Το Συμβούλιο της Επικρατείας της Τουρκίας αποφάσισε σήμερα ότι η μετατροπή της Αγίας Σοφίας της Κωνσταντινούπολης σε μουσείο το 1934 (από τον Κεμάλ Ατατούρκ) ήταν παράνομη. Με άλλα λόγια αυτή η απόφαση ανοίγει το δρόμο για τη μετατροπή της σε τζαμί.

Το επίμαχο διάταγμα του Ερντογάν

Με ανάρτηση στο Twitter ο Τούρκος Πρόεδρος Ερντογάν, ανακοίνωσε ότι υπέγραψε την απόφαση ώστε η Αγία Σοφία να μην θεωρείται πλέον μουσείο και μεταβιβάστηκε στην γενική Διεύθυνση Θρησκευτικὠν υπηρεσιών.

Hayırlı olsun. pic.twitter.com/MzP6nzn9Jc

— Recep Tayyip Erdoğan (@RTErdogan) July 10, 2020

Πριν ανακοινωθεί η απόφαση ο γαμπρός του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και υπουργός Οικονομικών έκανε ένα tweet χρησιμοποιώντας τον στίχο του ποιητή Necip Fazıl Kısakürek: «Υπομονή νέοι μου! Δεν ξέρω αν θα γίνει σήμερα ή αύριο αλλά η Αγιά Σοφιά θα ανοίξει».

Το σκεπτικό της απόφασης

Παρά τις έντονες αντιδράσεις που εκφράζονται διεθνώς, η τουρκική δικαιοσύνη άνοιξε την Παρασκευή το δρόμο για την αλλαγή του μουσειακού καθεστώτος της Αγίας Σοφίας και την μετατροπή του σε τζαμί.

Το σκεπτικό της απόφασης σύμφωνα με την Hurriyet είναι ότι η Αγία Σοφία ήταν ιδιοκτησία του Ιδρύματος Φατίχ Σουλτάν Μεχμέτ και είχε οριστεί να χρησιμοποιείται αποκλειστικά ως τζαμί.

Η απόφαση να δοθεί μουσειακό καθεστώς στην Αγία Σοφία ελήφθη από τον πρώην πρόεδρο Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ το 1934. Το Ανώτατο Δικαστήριο έκρινε τώρα ότι η κυβέρνηση του 1934 δεν είχε την δικαιοδοσία να αλλάξει το καθεστώς μιας «θρησκευτικής δομής».

ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΑ: ΑΥΤΗ ΕΙΝΑΙ Η ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΤΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ – ΘΑ ΚΑΝΕΙ ΔΙΑΓΓΕΛΜΑ Ο ΕΡΝΤΟΓΑΝ 

Η δικαστική απόφαση αναμένεται να δημοσιευθεί στην επίσημη εφημερίδα της κυβέρνησης τις επόμενες ημέρες. Δεν είναι ακόμη σαφές εάν η κυβέρνηση Ερντογάν θα εκδώσει διάταγμα για τη λειτουργία της Αγίας Σοφίας ως τζαμί. Τις προθέσεις του αναμένεται να γνωστοποιήσει ο ίδιος ο Τούρκος πρόεδρος απόψε σε ομιλία του.

Ο τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν θα εκφωνήσει ομιλία αργότερα σήμερα, μετά την απόφαση του τουρκικού Συμβουλίου της Επικρατείας που άνοιξε τον δρόμο για να μετατραπεί σε τζαμί η Αγία Σοφία στην Κωνσταντινούπολη.

Ο Ερντογάν πρόκειται να εκφωνήσει την ομιλία του λίγο πριν από τις 9 μ.μ. (τοπική ώρα και ώρα Ελλάδας), ανακοίνωσε ο επικεφαλής του γραφείου Τύπου της τουρκικής προεδρίας.

Νωρίτερα, σαφές μήνυμα στην Τουρκία πως η Αγιά Σοφιά πρέπει να παραμείνει μουσείο έστειλε η UNESCO. Σε κάθε περίπτωση, διεμήνυσε, ό,τι κι αν γίνει, η Τουρκία θα πρέπει να την ενημερώσει εκ των προτέρων.

Η UNESCO πρέπει να ειδοποιηθεί για οποιαδήποτε μετατροπή στο μουσείο της Αγίας Σοφίας, για την οποία πιθανόν θα πρέπει να υπάρξει νέα αξιολόγηση από πλευράς της Επιτροπής Παγκόσμιας Κληρονομιάς, ήταν το μήνυμα που έστειλε την Πέμπτη (09.07.2020) η Εκπαιδευτική, Επιστημονική και Επιμορφωτική Οργάνωση των Ηνωμένων Εθνών στην Τουρκία.

Η UNESCO τόνισε στο Reuters ότι η Αγιά Σοφιά έχει ενταχθεί στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς ως μουσείο, γεγονός που συνεπάγεται ότι το κράτος όπου βρίσκεται έχει συγκεκριμένες δεσμεύσεις και νομικές υποχρεώσεις. Αυτό σημαίνει πως το κράτος οφείλει «να διασφαλίζει ότι καμία μετατροπή δεν θα υπονομεύσει την εξέχουσα οικουμενική αξία κάθε μνημείου που έχει περιληφθεί στον κατάλογο στην επικράτειά του», εξήγησε η υπηρεσία του ΟΗΕ.