Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου έκανε αναφορές τη Δευτέρα στις πιθανότητες να αναβιώσει μια αραβική ειρηνευτική πρωτοβουλία του 2002 η οποία προσφέρει στο Ισραήλ διπλωματική αναγνώριση από αραβικές χώρες με αντάλλαγμα τη συμφωνία Παλαιστινιακού κράτους.
Οι δηλώσεις του Νετανιάχου αποτελούν επίσημη απάντηση σε ομιλία την περασμένη εβδομάδα του Αιγύπτιου προέδρου Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι, ο οποίος υποσχέθηκε θερμότερες σχέσεις με το Ισραήλ εάν αυτό αποδεχθεί προσπάθειες για την επανάληψη των ειρηνευτικών συνομιλιών.
“Η αραβική ειρηνευτική πρωτοβουλία περιλαμβάνει θετικά στοιχεία τα οποία μπορούν να βοηθήσουν να επαναληφθούν οι εποικοδομητικές συνομιλίες με τους Παλαιστινίους”, είπε ο Νετανιάχου, στον απόηχο δηλώσεων που είχε κάνει σε Ισραηλινούς δημοσιογράφους πριν από ένα χρόνο. “Είμαστε πρόθυμοι να διαπραγματευτούμε με τις τροπολογίες των αραβικών κρατών της πρωτοβουλίας αυτής ώστε να αντανακλά (η πρωτοβουλία) τις δραματικές αλλαγές στην περιοχή από το 2002 αλλά και να διατηρεί τον συμφωνημένο στόχο των δύο κρατών για δύο λαούς”, είπε. Οι δηλώσεις του έγιναν επίσης και στα αγγλικά, σε μια ομιλία κυρίως στην εβραϊκή γλώσσα, μια προσφιλής συνήθεια του Νετανιάχου όταν θέλει να απευθυνθεί στη διεθνή κοινότητα.
Ο Νετανιάχου έκανε τις δηλώσεις του λίγα λεπτά αφότου ορκίστηκε νέος υπουργός Άμυνας ο εθνικιστής Αβιγκντόρ Λίμπερμαν και ο εύθραυστος κυβερνητικός συνασπισμός απέκτησε ζωτική υποστήριξη στη βουλή.
Ο Λίμπερμαν συμφώνησε και ο Νετανιάχου φάνηκε να υποδεικνύει ότι η συμμετοχή του νέου ακροδεξιού υπουργού Άμυνας στην κυβέρνηση δεν σημαίνει το τέλος των ειρηνευτικών προσπαθειών με τους Παλαιστίνιους.
Το αρχικό αραβικό σχέδιο παρείχε πλήρη αναγνώριση του Ισραήλ αλλά μόνο εάν παραχωρούσε όλα τα εδάφη που είχε κυριεύσει στον πόλεμο του 1967 και συμφωνούσε σε μια “δίκαια λύση” για τους Παλαιστίνιους πρόσφυγες. Το 2013, αφού οι όροι της πρωτοβουλίας τροποποιήθηκαν προς το ηπιότερο ώστε να συμπεριλαμβάνονται και πιθανές ανταλλαγές γης μεταξύ του Ισραήλ και των Παλαιστινίων, ο Νετανιάχου έδωσε σημάδια προθυμίας να την εξετάσει.
Προηγούμενες προσπάθειες να έρθουν σε επαφή οι δύο πλευρές δεν έχουν ευοδώσει. Οι Παλαιστίνιοι δηλώνουν ότι η επέκταση των ισραηλινών οικισμών καθιστά απαγορευτικό ένα βιώσιμο κράτος που ζητούν στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη, τη Γάζα και μια πρωτεύουσα στην αραβική Ανατολική Ιερουσαλήμ.
Το Ισραήλ απαιτεί αυστηρότερα μέτρα ασφαλείας από τους Παλαιστινίους και καταστολή των μαχητών που έχουν επιτεθεί σε Ισραηλινούς πολίτες ή απειλούν την ασφάλειά τους.
Το πρώτο μισό του χρόνου, 28 Ισραηλινοί και δύο τουρίστες από τις Ηνωμένες Πολιτείες σκοτώθηκαν σε επιθέσεις Παλαιστινίων. Οι ισραηλινές δυνάμεις έχουν πυροβολήσει και σκοτώσει τουλάχιστον 195 Παλαιστίνιους, από τους οποίους το Ισραήλ ισχυρίζεται ότι 134 είχαν επιτεθεί εναντίον Ισραηλινών (ενώ οι υπόλοιποι σκοτώθηκαν κυρίως σε συμπλοκές και πορείες διαμαρτυρίας).
Στις 3 Ιουνίου η Γαλλία θα φιλοξενήσει μια διάσκεψη ειρήνης με σκοπό την αναβίωση των ειρηνευτικών προσπαθειών. Οι συμμετέχοντες θα περιλαμβάνουν ανώτατους αξιωματούχους από τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Ρωσία, την Ευρωπαϊκή Ένωση, τα Ηνωμένα Έθνη, τον Αραβικό Σύνδεσμο, το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ και περίπου 20 χώρες.
Ούτε το Ισραήλ, που διαφωνεί με τη διάσκεψη, ούτε οι Παλαιστίνιοι, που την έχουν χαιρετίσει, έχουν προσκληθεί να συμμετάσχουν.