Το χαράτσι αφορά το 70% του πληθυσμού της χώρας που κατέχουν ακίνητα και αρκετοί αναμένεται να προβούν σε διοικητικές ενστάσεις ή να προσφύγουν στη Δικαιοσύνη.

«Το μέτρο μάς αιφνιδίασε. Η κυβέρνηση όχι μόνο απέφυγε να μας ενημερώσει, αλλά τροποποίησε το νόμο εντός των θερινών διακοπών για να αποφύγει το διάλογο και τις αντιδράσεις», παραπονέθηκε ο Λουίς Μενέθες Λεϊτάο, πρόεδρος του Συνδέσμου Ιδιοκτητών Ακινήτων της Λισαβόνας.

Ο ίδιος κατήγγειλε ότι συχνά αποστέλλονται ειδοποιητήρια πληρωμής χωρίς οι δημοτικές Αρχές να έχουν ελέγξει την ακριβή τοποθεσία του ακινήτου, βασιζόμενες μόνο στα… Google maps.

Επίσης, ένα χωριστό κεφάλαιο αφορά την έξτρα φορολόγηση των ακινήτων της πορτογαλικής Καθολικής Εκκλησίας (ακόμη και πρεσβυτερίων), γεγονός που εξόργισε τις δεκάδες επισκοπές και ενορίες που έλαβαν σχετικά ειδοποιητήρια.

«Η εφορία επιτίθεται στα σπίτια των ιερέων και των φτωχών», έγραψε χαρακτηριστικά η αντιπολιτευόμενη «Jornal de Noticias», ενώ η πορτογαλική Εκκλησία κατήγγειλε την κυβέρνηση για παραβίαση του κονκορδάτου, που ρυθμίζει τις σχέσεις κράτους-Εκκλησίας.

Παρότι το κεντροδεξιό Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα της αντιπολίτευσης κάλεσε την κυβέρνηση να ανακαλέσει τις αυξήσεις στον ΙΜΙ, ο τρικομματικός αριστερός συνασπισμός θεωρείται απίθανο να την ακούσει.

Η προχειρότητα και η βιασύνη με την οποία η κυβέρνηση του σοσιαλιστή Αντόνιο Κόστα του «Μπλόκου της Αριστεράς» και του Κομμουνιστικού Κόμματος Πορτογαλίας έσπευσε να επιδράμει στις τσέπες των ιδιοκτητών οφείλεται στην υστέρηση εσόδων.

Η κατακόρυφη μείωση της κατασκευαστικής δραστηριότητας λόγω της κρίσης μείωσε πράγματι τα έσοδα του ΙΜΙ και δεν υπήρχε άλλος τρόπος να καλυφθούν πέρα από τις αυξήσεις. Παρ’ όλα αυτά, τόσο το υπουργείο Οικονομικών όσο και το ΚΚ Πορτογαλίας χαρακτήρισαν «επί της αρχής σωστό» και «κοινωνικά δίκαιο» το νέο χαράτσι στα ακίνητα και «παράλογες» τις διαμαρτυρίες εναντίον του.

Ως βασικό επιχείρημα χρησιμοποιούν το ότι οι φτωχοί και μεσαίοι πλήττονται λιγότερο, ενώ οι κάτοικοι των εύπορων συνοικιών καλούνται να πληρώσουν έως τέσσερις φορές περισσότερα. Το κόλπο που βρήκε η κυβέρνηση για να δικαιολογήσει τις αυξήσεις αφορά τη θέσπιση νέων κριτηρίων στην τοποθεσία του ακινήτου και ειδικότερα το… πόσο ευήλιο είναι. Αυτό βέβαια οδηγεί συχνά σε τραγελαφικές καταστάσεις. Π.χ. διαμερίσματα του ισογείου μπορεί να φορολογούνται με σκανδαλωδώς χαμηλότερο συντελεστή από εκείνα που βρίσκονται στο δεύτερο ή τον τρίτο όροφο της ίδιας πολυκατοικίας. Επίσης, αν το διαμέρισμα έχει θέα ένα… νεκροταφείο, αυτό συνήθως συνεπάγεται φορολογικά πλεονεκτήματα. Σε περίπτωση όμως που το νεκροταφείο βλέπει στη θάλασσα ο φόρος αναπροσαρμόζεται προς τα πάνω.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΠΑΔΑΤΟΣ