Κατά τη σημερινή πρώτη μέρα των τριήμερων συνομιλιών για το Κυπριακό μεταξύ των δύο κοινοτήτων, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έφθασε στο Παλάτι των Εθνών στις 8:50 το πρωί, ακολουθούμενος από τον κ. Ακιντζί λίγα λεπτά αργότερα. Τους δύο ηγέτες υποδέχθηκε ο Ειδικός Σύμβουλος του ΓΓ του ΟΗΕ για το Κυπριακό κ. Εσπεν Μπαρθ Άιντε, η Ειδική Αντιπρόσωπος του ΓΓ στην Κύπρο κα Ελίζαμπεθ Σπέχαρ και ο Γενικός Διευθυντής του Γραφείου των ΗΕ στη Γενεύη κ. Μάικλ Μόλερ.
Ακολούθως, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης και ο κ. Ακιντζί παρακάθισαν σε συνομιλίες στην παρουσία των διαπραγματευτών και μελών των διαπραγματευτικών ομάδων.Οι συνομιλίες, που θα διαρκέσουν από σήμερα μέχρι και τις 11 Ιανουαρίου, θα πραγματοποιούνται από τις 9πμ μέχρι τη 1μμ και από τις 6μμ μέχρι τις 8.30μμ (ώρες Ελβετίας) καθημερινώς.
Στη Γενεύη υπάρχουν τουλάχιστον 40 διαπιστευμένοι δημοσιογράφοι απο Ελλάδα και Κύπρο για να καλύψουν τις συνομιλίες, ενώ αυστηρά είναι και τα μέτρα ασφαλείας.
Πυρετός διαβουλεύσεων
Κατ΄ιδίαν συνάντηση είχαν ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας και ο πρόεδρος της αξιωματικής αντιπολίτευσης Κυριάκος Μητσοτάκης το μεσημέρι της Δευτέρας στο Μέγαρο Μαξίμου .
Οι δύο αρχηγοί, συζήτησαν τις εξελίξεις στο Κυπριακό ενόψει της πολυμερούς διάσκεψης στην Γενεύη. Κατά τον σύντομο διάλογο που είχαν πριν αρχίσει η συνάντηση, ο κ. Μητσοτάκης αναφέρθηκε στην ανάγκη να υπάρξει εθνική γραμμή.
Υποδεχόμενος τον κ. Μητσοτάκη, ο κ. Τσίπρας εξέφρασε την ελπίδα να πάνε όλα καλά στις διαπραγματεύσεις, σημειώνοντας: «Είμαστε στην τελική φάση. Ελπίζω ότι δεν θα είναι το τέλος της διαπραγμάτευσης».
«Είναι σημαντικό να υπάρξει μία εθνική γραμμή για το Κυπριακό» δήλωσε ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά τη συνάντησή του με τον πρωθυπουργό, Αλέξη Τσίπρα.
Ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας χαρακτήρισε «καλοδεχούμενη» την πρόσκληση του Πρωθυπουργού για ενημέρωση και πρόσθεσε ότι «έχει επιτευχθεί σημαντική πρόοδος, αλλά οι μεγάλες δυσκολίες είναι ακόμη μπροστά μας».
Χριστουγεννιάτικα μηνύματα σε διαφορετικό ύφος από Μπάιντεν και Τραμπ
Παράλληλα, ο κ. Μητσοτάκης μίλησε για την ανάγκη λύσης μακριά από τις παρωχημένες λογικές εγγυήσεων και επεμβατικών δικαιωμάτων, ενώ παράλληλα εξέφρασε και την ανησυχία του για την τουρκική αδιαλλαξία που κλιμακώνεται τις τελευταίες ώρες. Σύμφωνα με γαλάζιες πηγές, με τις οποίες το Koolnews.gr επικοινώνησε, «το πνεύμα της συνάντησης ήταν αυτό που η σοβαρότητα του θέματος επιτάσσει», ενώ, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, ο κ. Μητσοτάκης άκουσε την κυβερνητική προσέγγιση και εξέφρασε τις θέσεις της ΝΔ, με την πλήρη άποψη αυτού και της ΝΔ να αποτυπώνεται στη δήλωσή του.
Αναλυτικά η δήλωση Μητσοτάκη
«Η ενημέρωση των πολιτικών αρχηγών γίνεται την ημέρα που ξεκινούν στη Γενεύη οι κρίσιμες διαβουλεύσεις για το Κυπριακό.
Η δική μας θέση είναι γνωστή.
Απαιτείται λύση, καθώς συνεχίζεται για 43 χρόνια η παράνομη κατοχή του βόρειου τμήματος της Κύπρου.
Στις μέχρι σήμερα συζητήσεις έχει επιτελεστεί σημαντική πρόοδος.
Όμως, παραμένουν ακόμα σοβαρές εκκρεμότητες και αποκλίσεις.
Ελλάδα και Κύπρος θέλουν λύση. Όμως, δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή οποιαδήποτε πρόταση λύσης.
Υπάρχουν σαφείς όροι και ξεκάθαρες προϋποθέσεις.
Χρειάζεται λύση που θα αντέξει στο χρόνο. Λύση λειτουργική και βιώσιμη. Σύμφωνη με το διεθνές Δίκαιο και το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Σύμφωνη με τις ευρωπαϊκές αρχές και αξίες.
Λύση σταθερότητας και ειρήνης, μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ώστε Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι να απολαμβάνουν τους καρπούς της ευρωπαϊκής συμμετοχής χωρίς κατοχικά στρατεύματα και παρωχημένες λογικές εγγυήσεων και επεμβατικών δικαιωμάτων.
Τέτοιες λογικές δεν μπορεί να υπάρχουν σε μια επανενωμένη Κύπρο, κράτος – μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Σε αυτήν την δύσβατη πορεία ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης έχει τη στήριξή μας για να επιτευχθεί μια συμφωνία με αυτά τα χαρακτηριστικά.
Εκτιμούμε ιδιαίτερα το γεγονός ότι καταβάλλει μεγάλη και επίμονη προσπάθεια.
Δυστυχώς δεν μπορώ να πω το ίδιο για τη στάση της άλλης πλευράς. Οι δηλώσεις αδιαλλαξίας εντείνονται ειδικά τις τελευταίες ημέρες και ενώ εισερχόμαστε στο πιο κρίσιμο στάδιο αυτής της προσπάθειας.
43 χρόνια μετά την παράνομη εισβολή και κατοχή, η Κύπρος δικαιούται και αξίζει ένα καλύτερο παρόν και ένα ακόμα καλύτερο μέλλον».
Σύμφωνα με κεντρική γαλάζια πηγή, στη συνάντηση Τσίπρα-Μητσοτάκη έγινε συζήτηση για την εκπροσώπηση της Ελλάδας στην πολυμερή της Πέμπτης, με το βασικό συμπέρασμα που εξάγεται να είναι πως η παρουσία του κ. Τσίπρα συναρτάται με την παρουσία του κ. Ερντογάν, ενώ επίσης συζητήθηκε και η δυναμική της εξέλιξης της διαπραγμάτευσης, με το βασικό συμπέρασμα να είναι πως οι επαφές της Γενεύης θα είναι ένα ενδιάμεσο βήμα στην προσπάθεια άρσης του αδιεξόδου. Όσο για το ζήτημα των εγγυήσεων και της ασφάλειας, η ίδια πηγή έδειχνε στη δήλωση του κ. Μητσοτάκη, όπου γίνεται με σαφήνεια λόγος για λύση μακριά από την «παρωχημένη λογική εγγυήσεων και επεμβατικών δικαιωμάτων».
Γεννηματά: «Για το Κυπριακό υπάρχει εθνική γραμμή»
«Εμείς αγωνιούμε να βρούμε διέξοδο στο Κυπριακό, κάνουμε προσπάθειες», ανέφερε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας κατά τον διάλογο που είχαν μπροστά στις κάμερες, στην έναρξη της συνάντησής τους με την πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ Φώφη Γεννηματά, στο Μέγαρο Μαξίμου.
Η κυρία Γεννηματά, από την πλευρά της, τόνισε πως «είναι θετικό ότι ξαναρχίζουν οι συνομιλίες μετά την αποτυχία με ευθύνη της Τουρκίας».
Ο πρωθυπουργός σημείωσε ότι «εξαρτώνται σχεδόν τα περισσότερα από τη στάση της άλλης πλευράς» και τόνισε πως ο Πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης και εμείς «θέλουμε τη λύση, αλλά αυτή πρέπει να είναι σύμφωνη με το διεθνές δίκαιο και να διασφαλίζει μια βιώσιμη προοπτική».
«Και με το ευρωπαϊκό κεκτημένο», προσέθεσε η πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, συμπληρώνοντας ότι «είναι σημαντικό να συνεχιστούν οι συνομιλίες, αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό».
«Για το Κυπριακό υπάρχει εθνική γραμμή. Διεκδικούμε δίκαιη, βιώσιμη, λειτουργική λύση σύμφωνη με τις αποφάσεις του ΟΗΕ, το ευρωπαικό κεκτημένο αποδεκτή από τους πολίτες της Κύπρου, χωρίς αναχρονιστικές εγγυήσεις τρίτων χωρών και με αποχώρηση των στρατευμάτων κατοχής. Τόνισα προς τον πρωθυπουργό ότι η Ελλάδα οφείλει αυτή την κρίσιμη ώρα να σταθεί στο πλάι του Κυπριακού λαού και της πολιτικής ηγεσίας του. Με ανάληψη πρωτοβουλιών ώστε όλοι οι διεθνείς παράγοντες και κυρίως η ΕΕ να συμβάλλουν ώστε να καμφθεί η τουρκική αδιαλλαξία Εμείς ως Δημοκρατική Συμπαράταξη παραμένουμε σταθεροί στη θέση: «η Κύπρος αποφασίζει, Ελλάδα στηρίζει», σημείωσε η κ. Γεννηματά, αμέσως μετά την ολοκλήρωση της συνάντησης, με αναρτήσεις της στο twitter.
Με γρίφο τον Ερντογάν ξεκινούν οι συνομιλίες για το Κυπριακό
Με σοβαρές διαφορές (εκτός των άλλων μεγάλων θεμάτων του Κυπριακού) και στο θέμα της ασφάλειας – καθεστώτος εγγυήσεων – κατοχικών στρατευμάτων ανάμεσα στην ελληνική και την τουρκική πλευρά, αλλά και με την ασάφεια που καλλιεργεί η Αγκυρα γύρω από τη συμμετοχή ή μη του Τούρκου προέδρου στις συνομιλίες για το Κυπριακό, ξεκινάει σήμερα στη Γενεύη ο δικοινοτικός διάλογος, για να καταλήξει, στις 12 του μηνός, σε Διάσκεψη με τη συμμετοχή του ΟΗΕ, της Ελλάδας, της Τουρκίας, της Λευκωσίας, των Κατεχομένων και πιθανώς της Ε.Ε.
Στην Αθήνα, εντατικές προετοιμασίες γίνονται προκειμένου να μετάσχει στη Διάσκεψη ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, αν και το Μέγαρο Μαξίμου «διαρρέει» ότι συναρτά την οποιαδήποτε απόφασή του από τη στάση της Αγκυρας. Εάν, δηλαδή, θα πάει στη Διάσκεψη ο Ταγίπ Ερντογάν ή όχι. Προς το παρόν, η Αγκυρα φέρεται να έχει διαμηνύσει στον ΟΗΕ ότι θα εκπροσωπηθεί στη Γενεύη από τον Τούρκο πρωθυπουργό, Μπεναλί Γιλντιρίμ. Πάντως, ο ειδικός απεσταλμένος του ΟΗΕ για το Κυπριακό, Μπαρθ Αϊντα, εξέφρασε προ ημερών την «ισχυρή αίσθησή» του ότι Τσίπρας και Ερντογάν θα παραβρεθούν στη Διάσκεψη της 12ης Ιανουαρίου 2017.
Σε αναβρασμό προετοιμασιών βρίσκεται και το υπουργείο Εξωτερικών.
O Νίκος Κοτζιάς βρέθηκε στο τέλος της προηγούμενης εβδομάδος στη Νέα Υόρκη, όπου συναντήθηκε με το νέο γενικό γραμματέα του ΟΗΕ, Πορτογάλο, Αντόνιο Γκουτιέρες, και με τον Τούρκο ομόλογό του, Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Οσον αφορά την παρουσία ή μη του κ. Ερντογάν, περιορίστηκε να πει: «Αυτή είναι μια απόφαση που θα την πάρει ο πρόεδρος Ερντογάν ως προς το πώς θα το χειριστεί». Για, δε, τη συνάντησή του με τον κ. Γκουτιέρες, είπε: «Συζητήσαμε κύρια το Κυπριακό και τις ελληνικές απόψεις και θέσεις γιατί πρέπει να καταργηθεί το σύστημα των εγγυήσεων, να μην υπάρχουν παρεμβατικά δικαιώματα για οποιαδήποτε χώρα πάνω στην Κύπρο και να απομακρυνθούν τα ξένα στρατεύματα, πριν απ’ όλα τα τουρκικά κατοχικά στρατεύματα». Ο κ. Κοτζιάς, με πολυμελές επιτελείο ειδικών και συμβούλων, θα παραβρεθεί στη Διάσκεψη. Τηλεφωνική επικοινωνία με τον Τούρκο πρόεδρο είχε προ ημερών και ο γ.γ. του ΟΗΕ.
Δεν πιστεύουν σε λύση
Από χθες ήδη βρίσκεται στη Γενεύη ο Κύπριος Πρόεδρος, Νίκος Αναστασιάδης, ο οποίος κληθείς να σχολιάσει τι θα σημάνει ενδεχόμενη μη παρουσία στη Διάσκεψη του κ. Ερντογάν, είπε ότι «η ουσία είναι να υπάρχει βούληση από πλευράς Τουρκίας και όποιος θέλει ας την εκφράσει». Ο ίδιος, αφού υπογράμμισε ότι για «πρώτη φορά από την εισβολή, συνομιλητής της Κυπριακής Δημοκρατίας θα είναι η Τουρκία, ιδιαίτερα όσον αφορά τα ουσιώδη θέματα της ασφάλειας και στρατευμάτων», τόνισε ότι «ένα ευρωπαϊκό κράτος δεν χρειάζεται ούτε εγγυητές ούτε στρατεύματα».
Να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με πρόσφατη δημοσκόπηση της εταιρίας Marc στην Κύπρο, το 74,1% των ερωτηθέντων δεν θεωρεί ότι είναι κοντά μια λύση στο Κυπριακό, ενώ το 92,6% θέτει ως προϋπόθεση για την επίλυση του Κυπριακού την αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων από την Κύπρο.
Πάντως, στο θέμα της ασφάλειας – εγγυήσεων – κατοχικών στρατευμάτων, δύο φαίνεται να είναι οι «τάσεις». Η μια να αναθεωρηθεί το υφιστάμενο σύστημα εγγυήσεων, με μια μεταβατική περίοδο κατάργησής του και αποχώρησης των κατοχικών στρατευμάτων, αλλά με απαραίτητη προϋπόθεση, όπως φέρεται να προτείνει ο ΟΗΕ, την -ούτως ή άλλως- άμεση κατάργηση του «δικαιώματος μονομερούς επέμβασης». Στη διατήρηση του τελευταίου επιμένει η Αγκυρα.
Η άλλη είναι η ολοκληρωτική κατάργηση του καθεστώτος των εγγυήσεων και η σταδιακή απομάκρυνση των κατοχικών στρατευμάτων σε όσο το δυνατόν μικρότερο χρονικό διάστημα και με αυστηρό χρονοδιάγραμμα. Η τουρκική πλευρά που επιμένει στη διατήρηση των εγγυήσεων θέλει μεταβατική περίοδο 10-15 ετών και κατόπιν επαναξιολόγηση της κατάστασης. Ουσιαστικά, δηλαδή, μόνιμη διατήρηση των εγγυήσεων. Ταυτόχρονα, παζαρεύουν τον αριθμό των στρατευμάτων που θα παραμείνουν (από 20.000, δηλαδή η μισή τουρκική δύναμη, έως 6.000 ή και 2.500-3.000).
Η Λευκωσία φέρεται να επιθυμεί την άμεση αποχώρηση του 75% των κατοχικών δυνάμεων (μια τέτοια πρόβλεψη υπήρχε και το 2004 στο «Σχέδιο Ανάν») και, σύμφωνα με κυβερνητικές «διαρροές», πλήρη αποχώρηση σε πέντε – έξι χρόνια. Παράλληλα, παρουσία διεθνούς δύναμης στη Μεγαλόνησο. Η Αθήνα, από τη μεριά της, φέρεται να προτείνει πολύ συντομότερο χρόνο αποχώρησης, ενώ δίνει μεγάλη σημασία στον αριθμό των δυνάμεων που θα μείνει και πολύ περισσότερο στα οπλικά συστήματα που θα διαθέτουν. Το ελληνικό ΓΕΕΘΑ φέρεται να πιστεύει ότι σε ενάμισι-δυο χρόνια η αποχώρηση μπορεί να έχει ολοκληρωθεί.
Επαφές για την κρίση
Σύμφωνα με τον κ. Κοτζιά, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσίασαν οι επαφές του με πρόσωπα του επιτελείου Τραμπ και τους Ελληνοαμερικανούς που είναι σε αυτό. «Είδα μεγάλο κομμάτι από το επιτελείο της νέας κυβέρνησης», είπε. «Συναντήθηκα με το σύμβουλο Εθνικής Ασφαλείας, κ. Φλιν, και την αναπληρώτριά του. Αυτό που συζητήσαμε με τον κ. Φλιν είναι ότι το επόμενο χρονικό διάστημα, μόλις ορκιστεί η νέα κυβέρνηση του κ. Τραμπ, θα υπάρξουν προσκλήσεις για επίσκεψη τόσο δικιάς μου για θέματα εξωτερικής και διεθνούς πολιτικής όσο και του υπουργού Οικονομικών για ζητήματα που συνδέονται με το ΔΝΤ, την κρίση χρέους και τους σχετικούς χειρισμούς».