Χθες το απόγευμα συνεδρίασε το τουρκικό υπουργικό συμβούλιο και ο Τσελίκ είχε αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο να επιβληθούν κυρώσεις εις βάρος της Ολλανδίας, χωρίς πάντως μέχρι αργά το βράδυ να υπάρξει σχετική ανακοίνωση.
Μολονότι η Ολλανδία, η Αυστρία και η Γερμανία εξέδωσαν χθες ταξιδιωτική οδηγία, καλώντας τους πολίτες τους που βρίσκονται στην Τουρκία να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί και να αποφεύγουν τις ανοιχτές συγκεντρώσεις, η Ευρωπαϊκή Ενωση καταβάλλει προσπάθεια να ρίξει τους τόνους, καθώς στις Βρυξέλλες επικρατεί η εκτίμηση πως οι Ευρωπαίοι, έχοντας απόλυτη ανάγκη τη συνδρομή της Τουρκίας στο προσφυγικό, δεν προτίθενται στην παρούσα φάση να «παγώσουν» τις σχέσεις με την Αγκυρα.

Πέρα από τη φραστική καταδίκη του προέδρου της Κομισιόν, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ σε γερμανικό ραδιόφωνο, όπου αποκάλεσε «ντροπή» τους χαρακτηρισμούς του Ερντογάν περί «ναζί», η Ε.Ε. δεν πήρε κανένα μέτρο κατά της Αγκυρας, ούτε η Ολλανδία ζήτησε από τους εταίρους την επιβολή κυρώσεων. Τα περί διακοπής της προενταξιακής βοήθειας προς την Τουρκία, που προέκυψαν από ερμηνεία των δηλώσεων του επιτρόπου διεύρυνσης, Γιοχάνες Χαν, δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα.

Από εκεί και πέρα, η χθεσινή δήλωση του Χαν και της ύπατης εκπροσώπου για την Εξωτερική Πολιτική, Ασφάλεια και Αμυνα, Φεντερίκα Μονγκερίνι, είχε περισσότερο πυροσβεστικό χαρακτήρα, δεδομένου ότι αφενός ζήτησαν από τον Τούρκο πρόεδρο να πέσουν οι τόνοι, ενώ από την άλλη απέφυγαν να πάρουν θέση επί της ουσίας. Οπως ανέφερε ο εκπρόσωπος της Κομισιόν, Μαργαρίτης Σχοινάς: «Τα θέματα που προκαλούν ανησυχία μπορούν να επιλυθούν μόνο μέσω ανοιχτών διαύλων επικοινωνίας. Η Κομισιόν θα συνεχίσει να παρέχει τις καλές της υπηρεσίες προς το συμφέρον των σχέσεων Ε.Ε.-Τουρκίας».

Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν συνέχισε πάντως την εμπρηστική φρασεολογία, κατηγορώντας σε τηλεοπτική του συνέντευξη στο δίκτυο Ahaber τον Ολλανδό πρωθυπουργό, Μαρκ Ρούτε, ότι «νομίζει πως είναι αφεντικό της χώρας».

Ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Ζαν-Μαρκ Ερό εξέφρασε θετική άποψη για την παρουσία του Τσαβούσογλου στη χώρα του, επικρίνοντας ωστόσο τον Ερντογάν για τις δηλώσεις του σχετικά με την ύπαρξη ναζισμού στην Ευρώπη. «Είναι απαράδεκτο να χρησιμοποιούνται λέξεις όπως φασισμός ή ναζί, επειδή είναι πολύ βίαιες», τόνισε.
Η Ολλανδία εξέδωσε ταξιδιωτική οδηγία για τους υπηκόους της που βρίσκονται στην Τουρκία, συστήνοντάς τους να παραμένουν «σε επιφυλακή» και να αποφεύγουν «τις συγκεντρώσεις και τα πολυσύχναστα μέρη». Σημειώνεται πως την Κυριακή Τούρκοι διαδηλωτές είχαν υποστείλει τη σημαία της Ολλανδίας στο ολλανδικό προξενείο και είχαν υψώσει την τουρκική σημαία που κυμάτιζε για πολλές ώρες.

Στην ίδια ανακοίνωση του ολλανδικού ΥΠΕΞ σημειώνεται ότι στο πλαίσιο της προεκλογικής εκστρατείας για το τουρκικό δημοψήφισμα της 16ης Απριλίου, για την αναθεώρηση του Συντάγματος, αλλά και κατά την διάρκεια της ψηφοφορίας, «δεν θα μπορούσαν να αποκλειστούν διαδηλώσεις, βία και ταραχές».

Επιστολές διαμαρτυρίας

Στο απέναντι στρατόπεδο, το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών κάλεσε για τρίτη φορά τον επιτετραμμένο της ολλανδικής πρεσβείας, επιδίδοντάς του δύο επιστολές διαμαρτυρίας για «τη μεταχείριση που υπέστησαν οι Τούρκοι υπουργοί και εκατοντάδες πολίτες στην Ολλανδία».

Η Ολλανδία απέλασε το Σάββατο την υπουργό Οικογενειακών Υποθέσεων, Φατμά Μπετούλ Σαγιάν Καγιά, και ακύρωσε την άδεια προσγείωσης του υπουργού Εξωτερικών της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Οι δύο αξιωματούχοι επρόκειτο να συμμετάσχουν σε συγκεντρώσεις με στόχο να πεισθεί η πολυπληθής τουρκική διασπορά να ψηφίσει «ναι» στο δημοψήφισμα της 16ης Απριλίου για την ενίσχυση των εξουσιών του Ερντογάν. Σε συγκρούσεις μεταξύ διαμαρτυρόμενων Τούρκων μεταναστών και της ολλανδικής Αστυνομίας έγιναν τουλάχιστον 12 συλλήψεις.

Στο πλευρό της «συμμάχου Ολλανδίας» τάχθηκε η Ανγκελα Μέρκελ, αναφέροντας πως η Γερμανία απορρίπτει κατηγορηματικά τη ρητορική του Ερντογάν και οποιεσδήποτε άλλες συγκρίσεις με τον εθνικοσοσιαλισμό που διατύπωσε ο Τούρκος πρόεδρος. «Ηδη έχω καταδικάσει τις συγκρίσεις με τους ναζί, που είναι απολύτως άστοχες. Ευτελίζουν την οδύνη των θυμάτων, ειδικά στην Ολλανδία, που βίωσε τόσο μεγάλο πόνο εξαιτίας του εθνικοσοσιαλισμού».

Ο Κατρούγκαλος καλωσορίζει στην Ελλάδα ομιλίες Τούρκων για το δημοψήφισμα

Με καλό μάτι βλέπει ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Κατρούγκαλος, τις επισκέψεις Τούρκων αξιωματούχων στην Ελλάδα, οι οποίοι ενδεχομένως θα ζητήσουν να απευθυνθούν σε συγκεντρώσεις μελών της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης, εν όψει του δημοψηφίσματος στην Τουρκία, τον Απρίλιο. Αυτή τη θέση πήρε, κατά τη διάρκεια συνέντευξής του, τη στιγμή που σε σειρά ευρωπαϊκών χωρών όχι μόνον έχουν απαγορευθεί συγκεντρώσεις, στις οποίες θέλουν να παραστούν Τούρκοι αξιωματούχοι, αλλά ορισμένες χώρες έσπευσαν να απαγορεύσουν ακόμα και την παρουσία του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, στο έδαφός τους, σε περίπτωση που θα παραβρισκόταν σε συγκέντρωση της τουρκικής Διασποράς. Γεγονότα που έχουν οδηγήσει στα άκρα τις σχέσεις Ευρώπης-Αγκυρας.

Μιλώντας στον ΣΚΑΪ, λοιπόν, και αναφερόμενος στο ενδεχόμενο να ζητηθεί να γίνουν συγκεντρώσεις με ομιλητές Τούρκους αξιωματούχους και στην Ελλάδα, ο Γ. Κατρούγκαλος είπε: «Εμείς προσπαθούμε πάντοτε οι σχέσεις μας με την Τουρκία να είναι φιλικές. Εχουν γίνει στο παρελθόν επισκέψεις Τούρκων αξιωματούχων στη Θράκη. Δεν υπάρχει λόγος να απαγορεύσουμε την επικοινωνία μαζί τους, αλλά από την άλλη δεν υπάρχει και κανένας λόγος να τροφοδοτήσουμε μια ένταση που αυτή τη στιγμή υπάρχει στην Ευρώπη και κινδυνεύει να δημιουργήσει προβλήματα στη σχέση μας». Και πρόσθεσε: «Δεν μπορώ να κρίνω τις εσωτερικές πολιτικές αποφάσεις άλλων χωρών, αλλά ο κανόνας στην Ευρώπη είναι να γίνονται τέτοιες συγκεντρώσεις. Το μόνο πρόβλημα που τίθεται είναι εκείνο της δημόσιας ασφάλειας».

Οπως είναι γνωστό, οι Αρχές πολλών ευρωπαϊκών χωρών απαγόρευσαν συγκεντρώσεις της τουρκικής Διασποράς, όπου θα μιλούσαν Τούρκοι κυβερνητικοί παράγοντες, είτε επικαλούμενες προσχήματα «ασφαλείας» είτε ευθέως στρεφόμενες κατά των πολιτικών Ερντογάν. Στην περίπτωση της Ελλάδας, όπως είναι γνωστό, υπάρχει «μουσουλμανική μειονότητα Ελλήνων πολιτών», σύμφωνα με τις διεθνείς Συνθήκες, και όχι «τουρκική Διασπορά» ή «Τούρκοι», όπως αντίθετα ισχυρίζεται η Αγκυρα κατά παράβαση κάθε διεθνούς κανόνα. Ως εκ τούτου, η τοποθέτηση Κατρούγκαλου αποτελεί ένα σοβαρό ολίσθημα.

MANΩΛΗΣ ΚΩΣΤΙΔΗΣ
ΝΙΚΟΣ ΜΠΕΛΛΟΣ
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου