Τα μέλη των διπλωματικών αποστολών και οι συγγενείς τους ασθένησαν από τα τέλη του 2016 μέχρι και τις αρχές του 2018, ωθώντας τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ να εικάσει ότι δέχτηκαν επίθεση με κάποιου είδους “μυστικό όπλο”. Ο Καναδάς δεν εξαπέλυσε τέτοιες κατηγορίες.

Το 2017 οι ΗΠΑ μείωσαν το διπλωματικό προσωπικό τους στην Κούβα στο απολύτως απαραίτητο και πρόσφατα ακολούθησε το παράδειγμά τους και ο Καναδάς, επικαλούμενος τον κίνδυνο που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι από το αποκαλούμενο “Σύνδρομο της Αβάνας”.

Το τελευταίο διάστημα έχουν εμφανιστεί πολλές επιστημονικές μελέτες που προσπαθούν να εξηγήσουν τα αίτια της μυστηριώδους ασθένειας. Στα συμπτώματα περιλαμβάνονται ζάλη, θολή όραση, απώλεια μνήμης και δυσκολία συγκέντρωσης.

Η καναδική μελέτη, στην οποία συμμετείχε μια ομάδα ερευνητών από το Brain Repair Centre του Πανεπιστημίου Νταλχάουζι και την Υπηρεσία Υγείας της Νέας Σκωτίας, επικεντρώθηκε στους Καναδούς ασθενείς. Οι επιστήμονες είχαν όμως την ευκαιρία να μελετήσουν και τον εγκέφαλο ενός κατοικίδιου σκύλου που πέθανε μετά την επιστροφή του από την Αβάνα.

Να σημειωθεί ότι η μελέτη αυτή είναι η πρώτη που περιλαμβάνει ασθενείς οι οποίοι είχαν υποβληθεί σε ιατρικές εξετάσεις πριν αναχωρήσουν για την Αβάνα. Έτσι ήταν εφικτό να συγκριθούν τα αποτελέσματα των εξετάσεων.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, εντοπίστηκαν βλάβες σε μια περιοχή του εγκεφάλου που είναι ευάλωτη στις νευροτοξίνες. Συμπέραναν ότι σε αυτήν την περιοχή έχει μπλοκαριστεί το ένζυμο χολινεστεράση, που είναι απαραίτητο για τη σωστή λειτουργία του νευρικού συστήματος.

Ορισμένα εντομοκτόνα λειτουργούν αναστέλλοντας τη λειτουργία της χολινεστεράσης. Την περίοδο 2016-18, όταν ασθένησαν οι διπλωμάτες, είχαν ενταθεί οι ψεκασμοί στην Κούβα λόγω της επιδημίας του Ζίκα, μιας ασθένειας που μεταδίδεται από τα κουνούπια.

Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι η έναρξη της ασθένειας στους διπλωμάτες συνέπεσε με τους ψεκασμούς μέσα και γύρω από τις κατοικίες τους. Ένας από τους συγγραφείς της μελέτης, ο καθηγητής Άλον Φρίντμαν, διευκρίνισε ότι τόσο οι καναδικές όσο και οι κουβανικές αρχές έκαναν ψεκασμούς.

Αν και θεωρούν ότι οι κλινικές και βιοχημικές αποδείξεις που εντόπισαν επιβεβαιώνουν την υπόθεση της υπερέκθεσης στους αναστολείς χολινεστεράσης ως αιτίας της εγκεφαλικής βλάβης, οι ερευνητές σημειώνουν ότι δεν μπορούν να αποκλείσουν και άλλες αιτίες και προτρέπουν να συνεχιστούν οι μελέτες.

Ο Φρίντμαν είπε ότι δεν είναι σαφές αν έχουν επηρεαστεί οι Κουβανοί από τους ψεκασμούς –και, αν όχι, το γιατί– αλλά η ομάδα του σχεδιάζει να κάνει άλλη μια μελέτη σε συνεργασία με Κουβανούς επιστήμονες.