Η κίνηση αυτή ουσιαστικά τερματίζει τα περισσότερα μέτρα προστασίας των αιτούντων άσυλο στα σύνορα και εγγράφεται στην ευρύτερη εκστρατεία αναχαίτισης των μεταναστευτικών ροών που διεξάγει ο Ρεπουμπλικάνος πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ. Το μέτρο αναμένεται να αντιμετωπίσει προσφυγές στη δικαιοσύνη.

Εξαιρέσεις προβλέπονται για θύματα ακραίων μορφών εμπορίας ανθρώπων, προσώπων που πέρασαν τα σύνορα παρά τη θέλησή τους και προσώπων που δεν έχουν μπορέσει να εξασφαλίσουν διεθνή προστασία πουθενά αλλού.

Οι αλλαγές των κανόνων, σύμφωνα με την κυβέρνηση, έχουν σκοπό να μειώσουν την τεράστια περίοδο αναμονής στις διαδικασίες επεξεργασίας των αιτήσεων ασύλου μειώνοντας τον αριθμό τους. Εξάλλου, πολλές αιτήσεις απορρίπτονται. Ωστόσο, οι επικριτές του μέτρου τονίζουν ότι αφαιρεί από ανθρώπους που χρειάζονται ασφαλές καταφύγιο τη δυνατότητα να το εξασφαλίσουν.

Η κατάσταση στα σύνορα με το Μεξικό έχει μετατραπεί σε κεντρικό πολιτικό ζήτημα στις ΗΠΑ, ειδικά μετά τη ραγδαία αύξηση φέτος των νέων αφίξεων και τα μεγάλα προβλήματα στα κέντρα κράτησης προσφύγων και μεταναστών στα σύνορα.

Κάθε αλλοδαπός «ο οποίος εισέρχεται ή αποπειράται να εισέλθει στις ΗΠΑ μέσω των νοτίων συνόρων [τους] και δεν ζήτησε προστασία σε τρίτη χώρα (…) δεν δικαιούται να ζητεί άσυλο», αναφέρει το μέτρο, που τίθεται σε ισχύ από σήμερα Τρίτη.

Ο Τραμπ έκλεισε πρόσφατα μια συμφωνία με το Μεξικό — η μεξικανική κυβέρνηση αναγκάστηκε να τη δεχθεί για να αποφύγει την πραγμάτωση της απειλής του Ρεπουμπλικάνου ότι θα επέβαλε τιμωρητικούς δασμούς σε όλα τα προϊόντα που παράγονται στη μεξικανική επικράτεια κι εξάγονται στις ΗΠΑ — που το ώθησε να αυξήσει τα μέτρα ασφαλείας στα δικά της σύνορα για να ανακόψει τις μεταναστευτικές ροές προς βορρά.

Ο πρόεδρος της Γουατεμάλας Τζίμι Μοράλες ανακοίνωσε την Κυριακή ότι αναβάλλει sine die την επίσκεψή του στον Λευκό Οίκο, που θα γινόταν χθες, για να συζητήσει με τον Τραμπ ιδίως για το θέμα της μετανάστευσης, καθώς η σεναριολογία εντεινόταν για το ότι θα καλείτο να συναινέσει στη σύναψη διμερούς συμφωνίας ώστε η χώρα της κεντρικής Αμερικής να χαρακτηριστεί «ασφαλής τρίτη χώρα» στο πλαίσιο της προσπάθειας του Τραμπ να μειώσει τον αριθμό των κεντροαμερικανών που προσπαθούν να φθάσουν στο «αμερικανικό όνειρο».

Η αναβολή επ’ αόριστον αποφασίστηκε προκειμένου να δοθεί χρόνος στο δικαστικό σύστημα της Γουατεμάλας να εξετάσει τις προσφυγές εναντίον της δυνητικής συμφωνίας, ανέφερε δελτίο Τύπου των υπηρεσιών του Μοράλες.

Εξάλλου, το Σαββατοκύριακο ο Τραμπ κατηγορήθηκε για άλλη μια φορά ότι έκανε ρατσιστικές τοποθετήσεις όταν, αναφερόμενος σε τέσσερις νέες βουλεύτριες που ανήκουν σε εθνικές μειονότητες, υποστήριξε πως πρέπει να «γυρίσουν πίσω» στα Κράτη προέλευσής τους.

Παρότι δεν τις κατονόμασε, δεν υπήρξε καμιά αμφιβολία πως καταφερόταν εναντίον τεσσάρων προοδευτικών νέων βουλευτριών των Δημοκρατικών, οι τρεις από τις οποίες έχουν γεννηθεί στις ΗΠΑ και η τέταρτη μετανάστευσε στη χώρα από τη Σομαλία το 1992.

Οι τέσσερις νέες βουλεύτριες της αριστερής πτέρυγας της αντιπολίτευσης κατέλαβαν τις έδρες τους στη Βουλή των Αντιπροσώπων τον Ιανουάριο. Πρόκειται για την Αλεξάντρια Οκάσιο-Κορτές (Νέα Υόρκη), Ιλάν Ομάρ (Μινεσότα), Αϊάνα Πρέσλι (Μασαχουσέτη) και Ρασίντα Τλάιμπ (Μίσιγκαν). Και οι τέσσερις, που δεν είναι λευκές, δεν μασάνε τα λόγια τους όταν αναφέρονται στα κέντρα κράτησης στα σύνορα. Το τελευταίο διάστημα αρκετοί στο Κογκρέσο και στα μέσα ενημέρωσης τις αποκαλούν «the squad» («η ομάδα» ή «η διμοιρία», ή «το σμήνος»).

Ο αμερικανός πρόεδρος όχι απλά επέμεινε στις δηλώσεις του αλλά κλιμάκωσε τη ρητορική του επίθεση το πρωί της Δευτέρας, λέγοντας ότι οι βουλεύτριες είναι εκείνες που θα όφειλαν να ζητήσουν συγγνώμη από τον ίδιο και τον αμερικανικό λαό διότι «απεχθάνονται» τη χώρα, ενώ τις κατηγόρησε επίσης για αντισημιτισμό.

Οι Ρεπουμπλικάνοι επέλεξαν να σιωπήσουν για τα σχόλια του Τραμπ, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων· στο στρατόπεδο των Δημοκρατικών, κυριαρχεί η αγανάκτηση, με τη Νάνσι Πελόσι, την πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων, παρότι η ίδια αντιμετωπίζει μάλλον ως ενόχληση το «σμήνος», να αναγγέλλει ότι θα κατατεθεί ψήφισμα στο σώμα για το θέμα — αποφεύγοντας πάντως να διευκρινίσει το πότε.