Ενώπιον του αμερικανού υπουργού Εμπορίου, Γουίλμπουρ Ρος  που πραγματοποιεί επίσκεψη στην Τουρκία ο πρόεδρος Ερντογάν ανέφερε πως η «κατάσταση δεν αντέχεται άλλο. Δεν είναι δυνατόν να αντέξουμε άλλο προσφυγικό κύμα. Φιλοξενούμε 5 εκατομμύρια πρόσφυγες. Η Τουρκία δεν μπορεί να αντέξει άλλο και πρέπει να γίνουν άλλες κινήσεις», είπε χαρακτηριστικά ο Ταγίπ Ερντογάν παρουσία του αμερικανού αξιωματούχου.

Ο Τούρκος πρόεδρος πρόσθεσε επίσης ότι η Αγκυρα και η Ουάσιγκτον πρέπει να εγκαθιδρύσουν μια ζώνη ασφαλείας όσο το δυνατόν πιο σύντομα.

Όπως μεταδίδει το Reuters, οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ έχουν συμφωνήσει σε μία ζώνη ασφαλείας στη βόρεια Συρία, κατά μήκος των νότιων συνόρων της Τουρκίας, καθώς και να απομακρυνθούν από την περιοχή οι Κούρδοι αντάρτες της Συρίας YPG.

Τις τελευταίες μέρες ο Ταγίπ Ερντογάν κάνει συνεχώς δηλώσεις για το προσφυγικό και μάλιστα το περασμένο Σαββατοκύριακο είπε: «Ξεκαθαρίσαμε στην Ευρώπη πως ή θα μοιραστούν το βάρος ή θα ανοίξουμε τις πύλες μας, διότι εμείς δαπανήσαμε 40 δισεκατομμύρια δολάρια. Η Τουρκία πώς θα αντέξει στο βάρος των 4 εκατομμυρίων προσφύγων; Μη μας παρεξηγήσουν. Ή θα γίνει αυτό που λέμε, ή δεν υπάρχει άλλος τρόπος από το να ανοίξουμε τις πύλες μας, ας το σκεφτούν λίγο και εκείνοι».

«Εμείς ήδη 3.000 πρόσφυγες τους εγκαταστήσαμε στη ζώνη ασφαλείας, σχεδιάζουμε να εγκαταστήσουμε 1 εκατομμύριο πρόσφυγες στη ζώνη ασφαλείας» τόνισε ο Ερντογάν αναφερόμενος στις εξελίξεις στη Συρία. Αυτό που εκτιμούν διεθνολόγοι είναι ότι αυτό που επιχειρεί να κάνει ο Ταγίπ Ερντογάν είναι να φτιάξει στην ουσία μια νέα χώρα την οποία θα ελέγχει ο ίδιος.

«Η προσφυγική συμφωνία κρέμεται σε μια λεπτή κλωστή»

Στο νέο προσφυγικό κύμα προς την Ελλάδα αναφέρεται πολυσέλιδο ρεπορτάζ του γερμανικού περιοδικού Der Spiegel που σημειώνει, μεταξύ άλλων, σύμφωνα με τη Deutsche Welle: «Η προσφυγική συμφωνία κρέμεται σε μια λεπτή κλωστή. Η ελληνική κυβέρνηση θέλει να τη διασώσει υλοποιώντας τα σημεία εκείνα τα οποία μέχρι και σήμερα δεν λειτουργούν σωστά. Όπως σημειώνει ο νέος ειδικός γραμματέας πρώτης υποδοχής Μάνος Λογοθέτης, ‘θέλουμε να υλοποιήσουμε πλήρως τη συμφωνία. Αυτό συνεπάγεται και επαναπροωθήσεις προς την Τουρκία”.

Για να γίνει αυτό η Ελλάδα θα έπρεπε να αλλάξει τις διαδικασίες εξέτασης και παροχής ασύλου. Μέχρι στιγμής οι διαδικασίες διαρκούν πολύ. Πολλοί πρόσφυγες βρίσκονται ήδη στην ηπειρωτική Ελλάδα πριν καν οι ελληνικές αρχές ολοκληρώσουν τη σχετική διαδικασία και μπορούν να επαναπροωθήσουν τους ανθρώπους στην Τουρκία».

Στον «πάγκο» η συμφωνία

Σύμφωνα με το γερμανικό περιοδικό «οι γερμανικές αρχές πιέζουν την ελληνική κυβέρνηση να υλοποιήσει επιτέλους τα συμφωνηθέντα. Σε συνάντηση μεταξύ ελλήνων και γερμανών αξιωματούχων οι Γερμανοί κατέστησαν σαφές πόση σημασία αποδίδουν σε αυτό. Κατά τη διάρκεια της συνάντησης οι τελευταίοι φέρονται να είπαν ότι η συμφωνία είναι όπως ένας παίκτης σε μια ομάδα ποδοσφαίρου, ο οποίος κάθεται συνεχώς στον πάγκο επειδή δεν τον βάζει ο προπονητής. Εάν ο παίκτης δεν είναι καλός μπορεί να βγει και πάλι αλλαγή, αλλά καταρχήν θα πρέπει να παίξει, όπως είπαν.

Όπως σημειώνει το Spiegel, οι ανησυχίες των Γερμανών οφείλονται περισσότερο στο ότι «εντείνονται ήδη οι μεταναστευτικές πιέσεις στα σύνορα μεταξύ Ελλάδας και Βόρειας Μακεδονίας. Εκεί ξεκινά ο λεγόμενος Βαλκανικός Διάδρομος. Μόνον τον Αύγουστο η Frontex σταμάτησε εκεί 7.000 μετανάστες. Οι αριθμοί είναι τόσο μεγάλοι που οι ελληνικές αρχές και ελλείψει υποδομών αφήνουν και πάλι ελεύθερους συλληφθέντες μετανάστες. Στη συνέχεια πολλοί επιχειρούν να φτάσουν στη βόρεια Ευρώπη».

Κόντρα Μητσοτάκη – Ερντογάν

«Παράλληλα με την παρασκηνιακή διελκυστίνδα υπάρχει και δημόσια αντιπαράθεση ανάμεσα στον έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και τον τούρκο πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν. Την περασμένη Πέμπτη ο Ερντογάν απείλησε ανοιχτά την ΕΕ. […] Την Κυριακή ο Μητσοτάκης απάντησε μέσω συνέντευξης Τύπου. Απαντώντας σε ερώτημα του Spiegel για το προσφυγικό επέρριψε στην Τουρκία την άμεση ευθύνη για την αύξηση του αριθμού».

Ο Ερντογάν, ο οποίος «δεν ήταν ποτέ οπαδός της προσφυγικής συμφωνίας» την τηρεί μόνον όσο αυτή τον ωφελεί, σχολιάζει το γερμανικό περιοδικό, παραπέμποντας στη βοήθεια δις που έλαβε η Τουρκία από την ΕΕ για την περίθαλψη των 3,6 εκατομμυρίων σύρων προσφύγων. «Εν τω μεταξύ όμως υπάρχει μετατόπιση συμφερόντων. Εξαιτίας της φιλελεύθερης προσφυγικής της πολιτικής η κυβέρνηση στην Άγκυρα δέχεται πιέσεις από τους πολίτες της. Η οικονομική κρίση οδήγησε στο να αντιλαμβάνονται πλέον πολλοί Τούρκοι τους Σύρους όλο και περισσότερο ως ανταγωνιστές στην αγορά εργασίας. Σύμφωνα με δημοσκοπήσεις η πλειονότητα των πολιτών θέλει να εγκαταλείψουν και πάλι οι πρόσφυγες την Τουρκία. Κάθε τόσο ο Ερντογάν απειλούσε ότι δήθεν θα άφηνε να καταρρεύσει η συμφωνία. Αυτή τη φορά όμως οι Ευρωπαίοι θα πρέπει να τον πάρουν στα σοβαρά. Μετά τις ήττες σε Κων/πολη και Άγκυρα στις δημοτικές εκλογές βρίσκεται αντιμέτωπος με τις μεγαλύτερες πιέσεις που έχει δεχθεί ποτέ στην καριέρα του. Και πρέπει να παρουσιάσει επιτυχίες στους πολίτες του».

Ο δε Μητσοτάκης θέλει το διάλογο με τον Ερντογάν, παρατηρεί το Spiegel. «Στην πραγματικότητα η κυβέρνηση στην Αθήνα προκρίνει ένα σύστημα που θα διαμοιράζει τους αφιχθέντες πρόσφυγες αλληλέγγυα σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Δεδομένου όμως ότι δεν διαφαίνεται κάτι τέτοιο, η Ελλάδα επενδύει αναγκαστικά στη συμφωνία με την Τουρκία. Εντέλει, πιστεύει ο Μητσοτάκης, είναι θέμα χρημάτων. Η Τουρκία θα χρειάζεται βοήθεια και στο μέλλον». Πάντως, σύμφωνα με τον νέο ειδικό γραμματέα πρώτης υποδοχής Μάνο Λογοθέτη, σε περίπτωση που αυξηθούν εφεξής δραστικά οι προσφυγικές ροές η Ελλάδα θα έφτανε στα όριά της, και αυτό παρά τα όποια μέτρα. «Είναι η ώρα της αλήθειας. Ή θα υλοποιήσουμε τη συμφωνία και θα λειτουργήσει ή θα καταρρεύσει».