσει του νόμου Patriot του 2001 και της σχετικής αντιτρομοκρατικής νομοθεσίας. Αυτός ο χαρακτηρισμός επιτρέπει επίσης μια σειρά νέων επιλογών, μεταξύ των οποίων ενισχυμένες αρχές επιτήρησης, αυστηρότερες κυρώσεις κατά των διευκολυντών και βελτιωμένα πλαίσια διεθνούς συνεργασίας. Το υπουργείο Οικονομικών μπορεί τώρα να στοχεύσει πιο επιθετικά τα χρηματοπιστωτικά δίκτυα που υποστηρίζουν τις δραστηριότητες των καρτέλ, εστιάζοντας ιδιαίτερα στις διασυνδέσεις τους με κινεζικές οντότητες. Οι επικριτές υποστηρίζουν ότι αυτός ο χαρακτηρισμός κινδυνεύει να στρατιωτικοποιήσει αυτό που θα έπρεπε να παραμείνει ως απάντηση επιβολής του νόμου.
Ωστόσο, αυτή η προοπτική παρεξηγεί θεμελιωδώς την περίπλοκη φύση του κινεζικού πολέμου διά αντιπροσώπων μέσω των επιχειρήσεων καρτέλ. Αυτές οι οργανώσεις έχουν εξελιχθεί, πέρα από απλές εγκληματικές επιχειρήσεις, σε οιονεί στρατιωτικές δυνάμεις, που προωθούν, μεταξύ άλλων, τα στρατηγικά συμφέροντα του Πεκίνου. Τα καρτέλ χρησιμοποιούν τακτικές που παραδοσιακά συνδέονται με ομάδες ανταρτών, λειτουργώντας ουσιαστικά ως μονάδες παράτυπου πολέμου, με κίνητρο αποκλειστικά το οικονομικό κέρδος.
Το Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων (CFR) αναφέρει ότι τα καρτέλ λειτουργούν πλέον εξελιγμένα δίκτυα πληροφοριών και διατηρούν ένοπλες πτέρυγες, ικανές να αμφισβητήσουν τις κρατικές δυνάμεις ασφαλείας – δυνατότητες που αντικατοπτρίζουν αυτές των παραδοσιακών δυνάμεων πληρεξουσίων.
Η Ειδική Ομάδα Χρηματοοικονομικής Δράσης έχει επισημάνει πώς οι χρηματοοικονομικές πράξεις των καρτέλ αντικατοπτρίζουν όλο και περισσότερο αυτές των δικτύων που χρηματοδοτούνται από το κράτος, χρησιμοποιώντας εξελιγμένες τεχνικές ξεπλύματος χρήματος που εκμεταλλεύονται το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Αυτή η νέα πραγματικότητα αντικατοπτρίζει την κυριαρχία της Κίνας στις προσεγγίσεις υβριδικού πολέμου που παρατηρούνται σε όλο τον κόσμο και που συνδυάζουν εγκληματικές δραστηριότητες με στρατηγικούς στόχους. Η αντιμετώπιση αυτής της απειλής απαιτεί την αναγνώριση των καρτέλ ως μέσων της κινεζικής στρατηγικής πολιτικής και όχι ως ανεξάρτητων εγκληματικών επιχειρήσεων.
Σε μια εποχή όπου οι αντίπαλοι χρησιμοποιούν όλο και περισσότερο έμμεσες μεθόδους για να αποδυναμώσουν την αμερικανική κοινωνία, αυτή η επανακατηγοριοποίηση παρέχει το νομικό και λειτουργικό πλαίσιο που απαιτείται για να δοθεί μια αποτελεσματική απάντηση. Η επιτυχία στην αντιμετώπιση αυτής της πρόκλησης θα απαιτήσει διαρκή δέσμευση, διεθνή συνεργασία και προθυμία να σκεφτούμε πέρα από τα παραδοσιακά πρότυπα ασφάλειας.
Ειδήσεις σήμερα
Αγροτικό: Τα 21 SOS με τις απαντήσεις στα αιτήματα των αγροτών
Καιρός: Με θερμοκρασίες έως 20 βαθμούς σήμερα – Πού θα βρέξει [βίντεο]
Ακτοπλοϊκά εισιτήρια: Το κυβερνητικό σχέδιο για φρένο στις αυξήσεις και τα αιτήματα των ακτοπλόων