Το καλοκαίρι η υπηρεσία θα πάψει να υπάρχει και τα Αρχεία της θα μεταφερθούν στα Ομοσπονδιακά Αρχεία, 31 χρόνια μετά τη διάσωσή τους.
Την απόφαση έλαβε η γερμανική Βουλή τον περασμένο Νοέμβριο, με υποσχέσεις για επενδύσεις σε μεθόδους διατήρησης και ψηφιοποίησης.
Συνολικά 7.353.885 αιτήσεις είχαν υποβληθεί από το 1991 στην Υπηρεσία Αρχείων της Στάζι από πολίτες που ζητούσαν πρόσβαση στους φακέλους που διατηρούσε το υπουργείο Κρατικής Ασφάλειας της πρώην Ανατολικής Γερμανίας.
Το 46% ήταν αιτήματα πολιτών που ήθελαν να μάθουν τι γνώριζε γι’ αυτούς η Στάζι, η μυστική υπηρεσία της Λαοκρατικής Δημοκρατίας της Γερμανίας.
Ολα αυτά τα στοιχεία συμπεριλαμβάνονταν στις εκθέσεις πληροφοριοδοτών. Η υπηρεσία χρησιμοποιούσε δεκάδες χιλιάδες εργαζομένους και ένα τεράστιο δίκτυο πληροφοριοδοτών για να ελέγχει κάθε τομέα της κοινωνίας, «φακελώνοντας» 5,6 εκατομμύρια ανθρώπους.
Σελίδες που έχουν ανασυσταθεί από τα αρχεία της Στάζι έριξαν φως στις έρευνες της υπηρεσίας για έναν ναζί εγκληματία πολέμου και για τα ειρηνευτικά κινήματα τόσο στην Ανατολική όσο και στη Δυτική Γερμανία.
Κατά το 1989 ακτιβιστές της Ανατολικής Γερμανίας εμπόδισαν την καταστροφή των Αρχείων της Στάζι και στην επανενωμένη Γερμανία δημιουργήθηκε ειδική Αρχή με επικεφαλής τον ομοσπονδιακό επίτροπο για τα Αρχεία της Υπηρεσίας Κρατικής Ασφάλειας της πρώην ΛΔΓ, γνωστή ως Αρχεία της Στάζι.
Σύμφωνα με τον Γιαν, το 2020 υπεβλήθησαν 23.686 αιτήματα για έλεγχο αρχείων, αριθμός χαμηλότερος σε σχέση με το 2019 (35.554 αιτήματα). Η αυξημένη ζήτηση του 2019 οφείλεται στην επέτειο των 30 χρόνων από την Πτώση του Τείχους του Βερολίνου.
Η κάλυψη των ιστορικών γεγονότων από τα γερμανικά ΜΜΕ ξύπνησε σε πολλούς την περιέργεια να θυμηθούν ξανά το παρελθόν.
Άσμα αλ Άσαντ: Η σύζυγος του Μπασάρ Αλ Άσαντ καταθέτει αίτηση διαζυγίου
«Το κεφάλαιο Στάζι είναι ακόμη επώδυνο, ειδικά για πολλούς Ανατολικογερμανούς. Κάποιοι χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να διαχειριστούν την προσωπική τους ιστορία», αναφέρει ο Ρόναλντ Γιαν στην «Deutsche Wele».
Το 20% μάλιστα των αιτημάτων υποβλήθηκε από συγγενείς αποθανόντων, που θέλησαν να ρίξουν φως στην οικογενειακή ιστορία τους.
Παρά το επικείμενο κλείσιμό τους, ρεπορτάζ της DW σημειώνει πως τα Αρχεία της Στάζι ήταν μια ιστορία επιτυχίας και πρότυπο για χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, της Λατινικής Αμερικής και της Μέσης Ανατολής.
Με το άνοιγμα των Αρχείων, δράστες μπορούν να εντοπιστούν και να διωχθούν. Θύματα βρίσκουν επίσης αποδεικτικά στοιχεία για το πώς παρεμποδίστηκε για παράδειγμα η καριέρα τους για πολιτικούς λόγους, αξιώνοντας αποζημιώσεις.
Χρειάστηκαν 20 χρόνια
Οι εργαζόμενοι στο Αρχείο έχουν «συναρμολογήσει» περισσότερες από 1,5 εκατομμύριο σελίδες από σκισμένα χαρτιά που περιέχονταν σε 500 σάκους.
Για να τα καταφέρουν χρειάστηκαν 20 χρόνια. Υπάρχουν ακόμη 15.500 σάκοι, αποθηκευμένοι στο Βερολίνο και σε πόλεις της Ανατολικής Γερμανίας.
Για έναν σάκο χρειάζεται δουλειά ενάμιση χρόνου, αναλόγως με το πώς είχαν σκιστεί τα χαρτιά, δηλαδή σε μεγάλα ή μικρά κομμάτια. Προσπάθειες να επισπευσθεί η διαδικασία με ψηφιακή τεχνολογία καθυστερούν και η ανασύσταση σκισμένων υλικών παραμένει κοπιώδης.
Ενα πρόγραμμα λογισμικού «E-puzzler», που αναπτύχθηκε από ερευνητές στο Ινστιτούτο Fraunhofer του Βερολίνου, φαινόταν πολλά υποσχόμενο, καθώς θα ταίριαζε σκαναρισμένα κομμάτια χαρτιού βάσει του χρώματος του χαρτιού, της γραμματοσειράς, του μεγέθους και άλλων λεπτομερειών. Ομως αποδείχθηκε πιο χρονοβόρο από τη χειρωνακτική προσπάθεια και δεν χρησιμοποιείται τα τελευταία δύο χρόνια.
Με τη μεταφορά τους στα Ομοσπονδιακά Αρχεία, τα Αρχεία της Στάζι θα συνεχίσουν να είναι προσβάσιμα τόσο σε θύματα όσο και σε δημοσιογράφους και ερευνητές.
Επίσης μέχρι το 2030 θα είναι εφικτές έρευνες για διασυνδέσεις με τη Στάζι κρατικών αξιωματούχων, χάρη σε νομοθετική ρύθμιση του 2019.
Ωστόσο τέτοιες αποκαλύψεις σήμερα είναι σπάνιες, σε αντίθεση με τις αρχές της δεκαετίας του ’90 και τους αγώνες ακτιβιστών, μεταξύ των οποίων και ο μετέπειτα πρόεδρος της Γερμανίας, Γιόακιμ Γκάουκ.
Αντιδράσεις για το κλείσιμο
Αξίζει, τέλος, να σημειωθεί ότι απέναντι στο κλείσιμο των Αρχείων της Στάζι υπάρχουν και αντιδράσεις.
Επικριτές, όπως ο πρώην εκπρόσωπος Τύπου της υπηρεσίας, Κρίστιαν Μπόος, θεωρούν λάθος την ενσωμάτωσή τους στα Κρατικά Αρχεία διότι «η έρευνα στα Αρχεία της Στάζι δεν έχει ολοκληρωθεί, ενώ άλλοι αμφισβητούν ότι θα συνεχιστεί η προσβασιμότητα στους φακέλους.
Σε κάθε περίπτωση, η θητεία του Γιαν λήγει στις 17 Ιουνίου, ημερομηνία της λαϊκής εξέγερσης στην Ανατολική Γερμανία το 1953, η οποία κατεστάλη από τους Σοβιετικούς.
Η δεύτερη, το 1989, ήταν επιτυχής οδηγώντας στην πτώση του καθεστώτος και στην επανένωση της Γερμανίας.
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου
-
Αίγυπτος: Δεκάδες νεκροί και τραυματίες μετά από σύγκρουση τρένων
-
Πρίγκιπας Αλβέρτος του Μονακό: «Η συνέντευξη του Χάρι και της Μέγκαν στην Όπρα με ενόχλησε»
-
Αυτές είναι οι πιο χαρούμενες χώρες του κόσμου για το 2020 – Πού βρίσκεται η Ελλάδα στην κατάταξη
-
ΗΠΑ: Τυφώνας σαρώνει την Αλαμπάμα- Στους 5 οι νεκροί
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, ανά πάσα στιγμή στο EleftherosTypos.gr
Ροή Ειδήσεων 
