Όπως αναφέρεται στο δημοσίευμα, ο δήμαρχος Κωνσταντινούπολης «θα περάσει μήνες, ίσως και χρόνια, στη φυλακή».
Το δημοτικό συμβούλιο, όπου το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP) διατηρεί την πλειοψηφία, θα εκλέξει έναν αναπληρωτή δήμαρχο στις 26 Μαρτίου.
Μέχρι σήμερα, πλήθη διαδηλωτών έχουν κατακλύσει τους δρόμους της Κωνσταντινούπολης προς υποστήριξη του δημάρχου τους, ενώ χθες, οι εσωκομματικές εκλογές για την ανάδειξη του προεδρικού υποψηφίου για τις εκλογές του 2028 μετατράπηκαν σε «ψήφο εμπιστοσύνης» στον διωκόμενο δήμαρχο», με πάνω από 14 εκατομμύρια πολίτες να ψηφίζουν υπέρ της υποψηφιότητας Ιμάμογλου.
«Η Τουρκία πλησιάζει το σημείο χωρίς επιστροφή. Μόλις την περασμένη εβδομάδα, η κυβέρνησή της αποτελούσε ακόμη αυτό που οι πολιτικοί επιστήμονες αποκαλούν ένα ανταγωνιστικό αυταρχικό καθεστώς: Παρότι ο πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ασκεί ανεξέλεγκτες εκτελεστικές εξουσίες και ελέγχει de facto τα δικαστήρια και τα περισσότερα μέσα ενημέρωσης, οι εκλογές στην Τουρκία παρέμειναν ως επί το πλείστον ελεύθερες. Όμως στις 19 Μαρτίου η αστυνομία συνέλαβε τον Ιμάμογλου, ο οποίος έχει αναδειχθεί ως ο ισχυρότερος αντίπαλος του Ερντογάν, μαζί με δεκάδες άλλους, συμπεριλαμβανομένων των κορυφαίων συμβούλων του και άλλων τοπικών αξιωματούχων. Αυτό που απομένει, πλησιάζει την απροκάλυπτη απολυταρχία» γράφει χαρακτηριστικά ο Economist.
Όπως σημειώνεται, ακόμη και αν ο Ιμάμογλου αφεθεί ελεύθερος πριν από τις προσεχείς εκλογές (που αναμένονται το 2028 ή νωρίτερα), θα βρεθεί αντιμέτωπος με ένα πιθανώς ανυπέρβλητο εμπόδιο, καθώς μία ημέρα πριν από τη σύλληψή του, οι αρχές ανακάλεσαν το πανεπιστημιακό του δίπλωμα.
Η εξέλιξη αυτή, σύμφωνα με την τουρκική νομοθεσία, τον καθιστά ακατάλληλο για υποψηφιότητα, καθώς το αξίωμα του προέδρου είναι ανοικτό μόνο για πτυχιούχους. «Τόσο η αντιπολίτευση όσο και ανεξάρτητοι παρατηρητές λένε ότι η κίνηση αυτή ήταν καθαρά πολιτική. Λένε ότι το ίδιο ισχύει και για τις ποινικές κατηγορίες που έχουν απαγγελθεί σε βάρος του δημάρχου, οι οποίες περιλαμβάνουν υποκίνηση τρομοκρατικής οργάνωσης, διαφθορά και χειραγώγηση κρατικών διαγωνισμών» προσθέτει ο Economist.
Στο δημοσίευμα επιχειρείται μία μίνι ανασκόπηση των δικαστικών περιπετειών του Ιμάμογλου τα τελευταία χρόνια. Όπως επισημαίνεται, αφού νίκησε τον υποψήφιο του Ερντογάν στις δημαρχιακές εκλογές του 2019, αναγκάστηκε να θέσει εκ νέου υποψηφιότητα μερικούς μήνες αργότερα, αφού οι αρχές ανέτρεψαν τα αποτελέσματα.
Το 2022 καταδικάστηκε σε φυλάκιση άνω των δύο ετών, εν αναμονή της έφεσης, αφού αποκάλεσε τους αξιωματούχους που του στέρησαν την πρώτη του νίκη «ανόητους».
Βρέθηκε στο επίκεντρο δεκάδων άλλων δικαστικών ερευνών. Πέρυσι, κέρδισε χωρίς περιθώριο αμφισβήτησης τις δημοτικές εκλογές, εξασφαλίζοντας στο CHP την καλύτερη επίδοσή του στις κάλπες από τη δεκαετία του 1970.
«Η μακροχρόνια επιβίωση του Ιμάμογλου είναι ακριβώς αυτό που τον έκανε τόσο επικίνδυνο για τον ηγέτη της Τουρκίας και τόσο ελκυστικό στους ψηφοφόρους» εκτιμά ο Economist.
Και προσθέτει: «Εδώ και μήνες απολαμβάνει ένα άνετο προβάδισμα έναντι του Ερντογάν στις δημοσκοπήσεις. Ως υποψήφιος για την προεδρία έχει πολλά πλεονεκτήματα: Ανήκει σε ένα κοσμικό κόμμα, αλλά απευθύνεται στους θεοσεβούμενους. Διοικεί τη μεγαλύτερη πόλη της Ευρώπης, αλλά κατάγεται από την καρδιά της Τουρκίας. Έχει χάρισμα».
«Ο Ερντογάν και οι άνθρωποί του πρέπει να έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι θα είναι μια ασταμάτητη δύναμη», σημειώνει στον Economist ο Σόνερ Καγκάπταϊ του Washington Institute, ενός αμερικανικού think tank.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, ο Ερντογάν «πήρε ένα μεγάλο ρίσκο ποντάροντας στο ότι το όφελος από την απομάκρυνση ενός κορυφαίου αντιπάλου αξίζει το κόστος της αποδόμησης της δημοκρατίας της Τουρκίας».
«Τουλάχιστον έως έναν βαθμό μπορεί να έχει δίκιο: η αντίδραση της Ευρώπης ήταν υποτονική. Οι ευρωπαϊκές δυνάμεις ελπίζουν στη συμμετοχή της Τουρκίας σε μια ειρηνευτική δύναμη μετά από μια κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία και σε έναν διευρυμένο ρόλο στην ευρωπαϊκή ασφάλεια γενικότερα. Η Αμερική, από την πλευρά της, δεν έχει αντιδράσει σχεδόν καθόλου», τονίζεται επίσης.
O Economist επικαλείται, μάλιστα, τις πληροφορίες πως ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ εξετάζει το ενδεχόμενο να ξεμπλοκάρει την πώληση μαχητικών αεροσκαφών F-35 στην Τουρκία.
«Ο Ερντογάν φιλοδοξεί να επισκεφθεί τον Λευκό Οίκο τον επόμενο μήνα. Δεδομένου ότι ο Τραμπ δεν ανησυχεί ιδιαίτερα για τις παραβιάσεις των δημοκρατικών διαδικασιών, ο ισχυρός άνδρας της Τουρκίας μπορεί κάλλιστα να κλείσει τα εισιτήριά του», σχολιάζει αιχμηρά το δημοσίευμα.
Όπως, πάντως, επισημαίνεται, οι αγορές αντέδρασαν με ανησυχία στις συλλήψεις και τις ογκώδεις διαδηλώσεις, με τους δείκτες του τουρκικού χρηματιστηρίου να υποχωρούν κατά 16,3% και την τουρκική λίρα να βρίσκεται σε αυξημένη πίεση.
«Εν τω μεταξύ, εν μέσω των νεφών από τα δακρυγόνα, η τουρκική δημοκρατία χάνεται από το προσκήνιο», καταλήγει το δημοσίευμα.
Τουρκία: Στη φυλακή ο Ιμάμογλου, «ισόβιος» ο Ερντογάν
Μήνυμα αποφασιστικότητας για αγώνα μέχρι τέλους για την επικράτηση της Δημοκρατίας απέναντι στην απόπειρα του καθεστώτος Ερντογάν να οδηγήσει τη χώρα πιο βαθιά στο σκοτάδι του απολυταρχισμού έστειλε χθες ο Εκρέμ Ιμάμογλου, λίγο μετά την ανακοίνωση των δικαστικών Aρχών ότι κρίθηκε προφυλακιστέος για τις κατηγορίες της εκτεταμένης διαφθοράς.
«Δεν θα λυγίσουμε… Μη φοβάστε… Θα καθαρίσουμε αυτή τη μαύρη κηλίδα για τη Δημοκρατία. Θα έρθουν όμορφες μέρες», έγραψε στο Χ ο δήμαρχος Κωνσταντινούπολης, ο κυριότερος πολιτικός αντίπαλος του Τούρκου προέδρου σήμερα, πριν τη μεταγωγή του σε σωφρονιστικό κατάστημα σε προάστιο της Πόλης, όπου μπορεί να παραμείνει και επί δύο χρόνια μέχρι τη διεξαγωγή της δίκης.
Σε μια πρώτη εκκωφαντική απάντηση στον επίδοξο «σουλτάνο» του 21ου αιώνα, που σε επόμενο βήμα φέρεται να σκοπεύει να «εκκαθαρίσει» ολόκληρο το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης από την «ανομία», πριν από το καθιερωμένο καθημερινό ραντεβού εκατοντάδων χιλιάδων πολιτών στους δρόμους τις τελευταίες ημέρες στις μαζικές διαδηλώσεις για τη Δημοκρατία, αψηφώντας τις απαγορεύσεις και την αστυνομική βία, χθες περίπου 20 εκατομμύρια Τούρκοι -20πλάσιος αριθμός από τα εγγεγραμμένα μέλη του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP)- προσήλθαν στις κάλπες. Ανέδειξαν πανηγυρικά τον Ιμάμογλου υποψήφιο στις επόμενες προεδρικές εκλογές που είναι προγραμματισμένες για το 2028. Συμβολικά ήταν και ο μοναδικός υποψήφιος. Μέσα σε αυτό το κλίμα ο δήμαρχος Άγκυρας, Μανσούρ Γιαβάς, του CHP κάλεσε για πρόωρες προεδρικές εκλογές.
«Πήγαμε να τον στηρίξουμε, αλλά εκείνος μας έδωσε κουράγιο», δήλωσε χθες ο πρόεδρος του CHP, Οζγκιούρ Οζέλ, που ήταν στο πλευρό του Ιμάμογλου στο δικαστήριο. Το κόμμα θα εφεσιβάλει την προφυλάκιση είπε, καθώς ο εισαγγελέας ανακοίνωνε πως θα ασκήσει έφεση κατά της απόφασης του δικαστηρίου που έκρινε πως δεν είναι απαραίτητη η προφυλάκιση Ιμάμογλου και για την κατηγορία περί στήριξης των «τρομοκρατών του ΡΚΚ». Χωρίς να χάσει χρόνο το υπουργείο Εσωτερικών ανακοίνωσε χθες πως μετά την επίσημη σύλληψή του αναστέλλεται η ιδιότητα του δημάρχου του Ιμάμογλου. Το Δημοτικό Συμβούλιο της Κωνσταντινούπολης θα πρέπει να εκλέξει τις επόμενες ημέρες αντικαταστάτη που θα ασκεί χρέη δημάρχου μετά την απομάκρυνση του Ιμάμογλου από τα καθήκοντά του.
Ο Οζέλ επανέλαβε πως με τον λαό δίπλα της η αντιπολίτευση θα συνεχίσει τον αγώνα μέχρι να καταπέσουν οι σκευωρίες που αποσκοπούν στην πολιτική και ηθική εξόντωση του δημάρχου σε πρώτη φάση και στην επόμενη στη φίμωση κάθε αντίθετης φωνής στην Τουρκία. Άλλωστε το τελευταίο κύμα καταστολής ξεκίνησε δύο μήνες πριν από τη σύλληψη Ιμάμογλου και πάνω από 100 συνεργατών του, δημοσιογράφων και επιχειρηματιών την περασμένη Τετάρτη. Λίγες ώρες νωρίτερα ο Οζέλ ανακοίνωνε τη σύγκληση έκτακτου συνεδρίου του κόμματος για τις 6 Απριλίου για να αποτρέψει τον διορισμό εντολοδόχου στο κόμμα εν μέσω έρευνας που ξεκίνησε εισαγγελέας της Αγκυρας για «παρατυπίες» στο τελευταίο συνέδριο του CHP το 2023, κατά το οποίο εξελέγη πρόεδρος.
Στις αλλεπάλληλες δηλώσεις του τα τελευταία 24ωρα ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν υπογραμμίζει εξάλλου πως δεν είναι μόνο ο Ιμάμογλου «ο κλέφτης που εξαπάτησε και εκμεταλλεύεται τους πολίτες», αλλά υπάρχουν πολλοί «πλιατσικολόγοι μέσα στο CHP «βουτηγμένοι στην ανομία μέχρι τον λαιμό, που κάνουν το παν για να διαταράξουν την ειρήνη». Ο Τούρκος πρόεδρος συνεχίζει να υποστηρίζει ότι «κρύβονται πίσω από τη νεολαία, προτάσσοντας περιθωριακές αριστερές οργανώσεις, εκφοβίζουν δικαστικούς λειτουργούς και ΜΜΕ, αλλά οι μέρες που η πολιτική και η Δικαιοσύνη καθοδηγούνταν από τον τρόμο του δρόμου ανήκουν στο παρελθόν, μαζί με την παλιά Τουρκία. Η Τουρκία σήμερα είναι μια δημοκρατική χώρα, ένα κράτος δικαίου».
Ο Ερντογάν, ο οποίος μετρά ήδη 22 χρόνια στην εξουσία, σχεδιάζει να παραμείνει ισοβίως στο Προεδρικό Μέγαρο, σύμφωνα με την αντιπολίτευση και πολιτικούς αναλυτές. Αφού «εξουδετερώσει» με κάθε μέσο τον Ιμάμογλου -ο οποίος, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, θα έκανε… περίπατο στις προεδρικές εκλογές του 2028- και οποιονδήποτε άλλο σταθεί απέναντί του, θα προχωρήσει και σε συνταγματική αναθεώρηση προκειμένου να ξεπεραστεί το εμπόδιο του περιορισμού των δύο θητειών στο ύπατο αξίωμα.
Κάποιοι εκτιμούν πως στο καλύτερο σενάριο η εκστρατεία καταστολής μπορεί να λειτουργήσει ως μπούμερανγκ. Ο Σονέρ Τσαγκαπτάι, βιογράφος του Ερντογάν και αναλυτής σε ινστιτούτο της Ουάσιγκτον, υπενθυμίζει, μιλώντας στον «Guardian», πως τη δεκαετία του 1990 και ο Ερντογάν «μπήκε στη φυλακή ως δήμαρχος Κωνσταντινούπολης και βγήκε ως εθνικός ήρωας. Ο Τούρκος πρόεδρος στοιχηματίζει πως δεν θα επαναληφθεί αυτό στην περίπτωση Ιμάμογλου, καθώς εντείνει τις προσπάθειες ώστε να ελέγχει ασφυκτικά το κράτος, τους θεσμούς, τον Τύπο και δεν φαίνεται να ανησυχεί για τις διεθνείς επικρίσεις».
ΝΕΑ ΦΑΣΗ ΑΥΤΑΡΧΙΣΜΟΥ ΣΤΑ ΒΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΠΟΥΤΙΝ
Η Τουρκία εισέρχεται σε μια νέα φάση αυταρχισμού, η οποία θυμίζει ολοένα και πιο έντονα τη Ρωσία του Βλαντιμίρ Πούτιν, αντιτείνουν πολιτικοί αναλυτές. «Από την περίοδο των αντικυβερνητικών διαδηλώσεων στο Πάρκο Γκεζί, το 2013, για τους πολιτικούς αναλυτές η Τουρκία διοικείται από ένα υβριδικό καθεστώς… Αυτές τις ημέρες παρακολουθούμε την απόπειρα μετάβασης σε ένα πλήρως αυταρχικό καθεστώς. Τούρκοι συνάδελφοι μιλούν για ρωσιοποίηση της Τουρκίας. Βρισκόμαστε σ’ ένα κρίσιμο σταυροδρόμι», εξηγεί στους «Times» η Μόνικα Μαρκς, επίκουρη καθηγήτρια Μεσανατολικών Σπουδών σε Πανεπιστήμιο του Άμπου Ντάμπι.
«Η σύλληψη Ιμάμογλου είναι η αρχή του “στραγγαλισμού” της αντιπολίτευσης. Πρόκειται για ένα πραξικόπημα εναντίον οτιδήποτε έχει απομείνει από τους θεσμούς. Ο Ερντογάν διάβηκε τον Ρουβίκωνα. Η Τουρκία σύρεται προς μια μορφή αυταρχισμού, όπου οι εκλογές είναι τυπική διαδικασία, όπως συμβαίνει στη Ρωσία ή τη Βενεζουέλα», προσθέτει ο Μπερκ Εσέν, επίκουρος καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Σαμπαντσί της Κωνσταντινούπολης.