Το βρετανικό Κοινοβούλιο αρνήθηκε χθες Σάββατο να διεξαγάγει ψηφοφορία για τη νέα συμφωνία αποχώρησης την οποία διαπραγματεύθηκε ο Τζόνσον με την ΕΕ, κάτι που τον ανάγκασε να ζητήσει μια τρίτη μετάθεση της ημερομηνίας του Brexit. Μέχρι τώρα η ημερομηνία αυτή ήταν η 31η Οκτωβρίου.

Σε μια συνάντηση που είχαν πρεσβευτές από τις 27 χώρες μέλη που θα αποτελούν την ΕΕ μετά το Brexit, οι διπλωμάτες αποφάσισαν να προωθήσουν τη συμφωνία του Τζόνσον στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο προκειμένου να λάβει την απαιτούμενη έγκριση. Το Ευρωκοινοβούλιο συνεδριάζει στο Στρασβούργο αυτή την εβδομάδα.

«Αναζητούμε περισσότερη σαφήνεια προς το τέλος της εβδομάδας, ελπίζοντας πως μέχρι τότε θα δούμε επίσης πώς εξελίσσονται τα πράγματα στο Λονδίνο», δήλωσε ένας υψηλόβαθμος διπλωμάτης της ΕΕ. Ένας άλλος διπλωμάτης προσέθεσε πως η συνάντηση ήταν πολύ σύντομη: «Καμία ερώτηση, καμία συζήτηση. Αναμένουμε».

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ δήλωσε χθες πως έλαβε το αίτημα για παράταση και πως τώρα θα συζητήσει με τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες πώς θα αντιδράσει.

Αν και έχουν κουραστεί με την περίπλοκη διαδικασία του Brexit, οι ηγέτες της ΕΕ θέλουν να αποφύγουν ένα άτακτο Brexit χωρίς συμφωνία και δεν θεωρείται πιθανό να απορρίψουν το αίτημα για παράταση. Ελπίζουν ότι η συμφωνία μπορεί εντέλει να εγκριθεί στο Λονδίνο.

Μετά τη χθεσινή άρνηση του βρετανικού Κοινοβουλίου να εγκρίνει τη συμφωνία του Τζόνσον, ο πρωθυπουργός έστειλε μια επιστολή προς την ΕΕ ζητώντας αναβολή του Brexit, όπως προβλέπει ένας νόμος έχει εγκρίνει το Κοινοβούλιο.

Ο Τζόνσον, ο οποίος επιμένει ότι η Βρετανία θα αποχωρήσει από την ΕΕ στις 31 Οκτωβρίου ό,τι κι αν γίνει, προσέθεσε ωστόσο άλλο ένα σημείωμα στο οποίο εξηγεί ότι ο ίδιος προσωπικά δεν επιθυμεί την αναβολή την οποία χαρακτηρίζει «πολύ φθοροποιό».

Οι δύο επιστολές

Ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον έστειλε μια ανυπόγραφη επιστολή προς τον Ντόναλντ Τουσκ ζητώντας μια νέα αναβολή του Brexit, αλλά και μια άλλη επιστολή προς τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου με την οποία δήλωσε ότι δεν επιθυμεί την αναβολή αυτή, δήλωσε μια κυβερνητική πηγή.

Ο Τζόνσον ήταν υποχρεωμένος από έναν νόμο, που ψήφισε η βρετανική Βουλή τον προηγούμενο μήνα, να ζητήσει από την ΕΕ μια παράταση του Brexit έως τις 31 Ιανουαρίου, καθώς οι βουλευτές ματαίωσαν το Σάββατο την προσπάθειά του να περάσει την συμφωνία του για το διαζύγιο με το μπλοκ.

Η κυβερνητική πηγή ανέφερε πως ο Βρετανός πρωθυπουργός έστειλε συνολικά τρεις επιστολές στον Τουσκ: Ένα αντίγραφο του κειμένου αυτού του νόμου (γνωστός ως νόμος Μπεν), ένα διαβιβαστικό σημείωμα από τον αντιπρόσωπο του Ηνωμένου Βασιλείου στην Ευρωπαϊκή Ένωση και μια τρίτη επιστολή στην οποία δηλώνει ότι δεν θέλει μια αναβολή.

“Κατέστησα σαφές από τότε που ανέλαβα πρωθυπουργός και κατέστησα σαφές ξανά σήμερα στο Κοινοβούλιο την άποψή μου και τη θέση της κυβέρνησης ότι μια νέα παράταση θα βλάψει τα συμφέροντα του Ηνωμένου Βασιλείου και των Ευρωπαίων εταίρων μας και τη μεταξύ μας σχέση”, έγραψε ο Τζόνσον στην τρίτη του επιστολή, που δημοσίευσε στο twitter ο ανταποκριτής της Financial Times στις Βρυξέλλες.

Στην επιστολή αυτή παράλληλα ο ηγέτης των Τόρις τόνισε ότι είναι βέβαιος πως η διαδικασία έγκρισης της νομοθεσίας για το Brexit από τη βρετανική Βουλή θα ολοκληρωθεί μέχρι τις 31 Οκτωβρίου (σ.σ. την τωρινή προθεσμία).

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου δήλωσε ότι έλαβε το αίτημα του Μπόρις Τζόνσον. “Θα ξεκινήσω τώρα τις διαβουλεύσεις με τους Ευρωπαίους ηγέτες για το πως θα αντιδράσουμε”, τόνισε με tweet του ο Τουσκ.

Αντιδράσεις από την αντιπολίτευση

Βρετανοί βουλευτές κατηγόρησαν τον Βρετανό πρωθυπουργό ότι με αυτή του την κίνηση, χρησιμοποίησε το «εγχειρίδιο Τραμπ».

«Αυτό έρχεται κατευθείαν από το εγχειρίδιο του (Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ) Τραμπ και πρέπει να σταματήσουμε τον Μπόρις Τζόνσον», έγραψε στο Twitter ο βουλευτής των αντιπολιτευόμενων Εργατικών Ντέιβιντ Λέιμι. Κατηγόρησε τον αρχηγό των Τόρςι ότι εξωθεί την Βρετανία στο «δρόμο της αναρχίας και της ανομίας».

Τα επόμενα βήματα

Αύριο, Δευτέρα ο Μπόρις Τζόνσον, θα επιχειρήσει να επαναφέρει τη συμφωνία και ο πρόεδρος της Βουλής, Τζον Μπέρκοου θα αποφασίσει εάν θα το επιτρέψει. Ενδεχομένως να έχουμε μία «δεύτερη ανάγνωση» το βράδυ της Τρίτης. Από την πλευρά της αντιπολίτευσης υπάρχει ήδη προσφυγή στη δικαιοσύνη, ώστε ο πρωθυπουργός να σεβαστεί επί της ουσίας το νόμο Μπεν.

Ένα σενάριο είναι ότι με τον ελιγμό της τριπλής επιστολής, το «μασάζ» σε αντάρτες, που διεγράφησαν τον Σεπτέμβριο και βλέπουν και πάλι την πόρτα των Τόρις μισάνοιχτη, αλλά και τη στήριξη των κουρασμένων Ευρωπαίων, ο Τζόνσον πετυχαίνει τελικά να περάσει τη Συμφωνία Αποχώρησης πριν τις 31 Οκτωβρίου και προκηρύσσει εκλογές με στόχο να ανακτήσει την πλειοψηφία στη Βουλή.

Σε ένα δεύτερο σενάριο η αντιπολίτευση πετυχαίνει να μπλοκάρει τη Συμφωνία και να εξασφαλίσει την τρίμηνη παράταση, που προβλέπεται στο νόμο Μπεν (ενδεχομένως και με απόφαση δικαστηρίου). Προκηρύσσονται εκλογές στις οποίες ο Τζόνσον, αν λάβουμε υπόψη και τις δημοσκοπήσεις, θα είναι ο μεγάλος νικητής. Κάνει έτσι πραγματικότητα το όραμά του να είναι ο πρωθυπουργός, που θα υλοποιήσει το Brexit, έστω και με καθυστέρηση.

Σύμφωνα με αναλυτές μπορεί οι εργατικοί και φιλοευρωπαϊκά κόμματα της αντιπολίτευσης μπορεί να αποφασίσουν να ενώσουν δυνάμεις προεκλογικά. Έτσι καταλήγουν σε συμφωνία για απόσυρση δικών τους υποψηφίων που δεν έχουν πιθανότητες εκλογής και στήριξη κοινών υποψηφίων, που μπορούν να «κλέψουν» έδρες από τους Τόρις. Εάν το εγχείρημα πετύχει, το φιλοευρωπαϊκό μέτωπο στη νέα Βουλή θα μπορούσε να πιέσει για ένα δεύτερο δημοψήφισμα, προκειμένου η όποια συμφωνία με τους 27 να τεθεί στην κρίση των πολιτών, αλλά και να δοθεί η ευκαιρία στους Βρετανούς να ξανασκεφτούν εάν πραγματικά θέλουν να αποχωρήσουν.