Χαρακτηρίζοντας το 2016 μια χρονιά που πολλοί σχημάτισαν την εντύπωση ότι ο κόσμος «γύρισε ανάποδα», η Μέρκελ κάλεσε τους Γερμανούς να αφήσουν κατά μέρος τον λαϊκισμό και τόνισε ότι η Γερμανία έχει συμφέρον να αναλάβει ηγετικό ρόλο στην αντιμετώπιση των πολλών προκλήσεων τις οποίες αντιμετωπίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση.
«Πολλοί συνέδεσαν το 2016 με την αίσθηση πως ο κόσμος γύρισε ανάποδα ή ότι όσα θεωρούνταν επί μακρόν επιτεύγματα πλέον αμφισβητούνται. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, για παράδειγμα», σημείωσε η καγκελάριος.

«Ή επίσης η κοινοβουλευτική δημοκρατία, που κατηγορείται πως δε νοιάζεται πια για τα συμφέροντα των πολιτών αλλά υπηρετεί μόνο τα συμφέροντα των ολίγων. Τι διαστρέβλωση», πρόσθεσε, αναφερόμενη εμμέσως πλην σαφώς στους ισχυρισμούς του ακροδεξιού κόμματος Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), το οποίο κατάφερε να υφαρπάξει ψήφους από τους συντηρητικούς των οποίων ηγείται η καγκελάριος.

Αρκετοί ένθεν κακείθεν του Ατλαντικού χαρακτήρισαν τη Μέρκελ μια άγκυρα σταθερότητας και μια φωνή της λογικής σε μια χρονιά που ο Ντόναλντ Τραμπ εξελέγη πρόεδρος των ΗΠΑ, οι πολίτες της Βρετανίας ψήφισαν υπέρ της αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ κι οι σχέσεις της Δύσης με τη Ρωσία επιδεινώθηκαν φθάνοντας σε ένα ναδίρ δίχως προηγούμενο μετά τον ψυχρό πόλεμο.

Η καγκελάριος της Γερμανίας έκρινε πως το Brexit είναι μια «βαθιά τομή» και σημείωσε πως παρότι η ΕΕ είναι «αργή και δύσκολη», τα μέλη της πρέπει να επικεντρωθούν στα κοινά τους συμφέροντα, τα οποία ξεπερνούν τα εθνικά, όπως επέμεινε.

«Ναι, η Ευρώπη θα έπρεπε να επικεντρωθεί σε αυτό που μπορεί να είναι αληθινά καλύτερο του εθνικού κράτους», ανέφερε η Μέρκελ. «Εμείς οι Γερμανοί δεν πρέπει ποτέ να αφεθούμε να πιστέψουμε ότι ο καθένας θα έχει καλύτερο μέλλον εάν βαδίσει μόνος», πρόσθεσε.

Αυτή ήταν η δεύτερη αιχμή της καγκελαρίου εναντίον του AfD, το οποίο τάσσεται υπέρ της αποχώρησης της Γερμανίας από την ΕΕ και του κλεισίματος των συνόρων της χώρας για τους αιτούντες άσυλο. Η Γερμανία υποδέχθηκε πάνω από ένα εκατομμύριο πρόσφυγες τα τελευταία δύο χρόνια.

Η υποδοχή ενός αριθμού προσφύγων και μεταναστών δίχως προηγούμενο έπληξε τη δημοφιλία της Μέρκελ και αύξησε τα ποσοστά του AfD, το οποίο επιμένει στο ότι το Ισλάμ δεν είναι συμβατό με το Σύνταγμα της Γερμανίας. Μολαταύτα, οι συντηρητικοί των οποίων ηγείται η καγκελάριος αναμένεται να κερδίσουν τις βουλευτικές εκλογές οι οποίες θα διεξαχθούν σε εννιά μήνες.

Η Άγγελα Μέρκελ, η οποία θα διεκδικήσει την τέταρτη θητεία της στην καγκελαρία, θέτει το ζήτημα της ασφάλειας στο επίκεντρο του προεκλογικού προγράμματος της Ένωσης Χριστιανοδημοκρατών (CDU).

Στο μήνυμά της, η καγκελάριος δεσμεύτηκε πως η κυβέρνησή της θα θεσπίσει μέτρα για να αυξηθεί η ασφάλεια μετά την επίθεση ενός Τυνήσιου, η αίτηση του οποίου να του χορηγηθεί άσυλο απορρίφθηκε, με ένα φορτηγό σε χριστουγεννιάτικη αγορά της γερμανικής πρωτεύουσας τη 19η Δεκεμβρίου. Η ευθύνη για την επίθεση, στην οποία βρήκαν τον θάνατο 12 άνθρωποι, αναλήφθηκε από τη τζιχαντιστική οργάνωση Ισλαμικό Κράτος.

Ο δράστης της επίθεσης έπεσε νεκρός από πυρά ανδρών της ιταλικής αστυνομίας στο Μιλάνο την 23η Δεκεμβρίου. Οι αρχές προσπαθούν να εξακριβώσουν εάν είχε συνεργούς.

Η Μέρκελ κάλεσε τους Γερμανούς να επιδείξουν «συνοχή» απέναντι στους «φονιάδες που είναι γεμάτοι μίσος» και να μην εγκαταλείψουν τις δημοκρατικές αξίες έπειτα από την πολύνεκρη επίθεση. Υποσχέθηκε ότι θα αυξηθεί «η ασφάλεια» αλλά και «η ελευθερία» στη χώρα της.

«Με κοινή αποφασιστικότητα, θα αντιτείνουμε τη συμπόνια μας και τη συνοχή μας στον κόσμο μίσους των τρομοκρατών», επέμεινε η Μέρκελ.

Μια δημοσκόπηση της εταιρίας YouGov η οποία διενεργήθηκε μετά την επίθεση κατέδειξε ότι το 73% των Γερμανών τάσσεται υπέρ του να δοθούν περισσότεροι πόροι στην αστυνομία, ενώ το 60% υποστηρίζει την επιτήρηση δημόσιων χώρων με κλειστά κυκλώματα τηλεόρασης.

Τον Ιούλιο διαπράχθηκαν άλλες δύο επιθέσεις στη Γερμανία την ευθύνη για τις οποίες ανέλαβε το ΙΚ.