Βρίσκεται στη συνοικία Ζαϊτούν της Παλιάς Πόλης και πήρε το όνομά της από τον επίσκοπο της Γάζας του 5ου αιώνα, Άγιο Πορφύριο, του οποίου τα λείψανα φυλάσσονται στη βορειοανατολική πλευρά του ναού.

Άγιος Πορφύριος: Η ανακαίνιση και οι μεταγενέστερες προσθήκες

Αρχεία του 15ου αιώνα δείχνουν ότι για την αφιέρωση του ναού στον Άγιο Πορφύριο υπήρξε «μαρτυρία» και στην Παναγία. Το 1856 ανακαινίστηκε. Αν και εξακολουθούν να υπάρχουν μερικά γείσα και βάσεις που χρονολογούνται από την περίοδο των Σταυροφόρων, πολλά από τα άλλα τμήματα είναι μεταγενέστερες προσθήκες.

Η αρχιτεκτονική του ναού

Το σημερινό κτίριο φαίνεται να χτίστηκε στην κορυφή παλαιότερου ναού. Ο ναός αποτελείται από ένα ενιαίο κλίτος, δύο θολωτούς κόλπους, με προεξέχουσα ημικυκλική αψίδα. Εσωτερικά, το κτίριο έχει διαστάσεις 22,9 μέτρα επί 8,9 μέτρα, συμπεριλαμβανομένης της αψίδας. Έχει αρχιτεκτονικές και κατασκευαστικές ομοιότητες με τον πρώην Καθεδρικό Ναό του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή (σήμερα το Μεγάλο Τζαμί της Γάζας).

Υπάρχουν τρεις είσοδοι για την εκκλησία: η δυτική έχει στοά με τρεις μαρμάρινους κίονες που στηρίζουν δύο οξυκόρυφα τόξα. Οι βάσεις των μαρμάρων χρονολογούνται από την εποχή των Σταυροφόρων.

Η είσοδος μπορεί να γίνει και από την πρόσοψή του ή από μια πλαϊνή πόρτα που ανοίγει σε μια σύγχρονη στοά με σκάλες. Τα δε κολοσσιαία τείχη του στηρίζονται σε οριζόντιους μαρμάρινους και γρανιτένιους κίονες και παραστάδες.

Οι βομβαρδισμοί του 2014 και ο σημερινός πόλεμος

Το 2014 περίπου 2.000 Παλαιστίνιοι κατέφυγαν στον ναό για να αποφύγουν ισραηλινούς βομβαρδισμούς. Κατά τις αεροπορικές επιδρομές οικογένειες κοιμούνταν στους διαδρόμους του ναού, αλλά και στα συνδεόμενα κτίρια. Οι ιερείς φρόντιζαν για τη σίτισή τους, ενώ είχαν και περίθαλψη.

Και στα χρόνια που ακολούθησαν έχει ανά καιρούς χρησιμοποιηθεί ως καταφύγιο. Χθες, 19 Οκτωβρίου, 4 ισραηλινοί πύραυλοι, όπως καταγγέλεται, χτύπησαν τον περιβάλλοντα χώρο, την πρόσοψη και έναν τοίχο του ναού, στον οποίο είχαν και πάλι βρει καταφύγιο εκατοντάδες Παλαιστίνιοι.

Οι νεότερες πληροφορίες κάνουν λόγο για τουλάχιστον 17 νεκρούς. Ισραηλινοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι ο ναός υπέστη ζημιές από αδέσποτα πυρομαχικά, που είχαν ως στόχο κέντρο διοίκησης και ελέγχου της Χαμάς. Ο ισραηλινός στρατός υποστηρίζει ότι η Χαμάς έχει «ενσωματώσει τον οπλισμό της» στην περιοχή και ότι χρησιμοποιεί τους αμάχους ως ασπίδες.

BREAKING: The Church of Saint Porphyrius, which had provided refuge to hundreds, bombed in an Israeli air strike. Reports indicate nearly 40 dead and dozens injured. pic.twitter.com/4GEc44zdMj

— Middle East Eye (@MiddleEastEye) October 20, 2023

«Ανθρώπινη ασπίδα»

«Έπειτα από την επίθεση του ισραηλινού στρατού ο τοίχος μιας εκκλησίας που βρίσκεται στην περιοχή υπέστη ζημιές. Έχουμε ενημερωθεί ότι υπάρχουν πληροφορίες για θύματα και έχει ξεκινήσει η διαδικασία επιβεβαίωσης του συμβάντος», σημείωσε ο εκπρόσωπος.

Ο ίδιος υπογράμμισε ότι «η Χαμάς τοποθετείται σκοπίμως σε κατοικημένες περιοχές με αμάχους και χρησιμοποιεί τους κατοίκους της Λωρίδας της Γάζας σαν ανθρώπινες ασπίδες», ενώ επανέλαβε το αίτημα του ισραηλινού στρατού για εκκένωση του βόρειου τμήματος του θύλακα.

Σύμφωνα με αυτόπτες μάρτυρες, από την αεροπορική επιδρομή υπέστη ζημιές η πρόσοψη της εκκλησίας και παρακείμενο οικοδόμημα. Όπως πρόσθεσαν οι αυτόπτες μάρτυρες, πολλοί τραυματίες διακομίστηκαν στο νοσοκομείο.

“It’s unacceptable to bomb churches,” says a local resident after Israeli warplanes strike Gaza’s oldest church.

The Church of Saint Porphyrius, which provided shelter to nearly 400 civilians, now sees a rising death toll close to 40 with dozens injured. pic.twitter.com/njmQiOZrSR

— Middle East Eye (@MiddleEastEye) October 20, 2023

Το Ορθόδοξο Πατριαρχείο της Ιερουσαλήμ καταδίκασε «με τον πιο έντονο τρόπο την ισραηλινή αεροπορική επιδρομή που έπληξε τον χώρο της εκκλησίας στην πόλη της Γάζας», σύμφωνα με ανακοίνωση στον ιστότοπό του.

Site of bombardment that leveled the Orthodox Church administration building and caused heavy damage to the historic Church. Utter devastation pic.twitter.com/fp0yvtN24g

— Nour Odeh 🇵🇸🍉 #FreePalestine (@nour_odeh) October 19, 2023

«Το Πατριαρχείο υπογραμμίζει ότι η στοχοθέτηση των εκκλησιών, καθώς και των καταφυγίων που προσφέρουν για την προστασία των αθώων πολιτών, κυρίως των παιδιών και των γυναικών που έχουν χάσει τα σπίτια τους λόγω των ισραηλινών αεροπορικών επιδρομών εναντίον κατοικημένων περιοχών τις 13 τελευταίες ημέρες, αποτελεί έγκλημα πολέμου και δεν μπορεί να αγνοηθεί», προστίθεται ανακοίνωση.

Ο Άγιος Πορφύριος είναι η πιο παλιά, ενεργή ακόμη εκκλησία στον παλαιστινιακό θύλακα. Βρίσκεται σε ιστορική συνοικία της παλιάς Γάζας και, σύμφωνα με την παράδοση, εκεί φυλάσσονται τα λείψανα του Αγίου Πορφυρίου, ο οποίος διετέλεσε επίσκοπος Γάζας τον 5ο αιώνα.

Δεν απέχει πολύ από το νοσοκομείο αλ Άχλι που επλήγη το βράδυ της Τρίτης, με αποτέλεσμα να βρουν τον θάνατο 471 άνθρωποι, σύμφωνα με απολογισμό της Χαμάς. Η ισλαμιστική οργάνωση κατηγόρησε το Ισραήλ για το μακελειό στο νοσοκομείο, ενώ ο ισραηλινός στρατός αποποιήθηκε την ευθύνη και κατηγόρησε τον παλαιστινιακό Ισλαμικό Τζιχάντ.

Ο αριθμός των χριστιανών στη Λωρίδα της Γάζας έχει μειωθεί τα τελευταία χρόνια. Υπολογίζεται ότι έχουν απομείνει λιγότεροι από χίλιοι (οι περισσότεροι εκ των οποίων είναι ορθόδοξοι), ενώ προτού η Χαμάς αναλάβει την εξουσία στη Γάζα (2007), οι χριστιανοί ήταν περισσότεροι από επτά χιλιάδες.

Άγιος Πορφύριος: Φοβόταν επίθεση ο πατέρας Ηλίας – Τι είχε πει

Λίγες ημέρες πριν ο πατέρας Ηλίας, ιερέας στον ναό, είχε δηλώσει στο Al Jazeera:

«Ο ισραηλινός στρατός έχει βομβαρδίσει πολλούς χώρους καταφυγίων». Και πρόσθεσε ότι «δεν είναι σίγουρος ότι το Ισραήλ δεν θα βομβαρδίσει την εκκλησία», παρόλο που παρέχει καταφύγιο σε εκατοντάδες αμάχους.

Ο Άγιος Πορφύριος, που χτίστηκε μεταξύ των δεκαετιών 1150 και 1160 και πήρε το όνομά του από τον επίσκοπο της Γάζας του 5ου αιώνα, παρείχε παρηγοριά σε γενιές Παλαιστινίων στη Γάζα, ιδίως σε περιόδους πολέμων.

Οι αρχαίες αυλές και οι προστατευμένοι διάδρομοι της εκκλησίας προσφέρουν καταφύγιο τόσο στους μουσουλμάνους όσο και στους χριστιανούς, «καθώς ο πόλεμος δεν γνωρίζει θρησκεία», δήλωσε ο πατέρας Elias.

Μαζί ως Παλαιστίνιοι, μουσουλμάνοι και χριστιανοί».

Ο Άγιος Πορφύριος είναι η πιο παλιά, ενεργή ακόμη εκκλησία στον παλαιστινιακό θύλακα. Βρίσκεται σε ιστορική συνοικία της παλιάς Γάζας και, σύμφωνα με την παράδοση, εκεί φυλάσσονται τα λείψανα του Αγίου Πορφυρίου, ο οποίος διετέλεσε επίσκοπος Γάζας τον 5ο αιώνα.

Δεν απέχει πολύ από το νοσοκομείο αλ Άχλι που επλήγη το βράδυ της Τρίτης, με αποτέλεσμα να βρουν τον θάνατο 471 άνθρωποι, σύμφωνα με απολογισμό της Χαμάς. Η ισλαμιστική οργάνωση κατηγόρησε το Ισραήλ για το μακελειό στο νοσοκομείο, ενώ ο ισραηλινός στρατός αποποιήθηκε την ευθύνη και κατηγόρησε τον παλαιστινιακό Ισλαμικό Τζιχάντ.

Ο αριθμός των χριστιανών στη Λωρίδα της Γάζας έχει μειωθεί τα τελευταία χρόνια. Υπολογίζεται ότι έχουν απομείνει λιγότεροι από χίλιοι (οι περισσότεροι εκ των οποίων είναι ορθόδοξοι), ενώ προτού η Χαμάς αναλάβει την εξουσία στη Γάζα (2007), οι χριστιανοί ήταν περισσότεροι από επτά χιλιάδες.

ΥΠΕΞ για το χτύπημα στο μοναστήρι του Αγίου Πορφυρίου στη Γάζα: «Εκφράζουμε τη βαθιά μας οδύνη για την απώλεια ζωών»

Ανακοίνωση έκανε το Υπουργείου Εξωτερικών για την απώλεια ζωών που προκλήθηκε από χτύπημα σε κτήριο παρακείμενο στο μοναστήρι του Αγίου Πορφυρίου στη Γάζα (20.10.2023).

Όπως ανέφερε: «Εκφράζουμε τη βαθιά μας οδύνη για την απώλεια ζωών που προκλήθηκε από χτύπημα σε κτήριο παρακείμενο στο μοναστήρι του Αγίου Πορφυρίου στη Γάζα.

Η προστασία των αμάχων και η ασφάλεια των τόπων λατρείας και των θρησκευτικών ιδρυμάτων θα πρέπει να διασφαλίζονται και να γίνονται σεβαστές από κάθε πλευρά».

https://twitter.com/Obayobrian1/status/1715251044874068206?ref_src=twsrc%5Etfw%7Ctwcamp%5Etweetembed%7Ctwterm%5E1715251044874068206%7Ctwgr%5Ec41d1bb7a0ab95c1cc255774f3f32905c8828029%7Ctwcon%5Es1_&ref_url=https%3A%2F%2Fwww.newsit.gr%2Fpolitikh%2Fypourgeio-eksoterikon-gia-monastiri-tou-agiou-porfyriou-sti-gaza-odyni-gia-tin-apoleia-zoon%2F3887929%2F

The destroyed Church of Saint Porphyrius. #Gaza #Israel #Palestine #Iran #Lebanon #Syria #Turkey #USA #Yemen #Pakistan #Iraq #Saudi_Arabia #China #Russia #Jordan #Egypt #Christians #Orthodox pic.twitter.com/lxtgHweFI9

— Where Are We Going? (@Nic40424149) October 20, 2023

 Η Χαμάς κάνει λόγο για νεκρούς στον χώρο της εκκλησίας του Αγίου Πορφυρίου

Το υπουργείο Εσωτερικών της κυβέρνησης της Χαμάς ανακοίνωσε χθες, Πέμπτη, ότι πολλοί εκτοπισμένοι Παλαιστίνιοι, που είχαν αναζητήσει καταφύγιο στον χώρο μιας εκκλησίας στην πόλη της Γάζας, σκοτώθηκαν και άλλοι τραυματίστηκαν έπειτα από ισραηλινή αεροπορική επιδρομή.

Σε ανακοίνωσή του το υπουργείο αναφέρει ότι από την επιδρομή «προκλήθηκε μεγάλος αριθμός μαρτύρων και τραυματιών» στον χώρο της ελληνορθόδοξης εκκλησίας του Αγίου Πορφυρίου.

Αυτόπτες μάρτυρες δήλωσαν ότι το ισραηλινό πλήγμα έμοιαζε να έχει στόχο χώρο κοντά στην εκκλησία, στην οποία έχουν αναζητήσει καταφύγιο πολλοί κάτοικοι της πόλης της Γάζας.

Ο ισραηλινός στρατός παραδέχθηκε σήμερα ότι χθες διεξήγαγε αεροπορική επιδρομή στην περιοχή.

«Νωρίτερα σήμερα (σ.σ. χθες, Πέμπτη) μαχητικά αεροσκάφη του ισραηλινού στρατού επιτέθηκαν στο κέντρο διοίκησης και ελέγχου τρομοκράτη της Χαμάς που είχε εμπλακεί στην εκτόξευση ρουκετών και οβίδων εναντίον του Ισραήλ», δήλωσε εκπρόσωπος του στρατού.

Το κέντρο αυτό «χρησίμευε για να εξαπολύονται επιθέσεις εναντίον του Ισραήλ και εκεί βρισκόταν τρομοκρατική υποδομή της τρομοκρατικής οργάνωσης Χαμάς», διευκρίνισε.

Ιερά Σύνοδος για τον βομβαρδισμό της Ελληνορθόδοξης εκκλησίας στη Γάζα: «Να σταματήσει το γρηγορότερο η αιματοχυσία»

Η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος εξέδωσε ανακοινωθέν για τον βομβαρδισμό της Ι. Μ. Αγίου Πορφυρίου στη Γάζα επισημαίνοντας μεταξύ άλλων ότι «εύχεται και προσεύχεται στον πανοικτίρμονα Θεό να επικρατήσει η σύνεση στις αντιμαχόμενες πλευρές και να σταματήσουν όσο γίνεται γρηγορότερα οι εχθροπραξίες και η αιματοχυσία».

Ιερά Σύνοδος: Ολόκληρη η ανακοίνωση

Η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος, με βαθύτατη λύπη παρακολουθεί τις τελευταίες δεκατρείς ημέρες τις βάναυσες εχθροπραξίες που διαδραματίζονται στη Μέση Ανατολή, τις οποίες και απερίφραστα καταδίκασε στο ανακοινωθέν της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας την 11η Οκτωβρίου ε έ., μόλις τέσσερις ημέρες μετά την έναρξη αυτών, ευχόμενη μεταξύ άλλων “στον Θεό να φωτίσει τους επιτετραμμένους να βρουν βιώσιμες λύσεις για τη συνύπαρξη των λαών, με ειρήνη και δικαιοσύνη”.

Δυστυχώς όμως χθες το βράδυ, ένας εκ των στόχων των ανελέητων βομβαρδισμών υπήρξε και η ιστορική Ιερά Μονή Αγίου Πορφυρίου στην πολύπαθη Γάζα, όπου είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο τουλάχιστον 18 αθώων θυμάτων και τον τραυματισμό πολλών άλλων εκ των εκατοντάδων Χριστιανών Ορθοδόξων κατοίκων της περιοχής, οι οποίοι έχουν καταφύγει και διαμένουν στις εγκαταστάσεις αυτής.

Η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος εκφράζει για μια ακόμη φορά την αδελφική συμπαράσταση και αγάπη Αυτής στον Μακαριώτατο Πατριάρχη Ιεροσολύμων κ. Θεόφιλο Γ’, τον Σεβασμιώτατο Αρχιεπίσκοπο Τιβεριουπόλεως κ. Αλέξιο και την Αγιοταφιτική Αδελφότητα, οι οποίοι συνεχίζουν ανύστακτα εν μέσω των φοβερών εχθροπραξιών που έχουν ως αποτέλεσμα την απώλεια της ζωής και τον τραυματισμό χιλιάδων αμάχων, να επιτελούν το ιερό καθήκον τους, το οποίο δεν είναι άλλο από την διακονία του ποιμνίου τους, παρέχοντας σε αυτό πνευματική και υλική βοήθεια, καθώς και στέγη.

Επίσης εύχεται και προσεύχεται στον πανοικτίρμονα Θεό να επικρατήσει η σύνεση στις αντιμαχόμενες πλευρές και να σταματήσουν όσο γίνεται γρηγορότερα οι εχθροπραξίες και η αιματοχυσία.

Άγιος Πορφύριος: Καλούν σε λειτουργία για τα θύματα του ισραηλινού βομβαρδισμού

Με νέα ανάρτησή της σήμερα το πρωί η Ορθόδοξη Αρχιεπισκοπή της Ιορδανίας καταδικάζει εκ νέου τους βομβαρδισμούς της ισραηλινής αεροπορίας σε κτίρια που ανήκουν στον μοναδικής ιστορικής και θρησκευτικής σημασίας ναό του Αγίου Πορφυρίου στη Γάζα και καλεί σήμερα τους πιστούς σε λειτουργία στη μνήμη των νεκρών και για την ανάνηψη των τραυματιών από την χθεσινή επίθεση, αλλά και για την λήξη του πολέμου και την ασφάλεια και την ειρήνη όλων.

«Οι καμπάνες των εκκλησιών θα σημαίνουν πένθιμα σε όλους τους ναούς της Ιορδανίας, για την ανάπαυση των ψυχών των αθώων», όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά.

Ταυτόχρονα, το Πατριαρχείο ξεκαθαρίζει ότι τόσο οι ναοί, όσο και τα σχολεία, το νοσοκομείο και άλλα ιδρύματα τα οποία ελέγχει θα συνεχίσουν να κάνουν το ηθικό και θρησκευτικό τους καθήκον παρέχοντας βοήθεια, υποστήριξη και καταφύγιο σε όσους τα χρειάζονται, ακόμη και εν μέσω της απαίτησης του Ισραήλ για εκκένωση.

 

Ειδήσεις σήμερα

Μπάχαλο στον ΣΥΡΙΖΑ μετά τη διαγραφή Τζουμάκα – Οργισμένο μήνυμα Φίλη σε Κασσελάκη: « Αγνοεί το καταστατικό, δώρο στην κυβέρνηση Μητσοτάκη»

Μπάιντεν: «Οι τρομοκράτες πρέπει να πληρώσουν, δεν πρέπει να κάνουμε πίσω»

Ισραήλ: Eτοιμάζεται να κλείσει προσωρινά το Al Jazeera