Συρία

Περισσότερα από 900 μνημεία ή αρχαιολογικοί χώροι έχουν «πληγεί, υποστεί ζημιές και καταστραφεί» από το συριακό καθεστώς, τους αντάρτες και τους τζιχαντιστές από την έναρξη του πολέμου το 2011, σύμφωνα με την Ένωση για την προστασία της συριακής αρχαιολογίας.

Μετά την ενίσχυσή του το 2014 το Ισλαμικό Κράτος έχει καταστρέψει πολλούς αρχαιολογικούς χώρους, εκ των οποίων κάποιοι περιλαμβάνονται στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς της Unesco, διότι θεωρεί ειδωλολατρικά τα αγάλματα και τα μαυσωλεία.

Στην Παλμύρα, την οποία είχε υπό τον έλεγχό του το ΙΚ από τον Μάιο του 2015 ως τον Μάιο του 2016, οι τζιχαντιστές κατέστρεψαν τους πιο όμορφους ναούς, καθώς και κίονες.

Επίσης βανδάλισε τον ασσυριακό αρχαιολογικό τόπο της Τέιλ Ατζάτζα στην ανατολική Συρία και κατέστρεψε ή λεηλάτησε την αρχαία βασιλική πόλη της Μάρι (Τελλ Χαρίρι), την ελληνιστική πόλη Ντούρας Ευρωπού, την Απάμεια και άλλες.

Όμως το ΙΚ δεν είναι το μοναδικό που ευθύνεται για την καταστροφή της πολιτιστικής κληρονομιάς της Συρίας, καθώς μεγάλο μέρος των καταστροφών έχει προκληθεί από τις μάχες με βαρέα όπλα.

Στο Χαλέπι ο μιναρές του τεμένους των Ουμαγιάδων κατέρρευσε και το Σουκ αλ Μαντίνα, η μεγαλύτερη σκεπαστή αγορά του κόσμου που έχει ανακηρυχθεί μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς καταστράφηκε μερικώς από μια πυρκαγιά.

Το Κρακ των Ιπποτών, κοντά στη Χομς, υπέστη ζημιές, όπως και το διάσημο μουσείο με μωσαϊκά στη Μάαρετ αλ Νούμαν στη βορειοδυτική Συρία.

Ιράκ

Το ΙΚ έχει επιδοθεί σε μια «πολιτιστική κάθαρση» στη χώρα, καταστρέφοντας ένα μέρος των ερειπίων της αρχαίας Μεσοποταμίας, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, ή πουλώντας κάποια κομμάτια στη μαύρη αγορά.

Η αρχαία πόλη Νιμρούντ που μόλις ανακαταλήφθηκε από τον ιρακινό στρατό έχει καταστραφεί εντελώς. Βίντεο που έχουν αναρτηθεί στο Διαδίκτυο δείχνουν τους τζιχαντιστές να καταστρέφουν με εκσκαφείς ή με εκρηκτικά τον χώρο ή να λεηλατούν τους προϊσλαμικούς θησαυρούς στο μουσείο της Μοσούλης.

Μάλι

Το 2012 στο Τιμπουκτού 14 μαυσωλεία αγίων μουσουλμάνων καταστράφηκαν ή λεηλατήθηκαν από τζιχαντιστικές ομάδες που συνδέονται με την αλ Κάιντα.
«Η πόλη των 333 αγίων» είχε χαρακτηριστεί το 2012 από την Unesco Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς σε κίνδυνο.

Το 2014-2015 πραγματοποιήθηκαν εργασίες αποκατάστασης των μνημείων από την Unesco, με τη χρηματοδότηση πολλών χωρών και θεσμών.

Στις 27 Σεπτεμβρίου ένας τζιχαντιστής από το Μάλι καταδικάστηκε από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο σε εννέα χρόνια κάθειρξη επειδή κατέστρεψε τα μαυσωλεία στο Τιμπουκτού.

Λιβύη

Πολλά μαυσωλεία έχουν καταστραφεί σε ολόκληρη τη χώρα μετά την πτώση του ηγέτη της Μουάμαρ Καντάφι το 2011.

Το 2012, δεκάδες τζιχαντιστές τοποθέτησαν εκρηκτικά στο μαυσωλείο της Ζιλτέν, το πιο σημαντικό της χώρας, καθώς και σε ένα άλλο στη Μιζουράτα.

Το 2013 μια παρόμοια επίθεση σημειώθηκε στο μαυσωλείο του 16ου αιώνα στην Τατζούρα, προάστιο της Τρίπολης, ένα από τα πιο αρχαία της πρωτεύουσας.

Αφγανιστάν

Τον Μάρτιο του 2001 ο επικεφαλής των Ταλιμπάν, ο Μουλάς Όμαρ, είχε χαρακτηρίσει αντι-ισλαμικούς τους δύο γιγάντιους Βούδες στο Μπαμιγιάν. Οι αρχαιολογικοί αυτοί θησαυροί, με τον πιο παλιό από τους δύο να είναι ηλικίας περισσότερων απο 1.500 ετών, καταστράφηκαν έπειτα από εντολή του με οβίδες, ρουκέτες, ακόμη και με τη χρήση δυναμίτη. Οι Ταλιμπάν χρειάστηκαν 25 ημέρες για να τους καταστρέψουν ολοσχερώς.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ