Παράλληλα με τις μάχες και τις διπλωματικές προσπάθειες, το Ισραήλ θα βρεθεί από σήμερα αντιμέτωπο ενώπιον του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (ΔΠΔ) με κατηγορίες για «γενοκτονία» εξαιτίας της επίθεσής του στη Λωρίδα της Γάζας, με πρωτοβουλία της Νότιας Αφρικής. Ο Ισραηλινός πρόεδρος Ισαάκ Χέρτζογκ τις χαρακτήρισε «παράλογες».
Η Νότια Αφρική ζητά από το δικαστήριο του ΟΗΕ να δράσει επειγόντως «για να προστατεύσει από περαιτέρω σοβαρή και ανεπανόρθωτη βλάβη στα δικαιώματα του παλαιστινιακού λαού βάσει της σύμβασης για τη γενοκτονία, η οποία εξακολουθεί να παραβιάζεται ατιμώρητα».
Τι ζητά η Νότια Αφρική
Στην 84σέλιδη γραπτή αίτησή της προς το Διεθνές Δικαστήριο για την έναρξη της διαδικασίας, η Νότια Αφρική αναφέρει: «Οι πράξεις και οι παραλείψεις του Ισραήλ για τις οποίες διαμαρτύρεται η Νότια Αφρική έχουν γενοκτονικό χαρακτήρα, επειδή αποσκοπούν στην καταστροφή σημαντικού μέρους της παλαιστινιακής εθνικής, φυλετικής και εθνοτικής ομάδας». Οι υποθέσεις γενοκτονίας, οι οποίες είναι δύσκολο να αποδειχθούν, χρειάζεται να περάσουν ακόμα και χρόνια μέχρι να επιλυθούν.
Ωστόσο, η Νότια Αφρική ζητά από το δικαστήριο να εφαρμόσει γρήγορα «προσωρινά μέτρα» και «να διατάξει το Ισραήλ να σταματήσει να σκοτώνει και να προκαλεί σοβαρή ψυχική και σωματική βλάβη στον παλαιστινιακό λαό στη Γάζα».
Αναφέρει επίσης ότι το Ισραήλ θα πρέπει να σταματήσει να επιβάλλει σκόπιμα όρους που επιφέρουν την καταστροφή των Παλαιστινίων ως ομάδας, να διαταχθεί να αποτρέψει και να τιμωρήσει την υποκίνηση γενοκτονίας και να σταματήσει τους περιορισμούς στη βοήθεια καθώς και τις οδηγίες εκκένωσης. Η υπόθεση έρχεται στη Χάγη, τη στιγμή που σφοδρές μάχες στη Γάζα είναι σε εξέλιξη.
The International Court of Justice (ICJ), based in The Hague, will be making its first hearing in South Africa’s genocide case against Israel amid the ongoing air and ground offensive on Gaza.
Follow our LIVE coverage: https://t.co/0FU06NBZny pic.twitter.com/IQpEvKOY4r
— Al Jazeera English (@AJEnglish) January 11, 2024
Τι συμβαίνει στη Γάζα
Τις πρώτες πρωινές ώρες, η ισραηλινή πολεμική αεροπορία προχώρησε σε νέα σφοδρά πλήγματα στη Χαν Γιουνίς, την κυριότερη πόλη στο νότιο τμήμα της Γάζας, που έχει μετατραπεί στο επίκεντρο των εχθροπραξιών τις τελευταίες εβδομάδες.
Σύμφωνα με το παλαιστινιακό πρακτορείο ειδήσεων WAFA, τουλάχιστον επτά άνθρωποι σκοτώθηκαν και άλλοι 25 τραυματίστηκαν.
Αργά χθες το απόγευμα η παλαιστινιακή Ερυθρά Ημισέληνος ανακοίνωσε τον θάνατο έξι ανθρώπων, συμπεριλαμβανομένων τεσσάρων μελών πληρώματος ασθενοφόρου, σε πλήγμα εναντίον ενός από τα οχήματά της στο κεντρικό τμήμα του παλαιστινιακού θυλάκου, που απέδωσε στον ισραηλινό στρατό.
«Διεξάγονται μάχες υπόγεια, υπέργεια, είναι περιοχή πολύ περίπλοκη, με εχθρό που προετοίμαζε την άμυνά του για πάρα πολύ καιρό και με τρόπο πολύ οργανωμένο», είπε χθες ο αρχηγός του γενικού επιτελείου του Ισραήλ Χέρτσι Χαλεβί κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στο κεντρικό τμήμα της Λωρίδας της Γάζας.
Προειδοποιήσεις για «καταστροφή »
Οι διεθνείς οργανισμοί συνεχίζουν να προειδοποιούν πως στη Λωρίδα της Γάζας εκτυλίσσεται καταστροφή από τη σκοπιά της δημόσιας υγείας, καθώς το 85% του πληθυσμού έχει εκτοπιστεί και η ανθρωπιστική βοήθεια εξακολουθεί να φθάνει με το σταγονόμετρο.
Η διανομή βοήθειας είναι αντιμέτωπη με «σχεδόν ανυπέρβλητα» εμπόδια, τόνισε χθες ο επικεφαλής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) Τέντρος Αντάνομ Γκεμπρεγέσους.
Στη Ράφα, στο νότιο άκρο της Λωρίδας της Γάζας, όπου έχουν καταφύγει εκατοντάδες χιλιάδες εκτοπισμένοι εξαιτίας των μαχών, ο Ζάκι Σαχίν, συνταξιούχος γιατρός, μετέτρεψε το ιατρείο του σε τμήμα επειγόντων περιστατικών.
«Τη νύχτα, μένουμε ενίοτε έως τις 23.00 ή μετά τα μεσάνυχτα, όταν έχουν κλείσει όλα», καθώς «είναι αδύνατο να επιβιβαστεί κάποιος σε αυτοκίνητο ή να φθάσει σε νοσοκομείο. Προσφέρουμε τις πρώτες βοήθειες σε τραυματίες και μπορούν να πάνε σε νοσοκομείο την επομένη (…). Η ιδέα μού ήρθε αυτή την περίοδο (του πολέμου), που ελπίζω πως θα τελειώσει σύντομα» εξήγησε.
Ο πόλεμος ξέσπασε όταν εξαπολύθηκε την 7η Οκτωβρίου επίθεση της Χαμάς σε νότιους τομείς της ισραηλινής επικράτειας, που είχε αποτέλεσμα να σκοτωθούν περίπου 1.200 άνθρωποι, στην πλειονότητά τους άμαχοι.
Σε αντίποινα, το Ισραήλ ορκίστηκε να «εξαλείψει» τη Χαμάς που κυβερνά στη Λωρίδα της Γάζας και εξαπέλυσε ευρείας κλίμακας στρατιωτικές επιχειρήσεις, οι οποίες έχουν στοιχίσει τη ζωή σε τουλάχιστον 23.357 ανθρώπους, στην πλειονότητά τους γυναίκες και παιδιά, κατά τον πιο πρόσφατο απολογισμό του υπουργείου Υγείας της Χαμάς.
Τα θύματα υπολογίζεται ότι αντιστοιχούν περίπου στο 1% του πληθυσμού του παλαιστινιακού θυλάκου. Αλλοι 59.400 Παλαιστίνιοι υπολογίζεται ότι έχουν υποστεί τραυματισμούς.
Πώς απαντά το Ισραήλ
Το Ισραήλ αντέδρασε οργισμένα στην προσφυγή εναντίον του, απορρίπτοντας τους ισχυρισμούς της Νότιας Αφρικής και χαρακτηρίζοντάς τους «αβάσιμους» και «συκοφαντικούς».
Επανέλαβε ότι ενεργεί σε αυτοάμυνα, για να προστατεύσει τους Ισραηλινούς, καταστρέφοντας τη Χαμάς. Ο μεγαλύτερος υποστηρικτής της χώρας, οι ΗΠΑ, απέρριψαν επίσης την υπόθεση ως «αβάσιμη».
Ενόψει της έναρξης των ακροάσεων, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου έδωσε στη δημοσιότητα βίντεο στο οποίο τονίζει πως το Ισραήλ πολεμά τη Χαμάς, όχι τον παλαιστινιακό πληθυσμό, και ενεργεί σε πλήρη συμμόρφωση με το διεθνές δίκαιο.
«Το Ισραήλ δεν έχει πρόθεση να καταλάβει μόνιμα τη Γάζα ή να εκτοπίσει τον άμαχο πληθυσμό της» αναφέρει.
Έξω από το δικαστήριο, και οι δύο πλευρές θα προσπαθήσουν επίσης να κερδίσουν τη μάχη της κοινής γνώμης.
Το Ισραήλ πραγματοποιεί σειρά εκδηλώσεων στη Χάγη, συμπεριλαμβανομένης μιας πορείας ειρήνης σήμερα το πρωί, ενώ διοργανώνει εκθέσεις για τους Ισραηλινούς ομήρους που εξακολουθούν να κρατούνται από τη Χαμάς και συνεντεύξεις με συγγενείς ομήρων.
Ποιοι χαιρετίζουν την προσφυγή
Η Νότια Αφρική ανακοίνωσε χθες, Τετάρτη, ότι η αντιπροσωπεία της θα περιλαμβάνει τον πρώην ηγέτη του Εργατικού Κόμματος της Βρετανίας Τζέρεμι Κόρμπιν, ο οποίος είναι μακροχρόνιος υποστηρικτής της παλαιστινιακής υπόθεσης.
Το κυβερνών κόμμα του Αφρικανικού Εθνικού Κογκρέσου (ANC) της Νότιας Αφρικής έχει μακρύ ιστορικό στο να συγκρίνει τη μεταχείριση των Παλαιστινίων από το Ισραήλ με εκείνη των μαύρων Νοτιοαφρικανών υπό το απαρτχάιντ.
Ο Οργανισμός Ισλαμικής Συνεργασίας, ο οποίος αριθμεί 57 κράτη-μέλη, χαιρέτισε την προσφυγή της Νότιας Αφρικής, ενώ μεμονωμένες χώρες εξέφρασαν επίσης την υποστήριξή τους.
Η αντιπρόεδρος της κυβέρνησης του Βελγίου, Πέτρα Ντε Σούτερ, έγραψε στο Twitter ότι θα ήθελε η χώρα της «να αναλάβει δράση στο Διεθνές Δικαστήριο, ακολουθώντας το παράδειγμα της Νότιας Αφρικής».
Πώς ορίζεται η γενοκτονία
Οι νομικές ομάδες και των δύο πλευρών θα έχουν τον ίδιο χρόνο για να υποστηρίξουν την υπόθεσή τους, περίπου τρεις ώρες, με τη Νότια Αφρική να προσέρχεται πρώτη σήμερα και στη συνέχεια το Ισραήλ να απαντά αύριο, Παρασκευή. Η απόφαση θα μπορούσε να εκδοθεί εντός εβδομάδων.
Η σύμβαση για τη γενοκτονία, που καταρτίστηκε το 1948 μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και τη δολοφονία 6 εκατομμυρίων Εβραίων στο Ολοκαύτωμα, περιγράφει το έγκλημα ως «πράξεις που διαπράχθηκαν με πρόθεση να καταστρέψουν, εν όλω ή εν μέρει, μία εθνική, εθνοτική, φυλετική ή θρησκευτική ομάδα».
Οι πράξεις περιλαμβάνουν τη δολοφονία μελών της ομάδας ή την πρόκληση σοβαρής σωματικής ή ψυχικής βλάβης.
Η Χάγη δεν έχει τη δυνατότητα να επιβάλει τις αποφάσεις της και είναι πιθανό το Ισραήλ να αγνοήσει ενδεχόμενη αρνητική απόφαση. Ωστόσο, μία τέτοια στάση θα τροφοδοτούσε περισσότερη οργή εναντίον του και διεθνή καταδίκη της στρατιωτικής εκστρατείας του στη Γάζα.
Κίνδυνος εξάπλωσης
Παρά τις διεθνείς προσπάθειες, τίποτα δεν μοιάζει ικανό να βάλει τέλος σε αυτόν τον πόλεμο, που εισήλθε στον τέταρτο μήνα του.
Ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας Αντονι Μπλίνκεν, η χώρα του οποίου είναι ο βασικός σύμμαχος του Ισραήλ, προσπαθεί να αποτρέψει εξάπλωση στην περιοχή, όπου η Χαμάς έχει πολλούς συμμάχους, μεταξύ άλλων, ένοπλες οργανώσεις υποστηριζόμενες από το Ιράν στον Λίβανο, στη Συρία, στο Ιράκ και στην Υεμένη.
Στα βόρεια σύνορα του Ισραήλ, οι ανταλλαγές πυρών με τη Χεζμπολάχ του Λιβάνου είναι καθημερινές από την επομένη του ξεσπάσματος του πολέμου.
Η έντασή τους κλιμακώθηκε έπειτα από το αποδιδόμενο στο Ισραήλ αεροπορικό πλήγμα της 2ης Ιανουαρίου σε νότιο προάστιο της Βηρυτού κατά το οποίο σκοτώθηκε ο υπαρχηγός της Χαμάς, Σάλεχ αλ Αρούρι.
«Αφού πολεμήσαμε στη Γάζα ξέρουμε πώς να το κάνουμε και στον Λίβανο, αν χρειαστεί», διεμήνυσε ο αρχηγός του ισραηλινού γενικού επιτελείου Χαλεβί.
Παράλληλα, βρετανικά και αμερικανικά πλοία και μαχητικά κατέρριψαν προχθές, Τρίτη, το βράδυ 18 drones και τρεις πυραύλους που εξαπέλυσαν οι Χούθι στην Ερυθρά Θάλασσα, σύμφωνα με τον αμερικανικό στρατό, προχωρώντας σε «περίπλοκη» επίθεση, την ευθύνη για την οποία ανέλαβαν οι αντάρτες της Υεμένης, που επιδιώκουν να μειωθεί η κίνηση των πλοίων σε αυτή τη θαλάσσια οδό σε ένδειξη «αλληλεγγύης» προς τους Παλαιστινίους στη Λωρίδα της Γάζας.
Από τα μέσα του Νοεμβρίου, οι Χούθι έχουν εξαπολύσει 26 επιθέσεις στην Ερυθρά Θάλασσα, σύμφωνα με τον στρατό των ΗΠΑ, με αποτέλεσμα η κίνηση των πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων να έχει μειωθεί κατά περίπου 70%, όπως τόνισε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Αμι Ντανιέλ, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Windward, εταιρείας συμβούλων ειδικευμένης στις θαλάσσιες μεταφορές.
Με αυτό το φόντο, το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ απαίτησε χθες να σταματήσουν «αμέσως» οι επιθέσεις των Χούθι, οι ενέργειες των οποίων «θα έχουν συνέπειες», όπως προειδοποίησε χθες βράδυ ο Μπλίνκεν από το Μπαχρέιν, μετά τη συνάντηση, νωρίτερα, με τον πρόεδρο της Παλαιστινιακής Αρχής Μαχμούντ Αμπάς.
Συζητήσεις για την επόμενη μέρα
Το 2007, η Παλαιστινιακή Αρχή έχασε τον έλεγχο της Λωρίδας της Γάζας, όπου έκτοτε κυβερνά η Χαμάς, και δεν ασκεί την –περιορισμένη– εξουσία της παρά στη Δυτική Οχθη, παλαιστινιακό έδαφος κατεχόμενο από το Ισραήλ μετά τον πόλεμο του 1967.
Ομως η κυβέρνηση των ΗΠΑ θα ήθελε να τη δει να αναλαμβάνει τη διακυβέρνηση του θυλάκου, αφού πρώτα υπάρξει «μεταρρύθμισή» της.
Κατά τη διάρκεια της συνάντησής τους, οι Αμπάς και Μπλίνκεν μίλησαν για «τη σημασία» που έχει «η μεταρρύθμιση της Παλαιστινιακής Αρχής, της πολιτικής της και της διακυβέρνησής της, προκειμένου να μπορέσει να αναλάβει αποτελεσματικά την ευθύνη στη Λωρίδα της Γάζας», ανέφερε ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας, επαναβεβαιώνοντας την υποστήριξη της Ουάσιγκτον στη δημιουργία κράτους της Παλαιστίνης.
Έπειτα από περίπου μία εβδομάδα επαφών στη Μέση Ανατολή, ο Μπλίνκεν τόνισε πως οι συνομιλητές του αναφέρθηκαν στην ανάγκη να «αποφευχθεί» το ενδεχόμενο ο πόλεμος Ισραήλ – Χαμάς να εξαπλωθεί περαιτέρω και να βρεθεί «καλύτερος δρόμος» που θα μπορούσε να πάρει η περιοχή, ιδίως «οι Ισραηλινοί και οι Παλαιστίνιοι».
Ειδήσεις σήμερα
ΔΝΤ: Αναγγέλλει την εκταμίευση 4,7 δισεκ. δολαρίων για την Αργεντινή