Την ώρα που η Μόσχα βρίσκεται ολοένα και πιο απομονωμένη στη διεθνή σκηνή μετά την εισβολή της στην Ουκρανία, οι ΗΠΑ και η ΕΕ ανέλαβαν τον ρόλο των μεσολαβητών σε αυτή τη διαδικασία εξομάλυνσης των σχέσεων μεταξύ του Μπακού και του Γερεβάν.

«Εκτιμώ βαθιά τις προσπάθειες που κατέβαλαν οι ΗΠΑ για να βοηθήσουν στην επιστροφή των 17 αιχμαλώτων μας πολέμου», έγραψε ο Πασινιάν στο Twitter, ενώ πρόσθεσε ότι ελπίζει πως θα σημειωθούν νέες «πρόοδοι για την επίλυση ανθρωπιστικών ζητημάτων και την αποκατάσταση της ειρήνης στην περιοχή».

Χθες, Τρίτη, το βράδυ το υπουργείο Εξωτερικών της Αρμενίας διευκρίνισε ότι ο υπουργός Αραράτ Μιρζογιάν, ο Αζέρος ομόλογός του Τζεϊχούν Μπαϊράμοφ και ο Αμερικανός Άντονι Μπλίνκεν είχαν τηλεφωνική συνομιλία «με πρωτοβουλία της αμερικανικής πλευράς» σχετικά με τη «σύνοδο της 2ας Οκτωβρίου στη Γενεύη» στη διάρκεια της οποίας οι δύο ηγέτες συζήτησαν μια ειρηνευτική συμφωνία.

Ο Μπλίνκεν χαιρέτισε την απελευθέρωση των Αρμένιων αιχμαλώτων και επανέλαβε «τη δέσμευση» των ΗΠΑ υπέρ μιας ειρηνικής επίλυσης της κρίσης, ενώ πρόσθεσε ότι η Ουάσινγκτον «εκτιμά τα θετικά βήματα που έχουν κάνει η Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν προς μια βιώσιμη ειρηνευτική συμφωνία».

Η Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν έχουν αντιπαρατεθεί σε δύο πολέμους τις τρεις τελευταίες δεκαετίες για τον έλεγχο του Ναγκόρνο Καραμπάχ, ενός θύλακα η πλειονότητα των κατοίκων του οποίου είναι Αρμένιοι και ο οποίος έχει κηρύξει μονομερώς την ανεξαρτησία του από το Μπακού.

Το Αζερμπαϊτζάν ανακοίνωσε ότι ανακάλυψε ομαδικό τάφο

Το Αζερμπαϊτζάν δήλωσε επίσης ότι ανακάλυψε ομαδικό τάφο Αζέρων στρατιωτών που εκτελέσθηκαν, σύμφωνα με το Μπακού, από Αρμένιους αυτονομιστές στη διάρκεια του πρώτου πολέμου για τον θύλακα του Ναγκόρνο Καραμπάχ, στις αρχές των χρόνων του 1990.

“Μαζικός τάφος Αζέρων στρατιωτών που βασανίσθηκαν και εκτελέσθηκαν στη διάρκεια του πρώτου πολέμου του Καραμπάχ ανακαλύφθηκε στο χωριό Εντίλι”, ανέφερε σήμερα στο Twitter ο Χικμέτ Χατζίγεφ, διπλωματικός σύμβουλος του προέδρου Ιλχάμ Αλίγεφ.

Όπως είπε, 4.000 Αζέροι εξακολουθούν να είναι αγνοούμενοι από εκείνον τον πρώτο πόλεμο. Ο ίδιος κατηγόρησε την Αρμενία ότι αρνείται να ανακοινώσει τον τόπο όπου ετάφησαν ομαδικά Αζέροι στρατιώτες.

Αξιωματούχος της επιτροπής του Αζερμπαϊτζάν για τους αιχμαλώτους πολέμου, ο Ναμίγκ Εφεντίγεφ, διευκρίνισε στο AFP πως 25 πτώματα έχουν ανακαλυφθεί από τον Φεβρουάριο στον ομαδικό τάφο στο Εντίλι.

Η ανακοίνωση αυτή γίνεται ενώ οι μάχες στα επίσημα σύνορα της Αρμενίας με το Αζερμπαϊτζάν έχουν προκαλέσει τον θάνατο τουλάχιστον 280 ανθρώπων τον Σεπτέμβριο, προκαλώντας φόβους για έναν νέο εκτεταμένο πόλεμο ανάμεσα στις δύο χώρες.

Την Κυριακή, το Γερεβάν κατηγόρησε το Μπακού ότι διέπραξε “εγκλήματα πολέμου” στις πρόσφατες εχθροπραξίες, κυρίως πως εκτέλεσε και βασάνισε Αρμένιους στρατιώτες τους οποίους είχε αιχμαλωτίσει.

Αντιδρώντας, το Μπακού ανακοίνωσε την έναρξη έρευνας της στρατιωτικής εισαγγελίας του για ενδεχόμενους εκβιασμούς.

Οι δύο πρώην σοβιετικές δημοκρατίες του Καυκάσου αντιπαρατέθηκαν σε έναν πρώτο πόλεμο για τον έλεγχο του Ναγκόρνο Καραμπάχ στις αρχές των χρόνων του 1990 που προκάλεσε τον θάνατο 30.000 ανθρώπων και δεν διευθετήθηκε ποτέ στην πραγματικότητα.

Το φθινόπωρο του 2020, αντιπαρατέθηκαν εκ νέου σε μεγάλη κλίμακα για την ορεινή αυτή περιοχή, που ανήκει επίσημα στο Αζερμπαϊτζάν αλλά κατοικείται κυρίως από Αρμένιους.

Ο τελευταίος αυτός πόλεμος προκάλεσε τον θάνατο 6.500 ανθρώπων και τελείωσε με μια ήττα για το Γερεβάν, που έχασε εδάφη στο Ναγκόρνο Καραμπάχ και γύρω από αυτή την περιοχή, όπου αναπτύχθηκαν 2.000 Ρώσοι στρατιώτες μετά την κατάπαυση του πυρός που υπογράφηκε υπό την αιγίδα της Μόσχας.

Όμως με τη Ρωσία να απομονώνεται όλο και περισσότερο στη διεθνή σκηνή αφότου εισέβαλε στην Ουκρανία στα τέλη Φεβρουαρίου, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν κάνει την πρώτη κίνηση στη διαδικασία εξομάλυνσης χωρίς ωστόσο να καταφέρουν να αποτρέψουν νέα επεισόδια ούτε, προσώρας τουλάχιστον, να καταλήξουν σε μια συνθήκη ειρήνης.