«Η ομάδα του εγκληματολογικού της αστυνομίας συνέλαβε δύο άνδρες, ηλικίας 18 και 19 ετών, με την κατηγορία του νόμου περί τρομοκρατίας και της ανθρωποκτονίας», αναφέρει στην ανακοίνωσή της η αστυνομία της Βορείου Ιρλανδίας.

Το χρονικό της δολοφονίας

Η 29χρονη δημοσιογράφος Λάιρα Μακ Κι έπεσε νεκρή από τα πυρά ενόπλων στη διάρκεια ταραχών στο Ντέρι της Βόρειας Ιρλανδίας, που ξέσπασαν όταν μέλη οργανώσεων του λεγόμενου «Νέου IRA» επιτέθηκαν εναντίον αστυνομικών, τη νύχτα της Πέμπτης. Η δημοσιογράφος, που βρισκόταν στο σημείο των ταραχών για να καλύψει το ρεπορτάζ, κρύφθηκε πίσω από ένα όχημα της αστυνομίας ενώ έπεφταν αυτοσχέδιες εμπρηστικές βόμβες. Ακολούθησαν πυρά κατά των αστυνομικών και μία από τις σφαίρες βρήκε τη νεαρή δημοσιογράφο στο κεφάλι. «Υπήρχαν νέοι, παιδιά στο δρόμο που τριγυρνούσαν εκεί και ένας ένοπλος άνοιξε πυρ αδιακρίτως», ανέφεραν αυτόπτες μάρτυρες.

Το αιματηρό περιστατικό αντιμετωπίζεται από την αστυνομία ως «τρομοκρατική ενέργεια», κάτι που υπογραμμίζει την κρισιμότητα της κατάστασης και το ενδεχόμενο αναζωπύρωσης της βίας στη Βόρεια Ιρλανδία, την οποία πυροδοτεί ενδεχομένως και το χάος του Brexit. Πολλοί φοβούνται πως οι παλιές πληγές στη Βόρεια Ιρλανδία θα ανοίξουν και πάλι, καθώς η ευρωπαϊκή ταυτότητα του Ηνωμένου Βασιλείου διατηρούσε την ηρεμία και εξασφάλιζε την εφαρμογή της ειρηνευτικής Συμφωνίας της Μεγάλης Παρασκευής.

Οι ευθύνες αποδίδονται σε «αντιφρονούντες Δημοκρατικούς» που αντέδρασαν στις έρευνες που διενεργούσε η αστυνομία εν όψει της επετείου της Εξέγερσης του 1916. Σύμφωνα με τα τοπικά και διεθνή μέσα ενημέρωσης, οι αστυνομικοί ερευνούσαν την περιοχή του Κρέγκαν ύστερα από πληροφορίες για οπλισμό και μεγάλα φορτία εκρηκτικών που ενδεχομένως να χρησιμοποιούνταν κατά την επέτειο της Εξέγερσης, την ημέρα του Πάσχα των Καθολικών. Οι αστυνομικές αρχές βρίσκονται σε επαγρύπνηση, καθώς πυρήνες της οργάνωσης «Νέος IRA» φαίνεται ότι έχουν ενεργοποιηθεί. Στην αρχή του χρόνου ο «Νέος IRA» έκανε την εμφάνισή του με ηχηρό τρόπο, τοποθετώντας βόμβα σε αίθουσα δικαστηρίου. «Μέλη των αντιφρονούντων Δημοκρατικών ετοιμάζουν επιθέσεις στην πόλη», ανέφερε η αστυνομία, εξηγώντας το λόγο των ερευνών στο Κρέγκαν του Ντέρι.

Ο φόνος της δημοσιογράφου με τα πολλά βραβεία και την ακτιβιστική δράση συγκλόνισε τη βορειο-ιρλανδική κοινότητα. Πολιτικοί όλων των παρατάξεων μίλησαν για τη Μακ Κι. Οπως δήλωσε η Μισέλ Ο’ Νιλ, κορυφαίο στέλεχος του Σιν Φέιν, ο θάνατος της νέας γυναίκας αποτελεί «τραγωδία για την οικογένειά της» και «επίθεση εναντίον όλων των μελών της κοινότητας, επίθεση εναντίον της ειρηνευτικής διαδικασίας μας και εναντίον της Συμφωνίας της Μεγάλης Παρασκευής».

Η αρχηγός του Δημοκρατικού Ενωτικού Κόμματος (DUP) της Βόρειας Ιρλανδίας Αρλίν Φόστερ μίλησε για «παράλογη ενέργεια», προσθέτοντας ότι «εκείνοι που έβγαλαν τα όπλα στους δρόμους στις δεκαετίες του ’70, του ’80 και του ’90 έσφαλαν. Το ίδιο σφάλλουν και το 2019». Καταδίκασε τους υπεύθυνους για το φόνο της δημοσιογράφου, κρίνοντας σε ανακοίνωσή της ότι διέπραξαν επίθεση εναντίον όλης της κοινότητας.

«Νέος IRA»: Η ταυτότητα της οργάνωσης

Ο «Νέος IRA» (ή πραγματικός IRA) έκανε την εμφάνισή του το 2012 και συγκροτήθηκε από σκόρπια μέλη του παλαιού Ιρλανδικού Δημοκρατικού Στρατού (της γνωστής βορειο-ιρλανδικής επαναστατικής ομάδας, αποτελούμενης από Ρεπουμπλικανούς Καθολικούς που τάσσονταν υπέρ της απόσχισης της Β. Ιρλανδίας από το Η. Βασίλειο) που αρνήθηκαν να δεχθούν την ειρήνη μετά τη Συμφωνία της Μεγάλης Παρασκευής, η οποία υπογράφηκε το Πάσχα (10 Απριλίου) του 1998, θέτοντας τέλος σε έναν αιματηρό εμφύλιο που επί δεκαετίες ταλάνιζε τη Βόρεια Ιρλανδία. Ο «Νέος IRA» αντιμετωπίζεται ως παράνομη παραστρατιωτική οργάνωση, στην οποία έχουν πλέον διεισδύσει και παραβατικοί με διασυνδέσεις στη διακίνηση ναρκωτικών και σε άλλα σοβαρά αδικήματα του ποινικού δικαίου.