Η απαγόρευση που εγκρίθηκε στο συμβούλιο των υπουργών Υγείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεν αφορά μόνο το παραδοσιακό τσιγάρο αλλά και νέα προϊόντα καπνού όπως τα ηλεκτρονικά τσιγάρα ή αυτά της θέρμανσης καπνού τα οποία είναι και δημοφιλή στους νέους.
Παρόλα αυτά, η επέκταση της απαγόρευσης δεν είναι δεσμευτική και κάθε χώρα μπορεί να επιλέξει αν θα την εφαρμόσει. Το euronews ρώτησε τον κόσμο τι πιστεύει. «Οι ανοιχτοί χώροι εστίασης είναι μία θαυμάσια εφεύρεση. Το να αφαιρεθεί το δικαίωμα στο κάπνισμα είναι σαν να ακρωτηριάζεται η δυνατότητα να απολαύσουν τον χώρο όσοι καπνίζουν» λέει ένας πελάτης.
«Σίγουρα θα υπάρξουν άνθρωποι που δεν θα έρχονται το ίδιο συχνά σε αυτά τα μαγαζιά, από τη στιγμή που θα περάσει αυτή η απαγόρευση» λέει ένας σερβιτόρος.
Tο ενεργητικό και παθητικό κάπνισμα είναι ζήτημα δημόσιας υγείας. Το 27% των καρκίνων αποδίδονται στο κάπνισμα ενώ τα ηλεκτρονικά τσιγάρα εκπέμπουν τοξικές ουσίες που προκαλούν παθήσεις στην καρδιά και τους πνεύμονες, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Η αναθεώρηση της απαγόρευσης του καπνίσματος για πρώτη φορά μετά το 2009 έγινε δεκτή με ικανοποίηση από οργανώσεις δημόσιας υγείας.
«Πέρασαν 15 χρόνια. Το 2009 δεν υπήρχαν καν τα προϊόντα θέρμανσης καπνού και ηλεκτρονικά τσιγάρα ήταν στα σπάργανα. Τώρα αντιμετωπίζουμε αυτές τις νέες προκλήσεις. Προφανώς λοιπόν πρέπει να συμπεριληφθούν στην απαγόρευση» λέει η Λίλια Ολεφίρ, Διευθύντρια της οργάνωσης για ζωή χωρίς τσιγάρο.
Εκτός από την προστασία του κοινού από το παθητικό κάπνισμα, η επέκταση των χώρων απαγόρευσης του τσιγάρου στοχεύει στο να αλλάξει τις κοινωνικές συνήθειες, ώστε η νέα γενιά να μην οδηγείται στο κάπνισμα βλέποντας τους καπνιστές.
ΕΕ: Έφοδος στο σπίτι του πρώην Επίτροπου Δικαιοσύνης – Ερευνάται για ξέπλυμα χρήματος
«Είναι πολύ σημαντικό για μας οι χώροι χωρίς τσιγάρο να είναι η νέα κοινωνική συνήθεια. Θέλουμε να κάνουμε αυτή την σημαντική προσπάθεια για να δημιουργήσουμε μία κοινωνική σταθερά ώστε οι νέοι που γεννιούνται τώρα ή είναι κάτω των 10 ετών, να μην καπνίσουν και να μην ατμίσουν ποτέ» λέει η Σουζάν Γκαμπριέλς, Ειδική επί του περιορισμού του τσιγάρου στο Ίδρυμα εναντίον του Καρκίνου του Βελγίου.
Το κείμενο που τέθηκε προς έγκριση στους υπουργούς Υγείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν ήταν εύκολο να διαμορφωθεί καθώς υπήρξε έντονη πολιτική αντιπαράθεση στην Ευρωβουλή ανάμεσα στους υποστηρικτές των ατομικών ελευθεριών και αυτούς που ζητούν περισσότερα νομοθετικά μέτρα κατά του καπνίσματος.
Τα στοιχεία καπνίσματος και ατμίσματος στην ΕΕ
Το 2023, υπολογίστηκε ότι το 54% των σημερινών και των προηγούμενων καπνιστών είχαν αρχίσει να καπνίζουν τακτικά πριν από την ηλικία των 19 ετών και το 14% πριν από την ηλικία των 15 ετών, κατά την παιδική ηλικία.
Η χρήση αναδυόμενων προϊόντων που περιέχουν νικοτίνη, ιδίως από νέους, συνδέεται με τον εθισμό και μπορεί να αποτελέσει σημείο εκκίνησης για τη μετέπειτα χρήση παραδοσιακών προϊόντων καπνού.
Είναι σημαντικό όχι μόνο να ληφθούν υπόψη οι πρόσφατες εξελίξεις της αγοράς και οι τεχνολογικές εξελίξεις που σχετίζονται με τα αναδυόμενα προϊόντα, αλλά και να συντονιστούν καλύτερα και να προβλεφθούν στο μέλλον εθνικά ρυθμιστικά πλαίσια χωρίς καπνό και αεροζόλ.
Επί του παρόντος, υπάρχει σημαντική έκθεση από δεύτερο χέρι στον καπνό και τα αερολύματα σε χώρους όπως οι εξωτερικοί χώροι χώρων φιλοξενίας και οι υπαίθριοι χώροι που προορίζονται για χρήση από παιδιά και εφήβους. Στην έρευνα του Ευρωβαρόμετρου του 2023, το 74% των ερωτηθέντων είπαν ότι είχαν βιώσει άτομα που κάπνιζαν σε υπαίθριες βεράντες τους τελευταίους έξι μήνες και το 71% των ερωτηθέντων είπε ότι είχαν βιώσει άτομα που κάπνιζαν ηλεκτρονικά τσιγάρα και θερμαινόμενα προϊόντα καπνού σε τέτοιους χώρους. Το 42% των ερωτηθέντων είπε ότι είχε βιώσει άτομα που καπνίζουν σε εξωτερικούς χώρους που προορίζονται για χρήση από παιδιά και εφήβους, και το 49% των ερωτηθέντων είπε ότι είχε εμπειρία από άτομα που χρησιμοποιούν ηλεκτρονικά τσιγάρα και θερμαινόμενα προϊόντα καπνού σε τέτοιους χώρους.