Οι ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ σκότωσαν τον ιρανό υποστράτηγο Κασέμ Σουλεϊμανί, επικεφαλής της επίλεκτης Δύναμης Κουντς, τον εγκέφαλο πίσω από τα σχέδια και τις προσπάθειες για την επέκταση της επιρροής του Ιράν στη Μέση Αναστολή, σε αεροπορική επιδρομή στο διεθνές αεροδρόμιο της Βαγδάτης.

https://twitter.com/BabakTaghvaee/status/1213116651429867524?ref_src=twsrc%5Etfw%7Ctwcamp%5Etweetembed%7Ctwterm%5E1213116651429867524&ref_url=https%3A%2F%2Fwww.protothema.gr%2Fworld%2Farticle%2F961318%2Fdolofonia-souleimani-video-dokoumedo-apo-ti-stigmi-pou-anatinazetai-to-autokinito-tou-upostratigou%2F

Ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, ο πρόεδρος Χασάν Ρουχανί και ο υπουργός Άμυνας Αμίρ Χαταμί ορκίστηκαν «εκδίκηση».

Απειλές φτάνουν,  μετά τον Ιρανό πρόεδρο και από το Ανώτατο Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας του Ιράν για τον θάνατο του υποστρατήγου Κασέμ Σουλεϊμανί. Συγκεκριμένα, το Σώμα ορκίζεται «σκληρή εκδίκηση».

Η Τεχεράνη θα εκδικηθεί τον θάνατο του στρατηγού Κασέμ Σουλεϊμανί «τη σωστή στιγμή και στο σωστό μέρος», προειδοποίησε το Ανώτατο Εθνικό Συμβούλιο Ασφαλείας του Ιράν.

Το Ιράν θεωρεί υπεύθυνες τις ΗΠΑ για τον φόνο του διοικητή της Δύναμης Κοντς, προσθέτει το Συμβούλιο Ασφαλείας που χαρακτηρίζει το αμερικανικό πλήγμα «το χειρότερο λάθος της Ουάσινγκτον» στην περιοχή.

«Το καθεστώς των ΗΠΑ θα είναι υπεύθυνο για τις συνέπειες αυτού του εγκληματικού τυχοδιωκτισμού. Αυτή ήταν η μεγαλύτερη στρατηγική γκάφα των Ηνωμένων Πολιτειών στην περιοχή της Δυτικής Ασίας και η Αμερική δεν θα γλιτώσει εύκολα από τις συνέπειές της», πρόσθεσε.

«Η Αμερική πρέπει να ξέρει ότι η εγκληματική επίθεσή της εναντίον του στρατηγού Σουλεϊμανί ήταν το σοβαρότερο λάθος της χώρας (…) Αυτοί οι εγκληματίες θα υποστούν τη σκληρή εκδίκηση (…) στο σωστό μέρος και τη σωστή στιγμή» αναφέρει στην ανακοίνωσή του το Συμβούλιο Ασφαλείας.

Το Ανώτατο Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας συγκλήθηκε εκτάκτως για να συζητήσει την «εγκληματική» επίθεση στη Βαγδάτη που είχε αποτέλεσμα να σκοτωθεί ο ιρανός υποστράτηγος Κασέμ Σουλεϊμανί, ανήγγειλε ο εκπρόσωπος του οργάνου αυτού, σύμφωνα με το ιρανικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων FARS.

Το Ιράν και τα «ελεύθερα έθνη της περιοχής» θα πάρουν εκδίκηση από τις ΗΠΑ για τον θάνατο του ιρανού υποστρατήγου Κασέμ Σουλεϊμανί, ο οποίος σκοτώθηκε σε αμερικανική επιδρομή στη Βαγδάτη, διεμήνυσε ο πρόεδρος της Ισλαμικής Δημοκρατίας Χασάν Ρουχανί. «Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι το μεγάλο έθνος του Ιράν και άλλα ελεύθερα έθνη της περιοχής θα πάρουν την εκδίκησή τους από την εγκληματική Αμερική για αυτή τη φρικτή δολοφονία», ανέφερε ο Ρουχανί σε ανακοίνωσή του που αναρτήθηκε στον ιστότοπο της κυβέρνησής του. Το γεγονός πως ο Σουλεϊμανί «έγινε μάρτυρας» θα αυξήσει την «αποφασιστικότητα» του Ιράν να «αντισταθεί στον επεκτατισμό της Αμερικής και να υπερασπιστεί τις ισλαμικές αξίες μας», προστίθεται στο κείμενο.

Στο μεταξύ, «το Ιράν ποτέ δεν κέρδισε σε πόλεμο και ποτέ δεν έχασε σε διαπραγμάτευση», έγραψε στον λογαριασμό του στο twitter ο Αμερικανός πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, σε μία πρώτη διαδικτυακή αντίδραση μετά την αεροπορική επιδρομή στο αεροδρόμιο της Βαγδάτης και την εξόντωση του Κασέμ ΣουλεΪμανί.

Με νέο tweet o Αμερικανός πρόεδρος υποστήριξε: «Ο στρατηγός Κασέμ Σουλεϊμανί σκότωσε ή τραυμάτισε σοβαρά χιλιάδες Αμερικανούς σε βάθος χρόνου και σχεδίαζε να σκοτώσει πολλούς ακόμη Ευθύνεται για τον θάνατο «χιλιάδων ανθρώπων», συμπεριλαμβανομένου και μεγάλου αριθμού διαδηλωτών στο ίδιο το Ιράν. Θα  έπρεπε να τον είχαμε σκοτώσει εδώ και χρόνια. Μολονότι το Ιράν δεν θα το παραδεχτεί ποτέ, ο Σουλεϊμανί ήταν μισητός στη χώρα του και για αυτό οι Ιρανοί δεν λυπούνται τόσο όσο οι ηγέτες τους θέλει να πιστεύει ο υπόλοιπος κόσμος».

….of PROTESTERS killed in Iran itself. While Iran will never be able to properly admit it, Soleimani was both hated and feared within the country. They are not nearly as saddened as the leaders will let the outside world believe. He should have been taken out many years ago!

— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) January 3, 2020

Πώς διεξήχθη η επιχείρηση;

Αν και παραδέχτηκε ότι διεξήγαγε την επιχείρηση κατά διαταγή του Ντόναλντ Τραμπ, το Πεντάγωνο παρέμεινε αόριστο χωρίς να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες.

Όμως σύμφωνα με αμερικανικά μέσα ενημέρωσης, η επιδρομή πραγματοποιήθηκε από ένα αμερικανικό drone, το οποίο έπληξε δύο οχήματα που μετέφεραν τον Σουλεϊμανί, διοικητή των Φρουρών της Επανάστασης, του ιδεολογικού στρατού της Ισλαμικής Δημοκρατίας, σε οδό πρόσβασης στο διεθνές αεροδρόμιο της Βαγδάτης.

Ο Αμπού Μάχντι αλ-Μουχάντις, δεύτερος στην ιεραρχία της Χασντ αλ-Σάαμπι, ενός συνασπισμού κυρίως φιλοϊρανικών πολιτοφυλακών ο οποίος έχει πλέον ενταχθεί στον ιρακινό τακτικό στρατό, έχασε επίσης τη ζωή του κατά την επίθεση αυτή.

Αυτού του είδους οι φόνοι ξένων στρατιωτικών φέρνουν στο νου τις μεθόδους του ισραηλινού στρατού μάλλον παρά αυτές των Αμερικανών στρατιωτικών, οι οποίοι οργανώνουν συνήθως με ακρίβεια επιχειρήσεις των ειδικών δυνάμεών τους, όταν θέλουν να εξοντώσουν καταζητούμενους όπως ο Οσάμα Μπιν Λάντεν ή, πιο πρόσφατα, ο αρχηγός της οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος Αμπού Μπακρ αλ-Μπαγκντάντι.

Γιατί σήμερα;

Οι ΗΠΑ παρακολουθούσαν εδώ και μήνες από κοντά τις μετακινήσεις του στρατηγού Σουλεϊμανί και θα μπορούσαν να τον είχαν σκοτώσει πολύ νωρίτερα. Το Πεντάγωνο εξήγησε πως ο Ιρανός στρατηγός «προετοίμαζε σχέδια επιθέσεων σε Αμερικανούς διπλωμάτες και στρατιωτικούς στο Ιράκ και σε όλη την περιοχή».

Νωρίτερα ο Αμερικανός υπουργός Άμυνας Μαρκ Έσπερ είχε προειδοποιήσει πως οι ΗΠΑ δεν θα δίσταζαν να λάβουν «προληπτικά» μέτρα, αν πληροφορούνταν ότι προετοιμάζονται νέες επιθέσεις.

Είχε προειδοποιήσει πως ο θάνατος την περασμένη εβδομάδα ενός Αμερικανού εργολάβου σε επίθεση με ρουκέτα σε βάση του Κιρκούκ (βόρειο Ιράκ), η οποία αποδόθηκε σε μια φιλοϊρανική παράταξη, «άλλαξε τα δεδομένα».

Ποιες θα είναι οι συνέπειες;

Οι τιμές του πετρελαίου σημείωσαν άλμα άνω του 4% μετά την ανακοίνωση του θανάτου του Σουλεϊμανί, καθώς οι αγορές φοβούνται μια κλιμάκωση των εντάσεων στην περιοχή.

Το Ιράν υποσχέθηκε να εκδικηθεί, όπως και το λιβανικό σιιτικό κίνημα Χεζμπολάχ, το οποίο υποσχέθηκε «τη δίκαιη τιμωρία των εγκληματιών δολοφόνων (…) σε όλον τον κόσμο».

Οι πολυάριθμες φιλοϊρανικές οργανώσεις στην περιοχή μπορεί να εξαπολύσουν επιθέσεις εναντίον αμερικανικών βάσεων στα κράτη του Κόλπου ή εναντίον πετρελαιοφόρων ή εμπορικών πλοίων στην περιοχή των στενών του Χορμούζ, τα οποία η Τεχεράνη μπορεί να κλείσει ανά πάσα στιγμή.

Μπορεί να βάλουν στόχο τις πολυάριθμες βάσεις στις οποίες ο αμερικανικός στρατός είναι ανεπτυγμένος στο Ιράκ, τη Συρία, άλλες αμερικανικές πρεσβείες στην περιοχή ή να επιτεθούν σε συμμάχους των ΗΠΑ, όπως το Ισραήλ ή η Σαουδική Αραβία, ακόμη και σε ευρωπαϊκές χώρες.

Για την Κιμ Γκάτας του Carnegie Endowment for International Peace, είναι δύσκολο να πει κανείς πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση.

«Ένας πόλεμος; Το χάος; Περιορισμένα αντίποινα; Τίποτε; Αληθινά δεν ξέρει κανένας, ούτε στην περιοχή ούτε στην Ουάσινγκτον, επειδή αυτό δεν έχει προηγούμενο».

Ποια είναι τα μέτρα ασφαλείας;

Τους τελευταίους μήνες οι ΗΠΑ έστειλαν περισσότερους από 14.000 στρατιωτικούς ως ενισχύσεις στην περιοχή και ανακοίνωσαν την αποστολή επιπλέον 500 ανδρών μετά την επίθεση εναντίον της πρεσβείας τους στη Βαγδάτη.

Χθες, Πέμπτη, ο Έσπερ ανακοίνωσε πως ένα τάγμα 4.000 ανδρών έλαβε εντολή να βρίσκεται σε ετοιμότητα και μπορεί να αναπτυχθεί μέσα στις επόμενες ημέρες.

Οι ΗΠΑ έχουν αυτή τη στιγμή 5.200 στρατιωτικούς ανεπτυγμένους στο Ιράκ, επισήμως για να «βοηθούν και να εκπαιδεύουν» τον ιρακινό στρατό και για να αποφευχθεί μια ανάκαμψη της οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος. Οι συνολικές δυνάμεις τους στη Μέση Ανατολή ανέρχονται σε 60.000 άτομα.

Η αμερικανική πρεσβεία κάλεσε τους Αμερικανούς υπηκόους που κατοικούν στο Ιράκ να εγκαταλείψουν το ταχύτερο τη χώρα. Το Ισραήλ έκλεισε ένα χιονοδρομικό κέντρο στις πλαγιές του Γκολάν, μια περιοχή στα σύνορα της Συρίας και του Λιβάνου την οποία έχει προσαρτήσει.

Ποιος ήταν ο πανίσχυρος στρατηγός

Ο πανίσχυρος υποστράτηγος Κασέμ Σουλεϊμανί ήταν μια από τις πιο δημοφιλείς προσωπικότητες στο Ιράν κι ένας από τους πιο επίφοβους αντιπάλους για τις ΗΠΑ αλλά και για πολλούς από τους συμμάχους τους.

Επικεφαλής της Δύναμης Κουντς, από το όνομα της Ιερουσαλήμ στα περσικά, αρμόδιας για τις επιχειρήσεις των Φρουρών της Επανάστασης στο εξωτερικό — το αμερικανικό περιοδικό New Yorker χαρακτήριζε το 2014 τη Δύναμη Κουντς υβρίδιο της CIA και των αμερικανικών ειδικών δυνάμεων — ο χαρισματικός υποστράτηγος διέθετε τεράστια επιρροή στο Ιράκ. Θεωρείται πως ήταν ο άνθρωπος-κλειδί στις πολιτικές διεργασίες για τον σχηματισμό της ιρακινής κυβέρνησης από το 2018.

Ο 62χρονος στρατιωτικός, με γκρίζα γένια κομμένα πάντα κοντά, είχε γίνει κάτι σαν ροκ σταρ στο Ιράν τα τελευταία χρόνια. Είχε έτσι δεκάδες χιλιάδες ακολούθους στον λογαριασμό του στον ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης Instagram.

Για τους υποστηρικτές του όσο και για τους εχθρούς του ο Σουλεϊμανί, ο οποίος διαδραμάτισε κεντρικό ρόλο στον αγώνα εναντίον των τζιχαντιστών στο Ιράκ, κράταγε στα χέρια του τα κλειδιά της ιρανικής επιρροής στη Μέση Ανατολή. Ειδικά στο Ιράκ και στη Συρία, δύο χώρες όπου οι ΗΠΑ έχουν εμπλακεί στρατιωτικά.

«Για τους σιίτες στη Μέση Ανατολή» — σημείωνε ο πρώην αναλυτής της CIA Κένεθ Πόλακ στο πορτρέτο του Σουλεϊμανί που συνέταξε για λογαριασμό του περιοδικού Time στο πλαίσιο του αφιερώματος στις 100 προσωπικότητες με τη μεγαλύτερη επιρροή παγκοσμίως το 2017 — ο υποστράτηγος ήταν κάτι σαν «υβρίδιο του Τζέιμς Μποντ, του Έρβιν Ρόμελ και της Lady Gaga».

«Για τη Δύση, ήταν (…) υπεύθυνος για την εξαγωγή της ισλαμικής επανάστασης του Ιράν, για την υποστήριξη τρομοκρατών (…) και τη διεξαγωγή των πολέμων του Ιράν στο εξωτερικό».

Στο Ιράν, χώρα καθηλωμένη τα τελευταία χρόνια στον οικονομικό μαρασμό, αρκετοί τον προέτρεπαν να κατέβει στην πολιτική αρένα. Ο υποστράτηγος πάντως είχε απορρίψει ξερά τις φήμες που τον ήθελαν να βάζει υποψηφιότητα στις προεδρικές εκλογές που θα διεξαχθούν στην Ισλαμική Δημοκρατία το 2021.

Από το Ιράκ…

Ο βετεράνος της Ιερής Άμυνας, όπως αποκαλείται στην Ισλαμική Δημοκρατία ο πόλεμος Ιράκ-Ιράν (1980-1988), έδειξε τα ταλέντα του στην ιρακινή επικράτεια. Κάθε πολιτική ή στρατιωτική εξέλιξη στο Ιράκ σήμαινε ότι ο υποστράτηγος θα επισκεπτόταν τη Βαγδάτη για να αναλάβει δράση, από τα πεδία των μαχών στους διαδρόμους των θεσμών της εξουσίας και αντιστρόφως.

Προέλαση του Ισλαμικού Κράτους, δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία του ιρακινού Κουρδιστάν, σχηματισμός κυβέρνησης… Κάθε φορά, ο Σουλεϊμανί συναντιόταν με διάφορες πολιτικές δυνάμεις και προσωπικότητες για να διαμορφώσει τη γραμμή που θα ακολουθείτο, διαβεβαιώνουν άνθρωποι που πήραν μέρος σε πολλές από τις συναντήσεις αυτές, που γίνονταν πάντα υπό συνθήκες άκρας μυστικότητας.

Η τεράστια επιρροή του κράταγε πολλά χρόνια: ήταν ήδη επικεφαλής της δύναμης Κουντς όταν οι ΗΠΑ εισέβαλαν στο Αφγανιστάν το 2001, μάλιστα συντόνιζε προσωπικά τη συνεργασία που προσέφερε αρχικά η Τεχεράνη στην κυβέρνηση του Τζορτζ Ου. Μπους στον πόλεμο αυτό.

«Οι ιρανοί συνομιλητές μου ήταν πολύ σαφείς: μολονότι ενημέρωναν τον υπουργό Εξωτερικών, στο τέλος τις αποφάσεις τις έπαιρνε ο στρατηγός Σουλεϊμανί», θα δήλωνε το 2013 στο BBC ο Ράιαν Κρόκερ, πρώην πρεσβευτής των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν και στο Ιράκ.

…στον Λίβανο και τη Συρία

Αν και προτιμούσε να μένει στο περιθώριο, να δρα στις σκιές, επί δεκαετίες, ο Σουλεϊμανί άρχισε να βρίσκεται στα πρωτοσέλιδα του Τύπου μετά το ξέσπασμα του πολέμου στη Συρία, το 2011. Το Ιράν, η μεγάλη σιιτική δύναμη στη Μέση Ανατολή, παρείχε πολύτιμη βοήθεια στον Μπασάρ αλ Άσαντ στη σύρραξη αυτή.

Οι φωτογραφίες του στα πεδία των μαχών, οι εμφανίσεις του σε ντοκιμαντέρ, ακόμα και σ’ ένα φιλμ κινουμένων σχεδίων ή ένα βιντεοκλίπ τραγουδιού, τον μετέτρεψαν σε πρόσωπο πασίγνωστο σε όλη την περιοχή.

Ο ανώτατος αξιωματικός των Φρουρών της Επανάστασης πέρασε στο λιβανέζικο έδαφος — στο πλευρό της σιιτικής παράταξης Χεζμπολάχ — το μεγαλύτερο μέρος του πολέμου Ισραήλ-Λιβάνου το 2006, όπως αποκάλυψε ο ίδιος σε αποκλειστική συνέντευξη που παραχώρησε στην ιρανική κρατική τηλεόραση τον περασμένο Οκτώβριο.

Ανώτατος ιρακινός αξιωματούχος τον είχε περιγράψει ως άνθρωπο εξαιρετικά ήρεμο, ολιγόλογο, ο οποίος σπανίως ύψωνε τη φωνή.

«Καθόταν πάντα στην άλλη άκρη (…) μόνος του, πολύ ήσυχα. Δεν μίλαγε, δεν έκανε σχόλια, μόνο άκουγε», είχε πει στο New Yorker.

Σύμφωνα με έρευνα που δημοσιοποιήθηκε το 2018 από το ινστιτούτο IranPoll και το Πανεπιστήμιο του Μέριλαντ, το 83% των Ιρανών που ερωτήθηκαν σχετικά είχε θετική γνώμη για τον Σουλεϊμανί, ποσοστό που σημαίνει ότι ήταν πιο δημοφιλής από τον πρόεδρο Χασάν Ρουχανί και τον επικεφαλής της ιρανικής διπλωματίας Μοχαμάντ Τζαβάντ Ζαρίφ.

Στο εξωτερικό, αρκετοί ηγέτες και αξιωματούχοι τον έβλεπαν ως το πρόσωπο που χειριζόταν τις σχέσεις της Τεχεράνης με τη λιβανέζικη Χεζμπολάχ και την παλαιστινιακή Χαμάς.

Ο επικεφαλής της Χεζμπολάχ, υποσχέθηκε «τη δίκαιη τιμωρία» των «εγκληματιών δολοφόνων» που ευθύνονται για τον θάνατο του Σουλεϊμανί.

«Η δίκαιη τιμωρία των εγκληματιών δολοφόνων (…) θα είναι η ευθύνη και το καθήκον όλων των μαχητών της Αντίστασης σε όλον τον κόσμο», υπόσχεται σε ανακοίνωσή του ο επικεφαλής της Χεζμπολάχ Χάσαν Νασράλα.