Σε δηλώσεις στην Γενεύη, μετά την πρώτη συνάντηση των ηγετών των δύο κοινοτήτων της Κύπρου, Νίκου Αναστασιάδη και Ακιντζί, ο κ. Άιντα είπε ότι τους τελευταίους 19 μήνες «υπήρξε σημαντική πρόοδος, γι’αυτό οι δύο ηγέτες συμφώνησαν να έλθουν στη Γενεύη και να επιχειρήσουν να γεφυρώσουν όλες τις διαφορές».

Τα θέματα που έχουν μείνει για το τέλος, είπε, δεν είναι εύκολα, αλλά, σημείωσε ότι αν υπάρχει βούληση, μπορούν να επιλυθούν.

Διαβεβαίωσε ότι τα Ηνωμένα Έθνη δεν θα έχουν επιδιαιτητικό ρόλο, όπως έγινε το 2004 και ότι η διαδικασία θα παραμείνει υπό την αιγίδα των δύο ηγετών.

Όπως μεταδίδει το ΡΙΚ, ο κ. Άιντα επεσήμανε ότι η επιτυχία της διεθνούς διάσκεψης για το Κυπριακό, η οποία θα αρχίσει την Πέμπτη, θα εξαρτηθεί από την πρόοδο των συζητήσεων Αναστασιάδη-Ακιντζί.

Ο ειδικός σύμβουλος του γγ του ΟΗΕ απέφυγε να απαντήσει σε ερώτηση κατά πόσον στην διεθνή διάσκεψη θα συμμετάσχει η Κυπριακή Δημοκρατία. Όπως είπε, θα συμμετάσχουν οι ηγέτες των δύο κοινοτήτων, οι τρεις εγγυήτριες (Ελλάδα, Τουρκία, Βρετανία) δυνάμεις και η Ευρωπαϊκή Ένωση με ένα «ειδικό ρόλο παρατηρητή».

Σε άλλη ερώτηση απάντησε, ότι η όποια αλλαγή στην Συνθήκη Εγγυήσεων του 1960 «πρέπει να γίνει από αυτούς που την υπέγραψαν». Ελληνοκυπριακή πηγή σημείωσε, ότι την Συνθήκη την έχουν υπογράψει οι εγγυήτριες δυνάμεις και η Κυπριακή Δημοκρατία.

Αναφορικά με την παρουσία των εγγυητριών δυνάμεων στη διάσκεψη, ο κ. Άϊντα είπε, ότι θα συμμετάσχουν «είτε στο υψηλότατο επίπεδο, είτε στο δεύτερο υψηλότερο επίπεδο».

Σήμερα το πρωί οι ηγέτες των δύο κοινοτήτων συζήτησαν το περιουσιακό και το κεφάλαιο της διακυβέρνησης. Στην συνάντηση του απογεύματος τα προς συζήτηση θέματα είναι η χρηματοδότηση της λύσης και το κεφάλαιο ασφάλεια -εγγυήσεις.

Εκπρόσωποι του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Παγκόσμιας Τράπεζας συζητούν με τα Ηνωμένα Έθνη και εκπροσώπους των δύο κοινοτήτων, οικονομικά ζητήματα που θα προκύψουν σε περίπτωση συμφωνίας για λύση του Κυπριακού.

Με γρίφο τον Ερντογάν ξεκινούν οι συνομιλίες για το Κυπριακό

Με σοβαρές διαφορές (εκτός των άλλων μεγάλων θεμάτων του Κυπριακού) και στο θέμα της ασφάλειας – καθεστώτος εγγυήσεων – κατοχικών στρατευμάτων ανάμεσα στην ελληνική και την τουρκική πλευρά, αλλά και με την ασάφεια που καλλιεργεί η Αγκυρα γύρω από τη συμμετοχή ή μη του Τούρκου προέδρου στις συνομιλίες για το Κυπριακό, ξεκινάει σήμερα στη Γενεύη ο δικοινοτικός διάλογος, για να καταλήξει, στις 12 του μηνός, σε Διάσκεψη με τη συμμετοχή του ΟΗΕ, της Ελλάδας, της Τουρκίας, της Λευκωσίας, των Κατεχομένων και πιθανώς της Ε.Ε.

Στην Αθήνα, εντατικές προετοιμασίες γίνονται προκειμένου να μετάσχει στη Διάσκεψη ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, αν και το Μέγαρο Μαξίμου «διαρρέει» ότι συναρτά την οποιαδήποτε απόφασή του από τη στάση της Αγκυρας. Εάν, δηλαδή, θα πάει στη Διάσκεψη ο Ταγίπ Ερντογάν ή όχι. Προς το παρόν, η Αγκυρα φέρεται να έχει διαμηνύσει στον ΟΗΕ ότι θα εκπροσωπηθεί στη Γενεύη από τον Τούρκο πρωθυπουργό, Μπεναλί Γιλντιρίμ. Πάντως, ο ειδικός απεσταλμένος του ΟΗΕ για το Κυπριακό, Μπαρθ Αϊντα, εξέφρασε προ ημερών την «ισχυρή αίσθησή» του ότι Τσίπρας και Ερντογάν θα παραβρεθούν στη Διάσκεψη της 12ης Ιανουαρίου 2017.
Σε αναβρασμό προετοιμασιών βρίσκεται και το υπουργείο Εξωτερικών.

O Νίκος Κοτζιάς βρέθηκε στο τέλος της προηγούμενης εβδομάδος στη Νέα Υόρκη, όπου συναντήθηκε με το νέο γενικό γραμματέα του ΟΗΕ, Πορτογάλο, Αντόνιο Γκουτιέρες, και με τον Τούρκο ομόλογό του, Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Οσον αφορά την παρουσία ή μη του κ. Ερντογάν, περιορίστηκε να πει: «Αυτή είναι μια απόφαση που θα την πάρει ο πρόεδρος Ερντογάν ως προς το πώς θα το χειριστεί». Για, δε, τη συνάντησή του με τον κ. Γκουτιέρες, είπε: «Συζητήσαμε κύρια το Κυπριακό και τις ελληνικές απόψεις και θέσεις γιατί πρέπει να καταργηθεί το σύστημα των εγγυήσεων, να μην υπάρχουν παρεμβατικά δικαιώματα για οποιαδήποτε χώρα πάνω στην Κύπρο και να απομακρυνθούν τα ξένα στρατεύματα, πριν απ’ όλα τα τουρκικά κατοχικά στρατεύματα». Ο κ. Κοτζιάς, με πολυμελές επιτελείο ειδικών και συμβούλων, θα παραβρεθεί στη Διάσκεψη. Τηλεφωνική επικοινωνία με τον Τούρκο πρόεδρο είχε προ ημερών και ο γ.γ. του ΟΗΕ.

Δεν πιστεύουν σε λύση

Από χθες ήδη βρίσκεται στη Γενεύη ο Κύπριος Πρόεδρος, Νίκος Αναστασιάδης, ο οποίος κληθείς να σχολιάσει τι θα σημάνει ενδεχόμενη μη παρουσία στη Διάσκεψη του κ. Ερντογάν, είπε ότι «η ουσία είναι να υπάρχει βούληση από πλευράς Τουρκίας και όποιος θέλει ας την εκφράσει». Ο ίδιος, αφού υπογράμμισε ότι για «πρώτη φορά από την εισβολή, συνομιλητής της Κυπριακής Δημοκρατίας θα είναι η Τουρκία, ιδιαίτερα όσον αφορά τα ουσιώδη θέματα της ασφάλειας και στρατευμάτων», τόνισε ότι «ένα ευρωπαϊκό κράτος δεν χρειάζεται ούτε εγγυητές ούτε στρατεύματα».

Να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με πρόσφατη δημοσκόπηση της εταιρίας Marc στην Κύπρο, το 74,1% των ερωτηθέντων δεν θεωρεί ότι είναι κοντά μια λύση στο Κυπριακό, ενώ το 92,6% θέτει ως προϋπόθεση για την επίλυση του Κυπριακού την αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων από την Κύπρο.

Πάντως, στο θέμα της ασφάλειας – εγγυήσεων – κατοχικών στρατευμάτων, δύο φαίνεται να είναι οι «τάσεις». Η μια να αναθεωρηθεί το υφιστάμενο σύστημα εγγυήσεων, με μια μεταβατική περίοδο κατάργησής του και αποχώρησης των κατοχικών στρατευμάτων, αλλά με απαραίτητη προϋπόθεση, όπως φέρεται να προτείνει ο ΟΗΕ, την -ούτως ή άλλως- άμεση κατάργηση του «δικαιώματος μονομερούς επέμβασης». Στη διατήρηση του τελευταίου επιμένει η Αγκυρα.

Η άλλη είναι η ολοκληρωτική κατάργηση του καθεστώτος των εγγυήσεων και η σταδιακή απομάκρυνση των κατοχικών στρατευμάτων σε όσο το δυνατόν μικρότερο χρονικό διάστημα και με αυστηρό χρονοδιάγραμμα. Η τουρκική πλευρά που επιμένει στη διατήρηση των εγγυήσεων θέλει μεταβατική περίοδο 10-15 ετών και κατόπιν επαναξιολόγηση της κατάστασης. Ουσιαστικά, δηλαδή, μόνιμη διατήρηση των εγγυήσεων. Ταυτόχρονα, παζαρεύουν τον αριθμό των στρατευμάτων που θα παραμείνουν (από 20.000, δηλαδή η μισή τουρκική δύναμη, έως 6.000 ή και 2.500-3.000).

Η Λευκωσία φέρεται να επιθυμεί την άμεση αποχώρηση του 75% των κατοχικών δυνάμεων (μια τέτοια πρόβλεψη υπήρχε και το 2004 στο «Σχέδιο Ανάν») και, σύμφωνα με κυβερνητικές «διαρροές», πλήρη αποχώρηση σε πέντε – έξι χρόνια. Παράλληλα, παρουσία διεθνούς δύναμης στη Μεγαλόνησο. Η Αθήνα, από τη μεριά της, φέρεται να προτείνει πολύ συντομότερο χρόνο αποχώρησης, ενώ δίνει μεγάλη σημασία στον αριθμό των δυνάμεων που θα μείνει και πολύ περισσότερο στα οπλικά συστήματα που θα διαθέτουν. Το ελληνικό ΓΕΕΘΑ φέρεται να πιστεύει ότι σε ενάμισι-δυο χρόνια η αποχώρηση μπορεί να έχει ολοκληρωθεί.

Σταϊνμάιερ: Ελπίζουμε να γίνουν οι απαιτούμενοι συμβιβασμοί για το Κυπριακό

Αναφορά στις εξελίξεις για το Κυπριακό έκανε ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών, Φρανκ Βάλτερ Σταϊνμάιερ, τονίζοντας πως αν επιτευχθεί συμφωνία στη σύσκεψη της Γενεύης, θα είναι καλό, όχι μόνο για τους ανθρώπους στην Κύπρο, αλλά και για ολόκληρη την Ευρώπη.

Ο Γερμανός διπλωμάτης δήλωσε πως ελπίζει οι δύο πλευρές να μην χάσουν το σθένος τους και να γίνουν οι απαιτούμενοι συμβιβασμοί, ώστε να διευθετηθούν όσα ανοιχτά ζητήματα έχουν εναπομείνει. Αναγνωρίζει, ωστόσο, ότι «δεν θα είναι εύκολο», ενώ και μόνο το γεγονός, όπως τονίζει, ότi τα ζητήματα της ασφάλειας και των εγγυήσεων μπαίνουν στην ατζέντα της συζήτησης, με τη συμμετοχή και των τριών εγγυητριών δυνάμεων, της Ελλάδας, της Τουρκίας και της Βρετανίας, είναι ένα καλό σημάδι.

Κλείνοντας τη δήλωσή του, ο Φρανκ Βάλτερ Σταϊνμάιερ, επεσήμανε την ελπίδα του οι τρεις εγγυήτριες δυνάμεις να βοηθήσουν στην επίτευξη λύσης.