Αμερική και Ευρώπη παρακολουθούν με ανησυχία, αλλά η Ουάσιγκτον κινείται αποφασιστικά, καθώς ο νέος πρόεδρος, Τζο Μπάιντεν, δεν έχει τις προκαταλήψεις του προκατόχου του απέναντι στη Ρωσία και είναι αποφασισμένος να κρατήσει εκτός ρωσικής επιρροής την Ουκρανία. Οι διπλωμάτες της Δύσης πόνταραν αυτές τις μέρες σε δύο ενδεχόμενα:
» ΠΡΩΤΟΝ, αν η Μόσχα παίζει παιχνίδια πολέμου με την Ουκρανία για να δοκιμάσει και να περιορίσει τις φιλοδοξίες του προέδρου της, Βολοντιμίρ Ζαλένκσι, ή αν πραγματικά ετοιμάζεται για νέα πολεμική σύρραξη.
» ΔΕΥΤΕΡΟΝ, αν θα συναντηθούν σύντομα οι πρόεδροι των ΗΠΑ και της Ρωσίας, ύστερα από την πρωτοβουλία του Τζο Μπάιντεν να τηλεφωνήσει στον Βλαντιμίρ Πούτιν και να του προτείνει συνάντηση για «συζήτηση εφ’ όλης της ύλης».
«Σύγκρουση γιγάντων»
Τα ρωσικά μέσα ενημέρωσης ενισχύουν τη ρητορική εναντίον των ΗΠΑ, αφήνοντας να εννοηθεί ότι επίκειται «σύγκρουση γιγάντων» με αφορμή την ουκρανική κρίση. Ορισμένοι Δυτικοί αναλυτές επίσης τονίζουν ότι ο πρόεδρος Μπάιντεν σήκωσε το τηλέφωνο πρώτος (κίνηση για την οποία πανηγυρίζει η ρωσική διπλωματία) επειδή ο Λευκός Οίκος φοβάται πως το Κρεμλίνο έχει αποφασίσει να προχωρήσει σε στρατιωτική σύγκρουση με την Ουκρανία. Πάντως, το σενάριο μιας στρατιωτικής αντιπαράθεσης Αμερικής και Ρωσίας, με αφορμή την Ουκρανία, μοιάζει πολύ τραβηγμένο. Ακόμη και η ευθεία στρατιωτική σύγκρουση Ρωσίας και Ουκρανίας φαντάζει υπερβολική ως πιθανή επιλογή. Η σοβαρή κλιμάκωση όμως της ουκρανικής κρίσης, της πιο σοβαρής μετά τον εμφύλιο του 2014 και την προσάρτηση της Κριμαίας, είναι γεγονός και πιθανότατα θα οδηγήσει σε πρώτη φάση σε έναν νέο αδελφοκτόνο πόλεμο μεταξύ των δυνάμεων του Κιέβου και των ρωσόφιλων αυτονομιστών της Ανατολικής Ουκρανίας.
Εδώ και τέσσερις μήνες έχουν ξεκινήσει οι σποραδικές αψιμαχίες μεταξύ Ουκρανών και ρωσόφιλων ανταρτών στην περιοχή Ντονμπάς της Ανατολικής Ουκρανίας. Από την αρχή του χρόνου έχουν σκοτωθεί περισσότεροι από 25 Ουκρανοί στρατιώτες, κατ’ άλλους περισσότεροι. Η Ουκρανία πραγματοποίησε στρατιωτικά γυμνάσια με άρματα μάχης και πεζικό στην περιοχή της Χερσώνας, κοντά στα σύνορα με την Κριμαία, αντιδρώντας στη μεγάλη συγκέντρωση δυνάμεων κατά μήκος των ανατολικών συνόρων της Ουκρανίας καθώς και στη χερσόνησο. Το Κίεβο έχει κόψει την παροχή ύδρευσης στην Κριμαία και αυξάνει όλο και περισσότερο την ένταση με τη Μόσχα.
Μετά την αλλαγή φρουράς στον Λευκό Οίκο και την εκλογή του Τζο Μπάιντεν, ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντιμίρ Ζελένσκι έχει μεταβάλει την ήπια στάση που είχε στην αρχή (όταν εξελέγη με μεγάλη πλειοψηφία το 2019) και την προσπάθεια να ξεκινήσουν συνομιλίες με τη Μόσχα. Επικριτές του τον κατηγορούσαν ότι παραδίδει στη Ρωσία τις περιοχές του Ντονιέτσκ και του Λουγκάνσκ, τους δύο φιλορωσικούς θυλάκους που έχουν αυτοανακηρυχθεί «Λαϊκή Δημοκρατία» (η λεγόμενη «Μικρή Ρωσία») καθώς επικράτησαν οι φιλορώσοι αποσχιστές. Ο Ζελένσκι έχει εγκαινιάσει μια νέα σκληρή στρατηγική απέναντι στους φιλορώσους και ακόμη και στον πολιτικό του αντίπαλο, τον ολιγάρχη Βίκτορ Μεντβέντζουκ, τον οποίο κατηγορεί ότι χρηματοδοτεί τους αντάρτες του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ.
Το Κρεμλίνο
Η ρωσική ηγεσία -που δεν βρίσκεται στην καλύτερη στιγμή λόγω της υπόθεσης Ναβάλνι, μεταξύ άλλων- δείχνει αποφασισμένη να «τρομάξει» την Ουκρανία και να προκαλέσει τους ισχυρούς συμμάχους της στη Δύση, ανακτώντας τη χαμένη δύναμη στο εσωτερικό της χώρας και αναβαθμίζοντας τη γεωστρατηγική της θέση στη διεθνή σκηνή. Αφενός το Κρεμλίνο παρουσίασε τον Ρώσο πρόεδρο «να κάνει τον δύσκολο» απέναντι στην πρόταση Μπάιντεν για αμερικανορωσική σύνοδο κορυφής -ίσως στη Φινλανδία-, αφετέρου η μεγάλη ρωσική στρατιωτική μηχανή κινείται προς τα σύνορα της Ουκρανίας δηλώνοντας ετοιμοπόλεμη. Η Μόσχα έχει συγκεντρώσει δεκάδες χιλιάδες στρατιώτες στα σύνορα με την Ουκρανία και στην Κριμαία ενώ παράλληλα κινητοποίησε τον ρωσικό στόλο -που επιδόθηκε σε ασκήσεις με πυρά- σε μια άνευ προηγουμένου επίδειξη δύναμης. Τρεις στρατιωτικές και αεροναυτικές ασκήσεις πραγματοποίησε η Ρωσία αυτή την εβδομάδα, προκαλώντας ανησυχία σε Ε.Ε. και ΝΑΤΟ. Η Ενωση και μεμονωμένα οι χώρες -Γερμανία, Γαλλία- έχουν ταχθεί στο πλευρό της Ουκρανίας. Η Ε.Ε. δεν δείχνει την αποφασιστικότητα των ΗΠΑ, ωστόσο, όπως διεμήνυσε το Βερολίνο, «θα κάνουμε ό,τι μπορούμε για να διασφαλίσουμε ότι η κατάσταση δεν θα γενικευθεί». Κάποιοι Ρώσοι αναλυτές αμφισβητούν ότι η Ρωσία είναι έτοιμη για εισβολή ευρείας κλίμακας στην Ουκρανία, καθώς «κάτι τέτοιο θα οδηγούσε σε παρατεταμένο πόλεμο και σε κατάρρευση των σχέσεων με τη Δύση».
Μεγάλη ιστορική και γεωστρατηγική σημασία
«Η Ρωσία χωρίς την Ουκρανία είναι μια χώρα. Η Ρωσία με την Ουκρανία είναι μια αυτοκρατορία», λένε οι παλαιοί Ρώσοι πολιτικοί.
Η μεγάλη γεωστρατηγική σημασία της Ουκρανίας για τη Ρωσία εντείνεται από τους πολιτισμικούς, γλωσσικούς και θρησκευτικούς δεσμούς των δύο χωρών. Το Κίεβο αναφέρεται ως «η μητέρα όλων των ρωσικών πόλεων» ή κοιτίδα του πολιτισμού των Ρως που δημιούργησαν τη Ρωσία.
Για τη Ρωσία η διατήρηση της Ουκρανίας στη σφαίρα επιρροής της, είναι ζωτικής σημασίας. Από το ουκρανικό έδαφος περνά το ρωσικό φυσικό αέριο προς τις ευρωπαϊκές χώρες, ενώ ο ρωσικός στόλος ελλιμενίζεται στη ναυτική βάση της Κριμαίας. Ο Πούτιν δεν θέλει, επί της εποχής του τουλάχιστον, να στραφεί η Ουκρανία προς τη Δύση, την Ε.Ε. και το ΝΑΤΟ, μια χώρα με τόσο κοινή Ιστορία, τόσο πολλούς Ρώσους και μεγάλη εμπορική, οικονομική και γεωστρατηγική σημασία. Η Κριμαία, το νότιο τμήμα της Ουκρανίας στη Μαύρη Θάλασσα, αποτελούσε τμήμα της Ρωσίας έως το 1954, οπότε μεταβιβάστηκε στη Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Ουκρανίας από το Ανώτατο Σοβιέτ για να ενισχυθούν οι αδελφικοί δεσμοί, παρά το γεγονός ότι η πλειοψηφία του πληθυσμού ήταν Ρώσοι. Ο ρωσικός στόλος της Μαύρης Θάλασσας έχει τη βάση του στη Σεβαστούπολη της Κριμαϊκής Χερσονήσου. Η Ρωσία δεν επιθυμεί να μετακινήσει τη βάση της ανατολικά.
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής
Ακολούθησε το eleftherostypos.gr στο Google News και μάθε πρώτος όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, ανά πάσα στιγμή στο EleftherosTypos.gr