Στην Ευρώπη τα «σημάδια» του είναι έντονα. Ο Ντέιβιντ Κάμερον στη Βρετανία και ο Ματέο Ρέντσι στην Ιταλία έχουν ήδη παραιτηθεί, ενώ ο Φρανσουά Ολάντ ανακοίνωσε ότι δεν θα διεκδικήσει νέα θητεία ως πρόεδρος της Γαλλίας.

Αυτές όμως δεν είναι οι μοναδικές χώρες για τις οποίες το 2016 σηματοδότησε αλλαγή στην ηγεσία. Η Deutsche Welle υπενθύμισε τις 14 περιπτώσεις στις οποίες εξαιτίας παραιτήσεων, ήττας στις εκλογές, καθαιρέσεων, ολοκλήρωσης θητείας ή θανάτου υπήρξε αλλαγή.

Παρκ Γκιουν- χιέ, Νότια Κορέα -καθαιρέθηκε
Στις 8 Δεκεμβρίου το κοινοβούλιο της χώρας αποφάσισε την καθαίρεση της προέδρου, μετά από την καταγγελία εμπλοκής της σε σκάνδαλο διαφθοράς. Τις τελευταίες εβδομάδες με μαζικές διαμαρτυρίες σε όλη τη χώρα οι πολίτες ζητούσαν την παραίτησή της.

Ματέο Ρέντσι, Ιταλία -παραιτήθηκε
Ο Ιταλός πρωθυπουργός παραιτήθηκε στις 7 Δεκεμβρίου. Ρίσκαρε το μέλλον του στην πρωθυπουργία με το δημοψήφισμα για τη συνταγματική αναθεώρηση, με τους ψηφοφόρους να απορρίπτουν τις προτάσεις του.

Γιαχία Τζαμέ, Γκάμπια -ηττήθηκε
Στις εκλογές της 1ης Δεκεμβρίου ηττήθηκε από τον Ανταμά Μπάροου. Είχε ανέβει στην εξουσία με στρατιωτικό πραξικόπημα το 1994. κάποτε είχε πει «Ο Αλλάχ με εξέλεξε και μόνο ο Αλλάχ μπορεί να με απομακρύνει». Εχει κατηγορηθεί για παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων, μεταξύ άλλων και για βασανιστήρια.

Φρανσουά Ολάντ, Γαλλία -τέλος θητείας
Οι Γάλλοι πάνε στις κάλπες τον ερχόμενο Απρίλιο αλλά ο πρόεδρος Ολάντ, του οποίου η δημοτικότητα έπεσε ακόμη και στο 4% τον Νοέμβριο, ανακοίνωσε στις 2 Δεκεμβρίου ότι δεν θα διεκδικήσει μία δεύτερη θητεία.

Μπαράκ Ομπάμα, ΗΠΑ -τέλος θητείας
Αν και δεν θα φύγει από τη θέση του επίσημα πριν από τον Ιανουάριο, ο διάδοχός του ήδη έχει πιάσει δουλειά. Ο Ντόναλντ Τραμπ έκανε την έκπληξη κερδίζοντας τις εκλογές τον Νοέμβριο. Εχοντας ήδη εκτίσει δύο θητείες, ο Ομπάμα δεν είχε δικαίωμα να διεκδικήσει την επανεκλογή του.

Ισλάμ Καρίμοφ, Ουζμπεκιστάν -πέθανε
O αυταρχικός πρόεδρος της χώρας πέθανε στις 2 Σεπτεμβρίου, σε ηλικία 78 ετών. Ηταν στην εξουσία από το 1991, όταν η χώρα έγινε ανεξάρτητη μετά από τη διάλυση της Σοβιετικής Ενωσης.

Ντίλμα Ρούσεφ, Βραζιλία -καθαιρέθηκε
Η γερουσία ψήφισε την καθαίρεσή της, μετά από την εμπλοκή της σε σκάνδαλο διαφθοράς. Η ίδια αποκάλεσε τη διαδικασία «κοινοβουλευτικό πραξικόπημα».

Μπόικο Μπορίσοφ, Βουλγαρία -παραιτήθηκε
Ο πρωθυπουργός της χώρας παραιτήθηκε μετά από τις προεδρικές εκλογές της 13ης Νοεμβρίου, τις οποίες κέρδισε ο υποψήφιος της αντιπολίτευσης, Ρούμεν Ράντεφ.

Νικολάε Τιμόφτι, Μολδαβία -τέλος θητείας
Εξελέγη πρόεδρος από το κοινοβούλιο το 2012. Το δικαστήριο όμως έκρινε αυτή την πρακτική ως μη συνταγματική φέτος, ανοίγοντας τον δρόμο για τις πρώτες απευθείας προεδρικές εκλογές στη χώρα από το 1996. στις 30 Οκτωβρίου ο Ιγκόρ Ντόντον κέρδισε τις εκλογές.

Μίλο Τζουκάνοβιτς, Μαυροβούνιο -παραιτήθηκε
Παραιτήθηκε μετά από τις κοινοβουλευτικές εκλογές στις 16 Οκτωβρίου, στις οποίες το κόμμα του δεν κατάφερε να εξασφαλίσει απόλυτη πλειοψηφία.

Ντέιβιντ Κάμερον, Βρετανία -παραιτήθηκε
Οι Βρετανοί ψήφισαν υπέρ της αποχώρησης από την ΕΕ στο δημοψήφισμα του περασμένου καλοκαιριού. Ο Κάμερον που ηγήθηκε ανεπιτυχώς της καμπάνιας για την παραμονή, την επόμενη ημέρα ανακοίνωσε την παραίτησή του. Αργότερα παραιτήθηκε και από τη θέση του βουλευτή.

Μπόνι Γιαγί, Μπενίν -τέλος θητείας
Μετά από δύο θητείες, υποχρεώθηκε να παραιτηθεί φέτος.

Καθρίν Σάμπα- Πάντζα, Κεντροαφρικανική Δημοκρατία -προσωρινή πρόεδρος
Ορίστηκε πρόεδρος το 2014, εν μέσω του εμφυλίου ανάμεσα σε μουσουλμάνοςυ και χριστιανούς αντάρτες.

Ικιλίλου Ντοϊνέν, Κομόρες -τέλος θητείας
Η πενταετής θητεία του ολοκληρώθηκε φέτος, θα τον διαδεχθεί ο Αζαλί Ασουμανί, ο οποίος είχε ανέβει στην εξουσία το 1999 μετά από ένα αναίμακτο πραξικόπημα.