Θα ακολουθήσει μετάβαση του Ιταλού κεντροαριστερού πρωθυπουργού στο προεδρικό μέγαρο Κυρηνάλιο, όπως ο ίδιος έχει δηλώσει, για την επίσημη υποβολή της παραίτησής του.

Στο μεταξύ, σε σύντομη γραπτή δήλωσή του, ο Ιταλός πρόεδρος της Δημοκρατίας Σέρτζιο Ματαρέλα υπογραμμίζει: «υπάρχουν γεγονότα και δεσμεύσεις και οι θεσμοί πρέπει να εγγυηθούν τον σεβασμό τους, προσφέροντας απαντήσεις στο ύψος των περιστάσεων».

Σε πρώτη ανάγνωση, η δήλωση αυτή φαίνεται πως δείχνει ότι ο Ιταλός πρόεδρος δεν προσανατολίζεται στην άμεση προκήρυξη βουλευτικών εκλογών.

Οι εξελίξεις που προηγήθηκαν της παραίτησης

Η παραίτηση του Ιταλού πρωθυπουργού Ματέο Ρέντσι θα προκαλέσει μια περίοδο πολιτικής αβεβαιότητας στην Ιταλία. Βάσει του συντάγματος, ο πρόεδρος της χώρας Σέρτζιο Ματαρέλα είναι αυτός που ορίζει τι θα συμβεί στη συνέχεια και έχει πολλές επιλογές.

Ο Ρέντσι παραμένει στην εξουσία

Μετά την παραίτησή του, την οποία ο Ρέντσι πρέπει να υποβάλει στο υπουργικό συμβούλιο, ο Ματαρέλα ενδέχεται να του ζητήσει να σχηματίσει νέα κυβέρνηση.

Είναι σε θέση να εξασφαλίσει την εμπιστοσύνη του Κοινοβουλίου, είτε με την παρούσα πλειοψηφία του, είτε με μία νέα πλειοψηφία στην οποία θα περιληφθεί και η Forza Italia του Σίλβιο Μπερλουσκόνι, όπως αυτός το έχει αφήσει να εννοηθεί τις τελευταίες ημέρες.

Όμως μετά την ανακοίνωση που έκανε σήμερα τα ξημερώματα ο Ρέντσι, αυτό το ενδεχόμενο δεν μοιάζει πιθανό. “Η εμπειρία μου ως επικεφαλής της κυβέρνησης σταματά εδώ”, δήλωσε. Επίσης η συντριπτική νίκη του “όχι”, με 60% σύμφωνα με τα προσωρινά αποτελέσματα, απομακρύνει την πιθανότητα αυτή.

Ορισμός κυβέρνησης τεχνοκρατών

Είναι το πιθανότερο σενάριο. Ο Σέρτζιο Ματαρέλα διορίζει πρωθυπουργό πρόσωπο που θα έχει την υποστήριξη της σημερινής πλειοψηφίας ή μίας νέας διευρυμένης πλειοψηφίας.

Πολλά ονόματα κυκλοφορούν στο πλαίσιο του σεναρίου αυτού: του σημερινού υπουργού Οικονομικών Πιερ Κάρλο Πάντοαν, του υπουργού Οικονομικής Ανάπτυξης Κάρλο Καλέντα, του προέδρου της Γερουσίας Πιέτρο Γκράσο.
Η κυβέρνηση αυτή αναμένεται να αναλάβει την κατάρτιση και την υιοθέτηση του προϋπολογισμού του 2017 και την τροποποίηση του εκλογικού νόμου εν όψει πρόωρων εκλογών.

Όμως θα μπορούσε επίσης να ασκήσει εξουσία μέχρι το τέλος της τρέχουσας κοινοβουλευτικής περιόδου, το 2018, προς μεγάλη δυσαρέσκεια του λαϊκιστικού Κινήματος των Πέντε Αστέρων, που ζητά να διεξαχθούν εκλογές το συντομότερο δυνατό.

Άμεση διάλυση του Κοινοβουλίου

Είναι το πιο απίθανο σενάριο: η πρόσφατη εκλογική μεταρρύθμιση προσφέρει μεγάλο πριμ στην πλειοψηφία στη Βουλή των Αντιπροσώπων , ενώ η ματαίωση της συνταγματικής μεταρρύθμισης της Γερουσίας διατηρεί εκεί το αναλογικό σύστημα, καθιστώντας τα δύο σώματα του ιταλικού κοινοβουλίου ασύμβατα.

Το Κίνημα των Πέντε Αστέρων, το οποίο οι δημοσκοπήσεις δίνουν νικητή σε περίπτωση εκλογών με το ισχύον πλειοψηφικό σύστημα, επιδιώκει την προσφυγή στις κάλπες το συντομότερο δυνατόν. Ομως όλες οι άλλες πολιτικές παρατάξεις είναι αντίθετες με τη διεξαγωγή εκλογών πριν από την επιστροφή σε ένα αναλογικότερο εκλογικό σύστημα ακριβώς επειδή φοβούνται μια νίκη του Κινήματος των Πέντε Αστέρων.

Προτιμούν να προηγηθεί η τροποίηση του εκλογικού νόμου από τη Βουλή των Αντιπροσώπων προς μια αναλογική μορφή.

Ο Ματαρέλα είναι αυτός που θα αποφασίσει το τελικό σενάριο. Πρέπει όμως να διασφαλίσει ότι θα υπάρχει πλειοψηφία για τον σχηματισμό κυβέρνησης τεχνοκρατών αν επιθυμεί, όπως πολλοί αναλυτές εκτιμούν, να διεξαχθούν πρόωρες εκλογές του χρόνου.

Η επόμενη ημέρα της Ιταλίας μετά το «Νο»

Η πανωλεθρία για τον Ματέο Ρέντσι στο δημοψήφισμα-παγίδα που έστησε ο ίδιος για τη συνταγματική μεταρρύθμιση σημαδεύουν τις εξελίξεις τις επόμενες μέρες στην Ευρώπη. Το τελικό αποτέλεσμα προβλέπεται να διαμορφωθεί υπέρ του «όχι» κοντά στο 60% -ήττα ακόμη μεγαλύτερη από εκείνη που προέβλεψαν τα exit poll. Ο Ματέο Ρέντσι εμφανίστηκε στο Παλάτσo Κίτζι και ανακοίνωσε την παραίτησή του.

Οι εξελίξεις από το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος ενδέχεται να προκαλέσουν έντονες πιέσεις στην ιταλική οικονομία αλλά και ολόκληρη την ευρωζώνη.

Οι αναλυτές φοβούνται ότι το «Όχι» θα οδηγήσει την Ιταλία σε πολιτική αστάθεια και οι τράπεζές της θα καταρρεύσουν, συμπαρασύροντας τις αντίστοιχες της Ισπανίας, της Γερμανίας και της Γαλλίας, δηλαδή ολόκληρο το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα.

Οι Ιταλοί είναι συνηθισμένοι στην πολιτική αστάθεια, αλλά οι αγορές δεν νιώθουν καθόλου καλά με αυτήν και ο κίνδυνος επικράτησης ενός αντιευρωπαϊστή ηγέτη προκαλεί πανικό σε μια Ευρώπη τα θεμέλια της οποίας τρίζουν από τη λιτότητα, την άνοδο του εθνικισμού και τις διασπαστικές τάσεις που γοητεύουν τους Ευρωπαίους ψηφοφόρους.

Οι οικονομικοί κίνδυνοι

Ο μεγαλύτερος κίνδυνος για την ιταλική αλλά και εν γένει την ευρωπαϊκή οικονομία αυτή τη στιγμή προέρχεται από τις ιταλικές τράπεζες, οι οποίες μαστίζονται από υπέρογκα κόκκινα δάνεια και πολλές από αυτές χρειάζονται ανακεφαλαιοποίηση. Η Ευρωπαϊκή Ενωση απαιτούσε πριν από λίγους μήνες από τον Ρέντσι να ακολουθήσει τη μέθοδο του bail in, δηλαδή του κουρέματος των καταθέσεων στις ιταλικές τράπεζες.

Ο Ρέντσι είχε σαφώς δηλώσει στη Μέρκελ ότι αυτό δεν πρόκειται να συμβεί ποτέ στην Ιταλία, η Γερμανία είχε υποχωρήσει και ο Ρέντσι είχε αποφασίσει να καλύψει τις κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών με αυξήσεις κεφαλαίου από την αγορά αλλά και από τον Προϋπολογισμό αν χρειαστεί σπάζοντας τους ευρωπαϊκούς κανόνες. Μην μπορώντας να αντιδράσει σε μια τέτοια απόφαση, επειδή η Ιταλία είναι μια από τις μεγάλες οικονομίες της Ευρώπης, η Ευρωπαϊκή Ενωση είχε υποχωρήσει και καθοριστικό ρόλο σε αυτό έπαιξε η δήλωση του Ρέντσι στην Ανγκελα Μέρκελ ότι «αν επιμείνεις στο bail in, πάρε τα κλειδιά και κάνε το εσύ. Εγώ δεν το κάνω». [Διαβάστε περισσότερα εδώ]

Επικράτηση του «ΟΧΙ» με 59,2% έναντι 40,8% του «ΝΑΙ»

Οι Ιταλοί αποφάσισαν: Η συνταγματική αναθεώρηση δεν περνά. Με διαφορά 19 μονάδων επικράτησε τελικά το «όχι» στο ιταλικό δημοψήφισμα προκαλώντας την παραίτηση του Ματέο Ρέντσι.

Σύμφωνα με τα τελικά αποτελέσματα υπέρ του «όχι» ψήφισαν 19.376.822 Ιταλοί, ποσοστό 59,2%, έναντι 13.361.413 Ιταλών που ψήφισαν «ναι», ποσοστό 40,8%.

Πρόκειται για μεγαλύτερη ήττα για τον απερχόμενο, πλέον, Ιταλό πρωθυπουργό σε σχέση με αυτή που είχε προβλεφθεί στις δημοσκοπήσεις πριν την κάλπη.

Τη βαριά ήττα είχαν περιγράψει τα πρώτα exit poll που είδαν το φως της δημοσιότητας λίγα λεπτά μετά την ολοκλήρωση της εκλογικής διαδικασίας στις 12 τα μεσάνυχτα (ώρα Ελλάδος).

Η πρόβλεψη του Piepoli Institute/IPR για το δίκτυο RAI έδινε στο «ναι» 39%-43%, και στο «όχι» 57%-61% ενώ η πρώτη προβολή της δημοσκοπικής εταιρίας Emg Acqua, επί δείγματος πραγματικών ψήφων, έδινε ποσοστό 59,2% στο «όχι» και 40,8% στο «ναι», όπως μετέδωσε το ιταλικό ιδιωτικό τηλεοπτικό κανάλι La 7.

Όπως φαίνεται από τα στοιχεία της κεντρικής εφορευτικής επιτροπής συντριπτικά υπέρ του «όχι» ψήφισαν οι Ιταλοί που ζουν στην Ιταλία ενώ αναφανδόν υπέρ του «ναι» τάχθηκαν οι Ιταλοί που ζουν στο εξωτερικό. [Διαβάστε εδώ περισσότερα]

Το τελικό αποτέλεσμα της ψήφου των Ιταλών που ζουν στην Ιταλία

«Αντίο όμορφε», λένε στον Ρέντσι τα Ιταλικά και ξένα ΜΜΕ 

Τη βαριά ήττα του Ματέο Ρέντσι στο ιταλικό δημοψήφισμα σχολιάζουν τα ξένα Μέσα Ενημέρωσης.

Ο απερχόμενος πρωθυπουργός της Ιταλίας φιγουράρει στα πρωτοσέλιδα των μεγαλύτερων εφημερίδων αλλά και στα site των διεθνών πρακτορείων με τα διεθνή ΜΜΕ να αναφέρονται στην παραίτηση του Ρέντσι και στο μέλλον της Ιταλίας μετά το «no» των Ιταλών. [Διαβάστε την συνέχεια και δείτε εδώ όλα τα πρωτοσέλιδα]

Guardian: Η Ιταλία παραπαίει