Τα εκπαιδευτικά ινστιτούτα του Ηνωμένου Βασιλείου φοβούνται ότι θα χάσουν χρηματοδότηση και ακαδημαϊκούς συνδέσμους, που εξασφάλιζαν μέσω της Πρωτοβουλίας Ευρωπαϊκών Πανεπιστημίων (EUI).

Η Πρωτοβουλία έχει χρηματοδοτήσει 41 συμμαχίες και τουλάχιστον 11 πανεπιστήμια, που εργάζονται για την ανάπτυξη κοινών προγραμμάτων σπουδών και ερευνητικών δραστηριοτήτων, την ανταλλαγή ιδεών για θέματα όπως η βιωσιμότητα και η ισότητα στην πανεπιστημιούπολη και για την προώθηση της κινητικότητας των φοιτητών και του προσωπικού.

 «Erasmus +»

Oπως σημειώνει ρεπορτάζ του «Politico», τουλάχιστον επτά θεσμικά όργανα του Ηνωμένου Βασιλείου έγιναν πλήρη μέλη των συμμαχιών πριν από το τέλος της μεταβατικής περιόδου του Brexit τον Δεκέμβριο, με πολλά άλλα να συμμετέχουν ως συνεργάτες.

Ωστόσο, η απόφαση της Βρετανίας να εγκαταλείψει το ευρύτερο σύστημα κινητικότητας «Erasmus +» της Ε.Ε., μέσω του οποίου χρηματοδοτείται το EUI, σημαίνει ότι ενδέχεται να μην είναι πλέον σε θέση να υποβάλουν προσφορά για χρηματοδότηση από την Ε.Ε. για να καλύψουν το κόστος συμμετοχής τους.

Θολό παραμένει το τοπίο και εντός της Ευρωπαϊκής Ενωσης, καθώς δεν έχει ξεκαθαριστεί η επόμενη φάση συνεργασίας (σε EUI και «Erasmus +») στον τομέα της Εκπαίδευσης με χώρες που δεν ανήκουν στο ευρωπαϊκό «μπλοκ».

Η Πρωτοβουλία βρίσκεται σε πιλοτική φάση έως το 2023 και ο επόμενος στόχος είναι να αναπτυχθούν περίπου 20 «ευρωπαϊκά πανεπιστήμια», δίκτυα πανεπιστημίων που θα επιτρέπουν στους φοιτητές να αποκτήσουν αναγνωρισμένο πτυχίο σε διάφορες χώρες της Ε.Ε.

Σε επιστολές που έχουν αποστείλει ευρωπαϊκές κυβερνήσεις στην Κομισιόν ζητούν στενότερη συνεργασία μεταξύ των ανώτατων ιδρυμάτων και αβίαστη κινητικότητα των φοιτητών, ωστόσο δεν υπάρχει αναφορά για τρίτες χώρες.

Το σκηνικό αναμένεται να ξεκαθαρίσει την ερχόμενη άνοιξη, οπότε η Κομισιόν αναμένεται να ανακοινώσει λεπτομερώς τα μέρη του «Erasmus +» που θα είναι ανοιχτά για χώρες εκτός της Ε.Ε.

Τα βρετανικά πανεπιστήμια υποστηρίζουν ότι στη χειρότερη περίπτωση θα υποβαθμιστούν από πλήρη μέλη σε συνεργαζόμενους εταίρους στις συμμαχίες, μειώνοντας την επιρροή τους και αναγκάζοντάς τους να συνεισφέρουν τα δικά τους χρήματα σε μια εποχή κατά την οποία όλα τα πανεπιστήμια του Ηνωμένου Βασιλείου έχουν πληγεί από την πανδημία.

Ετσι, πιέζουν τόσο την Κομισιόν όσο και τη βρετανική κυβέρνηση να συμφωνήσουν στη διατήρηση της συμμετοχής στα ευρωπαϊκά προγράμματα και πρωτοβουλίες, ώστε να συνεχίσουν να έχουν πρόσβαση στις επιχορηγήσεις.

Oπως σημειώνει το «Politico», οι επικεφαλής των πανεπιστημίων είναι επιφυλακτικοί, καθώς το Υπουργικό Συμβούλιο της βρετανικής κυβέρνησης θα μπορούσε να αντιμετωπίσει τις πιέσεις ως απόπειρα για να δοθεί προτεραιότητα στην Ευρώπη έναντι των υπολοίπων. Ωστόσο, υποστηρίζουν ότι η συμμετοχή σε συμμαχίες που χρηματοδοτούνται από την Ε.Ε. αποτελεί ζωτικό μέρος των διεθνών στρατηγικών και ευθυγραμμίζεται με την πολιτική ατζέντα της χώρας «Παγκόσμια Βρετανία».

Δηλώσεις

Η διάσταση προσέγγισης, πάντως, αποκαλύπτεται και από τις δηλώσεις εκπροσώπων των δύο πλευρών. Το υπουργείο Παιδείας της Βρετανίας επισήμανε πως «αναμένει η Κομισιόν να ξεκαθαρίσει την κατάσταση σχετικά με τη μελλοντική συμμετοχή των βρετανικών ινστιτούτων σε ευρωπαϊκά προγράμματα».

Ευρωπαίος αξιωματούχος της Κομισιόν σημείωσε πως «λυπάται βαθύτατα για την απόφαση της Βρετανίας να μη συμμετάσχει στο πρόγραμμα “Erasmus +” μετά το Brexit», υπενθυμίζοντας ότι η Ενωση παραμένει ανοιχτή σε συζήτηση μελλοντικών αιτημάτων.

Πριν από έναν χρόνο, ο Βρετανός πρωθυπουργός, Μπόρις Τζόνσον, υποσχόταν ότι, παρά το Brexit, η χώρα του θα παρέμενε στο πρόγραμμα «Erasmus +», κάτι που δεν συνέβη. Η κυβέρνηση θέλει να αντικαταστήσει το ευρωπαϊκό πρόγραμμα με το «Τούρινγκ», το οποίο όμως δεν λειτουργεί αμφίδρομα και, έτσι, οι Βρετανοί φοιτητές μπορούν να ζητήσουν οικονομική στήριξη, όχι όμως και φοιτητές από την ηπειρωτική Ευρώπη για σπουδές στη Γηραιά Αλβιώνα.

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου