Παρουσίαση της Λευκής Βίβλου και σενάρια

Η Λευκή Βίβλος αποτελεί την εκκίνηση μιας πολύμηνης διαδικασίας για την αποσαφήνιση της μελλοντικής πορείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η Βίβλος, η οποία αρχικά τονίζει τα επιτεύγματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά τη διάρκεια των 60 ετών ζωής της, εστιάζει στην διασφάλιση της ειρήνης στην Ήπειρο αναγνωρίζοντας όμως πως και προβλήματα υπάρχουν και οι νεότερες γενιές θεωρούν την ειρήνη ως κάτι δεδομένο.

Για τον λόγο αυτό η Επιτροπή θα παρουσιάσει στους ηγέτες οι οποίοι θα συναντηθούν στη Ρώμη στις 25 Μαρτίου για την ιστορική επέτειο των 60 χρόνων από τις Συνθήκες της Ρώμης, πέντε αρχικές προτάσεις ως προς τη μορφή που θα πρέπει να λάβει η ΕΕ τα επόμενα έτη, έτσι ώστε να ανακτήσει την αξιοπιστία της και να προσθέτει αξία στις ζωές των πολιτών της.

Οι προτάσεις για τα 27 πλέον μέλη της ΕΕ (πλην του Ηνωμένου Βασιλείου) είναι τα εξής:

1) Συνέχεια ως έχει

Η πρώτη πρόταση αφορά την συνέχιση της υφιστάμενης πορείας της ΕΕ, όπου συνεχίζεται η εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων που συμφωνήθηκαν στην άτυπη Σύνοδο της Μπρατισλάβα το 2016 και στην «Νέα Εκκίνηση της Ευρώπης» το 2014. Βασικοί τομείς της είναι η συνέχεια της προσπάθειας για τη δημιουργία δουλειών και ανάπτυξης όπως σήμερα, όμως βασικό μειονέκτημα αποτελεί η πιθανότητα περαιτέρω αποσταθεροποίησης σε περίπτωση νέων κρίσεων.

2) Μόνο Κοινή Αγορά

Η δεύτερη πρόταση είναι πιο μινιμαλιστική, προτείνοντας την έμφαση μόνο στην Κοινή Αγορά χωρίς περεταίρω δράσεις της ΕΕ. Αυτό σημαίνει πως τα κράτη μέλη δεν θα συναποφασίζουν σε άλλα θέματα εκτός από τις βασικές αρχές της κοινής αγοράς και του ελευθέρου εμπορίου. Αν και η ΕΕ θα είναι πολύ πιο απλή, το βασικό αρνητικό είναι πως δεν θα υπάρχει ουσιαστική συνεργασία μεταξύ των Ευρωπαϊκών Κρατών σε οποιοδήποτε ζήτημα.

3) Ευρώπη πολλαπλών ταχυτήτων

Η τρίτη πρόταση έχει να κάνει με την διατήρηση της συνοχής της ΕΕ των 27, με την δημιουργία υποομάδων μεταξύ των κρατών μελών που θέλουν να έχουν στενότερη συνεργασία μεταξύ τους. Επικαλούμενα την πρόνοια της «ενισχυμένη συνεργασία», τα κράτη μέλη θα μπορούν να έχουν στενότερους πυρήνες συνεργασίας μεταξύ τους. Με αυτό το τρόπο τα κράτη που θέλουν να κάνουν βήματα προς οποιαδήποτε κατεύθυνση είναι ελεύθερα να το πράξουν χωρίς να χρειάζεται η σύμφωνη γνώμη όλων των μελών. Φυσικά το αρνητικό είναι ότι θα δημιουργηθεί μια ΕΕ πολλών ταχυτήτων όπου κάποια μέλη θα μείνουν πίσω από τα άλλα.

4) Λιγότερή Ευρώπη, με περισσότερα αποτελέσματα σε επιλεγμένους τομείς

Η τέταρτη πρόταση προβλέπει την έμφαση της ΕΕ στους τομείς που θεωρεί πως είναι πιο παραγωγική, αφήνοντας τους υπόλοιπους τομείς στην απόλυτη ευθύνη των κρατών μελών. Η ερώτηση σε αυτό το σημείο είναι φυσικά ποιοι είναι αυτοί οι τομείς και ποιος τους αποφασίζει

5) Πολύ περισσότερη Ευρώπη

Η τελευταία πρόταση αποτελεί και την πιο φιλόδοξη, καθώς οραματίζεται μια πολύ διευρυμένη Ευρωπαϊκή Ένωση, με πολύ μεγαλύτερη δύναμη αποφάσεων και συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών. Αυτό σημαίνει πως ως το 2025 η ΕΕ θα μιλάει ως μία οντότητα και προτεραιότητα της η άμυνα και η ασφάλεια. Παράλληλα με πλήρη συμβατότητα με το ΝΑΤΟ θα δημιουργηθεί μια Ευρωπαϊκή Αμυντική Ένωση η οποία θα ενισχύει την ασφάλεια και την άμυνα των κρατών μελών.
Η Επιτροπή δεν λαμβάνει επισήμως θέση ως προς τις προτιμήσεις της και μέχρι το τέλος Ιουνίου η θα εγκρίνει πέντε έγγραφα με ανάλυση των βασικών τομέων, αλλά και τις σκέψεις της για τις αλλαγές που πρέπει να γίνουν.